19 Nisan 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

———> 10.4.1904 | TAN. rin Ağrez değiştir. mek (25) Keş, 8 Ay Balkanlarda: uhtelif kaynaklardan ge- len haberler biribirietiy Ie kontrol edildikten sonra Bal- lardaki vaziyet şu s ülâsa edilebilir; Yugoslavya ordularının kütle inde mukavemetleri karılınış olmakla beraber, umumi ola - Fak silâhlarım teslim etmiş de- Billerdir. Dağınık bir hazan ve Münferit bir şekilde dağlık mın larda (faaliyette bulunan ükoslav kuvvetleri, Alman larının ilerleyişini güçleş - ür, k ve onlara zayiat ver - eeinek maksadiyle çete muha- sbesine devam etmektedirler, tadan ve Ingiliz kuvveileri rafından müdafaa edilen esas üçüdafan hattı, her cihetten çok östün Alman kuvvetlerinin de- Samlı ve şiddetli tazyiklerine Fağtmen henüz yarılmış değildir, Bu cephede çok anı şvemet eden müda garrızlara ağır zayiat verdir - ikleri ve son çarpışmanın Al. manlara 50,000 maktüle mal »lduğu bildirilmektedir. Tabiidir ki, bu mukavemetin tekadlar zaman devam ede gifi ve bu hat yarıldığı tak üc Yunan ve Ingili Ki Morada tutunabilip t suyacakları hakkında iden bir hüküm verilemez. Alman mahafili Balkanlara n olduklarını Ya başlıyacaklarını söyleme! birler, Bilhasın iaşe maddele | kunmdan A Salandığı ne eleme, har - vin tevhit ettiği tahribat ve a - Mürşi dolayısiy in sekteye wiradi muhakkaktır, emdi Almanya, Yuzoslav or - Güvunu silâhlarından teerit ed. çk efradı, kendi ilave ve koi çolü altnda istihsal fzşliyetin- »k için tertibat al - vcektir. Uzak Hedefler : ikrimizce Almanyanın Hal ia F kanlardaki askeri hate - hili Yunanistamı da istilâ ile az Ancak hir baş - iç olan bu hareketin daha *k ve şümullü bir gayesi ve b vardır: Akdenizden Ingi Niş donanmasını kovurak, Mu İN Iraka ve bütün şimali Afri- müstemlekelerine hâkim o pek ve bu suretle Ing bizle darbe vurmakla bera mkânlarını © hazırla - Alman kuvvetlerinin bötün k hanistanı işgal ederek Mata- MÜZMİN KURDEŞEN Kürdeşene asıl sebep vücudün adı olduğundan, kendilerin - © istidat bulunan bazı kim - etâ bahane denebile - türlü, türlü sebeplerle bir - ire kurdeşen dökerler. On -| lik gibi uzun sürmese bile, iç “k tekrarladığından buna nin ie demek Yarak ereccde hi biti n dökmiye sebep olur. Ta - da dökündüğü su Olsa, hattâ ellerini soğukça #u ile yıkasa, soğuk bir zak manat İçae der- kürdeşen döker. Onun için rl, bulunanlarda kurdesön| Yiyade kış mevsiminde me kar, £ onlardan: bazılarını yaz Simi de rahat bırakmaz. Bi Müddet güneş karşımda kal altımda biraz ürü - . kurdeşen hazırdır... Hiç gü- rşsnda kalmadan yalın AsON* sene 2000 K “Cebel mevsimin sıcaklığından, hattâ sı deşen dökenler bil başkaları için pek ehemmiyetsiz dine dökmesine sebep olur, büsbütün kurlulmak haylıca güç -İ karşı olmıyan pek gayet dağ ları, cak böyle yerleri bu olamıyacağından, uzunca bi yahale çıkmak ta tecrübe edil - melidir. Seyahat esnasında, se - yahatten müzmin ku kurtulanlar vardır. ima oturduğ mebel Ecnebi / Türki; Ecnebi 800 Kr, 400 Kr. 8 Ay 1500 TAy ul amele nin iahakkukuna kâfi Yu stonm cent de tesis edilecek hava le ingiliz donanmiusı şarki Ak, dönizden kovulumaz. Bu üsler ie Iskenderiye, Hayfa arasında takriben 1204 ki “inetrelik bip mesafe bulundu nazaran, tayyare bomlu sanlariyle bu şehirleri ve Süveyş konalını mü essir bir surette tehdiş etmek te mümkün doği dir, Şüphesiz Alı sını da elle larsa, şarki Akdenizde Ingilizierin daha aleyhi rak deği ezilir. akat bâkim olan bir de.let dahi bb kim edilmiş bir al © demiyece misal, İ derim, Hal tellarya a dasını rine geçirememxeleri keyfiyetidir. Mısır Harbi; İ »gilİz donanmasını şarki , © Akdenizden koymanın bi - rinci şartı Süveyşe hâkim ol. maktır, Bunun içindir ki, Alınan kıtaları, Balkanlar daki hareket- lerine m ingiliz ie Tr blusgarbe 1400 tank geçir - mişlerdir. Fakat Alman kitalarının İlk on beş günlük seri muvaffakı - en sonra, Masur hudu » dunda bir tavakkuf ve tereddiit, yahut büyük tm: TUZU hazırlan - yor. Alman kaynuklarına g Tobruk ve Solum işzal edilm dikçe, An salâhiyettar makam- Ame Ikbaharda başlı - ; büyük Alman mubarebe kabul et- miyen ve mühim zayiat vetmi yen ingiliz kuvvetlerinin, telif yerlerden gelm yeni kıtalarla takviye mükemsuel bir su edilmiş olan M Alman taarruzunu ları anlaşılıyor. ruk ve Sollum demiyen Alman kavcil bir harbe g de ciddi üzere muhtelif cephelerde baş- maktadır. ruzun deniz kısmına n harekâtı Atlantikte hem alt ve hem hava harbi şek- linde tezahür etmiş, fakat Al - mazların iddia ettikleri şekilde muazzam ve şiddetli olmamış ve Britanvayı Amerikan yardımın - kat'i surette mahrum ede- miştir. Bugün Amerikadan n büyük naklive kafileleri tehlikeye uğramadan ve len genis zayiatı verme - den Britanya adalarına vasıl ol- | maktadım. Farnt, ill işa hâkimiyeti, yal —İruyunun karada öörevan etmekte narın değil, symi za «| olan kısmı, iki cephede ve tah- yadaki harekât ne-| Mwinlerin cok üstünde bir inkişaf isayyiln edecik -; göstermistir. Gerek Balkanlar ve me ali Afrikadaki Alman| salak el İd ieidi vuru genis mikyasta ve sürat» petrol geçir f ederek mühim mu- fskıyetler elde edilmiştir. Bu ki harekâtın ayni sü- #fakıyetle ba- elkârm umumiyede Al- kdenizdeki | İngiliz ne niheyet verme zi tbdaf öden plânmın ilk safhi olduğu fikir ve endişesini do - Rurrusl Almanyanın, bu fasrruzun 60- İğ nunu di tirebilmesi için Akdeniz hâkimi. k ettirmiye mu - vaffak olsalar da olmusalar da, | V etmesi lâzımdır. ve Cebelitarıka karşı da bir tanr- ruza geçmelerine intizar edile bilir, Bunun için, İspanyanın ve Fransanın müzaheretine ihtiyaç. ları vardır. Ami Darlan'ın, Mâre tala'in haberi ve muvafsi şmaksızın çevirmek istediği fa - kat akim k bildirilen ma » nevra, Almanyanın bu taaruz için de hazırlıklar yapmıya haş- ladığına bir işaret olması iliha - riyle şayanı dikkattir. M. ANTEN un tahkim atruhta beklemekte işgal e-| i ciddi e ko. i Ake- manda Li büyük darbe o Harckâtın iki gilizlerin bu seferde Mısın isti. w kur tarçaya in lacakları tah plânlarını | tahakk İ veysi, Misir ve ile Akdenizdeki diğer sevkülcey noktaları istilâ etmesi icap eder. Halbuki, bütün bu noktalar Bri-| tanya İmparatorluğunun hâki-| ndadir. ya. bu muazzam varabilmek maksadiyle z€ hülkim iki cephede ta- gecmiş, ve ilk hamlede nerkesi şaşırtan muvaffakiyetler elde etmiştir. Eğer Almanya bu muvaffakıyetleri devam ettir - r İle Yunanistanı 1s- affak olursa bu Akde- . İnizdeki İngiliz hâkimiyeti ken- İ diliğinden kalkmış olscaktır. A- caba Almanya bu hedefine ulaşa İ bilecek midir? İste, herkesin kendi kendine &u mühim sual, budur. Bu sualin tek cevahı şudur: Bugün Akdenizin en mühim noktaları İnanlizlerin elinde veya İngiliz donanmasının. kontrolü altında- | Pe- kur- olur, Bu resimde Akdenizde hâkim olan Ingil donanmasından bir sıthlının güvertesini ve uçan hir tayyarenin Askeri Bahisler il İngiliz Donanması Akdenize Hâkimdir. MT EEE , » Yazan: H. motorbke kuvvetleri kısa bir 2: manda binlerce kilometre ilerli yerek harbi Mısır topraklarına intikal ettirmislerdir. 5 Sırda hudut mıntakası civarında bulunn ve müstahkem mevki o- lan Sellum - Marsa Matruh ön- lerinde çelin mücadele olmakta» dir. Her iki cephedeki vaziyetin bu sekilde süratle inkişaf etmesi her kesin âimağında söyle bir su alin belirmesine yol semıstar: Akdenize hâkim olan Britan- ya donanması neden Simali Afri Köuakı , marerata denizden rm dahale etmiyor ve neden Sicil - yadan Simali Afrikaya geçirilen Alman kuvvetlerinin geçişine mâni olmamıştır. Bu suale cevap verebilmek için Britanya donanmasının bu sıra » larda nerelerde bulunduğunu ve ne gibi mühim vazifeler görmekte olduğunu bilmek tâzımdır. Yoksa bu hareketin yapılmaması, Şar- ki Akdenizdeki İngiliz deniz hâ kimiyetinin mevcut olmadığı de- mek değildir. Bugün denizlere Britanya İmparatorluğu donan - ması hâkimdir ve gerek Atlan- tikte, gerek Akdenizde Britan- ya donanmasının üstünlüğü ka- hir bir şekilde devam etmekte - dir. Bu hâkimiyetini elden k. betmesine de İmkân yoktur. Yal- nız bu donanma muhtelif mev. kilerde bulunmakta ve mühtelif mühim vazifeler görmektedir. Bu mevkilerden donanmayı çe kerek Şimali Afrika harekâtına iştirak ettirmek donanmanın sir di basarmakta olduğu vazifeler yanında ikinci plânda kalmakta. dır. Esasen Şimali Afrikadaki Alman ilerleyişi Grszziani ordu- sunun İlerleyisine çok benzemek. tedir. Bu kuvvetler de, tıpkı Grazrlani ordusu #ibi. İmha edil Kurdesene bulunmea, | dır, Yarin da bu böyle olacak ve böyle kalacaktır. Bu itibarla Al manya bu hedefine varamaz. * * Akdenizi Atlanti, ilan ve Akdenizle alâ- r milletlerin Atlantik de- R etlerle si- irtibatını n pire ısırması, okunmak ranan cil-| bile kurdeşen Böyle müzmin kürdeşenden Ona Karşı ilâçlar tecrübe e mek olur. Hiçbir rüzgâra pek soğuk veya sevsimi bulunmuyan mutedil yerler, meselâ yamacları, göl kenar yüksek ninel rler | İyi MEYZU- «cak İspanya 8 olamaz. Cünkü, pektna girmediği karsı mütemayil siyase- e terkederek | İngiltereye semis bulunmaktadır. Fa- Kat Süvevs ile Sark Akdenizin vaziyeti her gecen gün biraz da- ha nezaket kesbetmektedir. Bal aki Alrnan ileri hareketi Selânik düsmüs, Ak - Yunan müda- a yerleşebilmek herkesin harcı sonra da enden büsbütün Kimisine da- rde veya köy gişlirmek bile iyi gelir. döndükten Alman gibi| ngilterenin bilinmiyen bir verinde kurulan bir bah- riye mektebin. de Yeni Zeland. dan ketirilen bireok gençler donanmada © iş almak üzere ve, tistirilmektedir. o Memleketle - rinden bu kadar uzak olan bu genclerin vatan hasretlerini bir derece olsun gidermek İcin, haftada bir defa tertip edilen hususi bir radyo prosramında bu genclerin her birine iki da. kika konusmak hakkı verilmis” tir. İste bu muhaverelerden bazıları: — Allo, Yeni Zeland.. Jay Donovan © konuşuyor. Burada cok rahatız. Annemin, babamin ve kuzenim Mary'nin gözlerin» den öperim. Köpeğim Dixy'ye / 4 KORUR im, ni ika aç NG İY AZ meğe mahkümdur. Çünkü Ha- | besistan İtalyanlardan temizlen- mis ve biz leri Sima ğe başlanmıştır. ** imali Afrikadaki harekâta İngiliz donanmasının de- nizden müdahale etmemesine s€- bep olan hâdiselere gelince, on- ları su şekilde İzah etmek müm- kündür; 1 — ATLANTİKTE: onanmasının mihim bir, kasam, Atlantik harbine istirak etmekte ve Britanya adalarına Amerika- dan malzeme getirmekte olan nakliye kafilelerini İngiliz kuvvet. İngiliz hayati bir mesele olan A- merika yardımı. ancak Atlantik denizinden gecerek Britanya a- dalarına ulasabilmektedir. Esasen Almanların bütün kış hazırladıkları ve bizzat Hitlerin her fırsatta ehemmiyetle söylemi olduğu Atlantik barbinin Alman- va tarafından kazanılmasına im- ın yoktur ve bi Zin kontrolü Almanların eline bı. rakılamaz. Bu itibarla Amerika- dan harp malzemesi ve her türlü ham madde taşıyacak nakliye ge- mi kafilelerinin Alman deniz altı- larının kucağına düsmesine mâni olacak mühim bir kuvvetin Bu denizde vazife alması mecburi - dir. İste bu sebeplerledir ki, bu denizde mühim bir İngiliz deniz kuvveti bulunmaktadır. Ayni za. manda Almanya ve Fransanın iş- gal altındaki limanlarında fırsat bekliyen Alman korsan gemileri- ne bu fırsatı vermemek lâzımdır. Binanenaleyh Amerika donan- e nakliye» gömilerini himaye İyi bakın.. Beni merak etme . yin! — Allo. Yeni Zeland. Dick Emery konuşuyor. Büyük an- ne Watson merhaba, Seni çok özledim. Burada yemekler cok iyi.. İki kilo aldım. yorma kuzum büyük anne! Allo, Yeni Zeland.. Don Delin konusuyor, Burada İngi- izler bizi her hafta evlerine ca. ya davet ediyorlar. Anne, ben burada Jone isminde bir kızla nisanlandım. Harp bitince eve geleceğiz. Onu çok seveceksin, İşte böylece İngiltere bir kösesinde (o döğüse hazırlanan Yeni Zelandalı bu erlerin her biri kendilerinden o millerle u- zakta olan en sevgili kimseleri- ne, buna benzer birer haber göndermektedirler. Kimbilir. Yeni Zeland'lılar haftada bir defa verilen ve bir n bü program' na. izle beklerler, netice bu deni-| -İ azzam nakliyatı Gözlerini | avdetini © görüyoruz. daki donanması başka yere ç€- kömez. Bundan başka, bizzat Britanya adalarını himaye etmek ve Al - İna birdenbire bir takın Sükütun Kıymeti M arcaşl Jofr, 1914-18 har binde Fransayı düşmanı taarruz plânlarına karşı mildafa; ündüz çalışırken Bri eri teşki için gec yan “lenevvir,, hey ederek erkâmharkiyelerin plânla rim kontrol etüriyoru emle in, arzaru, hayatmı, malını dü şünen başkümanıdama karargü n siville gidiyorlar ve Mareşah harekâ hakkında âdeta istievap ediyor lardı. Jofr, demokrasinin bu gibi hoppalıklarından kurtulmak içir gayet güzel bir çare bulmuş; he yetlen biri soruyor; — Mareşal! Düşman son taarru zunu şu istikametten o yapmıştı Funa karşı mukabele için nasıl bir plân bazırladımız? Jofr, çok yediğini anlatan bir hıçkırıkla cevap veriyor: — Efendiler, ispanak, gayet müuzaddi bir sebzedir. Herkes bi lir ki, bu sebzede demir vardır Bizim karargâhın aşçısı bugün İs- panağı dana etiyle pişirmi Pex kalâde nefis olmuştu. Size de tavsiye ederim! — Fakat Mareşal! Biz size plândan bahsediyoruz. Meselâ ye hi bir taarruz karşısında... — Ispanaklı danayı baş yemek olarak kabul ediniz... . Arkadan bol olmak şartiyle bir de kom « Kâfidir! ar asker kolayım böyle ta, ral Manjen'in ordugâhma giden “tenevvür,, heyetleri büs- İbütün başka türlü karşılandılar. — General! Plânlarımaı tetki- ke geldik! iz asker misiniz? — Hayır... — O halde buraya böyle La dır, huldur nasıl manyanın bu adaları istilâya te- sebbüs etmesine mâni olmak için donanmadan mi ana vatan sularında lzımdır. 2 — CEBELİTARIK: Burası her zaman için Alman ve İtalyan hava kuvvetlerinin otaarruzuna hedef olabilecek bir mevkidir. Bu sebeple burasını müdafaasız ve himayesiz bırakmamak lâzımder Şu halde burada da İngilizler bir miktar deniz kuvveti bulun durmak mecburiyetindedir. 3 — SÜVEYŞ VE MISIR: Bu- şam mühim, bir iehlike. karsısın- da bulunan bir mevkidir. Bura- nın denizden müdafaası en mü - him meseleyi teşkil eder. Bal - kanları gönderilecek o kuvvet ler İskenderiyeden sex mektedir. Buradaki irkân isin! hava taarruzlarına ve denizden gelecek taarruzlara karsı müde faa etmek mecburiyeti herseyin başında gelir. Bu mecburiyet mühim bir deniz kuvvetinin de buraya bağlanmasını icap ettirir. 4 — BALKANLAR: Yuna tana çıkarıldığı bildirilen 300.000 ilik Britanve küvvetinin nak- denizden olmuştur. Bu nakli- yat himaye edilmesi ve Zayi sız hedefine wlatabilmesi en him meseled İste İngi meden bu mühim isi lardır. İt Alman hi yan deniz sltılarını kulla; manların bu nakliyeti mak istemeleri tabiidir, Bu mu himaye edecek deniz' kuvvetine de ibtiyaç var. dır. Bilhassa deniz nakliyatının güçlüğü ve daima himaye edil - ti bu İs icin mü- dar deniz kuvveti tahsis etmeği icap ettirir. İste İngilizler bilhassa bu nak- liyata verdikleri fazla ehemmi - yet ve yukarıda saydığımız diğer sebepler dolayisiyledir ki, Si li Afrika harekâtma donanmala rivle denizden müdahale edeme mişlerdir. Bu edemeyis İngiliz Akdeniz hâkimiyetinin yokluğu demek değildir. Diğer teraftan Almanların Sicilyadan Simali Af. rikaya âsker gecirmeleri bu za- mana tesadüf etmiş olduğu hetle tesadüf ve sans Almanlara vardım etmistir. Ayni zamande Sicilya ile Trablusgarp arân bir gecelik voldur ve bu nakli- yat yalnız geceye İnhisar ettirii- miş ve kismen İngiliz gözünden saklanmağa muvaffak olunmuş ve bütün İtalyan deniz sltiları burada (temerküz ettirilmiştir. Buna rağmen İngiliz Başvek nin beyanatında burada, dokuz nakliye gemisinin batı renilmiştir. Balkanlardaki İstikrar kesbettiği gün, İngil donanmasının Simali Afrika har- bi üzerindeki tesirini çok bariz sekilde göreceğiz. ** A İngiliz östünlü- Hünün inkâr edilmez bir sekilde olduğunu gösteren bazı mühim sebepler vardır: Garbi Akdenizle Sarki Akde- niz arasındaki mühim gecidi kontrol eden Malta adası basar > 'dermi - pala İlkin Rarici ler hiç zaylat ver -| durdur-| — Ben demokrasi memokrasi mem, Ben askerim! Gel.. Nö- Şu efendileri al, götür! İ Hepsini tren vaktine kadar ha İpis etsinler. Ilk trene bindirip İ göndersinler! Harp esnasında Harbiye Neza- retine Mareşal Liyoteyi getirdi ler. Mebüsan kürsüsüne çıktığı Zaman birçok susllere maruz kal- du *İ — Efendiler! Dedi, Sorduğu- İnsüz susllere burada cevap ver- mekliğime imkân yoktur. Bunlar İmemleketin müdalaasına sit me- selelerdir. Kıyametler koptu: — Vay bize emniyet edilmi « yor ha... Mareşal, cebinden istilesunu İçikardı; hemen oracıkta istifasını İyazdı ve evine dahi uğramıya - rak (Fas) yolunu tuttu. Sükütun, hakikaten altın oldu ğunu eskilerimiz güzel takdir e- derlermiş: Topkapı sarayında kub İbe altı vezirlerinin toplandıkları -İmahallin kapısmın yanma dalma damlalarla su akıtan bir selsebil İkonulmuştu. Suyun intizamısız şıpırtısı kulağı o kadar meşgul e- ki, içeride konuşuları ka- lemek ve anlamak im - nde imiş! Görülüyor ki, eskidenberi nâ- mahrem kulaklardan çekinmek bir düstur hükmüne geçmiştir. Gazetelerde sık sık görülen ihtar lardan da anlıyoruz ki, bu lüzu. İmu halkımızın her zamandan zi- ie takdir etmesi icap ediyor. Bu itibarla susalım, Şimdilik parola: Elhap, Takvimei liz harp ve ticaret gemilerinin » bir irtibat üssü olmaktak! ehemmiyetini muhafaza etmek: tedir. Bu adanın Almanlar tara edilememesi ve mü ilebilir. Bundan başka, Yu. adalarının ve bilhassa en mühim birer sevkülceysi nek olan Girit ve Korfunun İngiliz iifde bulunması ve bu üs- Yaztmin başındanberi izaha ça iğım İngiliz donanmasının uk yazifesi bugünkü Şimali 8 donanmanm mü İ muvakkat bir zamar esmiştir. Ve esasen Simali Afrika har bine denizden yapılacak mü“ ale de” netice üzerinde ki bir tesir Yapamaz. Zaten mali Afrikada ilerliyen Almar kuvvetlerinin, İtalyan kuvvetle ri gibi, ergeç durdurulacağı ve imha edileceği çok kuvvetle muk temeldir. Duha henüz bu cephede kuv- yetli bir hat teşkil edilmemiştir. Simdi İnçiliz kuvvetleri bir plân tahtında ve sistematik bir tarzda *sa8 mevzilerine çekilmektedir. Habeş topraklarındaki | İnmiliz kuvvetlerinin bü cepheye leri neticesinde vaziyet tamamiy. İle aksine olacaktır. Si