15 Mayıs 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ezilen Çarşamba | , İstanbul, TELGRAF: TAN, İSTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 7720 5 KURUŞ 15 MAYIS 1940 GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ HAZİRANDA CIKAR. “Alman Taarruzu Brükselden 30 Mil Mesafede Durduruldu Bir Meydan Muharebesi Başladı * Fransız Tebl önünde Şiddet igin wv. de, Sedan li Çarpışmalar . Vukubulduğu Bildiriliyor e Fransızlar Motörlü Nazi Kıtalarını Ağır Zayiata Uğrattılar "Namur" Mukavemet Ediyor, Şimali Holanda Vilâyetlerinden Bir Kısmı Almanların Elinde Londra, 14 (Hususi) — Belçikada Fransız ve Alman kıtaatı Arasında çok şiddetli bir meydan muharebesi başlamıştır. Liege - Namur ve Sedan civarı bu harekâta sahne olmaktadır. Zırhlı cüzütamların da istrak ettikleri bu muharebe hakkında Havas ajansı şu tafsilâtı veriyor: Bütün devirlerin ve bü Ne Jeketler tarihlerinin kaydettiği en buylk BMMMAPEDE MAĞUSE ÜZELMME inan di, tamamen başlamış bulunuyor. Son derece kalabalık Alman cü. #ütamları, Lüksemburgdan ve Ar. denne'lerden doğru gelerek dünkü 13 mayıs akşamı, Liege'den Sadon'a kadar olan Meuse mecrasına ulaşmış. lardır. Sedon — Montmedy cephesinde, Maselle'e kad detli çarpışmalar yapılıyor. Liege kalele: müstevli Al. Longvay çok şid. | imi Holanda Veliahdi Prenses Juliana AMERİKA S.S ” HARBE 7 Girecek mi? Yazan: M. Zekeriya SERTEL öi v G arp cephesinde harp başladığı gil gündenberi Amerikanın har- ve girip girmiyeceği meselesi daha Düyük bir alâka uyandırdı. Amerike- m gelen veya Amerikanın harp Tşısmda vaziyetini bildiren haber- Bİr gazetelerimizin en mutena Sü sf) tunlarında yer aldı. i Herkes biribirine soruyor: Ameri- # kaba ?; di harbe giriyor mu? &| Pilhakika Holanda ve Belçikanın | SÜlüs başladığı gündenberi Am «dan ümit verici sesler geliyor. Cümhürreisi Roosevelt, âlimler kon- Bresinde irat ettiği kisa bir nutukta »f eleniyeti, ilmi ve nuru hak ve m tanımıyan berbarların elinden 4 £ kurtarmak © lüzumundan behsetti ufkunda açıktan açığa Almanyayı stediyordu. wi , Dün de Amerika Hariciye Nazırı ii ördel Hull, avukatların bir içtima. © vesile ittihaz ederek, dünyayı İs. İâ eden kara tehlike karşısında A- anın tecerrüt siyasetine sarıla- Hik uzuk kalabileceğini vehmetme- yanliş olduğuna işaret ederek, dşerikonın Avrupa harbi karşısın. Sarih bir vaziyet alması lüzumu. | » bahsetti man kuvvetlerinin ortasında derin bir çıkıntı teşkil etmekte ve Alman. ların harekâtını çok işkâl eylemekte. dir. Liege'in şimali garbisinde, AL tan motörlü kıtalarınn yaptıkları bir saldırış, Fransız zırhlı cüzü tam. larınn müthiş bir mukabelesile dur. durulmuştur. Binlerce zırhlı harp âleti arssında| cereyan eden bu büyük muharebe, Fransız harp malzemesinin bir zafe. ri şeklinde tecelli etmiştir. Almanlar, bu muharebede muazzam zayiat ver. mişlerdir,” Fransızlar Sedan”: tahliye etmişler dir. Almanların burayı işgal ettikle. ri anlaşılıyor. Almanlar Sedan'ı işgal etmekle Fransiz toprağına girmiş o. luyorlar. Fakat bu vaziyet Majino battınm bütünlüğü üzerinde hiçbir tesir bırakmamıştır. Alman kuvvetleri ile Fransız kuv- vetleri Luksemburgda da temas hü- lindedirler. Başvekilin dünkü sözleri Belçika Başvekili, bugün radyo i. le verdiği izahatta şu malâmatı ver. miştir: “Belçika askerleri dün tuttukları mevzileri muhafaza ve plân dairesin- de hareket ediyorlar. Almanlar Ant. verp, Namur vesair yerleri bombar. dıman ettiler. Bundan başka sivil bal kı ve muhacirleri taşıyan trenleri e- sirgemediler. Bu yüzden sivil halkın mühimee zaylat verdiğini zannediyo. | rum. “Bugünkü vaziyet 1914 teki vazi- yenin tıpkısıdır. Fakat sonunda da herkes yaptığının cezasını bulacak. tır." Müttefikler Belçikaya takviye ki- taları, mühimmat ve levazım gönder. miye devam ediyorlar. Bilhassa müt. tefiklerin Belçika merkezinde taar- Belçikadaki son askeri harekâtı gösterir harita: Almanların işgal ettikleri yerler çizgilerle işaretlenmiştir. ASKERİ Beden Terbiyesi Harekâtın Hulâsası Holanda ve Belçikadaki askeri harekâtı şu şekilde hulâsa etmek mümkündür: Belçikanın üç mıntakasında mühim muharebeler vuku bulu. yor. Bunlar sırasiyle şöyledir: 1 — Müstariht — Brüksel ts rafında Alman taarruzu, Brük- selden 30 mil mesafede durdurul- muştur, 2 — Lege'de muhürebe devam ediyor ve Liege kaleleri Alman. ları şiddetli zaylata uğratmakta. dır. 3 — Liege — Mamur ve Sedan üzerinde büyük bir meydan mu. harebesi devam etmektedir. Mu. harebe yirmi dört saattenberi şid. detini arttırıyor. Mamur, motörlü kıtalara büyük bir mukavemet göstermektedir. Fransızlar Sedan şehrini tahli- ye etmişlerdir. Holandaya gelince, Şimaldeki vilâytlerin Almanların eline geç. tiği anlaşılmaktadır. Holandanmn Şimi le Cenubu arasında irti, tın kesilmiş olduğuna hükmedi. iyor, Almanlar, Roterdamı aldık. larını iddia ediyorlar. Fakat, Ho. landa tebliği bu muıntakada he- Mükellefiyeti Tatbik Ediliyor Bir Kısım Vatandaşlar Klüplere Girecekler Beden terbiyesi mükellefiyetinin tatbikina yakında başlanacaktır. Be. den Terbiyesi Umum Müdürlüğü, hangi yaştaki vatandaşların bu mü. kellefiyete tâbi olacaklarını gösteren bir liste neşretmiştü, Bu listeye na: dokuz vilâyet hariç olmak üzere bütün vilâyetlerde 18, 19 ve 20 yaşındaki erkekler, di. ğer 25 vilâyette de 13, 16, 17 yaşında. | ki erkekler ve mükellefiyetin tatbik olunduğu mıntakalarda bulunan 35 yaşına kadar bütün hekimlerle bü. yük fabrika ve müesseselerde çalışan 15 - 35 yaşına kadar erkek, kız, ka. dın bütün yurttaşlar beden terbiyesi mükellefiyetlerini yapmak üzere gençlik klüplerine ve gruplarına gir. meğe davet edileceklerdir. Beden Terbiyesi Umum Müdürlü. Bünün bu husustaki tebliğini dördün. cü sayfamızda bulacaksınız. RL İN GR a aş Yeni Tefrikamız —— Amerikalılar İtalyadan Ayrılıyorlar İtalyanın Harbe Hazırlandığı Zannediliyor, Dün de Birçok İtalyan Şehirlerinde Müttefikler Aleyhinde Şiddetli Nümayişler Yapıldı Roma, 14 (Hususi) — Müttefiklerin ablokası aleyhinde ya- pılan nümayişler bugün daha şiddetli bir mahiyet almıştır. Bin- lerce talebe Roma caddelerinde dolaşmışlar ve Venedik Sara- yının önünde toplanarak “Duçe! Duçe!,, diye bağırmışlar, sa- rayın balkonuna çikan Duçeyi selâmlamışlar ve alkışlamışlar- dır. Talebenin İngiltere ve Fransa sefaretlerine yaklaşmalarına İ gazetesi bu akşam satıştan kaldırıl. imkân verilmemiştir. Öğleye doğru talebe ve halktan müteşekkil bir kütle Alman sefaret binasının önüne gelmişler ve Alman. ya lehinde tezahürat yapmışlardır. Aynı hâdiseler Napoli ve Syracuse | te tekerrür etmiştir. Vatikanın gaze. tesi olan Osservatore Romeno sokak. larda yakılmıştır. Romanın gazete satan külübeleri nin ekserisinde Össervatore Romano muştır. Bu gazete resmen menedil miş olmamakla beraber gazeleyi sa. tın alanlar ve siyah gömlekliler ara. #inida zuhur eden müteaddit hâdise. ler sebebiyo bayiler bu gazeteyi sat. maktan vazgeçmişlerdir. . l Amerikadan bildirildiğine göre,| Hariciye Nazırı Hull, Amerika teba. dan ayrılmalarının mü. , Bu vazi. yette, Amerikalıların süratle İtalyayı terketmeleri hekeleniyor. Gazetelerin şiddetli neşriyatı YUGOSLAVYA Son Günlerde 700,000 Kadar Asker Topladı Balkanlarda da Yeni Hazırlıklar Var Londra, 14 (Hususi) — Buraya gez len malümata göre, bütün Balkanlar geniş hazırlıklar yapmaktadırlar, Yu goslavyanın 700 bin asker topladığı ve hududunu daima nezaret sltında bulundurduğu bildiriliyor. Yugoslavya, bundan başka, geçen Büyük Harp sırasında çete harbi Yaz pan ve Alman kuvvetlerine çok ağıf nüz şiddetli muharebelerin devam ttiğini tasrih ediyor, Amerika Devletlerinin Yeni Bir Kararı Amerika cümhuriyetleri Alman. yanın son istilâ hareketlerini müşte. reken protestoya karar vermişlerdir. İ EE. Çeviren : Sinanoğlu 1914 de Belçika Almanlar tara. fından işgal edildiği zaman orada geçen binbir faciadan birini, hit harp ve aşk faciasını bu yeni ro. manımızda bulacaksınız. ruzs geçmeleri beklenmektedir. Belçika hükümeti bugün ihtiyat| kuvvetinin ikinci sınıfını silâh altma| kanı Şimalt Amerika Birleşik dev. “etini idare edenler duygularını (Sonu Sa: 7, N davet etmiştir. Bunların silâh altına| girmeleri ile Belçika 35 ine kadar o-| elçi İl :3) (Sonu; Sa: 6; * Arlantinin teklifi üzerine bütün Amerika cümhuriyetlerinin bitaraf. liktan çikarak gayri muharipliğe geçmeleri tetkik edilmektedir. Buna ai! tafsilâtı 3 Üncü sayfamızda bula. caksırız, “Veyl Mağlüplara!” İtalyan edi. bi Anniç Vivanti'nin eseridir ve Sinanoğlu tarafından dilimize çev. rilmiştir. Perşembe gününden iti. baren neşre başlıyoruz. Gazeteler de müttefiklerin ablo. | zaylat verdiren gayri nizami Teşmik kası aleyhinde neşriyata devam edi- | kuvvetlerini de yeniden teşkil et. yor ve İngilterenin artık eski vaziye. ; miştir. tini kaybetmiş olduğunu anlatıy . lar, Belgrattan şu haber de veriliyor; (Sonu Sa: 7 (Sonu EN SON DAKİKA Holandalılar, Istilâ Kuvvetlerine Teslim OlmağaKarar Verdi Londra, 14 (Hususi) — Holandanın Londra Sefareti bu gece mühim bir tebliğ neşretti. Tebliğde deniyor ki: “Holanda Başkumandanı bugün bir beyanname neşrederek bütün Ho- landada muhasamatın durdurulmasını emretmiştir. Bu emir mucibince Holandanın her tarafında harbe nihayet verilecek ve yalnız Zelanda mıntakasında harbe devam edilecektir. Holanda Başkumandanının bu kararı vermesine sebep, Almanların Roterdamı zaptetmeleri ve diğer şehirleri tehdit etmeleridir. Memleke- tin kalbgâhı hu şekilde düşman taarruzuna açık kaldığına göre harbe devam etmek memleketi harap etmekten ve sivil halkı imhadan başka bir şeye yaramazdı. Bu yüzden Başkumandan mukavemeti menetmiştir. Bununla böraber Holanda ile Almanya arasında harp hali devam ede, re Bu beyannamenin nesri ve muhasamatın ink: uğraması üzerine Baskumandan General Vinklman radyoda söylediği bir mutukta demiş. tir kiz “Teslim olmaktan başka çaremizyok. Çünkü hasımlar birbirine denk değil. Harbe devam ettiğimiz takdirde bütün memleket harap olacaktır. Buna mâni olmak icin harbe son verdik." Başkumandan daha sonra Holandanın her halde istiklâ; ni kazanacağını ve memleketin İşgaline rağmen her Holandalınn bu ülküye sadık yaşıyacağını söylemiştir. Kraliçe bu göreceği kararı kararlaştırmak salâ hiyetini vermişti. Holanda Baskumandanı daha evv el de Roterdam ve Utrecht şehirle rinin teslim oldukların İiemietir ği RE LİLİ YA RE ye