14 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

“zistlerin İçten lâlarına Karşı | Yazan: Ömer Riza DOĞRUL j İ Nösistlerin Norveçi içinden nasıl Şürüterek, fethettiklerini bü. v er daha sonra ayni hatis eketi Holanda ve Belçikaya karşı İP etmek istediler. Bu yüzden Ho- e ile Belçika yalnız bir cephede >» Yalnız hava taarruzlarına karşı - Aynı zamanda havadan yağan, N ket toprağında taraftarlar bu. hattâ memleket dahilinde bulu- ye bu unsurlara güvenerek gelen weyütlü askerlerle mücadele edi- lr ve bunları kolay kolay yaka. haavor, kolay kolay imha edemi. Norveç hüdiseleri bütün dünyanın mü açmıya yardım etmişti. Fa- * Holanda ile Belçika hâdiseleri başka bir hakikati de aydınlat. Ve bütün dünyayı, hilkassa Alman. İle uzaktan yakından alâkadar 0- memleketleri yeniden tedbirler Ya sevketti, 8iltere İle Fransada * ngiltere İle -Frinsanın bu-t6d. birler derhil tevessül ettik. i görüyoruz. Bu tedbirlerin he- Nazistler değildirler. Aslen Al olan ve kâh Nazist olmadıkla- #öyliyen, kâh Yahudi oldukları- €den unsurlardır. Bunlar, anyadan hicret ederek mülteci tiyle bir çok memleketlerde yer- işlerdir. İngiltere ile Fransada bu mültecilerden yığın yığın var. * Bunlara yapılan muamele, dost abancı mnnme Fakat yi bu dost yabancıların gestapo ânı olmadıklarını ispat edecek bir yok. Bilâkis gestaponun ajanları İddindan istifade ederek her yer- İk Yerleşmek istedikleri için bu un- ların da muzır ve tehlikeli olma- İn ihtimali son derece kuvvetlidir tehlikeyi vaktinde karşılamak ge- vi 7 Pikleşiyordu. G y. Ni yüzden İngiltere ve Fransanın e mülteci ve dost yabancı mu. 4 i ventaln hili Miz, dığını ve zararsız bir hale getir ini görüyoruz . | Kenubu Şarki Avrupa: akat tehlike İngiltere, Fransa, Norveç, Holanda ve Belçikaya hasır değildir. Nazizm istilâsı pençelerini | uzatabileceği, uzat- tasavvurunda olduğu her mem-| 8 şamildir,. Cenubu Şarki he memleketleri de bunlar arasın bir. Bunlar da şimdiye kadar bir tü tedbirler almışlardı. Şimdiden tra herhalde ikinci safhayı alâka. sa tedbirleri ihmal etmiyecek- he Na Mısırın da bu tedbirleri i göze çarpıyor. M he ve Mısıra hicret eden bir çok Al- İni mlara karşı son derece müsamaha isterilmiş olduğu, üstelik Mısırda 0 kadar İtalyan da bulunduğu İkayyaziyetin hir gün son derece teh- ayi bir mahiyet alması ihtimali he. bu lanmış ve yeni tedbirlere baş vu. J İmmtaştunr. a lisa, Norveç harbi dünyanın gö ü açtı. Belçika ile Holanda isti Se, bu gözleri dört açmıştır. kp uyanıklığın ihmale zerre kadar şi Ammdili olmadığımı, acı istilâlar steriyor, .. | İçika - Holandadaki Türklerin Vaziyetleri kykkara, 13 (A.A) — Hariciye Ve- tine en son gelen haberlere gö- » » Holanda ve Belçikadaki talebeler ye elçilik ve konsolosluk mensupla. İn, * Lahaye'de ticaret müzakeresine Av.|Y" hrur heyet âzası, kâmilen sıhhat âfiyettedir. ,Holanda ve Belçikadaki bütün “*k talebelerinin bugünkü vaziyet. » tahsil şeraiti daha müsait bir 1, Mmlekete nakilleri için hükümetçe “P eden tedbirler alınmıştır. tşdlkara, 13 (TAN) — Devlet Mat. vi ve Darphanede çalışan memur iş, Bilerin tatil zamanlarında tadi. «Yapan kararname Vekiller Heye. iy, tasdikına arzedilmiştir. Bu ka- ay meye göre, bu müessesede çalı. İ, İsçiler her gün üç saat fazla ça- ayaklar ve Pazar tatilinden istisna ag eceklerdir. Razı Pazarları da ca. aklardır. SA Avam Kamarası, Churchill'e Ittifakla İtimat Reyi Verdi M. Churchill Dedi ki: Siyasetimiz, Harbe Devam ve Hedefimiz, Zaferi Kazanmaktır Londra, 13 (Hususi; — Başvekit Mister Churchill, gelecek sal: günü toplanması beklenen Avam Kamara. simı bugün toplıyarak, Meclisten iti. maz reyi İstedi ve ittifak İle itimat reyi aldı, Celse, son derece heyecan. hı idi ve Mister Churehill, en kısa, fukat en tesirli nutuklarından birini söyedi. ' Chürehil'in nutku Cöl$e açılır açılmaz, Churchili bir tahur vererek, milletin birleşik ve sarm)maz azmi sayesinde harbi mu. vaffskıyetli bir neticeye vardırmak üzere teşekkül eden yeni harp kabi. nes'nin itilmada mazhar olmasını is. tedi ve daha sonra bir nutukla takri, nini müdafaa etti. Churehill, geçen cuma günü yeni hükümeti teşkile memur edildiğini ve yeni hükümeti milletia arzusuna tebnan bütün fırkaları temsil eden bir mahiyette vücude getirdiğini an. lattı ve daha sonra şu sözleri söyle. di: “Warp kabinesi, milletin it&hadı. nı ifade etmektedir. Hâdiselerin va- hameti ve sürati dolayisile huküme-| tin bir gün zarfında teşekkülü icap! ediyordu. Dün yeni kabinş âzasın. iğer mühim vazifeler tevdi edilmiş. tir. Bu akşam Krala yeni bir liste arzedeceğim. Başlıca nazırların iste. si yarm hazır olacaktır, ümidinde- yım. Diğer nazırların tayini biraz daha zamana ih Umut egerım &ı, rariamente sökraz içtima ettiği zaman, vazifemin bir kısmını bitirmiş olacağım vo kabine ber nektai nazardan taşekkül etmiş bulunacaktır, “Tarihin en büyük muharebelerin. den birinin lk safhasında bulunuyo. ruz. Norveçin, Holandarın, daha baş ka müteaddit noktalarında harekete geçtik. Akdenizde haz bulunmalı. | 1. “Hava muharebesi devem ediyor ve havs taarruzlarına karşı, İngiite. rede hayli hazırlıklar yapmaklığımız icap eder. Siyasetimiz: Harbe devam. Hedefimiz: Behemehal zaferi kazanmak “Yeni hükümete gieen nazırlara söylediğimi Parlâmentoye da söylü yorum. Size, kandan, istıraptan, göz yaşımdan ve alın terinden başka ik- gösterecektir. | Yeni Adliye Nazırı Sir John Simon ram edecek bir şeyim yoktur. Önü. müzde başarılması icap eden çok zah metli bir imtihan var. İstrap ve mii. cadele ile dolu uzun aylar ver. Si setimirir Anğıng düş re Duz, revap vereyim: Harb3 devam. | (Alkışlar.) Karada,'denizda, havada harbe devam. Tanrının bize lütfede. ceği bütün kudretle ve bütün kuv. vetle harbe devami. Bejse e'nayetle. Fiaia muzlim ve acıklı silsilesi ara. sında daha büyüğüne asla tesadüf e- lemiyen bu muazzam zulme karşı be devam, hari Devlet Nazırı amele partisinden Green Wood “Hedefimizin ne olduğunu sorar. sanız, size bir kelime ila cevap vere. bilirim: Hedefimiz zaferdir. Hedefi. | her ne pahasma olursa olsun, er, her tedhişe rağmen zaferi Yü. eceğimiz yol ne kala" urun ve meşakkatli olursa olsun zaler! Zira zsfer kazanmazsak, biz'm için yaşa. mak imkânı kalmıyasıktır. Sözlerin mânasını anlayınız, zafersiz, Britan. ya İmparatorluğu yaşıyamaz Bri. anya İmparatorluğunun müdafaa eltiği şeylerin biri de ayakta kalâ- maz, beşeriyetin ilerlemesi ve gaye» Şeni Bir Tecavüze Kurban Giden Kız Eskişehir, 13 (TAN) — Mihalıççık kazasının bir köyünde 9 yaşında Ja. le adındaki küçük bir kız, kırda hay. van otlatırken 16 yaşında bir çocuk tarafından çirkin bir tecavüze uğra- miş ve bunun heticesi Jale ölmüştür. Çocuk hökkında takibat yapılmakta. dır. Eskişehir Belediye Reisi İstifa Etti Eskişehir, 13 (TAN; — 15 sene. denberi belediye relsiğim yapan Könll Kaplanoğlu, bugün istifa et. ti. Belediye Meclisi bütçe müzakere. sine devam edecektir. İstifa, reisle | üzeler grasındaki ihti'âf'ardan ileri| sine varması için asırlarca çektiği. miz zahmetler mukabili olan bugün. kü varlık, hayatını idame edemez. “Wezifemi ciddiyetle ve ümitle de, ruhte ediyorum. (Alkısinr: Davam. xn. insünlar arasında kaybedilmesi. re mahal bırakılmıyacağım umuyo. rum. Şu anda, hepinizi yardıma ça. Birmiya kendimde salâh.yet buluyor ve dıyorum ki: “Bütün kuvvetleri, ir araya getirip ile"! Churehill'in , bilhassı son sözleri haratetle alkışlanmış ve Mister Churehill bütün Meclise hâkim oldu. ğunu göstermiştir. Amele liderinin sözleri Daha sonra Amele Lideri Lee Smith söz söyliyerek, başka vekilin Gavetini ancak icabetle karşılıyabile. ceklerini söylemiş ve arvele kongre. in 170,000 muhalif reye karşı Kiracının ve Mal Sahibinin Dertleri Yazan: B, FELEK izde câri hayatm hâlâ tanzim edilmemiş olan çok mühim davalarından biri, belki de başlıca kiracı ve mal sahibi arasındaki mü, nasebetlerdir. Bu yüzden muttasıl rahatsız olan binlerce o vatandaşın o mahkemelere kadar düşen işleri de adliye meka. nizmamızın ayrıca ve mühim meş. galelerinden birini teşkil etmekte. dir. Evvelâ kiracıların mal sahiplerin. den çektikleri eziyetlere bakalım. Kiracı bir kere bir yere taşındı me her sene bir miktar zam yapılmak suretiyle dalma iz'aç edilir, Çıkıp başka yere gitmek te hem rahatsız. lığı, hem masrafı mucip olur. Aileler vardır ki; bir yerde yerle. şip orayı kendine yuva yapmak ister. Doktor, dişçi, avukat, terzi hulâsa meslek ve ticaret sahipleri de hergün yerlerini değiştiremezler; müşterile. rini kaybeder, zarar görürler, Kışın vadedilen sicak su munfa. zam verilmez. Kalörifer evi ısıtmaz.. Asansör bozulur, işlemez. Kapıcı a ranır bulunmaz. Bulunur işe yara. maz. Şurası akar, burası kokar, Mal sahibi tamir etmez. Kimisi üç ay, ki. misi altı ay peşin ister, Halbuki bir aylığı peşin veren kiracı kendini mesut sayar, Fazlasını bulur, kârlı, sını, rahatını bulursa sizi konturat İsonurn dışarı atar. Hattâ vesileler picat edip daha evvel de çıkarmak İs. ter, Kiracının bu ezasına bir nihayet 413,000 rey ile yeni hükümetle teş. riki mesaiyi tasvip ettiğini söyledik. ten sunra, “aramızda ihtilâf yoktur. Biz münakaşa ederek to birliğimizi lenarüz ettiririz. Hükümetimiz zamanında en medeni şskli, harp za. manında en kuvvetli mürakabeyi te. min eder, Hitler, bizs, “dekadan,, demişti. Hangi sistemin dekadan oL duğu bü mücadele neticesinde anla. sılacaktır., dedi, Mister Liyod Core yeni Başvekilin meziyetlerini anlattıktan sonra, onun “tarihin en buhranlı devrinde, en büyi yeti üzerine al İiz Başvekili olduğ ve “bütün ümidimiz ondadır, diye ona selâret ve muvaffakiyet diledi. Daha sonra reye müracaat edilmiş ve mevcut olan 381 âza ittifak ile hükümete İtimat etmiştir. Lordlar Kamarasında Lordlar Kamarası da bugün yeni hükümeti iyi karşılam,ş, ve ittifak ile itimst reyi vermiştir. Lord Halifax söylediği bir nutukta, Mister Cham. berlain'in güzide hasle*lerinden bah. sederek, milletin oun'ardan istifade. ye devam edeceğini anlatmıştır. : Mister Churehili kabinesine bir hste daha neşretmi; ye çtre, Mister Emery tan Na- zırkığına, eski Müstem Nazırı Mser Maleklim Mac Donale Sih. hiye Nazırlığına ve Ameis Mebusla. rinden Misler Bevan İş Nezaretine ait Bu Vste. gelmiştir. tayin olunmuştur. g Yugoslavya ile Sovyet Rusya arasında aktedilen ticari anlaşma vesilesile, Yugoslav matbuatı Slav birliğinden, Rusyanın eski hizmetlerinden bahsederek Moskovaya karşı minnettarlık eser. leri göstermektedir. : * Yugoslavyade Alman propagandası, Yugoslav—Sovyet anlaşmasına yardımcı bir vaziyet almıştır. Almanyanın bu anlaşmayı hazırladığı, hattâ tertip ettiği zannedil. mektedir. Almanyanın maksadı Yugoslavyayı bu vesile ile Balkan Paktından ayırmak, talanfaktır. Bu suretle Almanya, ve Balkan Antantını par , Macaristan ve Bulga. ristan gibi Yugoslavyayı da kendi esareti altma ala leceğini ummaktadır. * İngiliz kaynaklarına göre, Londranın Ankara Sefirinin Sofyayı ziyareti müsbet netice ver- miştir. Bulgaristan, Türkiye Yunanislan ve İn- gilterenin kabul edebileceği bazı şartlar ileri sürmüştür. Bulgaristan arazi istemiyor, fakat bazı ticari müsaadeler verilmesini teklif edi- yormuş. ” Almanlar şimdi de bitaraf memleketlere spiritizma ya yan medyumlar göndermiye başlamıştır. Bunlar güya ruhlara söyletmek suretiyle müttefiklerin mağlüp ola” caklarını yayıaktadırlar, Son zamanlarda Belçika ve Yunanistanda bunlardan bazıları tevkif edilmiştir. ARTIRIN Gg Hükümetin tekzibi rarla dolaşan ' bir gün kolaylıkla ve ğinden emin bulunduğu #Homanyayı şimdilik bir Kenarda bırakmak, ve gözlerini Yugoslavya ile Yunanistana çevirmek üzeredir. Almanya, buralara gidecek ordularını Macaris- tandan geçirmek arzusundadır. Buna mukabil, Macaristana iki şey vaadetmekledir; 1 — Almanyanın himayesi, 2? — Slovakyanın Macaristana verilmesi. * İtalyan gazeteleri, İtalyanın 35,000 tonluk ilk iki zırh. forlo ile Vi rına en büyük ehemmiyeti veriyor. Bu iki zırhlınn in. santına 1934 te başlanmış ve 1938 de ikmal edilmiş ol. maları icap ediyordu. Fakat bunlar İtalya tarafından i edilen en büyük zırhlı olduğu için inşaat vak- amlanamamış ve ancak geçen İlkkânunda pılmıştır. Tecrübelerin uzun sürmesi, bir hsa olan 1 ilk im: tecrübeler takım tâdilâta lüzum Buna mukabil Fransa, son senelerde, İtalyaya nisbetle daha ağır davrandığı daha fazla süratle inşaya muvaffak olmuştur. Fransa lan Richelieu ile Jean « Bart sırhlıla, rını ikmal etmiştir Riehelicw'nun inşaatına 1035 sene. sinin İlkteşrininde başlanmış olduğu halde Riehelien, Brest'te vazife almıştır. Jean » Bart'ın İnsaatı ise 1937 Sonkânununda başlamıştır ve yazın vazife alması bek. Littorlo tipinde Tenmektedir. ine rağmen Macaristanda 1s- rivayete göre, Almanya, bir tamamen eline geçirebilece- ittorio'nun teslim edilmiş olmala- görülmesinden ileri gelebilir. halde aynı büyüklükteki gemileri | zevesi, Romanya ile Maci vermek için hükümet Mili Korunma Kanununa bazı hükümler koydu ve bu hükümlere dayanarak çıkardığı bir kararnnme ile kiraların arttınıl. masını yasak etti. Karilerimden birisi bu kararname. ye rağmen mal sahiplerinin kâh su parasını, kâh kapıcı aylığını arttır. makta, icabında kiracıyı binadan çı- İkarmakta olduğundan şikâyet ediyor. Bütün bunlar vardır. İyisi olduğu gi. bi şüphesiz mal sahiplerinin de ih- safsızı, huysuzu ve saygısız bulu. nur. Buna mukabil mal sahiplerinin de iracılardan çektikleri az değildir. Üç kişi diye girip sekiz kişi otu. Tur. Konu komşusunu, hısım! akra. basını hergün banyoya çağırır. Mü&. İukları, açık birakip suları israf e der, Haber vermeden Içeri diğer kira. cılar alır. Kanunun yasak ettiği şe. İkilde gizli şeyler yapıp evin zabıta. İca kapanmasına, şerefinin ihlâline İsebep olur. Binayı tahrip eder, pis tutar, Kirasını vermez dokuz ay sü. ründürür, Çıkar, gider. Giderken a- nahtarımı bile vermez, Banyo mus. luklarına kadar sökenler vardır. Bunlara karşı mal sahipleri bir şey yapamaz, Konturat denilen şey imza. sım inkâr etmiyenler için zayif bir kıymet arzeder, imzasını inkâr eder. se onun da kıymeti yoktur. Kefille. re gelince; onların vaziyeti kiracı. lardah da kuvvetlidir. Nesini alırsi. nız? Konturatı inkâr etmese bile iera. daki müşkülât mal sahiplerini bu yo, la gitmekten alıkoy; Kirasını vermiyen kiracı için mi. racaat edeceğiniz mahkeme başka, kirasını vermediği için tahliye kara- n almak lâzun gelen ver başkadır. İ Bir kiracıyı çıkarmak veya birik- miş aylıkları tahsil etmek için sar. fedilecek emek, para ve zaman kon. turat sonunu beklemekten daha a. Hırdır. Bütün bunlara rağmen şimdi mal sahipleri Milli Koruma Kanunu. nun mürakabesi altma girmiştir. İ Bu kanun kirada ihtikâr yapmak istiyenler İcin ciddi ve yerinde bir tedbirdir. Lâkin her umumi hükmün tathikinde tesadüf edildiği gibi bun. İdan da nâhak yere mutazarrır olan mal sahipleri az değildir. Fakat ka, İnun, kanundur ve cimlece mutadır. Bu böyle ola dursun, bizde muhak. kak ki kiracı ve mal sahipleri arasınz dalğ hak ve vazifeleri kafi sekilde tayin etmek ve birinden ötekine ta- addi vâki oldukça en kısa ve kolay yoldan çabucak önüne geçecek hü kümler koymak © memleketin iktısaz diyatı, adlivenin va halkın istirahati namına çok lüzumludur. Bundan mal sahipleri kadar kira, cılar da rahat eder ve şüphesiz mem leketin bir büyük alış veriş âlemi baz $1 bozukluktan kurtulmuş olur, ——— Romanya İle Macaristan Arasında Bir Anlaşma Bükreş, 13 (A.A) — Curentul ga, aristan ara, Siodak; iktisadi münasebetleri tan, zim €den ticari mukave.e eri. husu. si itiöflarm birkaç güne kadar im, za eöileceğini bildirmektedir.