18 Nisan 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Eki TAN E IWBW. Ankara Caddesi 102 “TELGRAF: TAN, İSTANBUL W 5 EVİ TELEFON: 24210. 24218, 24319 NİSAN n ei ALTINCI YIL — No, 2034 5 KURUŞ | — L egi Balkan ve Mısır Harbinin Siyasi Mânası Türkiye, Gdoğrudan doğruya bir tecavüze uğramadıkça gayri Mmu- harip vaziyetini idame edeceğini fillen ve eserleriyle isbat etmiştir. Almanyanın da fiil ve eserleri ile teminatmda samimi olduğunu gös- termesi, bizi memnun eder, Fakat bu, bizim uyumamız demek değil- dir. Türkiye, bütün ihtimalleri gö- zönünde —bulundurarak ona göre tedbir almakta kusur etmemiştir Ve etmiyecektir, M. Zekeriya SERTEL lmanyanın bir taraftan Balkanlarda diğer taraf- tan da Mısırda İngilizlere karşı actığı harbin siyasi mana ve şü- Mulü üzerinde az durulmuştur. Almanya Palkanlarda İngiliz Ordusunu mağlüp ettikten ve Yu- nanistanda Mataban burnuna da- Yandıktan sonra Şarki Akdeniz- de İngiliz üstünlüğü ile mücade- leye geçecektir. Bir taraftan Mı- Sirı işgale teşebbüs etmesinin de sebebi budur. Gayesi Mısırı isti- lâ ederek İngiliz donanmasının €n büyük üssü olan İskenderiye- Yi ele geçirmek, sonra da Süveyşi kapayarak İngiliz imparatorluğu- Nun yollarını kesmektir. Almanya buna muvaffak ola- cak mıdır, bilmiyoruz. Fakat bir an için en fena ihtimalleri göz ö- nünde bulundurarak şarki Akde- nizden İngiliz donanmasını çı- karmaya, Süveyş yolunu kapa- maya muvaffak olduğunu farze- delim. Bu takdirde bizi doğrudan doğruya alâkadar eden bir vazi- yet karşısında bulunduğumuzu görürüz. x * lmanyanın askerlikte ve si- yasette takip ettiği usul da ima bir çevirme hareketiyle müs hasımının etrafla olan bağlarını kesmektir. Bu bağlar kesildikten, bütün köprüler yıkıldıktan son- Ya muhasımı ile tek başına kala- Tak onu yere vurmak kolaylaşır. 'Tâ 1934 tenberi takip ettiği si- Yaseti bir panorama gibi söyle gözünüzün önünden geçiriniz. Evvelâ Fransa ile Sovyetler ara- sindaki ittifakı bozmayı gaye e- dinmişti. Chamberlain'in ve Fran sız nazilerinin yardımiyle buna Muvaffak oldu. Sonra İngiltere ve Fransanın Almanya etrafında vü- cude getirdiği küçük antant dev- letlerini birbirinden ayırdı. On- dan sonra da birer birer Balkan antantını parçaladı. Yugoslavya- Yı da etrafını çevirerek tecrit et- tikten, bütün ittifaklarmdan ve taahhütlerinden uzaklaştırdıktan Sonra yere vurdu. Şimdi de Balkanlarda ve Mısır- da bu çevirme ve tecrit siyaseti- hin bize karşı takip edildiğini gö- Tüyoruz. Yunanistandan İngiliz Ordusunu çıkardıktan ve bütün Balkanlara hâkim olduktan son- Ta, Türkiye Balkanlarda tecrit e- dilmiş bir vaziyete düşecektir. Fakat bu kâfi değildir. Çünkü Akdeniz ve Mısır tarikiyle Türki- yenin müttefiki ile irtibatı baki kalmaktadır. Bu bağları da kese- Tek Türk - İngiliz ittifakını sı- fira indirmek için Mısırın işgali de lâzımdır. Şarki Akdenizden giliz donanmasi çekilir ve Mısır Almanlar tarafından işgal edilir- 8e, o vakit İngilterenin Türkiye- Yye yardım etmesine imkân kal- Miıyacaktır. Filvaki Basra ve Bağdat yolu ile irtibatı idame Mümkünse de bu bağ kâfi dere- cede kuvvetli olmaktan uzaktır. Binaenaleyh Almanyanın Bal- kan harbinden sonra Türkiyeye gelip gelmiyeceği sualine cevap arayanlar, Balkan ve Mısır har- binin Türkiyeyi tecrit gayesini takip eden bu siyasi safhasını göz önünde bulundurmalıdırlar. Onun için Balkanlarda ve Mısır- da cereyan eden harple Türkiye doğrudan doğruya alâkadardır. Türkiye ile Almanya arasında bir ademi tecavüz paktı imza edil- Mmek üzere olduğu hakkında çıka- rılan rivayetler bu zaviyeden tetkik edildiği zaman çok mani- dardır. Bu rivayetlerin, Alman- yanın Türkiyeye karşı hiç bir fe- Na niyet beslemediğini anlatarak bizi uyutmak icin uydurulmus Olması ihtimali coktur. Çünkü iki taraf da birbirlerine karşı tecavüz hiyeti beslemediklerini müteaddit vesilelerle tekrar etmişlerdir. Türkive, doğrudan doğruya bir tecavüze uğramadıkca gavri mu- (Sonu; Sa: 4; Sü: 4) GUNLUK SIYASI HALK GAZETESİ Reisicümhur İsmet İnönü'nün evvelki gün Ankarada Türk Hava Kurumunu şereflendirerek Hava Okulunda tetkiklerde bulundu- ğunu yazmıştık. Bu resimde Milli Şefimizi, bu ziyaretleri sırasında Kurum baskanından izahat alırken görüyoruz. Yeni Bastırı'an 100 Liralıkve5S0OKr.luk Banknotlar Ankara, 17 (A.A.) — Türkiye Cümhuriyet Merkez Bankasın - dan bildirilmiştir: Yeni bastırılan 100 liralık ve 50 kuruşluk ihtiyat banknotları getirmekte olan vapur Pire lima nında kazaya uğradığından bu banknotlar ortalığa dağılmıştır. Bunlardan 100 liralık banknot lar hâlen piyasada bulunan yüz liralık banknotlara aynen miişa- bih olup tedavüldekilerden ye - Bunları Memleketimize Getirmekte Olan Vapur Pire Limanında Kazaya Uğradı gâne farkları üzerlerinde büyük Reisietümhurumuz Inönünün- re- simleri bulunmasıdır. 5 kuruşluklara gelince esasen bu kıymette tedavülde banxnot bulunmadığından bunlar için ev saf bildirmiye lüzum yoktur. Bu 100 liralık ve 50 kuruşluk banknotların kıymeti bulunma- dığını ve alınmamasını sayın hal- kımıza ilân ve tavsiye ederiz. ÂA. Darlan'ın İngiliz Aleyhtarlığı Mrl. Petain Amiralin Donanmaya Verdiği Emri Geri Aldırdı Ankara, 17 (Radyo gazetesi) — İngilizler, Afrikaya Alman kuv- vetlerinin geçmesinde Fransayı mesul tutmakta ve bu işte Vichy hükümetinin kusuru olmasa bile, Amiral Darlanın rolü olduğu mu hakkak sayılmaktadır. Hattâ Reu- tere göre, Amiral Darlan Dun - kergue zıhlısı da dahil olmak üze re şimali Afrika limanlarındaki bütün Fransız harp gemilerinin Tulon limanına gelmesini iste - miştir. Fakat Mareşal Petain bu- nu öğrenmiş, Amiralden - izahat istemiş, Amiral evvelâ kaçamak lı cevap vermiş, sonra İngiltere aleyhinde bulunmuştur. Mareşal (Sonu: Sa 5; Sü 4) Balkanlara Amerikadan İlk Yardım Harp Malzemesi Dolu İlk Gemi Kafilesi Dün Yola Çıkarıldı Ankara, 17 (Radyo gazetesi)— Kızıldenize Amerikan gemileri - nin geçmesine müsaade edilmesi üzerine birçok gemiler Ingiltere, Yunanistan ve Yugoslavyaya yar dım için mütenevvi malzeme yük lü olarak Amerika limanlarından hareket etmiştir. Bahrye Nazırının sözleri Vaşington, 17 (A.A.) — Ayan meclisinin milli müdafaa tahki - katı encümeni önünde beyanatta bulunan Bahriye Nazırı albay Knox, Amerikan bahriyesinin, hemen her gün mevcut stoklar - dan İngiltereye malzeme gönder mekte olduğunu bildirmiştir. , DİKKAT! VATANDAŞ! * Yabancı propagandaya âlet olma. Memleket me- selelerini herkesin önünde konuşma. “y4e Her duyduğunainanma. Her duyduğunu söyleme. VATANDAŞ! Ağzını Kapa, Yerin Kulağı Vardır. Yugoslav Mukavemeti Kırıldı Ordu dün Gece 21 de Silâhlarını BEoc_I_dı Teslimiyet, Bugün 12 de Mer'iyete Girecek — Almanlara Göre Bir Mütareke Akti Mevzuubahs Değildir Berlin, 17 (A. A.) — “D. N. B.” bildiriyor: Yugoslav ordusunun şimdiye kadar silâhtan tecrit e- dilmemiş olan heyeti umumiyesi, bugün saat 21 de şartsız olarak silâhlarını bırakmıştır. Teslimi- yet, 18 Nisan saat 12 de mer'iyete girecektir. Mütareke mevzuubahs değil Berlin, 17 (A.A.) — Yarı res- mi mahfillerde beyan edildiğine göre, Yugoslav ordusunun muka vemeti artık tamamen kırılmış ol- duğundan Almanya ile Yugoslav ya arasında bir mütarekenin ak- di mevzuubahis değildir. Ayni mahfillerde kral Petro - nun ve Simoviç hükümetinın şim di nerede bulundukları malüm ol madığı bildirilmiştir. Alman resmi tebliği Berlin, 17 (A.A.) — “Tebliğ,, Hususi bir tebliğ ile bildirildiği veçhile dağılmakta olan ikinci Sırp ordusu Saraybosna mintaka sında teslim olmuştur. Memleke- tin dağınık gruplardan temizlen- mesine devam edilmektedir. Ne- rede mukavemet gösterildi ise derhal kırılmıştır. Vardar üzerinde bir köprü tahrip edildi Atina, 1 T(A.A.) — Ingiliz ha- va kuvvetlerinin Almanlar tara- fından Köprülüde Vardar nehri üzerine kurulan bir köprüyü mu vaffakıyetle bombardıman etme - leri sayesinde cenubi Sırbistan - daki Alman ordusunun ileri ha- reketi durdurulmuştur. Orta şark Ingiliz hava kuvvet leri umumi karargâhının köprü- nün tahribi hakkındaki tebliği etrafında tafsilât veren salâhiyet li Atina mahfilleri Ingiliz pike tayyarelerinin bu işi nasıl başar- dıklarını anlatmaktadırlar. Ingiliz pilotları hedeflerinin ü- zerine vardıkları zaman birçok projektörler ve şiddetli bir ba - Yaj ateşiyle karşılaşmışlardır. Bir pilot dört defa pike yaparak bom balarının tesirini iyice tesbit et- mek istemiştir. Bu pilotun attığı ilk bombalar hedefe isabet ede - rek köprüyü tahrip etmiştir. İkin (Sonu: Sa 5; Sü1) Büyük Bir - İngiliz Filosu Atlantikten Cebelitarığa Geldi Algesiras, 17 (A. A.) — "“D. N. B.”: Büyük bir İngiliz filosu Atlantikten cebelitarık'a gelmiş- tir. Filo kalenin askeri limanında demirlemiştir. Filoda bir tayare gemisi ile Renown zırhlısı da vardır. Akdenizde evvelki gün batırılan İtalyan gemileri Londra, 17 (A. A.) — “BBC”: Sicilya ve Trablusgarp arasında bir düşman gemi kafilesinin İn- giliz deniz cüzütamları tarafın- dan batırıldığı hakkında bahriye nezaretinin neşrettiği tebliğe i- lâveten batırılan ticaret gemile- rinin kısşmen harp Mmalzemesi ve kısmen de asker taşımakta oldu- ğu bildirilmektidir, Londra, 17 (A. A.) — Dün'A- mirallık dairesi tarafından batı- rıldığı bildirilen Mohavk muhri- bi Tribal sınıfından bir muhrip olup 1937 senesinde denize indi- rilmistir. Hacmi 1870 ton, müret- tebatı 190 kişidir. 4,7 pusluk 8 ve daha küçük çapta 7 topu vardır. DA Berar ARNAVUTLUK İYUKoONYİ — Klissura - . 74_;/; delen Görice $ ş ! fesriye Hap ça Lesk&/c v YOSİ MHeçorg , Malskasi © İ(ın_ı]a LA A’aya./ar Aöraferye e Kozan v LA PİBİZ gee P A Va/giskın F İ o Arala - h ERA b Yunanimtanda harekâta sahne olan mıntakayı ve tebliğlerde ismi geçen şehirleri gösterir harita Libya Cephesi Donanma Capuzzo'yu Dövüyor — ——— Tobruk'a Yapılan Yeni Alman Hücumları Ağır Zayiata Mal Oldu Kahire, 17 (A. A.) — “Tebliğ”: Bir keşif Mmüfrezemiz Tobruk müdafaa hattı dışında bir düşman mevziine muvaffakıyetle girerek 7 İtalyan subayı ile 139 İtalyan askeri esir almıştır. Tobruk mü- dafaa hattına karşı düsman tara- fından yapılan yeni bir hücum topçu ateşiyle püskürtülmüş ve düşman yeniden ağır zayiat ver- miştir. Dünkü harekât esnasında düşmandan 25 subayla 767 asker esir aldık. Bundan baska düsma- nın muharebe meydanında 2000 den fazla ölü bıraktığı görülmüs tür, Sollum mıntakasında keşif müfrezelerimiz faaliyetlerine şid- detle devam ediyorlar. Carpısma esnasında düsmana baskın vapıla- rak ağır zayiat verdirilmistir. Habeşistanda: Dessie istikame- tinde birlesmekte olan kollarımız yeni terakkiler kaydetmislerdir. Bir mikdar daha esir alınmıştır. Addis - Abeba'ya doğru kacmak- ta iken yakalanan harnp esirleri- nin mikdarı beş bin İtalyan ve dört bin müstemleke — askerine varmıştır. Alge mıntakasında İ- talyan müstemleke askerlerinden mürekkep bir kıta teslim olmus ve ileri hareketimize istirak et- me küzere ordumuza gönüllü va- zılmıştır. Sonu; Sa. 4; Sü, 3 ( ş Askeri Vaziyet Si D : Şimali Afrikada Tobruk mevkiini siddetle müdafaa eden Britanya kuvvetlerine mensup bir kı ta, çölde manevra yaparken — MUHTELİF CEPHELERDE SON VAZİYET (Askeri Muharririmiz yazıyor) Balkanlarda —bütün şiddetiyle devam etmekte olan harbin sık- let merkezi tamamen Yunanista- na intikal etmiştir. Arnavutluk- tan başlıyarak Ege sahiline kadar uzanan ve Şimalf. Yunanistanı müttefik cephesinde ve bilhassa bu cephenin şimali şark! ve mer- kez tarafında kati muharebeler cereyan etmektedir, İngiliz ve — Yugoslavlara göre, Yugoslavyadan artık askeri ba- kımdan ümit kalmamıştır. Libya cephesindeki Alman ta- arrüzu eski şiddet ve süratini kaybetmiş gibi görünmektedir. (Sonu; Sa: 4; Sü: 4) S Tayyare Sanayiinde Yeni Bir İnkilâp Ottawa, 17 (A. A.) — Ameri- kan tayyarelerinin yeni bir usul sayesinde dökülmüş elâstiki bir maddeden imal edilmeleri imkânı Amerika tayyarecilik sanayiinde bir inkilâp yapacak mahiyettedir. Üzerine elâstiki bir madde sürü- lerek kontrplâktan imal edilen gayet büyük bir bombardıman tayyaresi dün en çetin tecrübe- lerden geçirilmiştir. Tecrübeler muvaffakıyetle neticelendiğinden bundan böyle bu tayyareler Ka- nada hesabına toptan imal edile- bileceklerdir. Sivil havacılık mü- şavirleri ve İngiliz mütehassıs- ları yeni usulü tasvip etmişlerdir. d | Yunanistanda Mcık;;onya Muharebesi Şiddetlendi Yeni MukavemetHatt Şiddetli Rağmen Sarsılmadı Hücumlara Tebliğine Göre Serfiçe Alınmış Atina, 17 (A. A.) — Atina rad:- yosu, garbi Makedonyada düsma- nın yeni ve şiddetli bir hücümun& maruz kalan Yunan ordusunun Almanlara ciddi zayiat verdirdi- gini bildirmistir. Spiker, simd! garbi Makedonya muharebesinir bitün siddetivle devam ettiğin söyledikten sonra şunları ilâvt etmiştir: “Almanlar Pazartesi günü gar- be doğrü hafif bir tazyik hareket! yaptıktan sonra Salı günü tavya ( Sonu: Sa 5; Sü 3 ) D Alman Londra'ya Şiddetli Bir Hava Akın: Hasarın Fazla, İnsan Zayiatının da Yüksekl Olduğu Zannediliyoı — İngilizler de Bremen' 5 Saat Bombaladı Londra, 17 (A.A.) — Ingili bombardıman tayyarelerinin dür gece, Almanyanın şimali garbi detli hücumlar yaptıkları öğte nilmiştir. En büyük hücum Bre men'e karşı yapılmıştır. * Hava Nezaretinin istihbarat ser visi bildiriyor: İngiliz bombardıman tayyare leri, dün gece, Bremen'e hücun ederken, biri Alman endüstrisi ne, diğeri Atlantikte deniz tica retine karşı hareket eden kor sanlara yardımda bulunan kay naklara olmak üzere çifte bi darbe indirmişlerdir. (Sonu: Sa 5; Sü 5 ) Londra, 17 (A. A.) — İngili: sinde bulunan şehirlere karşı şix — K