25 Mayıs 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

PAZAR'İ 25 MAYIS 1941 TELGRAF: TAN, TELEFON: 24310, 24318, 24219 pördre e Üa a ALTINCI YIL — No. 2071 ISTANBUL S KUUURCU!Ş Fransanın Bulunduğu Müşkül Vaziyet Almanya, Fransız donanma ve müstemlekelerini — istemese bile, Avrupa hâkimiyetinde — vasâl bir Fransa yaratmak emelindedir, Av- rupada Alman hâkimiyetini tesis için buna ihtiyaç vardır. Alman- yanın ilk hedefi, Avrupada bulu- nan bütün milletleri iktısadi veya siyasi tahakkümü altına alarak bu kıtaya kayıtsız ve sartsız. hâkim olmaktır,. Almanyan;n Fransaya bir takım müsaadelerde bulunma- sının ilk sebebi budur. M. Zekeriya SERTEL vichy hükümeti bir çıkma- zın içindedir. Fransa için harp bitmiş, fakat Fransa sulha kavuşamamıstır. Her mütarekeyi bir sulhün takip etmesi lâzım gelirken, Fransa hâ- lâ bir sene evvel Almanya ile ak. dettiği mütareke devri içinde ya- şamaktadır. Bu yüzden Fransız topraklarının yarısı düşman iş- gali altında kalmış, diğer yarısın- da da bir türlü normal hayat te- essüs edememiştir. Bu vaziyet daha ne kadar sürecektir, biline- mez. İngiliz ve Amerikan muka- wemeti arttıkça harbin uzayaca- ğı anlaşılıyor. Halbuki Fransa bugünkü anormal şartlar içinde uzun müddet yaşıyamaz. Fransız milleti de üçe ayrıl- mıştır. Vichy hükümeti etrafın- da toplanan muhafazakârlar bir an evvel sulhe ve normal şartla- ra kavuşarak Fransada hayatın başlamasını istiyorlar. Bu husus- ta Fransanın şeref ve haysiyetini kırmadan Almanya ile normal şartların teessüsüne yardım ede- cek bir anlaşma yapmıya da ha- zırdırlar. Fakat bu anlaşmanın, Fransız imparatorluğunu aynen muhafaza etmesi, Fransada hiç bir şeyin değişmemesi şartiyle.. Halbuki Pariste toplanmış bir takım Nazi taraftarı Fransız ri- cali vardır ki, bunlar da bir an evvel Almanya ile geniş ve etraf- li bir anlaşma yapılması lüzumu- nu müdafaa ediyorlar. Hattâ bun- lar, Avrupanın yeni nizamında Almanyaya tâbi ve İngiltereye düşman bir Fransanın teessüsüne taraftardırlar. Bunların efkârı u- mumiye üzerindeki tesirleri meç. huldür. Fakat Almanların bunlar- dan ve bunların neşriyat ve nüfu. zundan istifadeye çalıştıklarına süphe yoktur. Vichy hükümeti bir taraftan bunları tatmine, di- ğer taraftan bunlarla mücadeleye mecbur 'olmaktadır. TAN HALK GAZETESİ GÜNLÜK SİYASİ Girll | S ça A EĞE' DENİZİ 458 %»u Aandiye disak “oı-oııvci"ış; TP yaşih %."":'7 « yalskaş p TAĞŞ Prom Tizeiy Santorın, 9 v / ArKETeE p Siyide Mirgbelli GIRİT | AM Tayyere meydem danın Yunanistana v lmali — Afrikaya ola esafesini de haritamız da bulacaksınız, Hğ!bi Almanlar Maleme'ye Top ta İndirdi Kandiya ve Resmo AlmanKuvvetlerinden Tamamile Temizlendi — .— Almanlar Paraşütle Manken de İndirdi Londra; 24 (A, A.) — Kandiya ve Resmo-düşman kuvvetlerin- den temizlenmiştir. Buralardaki hava meydanları ellerimizdedir. Düşmanın indirdiği taarruz va - sıtaları — kıtlarımız taralından toplânmaktadır. & Malemedeki vaziyet bu derece müsait değildir. Hava meydanını elinde tutan düşman bugün de bu raya kıtaat indirmeye devam e- diyordu. Hattâ havadan bir mik- dar ve belki de kismen 75 mili. metrelik topla bir kaç tane de havan topu indirmiye muvaffak olmuştur. " İmparatorluk kuvvetleri Male- me hava meydanının Şarktaki mevzilerini tutuyorlar. Burada cereyan eden muharebenin sid- detli olduğu anlasılmaktadır. Ma- leme müstesna olmak üzere va- ziyet iyi olmakla beraber adanın münferit yerlerinde halâ kücük Alman grupları mevcut olmadığı da söylenemez ki, bu hal iz'aç e- (Devamı: Sa, 5, Sü, 5) dici mahiyettedir. (Devamı: Sa. 5, Sü. 7) Dün Milli Küme “- Maçlarına Devam Edildi Fenerbahçe Demirsporu, , Galatasaray Gençlerbirliğini, Beşiktaş Altayı ve mirspor maçından bir estiç €in Şeref stadında lan müsabakalarda Fenerb: Demirsporu 3 - 1, Galatasaray dajx Tafâ Genclerbirliğini 1 - O mağlüp 4 Altınordu İstanbulsporu Mağlüp Ettiler c etmişlerdir. , © İzmirdelfiği 6 Gf | ateşine tutmuştur. NŞ Girit harbinde, kara harbini deniz harbi takip etmiştir. Bu u harebede, ay- Askeri Vaziyet ı A A Giritte Deniz Ve Kara Harbinin' Son safhaları (ASKERİ MÜTEHASSISIMIZ YAZIYOR ) Almanların ikinci hedefi, Giri- din en büyük tayyare meydanı 0- lan Mal 'yi zaptetmekti. Çün- rı ayrı iki safhanın ayni zamanda inkişaf ettiği görülüyor. Almanlar havadan indirdikleri paraşüt taburlarını takviye için, harbin başladığı salı gününden- beri fasılasız bir surette tayyare ile asker naklediyorlar. Almanların ilk hedefi Giritteki tayyare meydanlarını tahrip ede. rek burada bulunan İngiliz hava kuvvetlerinin mukavemet kabi- kü paraşütçü taburları getiren tayyarelerin arkasından asker ta- şıyan tayyrelerin inebileceği ge- niş bir shaya ihtiyaç vardı. Bu- rası da ancak Maleme tayyare meydanı idi. Ayni zamanda bu meydan Suda limnının da arka- sına düşüyordu. Burasını zaptet- tikten sonra Suda limanının bom- da kolayl ktı. İki gün süren göğüs göğüse muha- vw bar eden şiddetli bomb sonra bu meydanlar kullanılamı- yacak hale geldi ve İngiliz tayya- releri Mısıra çekilmiye mecbur oldu. Bu sayede Alman tayyare- leri kolaylıkla parasütcüleri in- dirmek imkânını kazanmış ol- dular. rebeden ve 'iııvı'.üoı'ıılııî:dımın- larından sonra Al l ü mey- danı da almıya muvaffak oldular: Ondan sonra nakliye tayyereleri- le ve Messersehmitt 52 tin tay- yarelerin — arkasında * bağlanan plânörlerle bu meydana asker nakline başladılar, (Devamı: Sa. 5, Sü. 4) Başvekil Raşit Geylâni irak Harbi ——— “Kerkük,, ve Bağdat'ta Harp Hali İlân Edildi Vichy, 24 (A. A.) — “Ofi,, : Kerkük ve Bağdat vilâyetlerin- de harp hali ilân edilmiştir. İrak tebliği Kahire, 24 (A.A.) — “Tebliğ,, rakta, asi kuvvetler, dün Fal- luja'ya hücum etmiştir. Fakat siddetli bir - bombardımandan sonra, eski mevzilerimiz kıtala- rımız tarafından yeniden işgal tank alınmıştır. kiinde bir Irak petrol bombardıman edilmis ve mi“val- yöz ateşine tutulmustur. Bura - da dört büyük yangın çıkarıl - mıştır. Avcı tayyarelerimiz. Mu- sul tayyare meydanını mitralyöz İki düsman dır. tayyaresi tahrip edilmis, diğer birisi hasara uğratılmıştır. ğ (Devamı: Sa, 5, Sü. 3) edilmiştir.Bir miktar kamyon ve || - Bağdadın 20 kilometre kadar || simalinde Kassels karakol mev - || deposu || Al'rilgda Tobruk'ta Kum Fırtınası Harekâtı Zorlaştırıyor —— Habeşistanda Yeni Muvaffakıyetler Elde Edildi Kahire, 24 (A.A.) — “Tebliğ,, Tobruk bölgesinde kum fırtınala- Yın dün istikşafları ve harekâtı zorlaştırmıştır. Sollumda devri- yelerimiz faaliyette bulunmuş - lardır. Sollumda kıtalârımız 20/21 ma yıs sabahı küçük bir düşman müf- Tezesini imha etmişlerdir. 21 Ma- yıs sabahı da küvvetlerimiz bir düşman koluna hücum ederek bir kaç tank tahrip etmişlerdir. Pado zaptedildi Ankara, 24 (Radyo Gazetesi) — Bugün neşredilen Ingiliz tebliği ne göre Habeşistanda Pado kasa- bası da Ingilizler tarafından zapte dı(lemıışğir.k Burada iki Italyan lâ'l' meninin kuşatılmış olduğu bildi- rilmekf.edn'.ş Zei (Devamı: Sa, 5, Sü. 3) a İRAK HÜKÜMET ERKÂNININ AİLESİ! 'ANKARAYA GELDİ! Ankara, 24 (TAN Muhabirin- den) — Irâk Başvekili Raşit Âli Geylâni'nin karısı, kızı ve oğlu, Harbiye Nazırı Naci Şeyketin ka- rısı, kızi ve oğlu bugün, Toros ekspresiyle Ankaraya gelmişler- dir, Misafirler, doğruca Irak Se- farethanesine gitmişlerdir. Toros eksptesi dört saat kadar teah- hurla gelmiştir. Girit Ününde Alman Deniz Hücumları Tardedildi Asker Çıkarmıya Muvaffak Oldu Londra, 24 (A .A.) — Times'in denzicilik muhabiri yazıyor: . Resmi bir beyanat neşredilme- mekle beraber donanmanın Giri- de yapılan, hücumu tardettiği muhakkaktır. Donanma burala hava müzahereti olmaksızın faa- liyette bulunmuştur ve vazifesini mükemmel bir surette ifa etmiş- tir, Donanmanın zayiatsız kurtul- duğu da beklenemez. (Devamı: Sa. 5. Sü. 5) Tayyarelerle nakledilen paraşütç ü kıtaatın yere hep birden inişleri AÇI YALOVA KAPLICALARI | $ TERMAL OTELİL LDI ğ 8398 | Açıklarınd Deniz Harbi Oluyor İngilizlerin 42 Bin Tonluk Hood Zırhlısı Battı — — Alman Filosu * Takip Ediliyor Londra, 24 (A. A.) — İngiliz mirallik dairesinin tebliği: İngil. tere bahriye kuvvetleri bu_ sal Maidlin Gü kigeğin?') da Bismark da bu l hi ,Bazı, Küçşük Gemiler Suriyede Vaziyet — 1 Fransız Hava Filosu Filistin'e İltica Etti HRİR .. z Hm “ mım—__ı KDi DAi GW V— T v S Mensup Bir Filo da Filistin'e Geldi Kahire, 24 (A. A.) — Hür Fran. sız şark radyosu, Glen - Martin tipinde Fransız tayyarelerinden mürekkep bir filonun, Suriyeden gelerek Filistinde İngiliz hava kuvvetlerinin bir tayyare meyda- nında yere inmiş olduğunu bil- dirmektedir. K Radyo gazetesine göre Ankara, 24 (Radyo gazetesi) — Londradan bildirildiğine göre, Hür Fransız kuvvetlerine men. vamı: Sa. 5, Sü. D Groenland açıklarındaki muharebede bir infilâk net ğ B S R çi icesi battığı anlaşılan Ingiliz Hood lunan Alman deniz kuvvetler! önlemişlerdir. Düsmana yapılal taarruz esnasında Visamiral Hol- lond'ın bayrağını taşımakta olan Hood zırhlısının barut mahzeni- ne talisizlikle bir isabet vaki ol- | muş ve zırhlı infilak etmiştir. — Bismark zırllısında — hasarl: vuku bulmuştur, Düşmanın bi devam etmektedir. F : Hood, zırhlısı mürettebatından ı:ıcak ı:ek azının h:rtull:hi miş Amiralinin ismine, izafetle Hood tesmiye edilmiştir. İngiltere nin anavatan filosunun müh safıharp gemilerindendir. 1918 d& denize indirilmiş, 1920 di hizmete girmiştir. 42,100 - to hacmindedir. t 262 metre uzunluğunda, — metre genişliğindedir. 31 m süratinde olup zırhlının 8 ad 38,1 lik, 12 adet 14,0 lik, 4 a. det 10,2-milimetrelik topları var- * dır. 21 milyon İngiliz lirası mal olmuştur. Zırhlı cereyan eden muha beye Amiral gemisi olarak iş rak etmişti, Ankara, 24 (TAN Muhabirin- den) — Memlekette sığınaklar inşası için bir müddettenberi ya- Büyük Şehirlerimizde Modern Sığınaklar Yaptırılması Kararlaştı gecmek için-etütlere devam olun- maktadır. pılan hazırlıklar hergün biraz da- ha ilerlemektedir. İstanbul ve Ankara başta olmak üzere 15 ka- dar vilâyetimiz hazırladiıkları projeleri Nafia Vekâletine gönder mişler, tasdik ettirdikten sonra faaliyete geçmislerdir. Bu sığınaklar havadan korun- mayı icap ettiren her türlü teşki- lâtı ihtiva edecektir. Soyunma o- dası, duş, revir odaları buluna- cak, vantilâtörlerle havaları tas. fiye olunacaktır. Diğer vilâyetlerde de sığınak- lar insası icin hazırlıklar yapıl- '|makta ve şehrin münasip bir ma- “ hallinde bir an evvel faaliyete Amerika Harbe Nasıl Yaklaşıyor? Birleşik Amerikanın harbe fiilen müdahale etmesi ihtimali dünya- yı meşgul eden başlıca mesele- lerden birldir, Bugün İkinci say- famızda neşrine başladığımız bir seri makâle, size, Amerikanın muazzam 'kıynıklırını nasıl se- - ferber ettiğini ve hümmalı bir şekilde nasıl hazırlandığını an- latacak ve bugünkü — Amerlkayı tanıtacaktır, Askeri lerin yüzde 78 inin Moskov: şîdiden talim görmekte © Tıdır. S. Rusyada | Hazırlıklar Moskova 24 (A.A.) — “Reute Sovyetler Birliğindeki askeri zırlıklar hakkında son sonbaharda hizmete çağı olan 1941 sınıfına mensup ı]îıîoskova askeri komiseri nik, işçi teşekküllerinin org olan Trud gazetesinde yazdığı | yazıda, gelecek sonbaharda mete alınacak olan bif çok lerin şimdiden iyi bir pilot, | ğerlerinin de iyi bir asker ola: rak yetişmiş olduklarını bildiri : yor. KŞ Çernik, askerlik - talimlerin Finlanda harbinden alınan * Le;e dayandığını ilâve eti ir,