14 Mayıs 1940 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

3, | SON TELGRAF B 1“4 Telefon: Başmuharrir: 20827 — İdare Müdürü: 23300 İstanbul Nuruosmaniye No 54 En Son Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşam Gııetesı Sahip vi 4, MAYIS 1940 e Başmubarriri; ETEM İZZET BENİCE laponlar, Avrupadakı Muharebenin Uzak Şarka Ja Sirayet Etmesini Çok Muhtemel Görüyorlar ifalya ve #lkanlar harbe *Wyorlar mı ? .kırıııııııı Yugoslavya Romanya hududunda “ouı.ı yapmasının mana- B İtalyadaki son harekci- ( tağı da hentiz _"ııımıueımım -. £ z F E g D —ı—..“. , h,h I:_ı,m..a.ı almak- anlar ablukanın başla- k_ bugüne kadar bir mil- bir zarar gi 5 "'h ediyorlar. Dilekle: N Abulkanın kaldırılır dere- ıııı.um istiyorlar. Ak- Ylwnıl tehdinini ile- | N.__vrıuısu bir harp bahane y nldir, yoksa bir pazar- Naglt mudür?. Bunu da Çam'l N"k göre İtalyanın mi Sifma geçmesi şimdiki | K9zuu bahis de; ildir. Olsa | | zarar görmemek, Almanyanın alım ve | 'UıJ"*'n eylemek, harbin | larm AMI 3 üncü sahifede) | İ& "nanlar Liyej şehrinin ü bildi lı % İstihkâmların düştüğü- &4:._':: r. Almanlar da n dayandığını iti- Nlılııııı. bir tek kale Roktası olan bu mevki ' cephelerde tarihin ilk defa kay - zarlında tayin et- | dettiği siddetli muharebeler de - çam Alman ordusu Holandada Züy - gderzeye varmış ve cenuba doğru sarkmıya e Belçikada Alber kanalı cenu - bunda iki taraf ordusu arı şehre girildiğini bildirmektedir. Ayni tebliğlere göre diğer bir | kısımı küvvetleri de Brüksele otuz ı mil mesafeye kadar yaklaşmış - Tardır. | Holanda Kraliçesi Vilhelmina ve Prenses julyana bul edilmişlerdir. Kraliçe Holanda | leketi terketmiştir. Çünkü Alman- | ııiııic bulundukları ınıı..ı_..ı yi istihkâmlarından birkaçının su - | kutile ilk Belçika müdaafa terti- batının tamamen kaybolduğu id- dia edilemez. Daha Li: kından geçen üç n uıı müdafaasının e- | edilerek y Almanlar dört gün içinde S00 tayyare kaybettiler Fransanın Landra MA (Hususi) — Bütün ediyor. Alman - tebliğlerine bakılırsa, başlamıştır. mübsrebeler — olmaktar dün Lotdraya gelmişler ve Kral taralından ka- hüikümetinin talebi üzerine mem- | Kraliçeyi kaçırmak teşebbü- T | “l şehrinin sukutu Belçika mü- | iaSınııı kırıldığına delalet etmez mütcaddit istihkâmlara fahkimat manzumesine istinat et- | mektedir. Majino gi) ve bir | Bir hattı edilmesi | ve | ürden istifade almış kuvvetli bir tah- (DEVAMI 3 üncü sahifede) | vaziyetinin ehemmiyetine — işaret Vetmis ve hakkın küvvete - galebe Müttefiklerin Amerika'ya sipariş Cettiği tayyare miktarı 3600 ü buldu' hudut şehirlerinden birinde düşmanı bekleyis Almanlar paraşütçü efradı çok fazla miktarda kullanarak taarru- re tekrar Holandaya avdet ede - | za devam etmektedir. Holandada cektir. esir edilen bir Alman par çütçüsü Dört günlük mubarebe zarfında | 17 yaşında bir çocuktur. * muı. Almanlar bütün cephelerde beş | kulunduğunu öğrendi! gu sözleri, söylemiş ve ııımq. başlamıştır. «Ben memleketimin Holanda ile muharebe halinde ol duğumu bilmiyordum.» Alman tayyareleri Holanda a- (DEVAMI 3 üncü sahifede) yüze yakım tayyare kaybetmiş - | lerdir. Almanların tayyare “hti- yatlarının me kadar olduğu malüm | değildir. Lâkin son muharebeler- W de İngiliz tayyarelerinin - Alman tayyarelerini epeyce hırpaladık - ları muhakkaktır. Son'Telsraflar Amerika hariciye nazırının beyanatı Vaşington 14 (A.A.) — B. Hull, | kaybedecekler ve korku — içinde Amerika hukukudüvel cemiyetin- | yasıvacaklar.» de bir nutuk söyilyerek Amerika- Hatip, bir takım milletlerin mil- nın menafii bakımından Avrupa 1 M hedeflerine vâsıl olmak için si- | | Tâhlarını arttırmır ve biriktirmiş ve birlesik Amerika da dahil ol - duğu halde dider milletleri silâh- Tarını arttırma*a sevketmiş olduk- larını söylemistir. Memleketleri fethedilmiş olan âhalisine simdiye kadar görülmemiş — zülümler ve harabiye sev- | tazyikler yapılmıstır. 'ete meydan | — Hatin netice olarak demiştir ki: okunmuştur. Bu meydan okuma, | —<— Amerika kendi müessesele- hukukudüvelin terakkiyalın: ve | rit faza ve her -Amerikalı beynelmilel münasebetlerin esas- larını silip süpürecek m dir. Şu halde hukuku dan kalktığı takdirde teh decek vaziyeti açıkça nazarı di kate almak cok mül çalacağı kanaatini izhar evlemiş: tir. Mumaileyh, bilhassa demiştir ki: «— Milletlerin ve fertlerin hiç- bir kaide tanımaksızın hareket et- meleri, kendilerin keder, Bugün be: le sulh halinde yaş )e buna kudreti olduğu sabit ise de, böyle bir anarşiden masün bir vazivette değildir. ve Arnerika hükümeti infirat halin- ile anarçiyi defe- ğından emin olmrva olursak | sirayet et- bütün milletler emnivet hislerini | miyeceği vehmine kapılamayız.» (Diğer Telgraflar 3 üncü Sayfamızdadır) mağa ye "in Almanlar eline geçtiği bildiriliyor - Almanların Brüksel'e yaklaştığı laşılıyor İkitaraf külli kuvvetleri arasında henüz harp başlamış degıldır JArjantin, Amerika'dan bıtaraflığını terketmesini istedi Italvanm Almanya lehine vaziyet alacağı anlaşılıyor Musolini Vitturi hattını teftiş etti, Mısır Trablus hududun da fevkalâde tedbirler alındı Londra 14 (Hususi) — Roma dan bildirildiğine göre, İtalyada | yeniden 4 sınıf asker silâh altına | :ıhu'ıımsm Bir milyona yal Londra 14 (Hususi) — B Yugoslavyada büyük - hazırlıkla Köze çarıymaktadır. Hudutlarda, Bilhassa Alıman hududunda büyük askeri kuvveler tahşit edilmiştir. Yugoslavyanın erhangi bir mütecavize karşı silâhla müda - İaası Hn. 300 bııdcn lıılı wku'l İyı uçanlara ikramiye verilecek Yeniden hazırlanmış olan «ordu ikramiye nizamnamesi» bugünden itiberen meriyete girmiştir. Buna göre, ordunun kara, deniz ve bava kısımlarında bir talim yı- h icinde muhtelif atışlarda en çok muvaffak olanlara «ordu iftihar | atıs madalyesi» verilecektir. Donanmada, orduda talim ve | terbiyede temayüz eden bölüklere | tayyare uçuşlarında muvaffak ©- | lanlara ikramiye verilecektir. Okuma yazma, müsademelerde | yararlık, binicilik, hayvan terbi- yesi, ihtira, ecnebi diller tahsi - linde temayüz, mesleki telif ve ter- cüme, harita, kroki, hava fotogra- fisi ve muhtelif rökorlar icin ikra- miyeler verilecektir. Adliyeye verilen yeni muhtekirler İhtikâr îo_ıııisyonıı busabah toplandı Şehrimizde kalav, kumaş ve de- ri ile diğer bazı maddeler fiatla- Yının gayTi tabil yükselmesini tet- kik edip mal saklıyanların şid - detle takip olunmaları hakkında kararlar vermek üzere dün aksam Valinin reisliğinde ticaret müdür- düğünde bir toplantı yapılmıştır. 'VALİNİN BEYANATI Ger vakte kadar süren toplan - tadan sonra Vali bir muharririmi- ze su izahatı vermistir: «— Toplantımızda İstanbul şeh- rinde hayat pahalılığı ve Ehtikâr (DEVAMI 3 üncü sahifede) | lan bu sınıflar garp hudutlarına sevkolunacaktır. Davet olunan bu sınıflarla İtah- ) silâh altırdaki atkerlerinin nümayiş yanmıştır. Memlekette bir tehdit havası esmektedir. Bü- tün resmi binalar askeri muha - Saza altına alınmıştır. Yugoslavyada, umumi harpte çok hizmeti görülen komitacı teş- kilâtı da yeniden vücude mektedir. Bunlar gönüllü fedai - ÇERÇEVE sayısı 2 milyoana çıkacaktır. Musolini dün, erkânıharbiye re- isi maresal 1 Greçyani, harbiye VD (DEVAMI 3 üncü sahifede) Balkanlarda tedbirler Yugoslavya'da çete teşkilâtı vücüda getiriliyor Belgrad'da resmi binalar muhafaza altında! lerdir. Belgrat 14 (Hususi) — Macaris- tan, son günlerde akhığı askeri! | tedbirleri bir kat daha arttirmış- | tar. Yedi sınıf ihtiyat kuvvetleri) | gilâh altına davet etmiştir. Bun -| lar, Slovakya ve Yugoslavya hu- | dutlarına tabşit olunmaktadır Dakika, saat ve gün Alman orduları nihayet Av - rupanın şimal batısma mince, muayene eden luv- ler bir ağızdan şu hükmü verdi: — Tamam! Artık harp garpte teesslis etmiş ve Balkanlardan uzaklaşmış demektir. Avrupanın ensesindeki çeki- taşı çimal batısına doğru kayar- ken biz dedik ki: — Acele etmeyin efendiler ve küt diye hüküm vermeyin! Balkanların yükü hafiflemek yerine şimdi bir kat daha ağır- laşmıştır. Bütün dava, Alman- ların garpte kat'i ıııktii ara- yıp aramıyacağında ve İtalya- mın bu vaziyet karşısımda ne yapacağındadır. Daha sözümüzün yankısı kay- belmadan şu haberler geldi: Macaristan ve Yugoslavya, iki üç gündür harıl harıl sefer- berlik halinde.. İtalyada, Ak - deniz kontrolünü milli bir felâ- ket diye gösteren acık bir harp vesilesi hazırlığı.. Akdenizde üstüste takviye edilen İngiliz filosu ve müttefik tedbirleri... Ne buyurulur? Hâdiselerin önünde, koyu ah- makirla ileri akıllılar yürür. Ahmak olmaktan ::'hndı ve ileri akıllı görünme; cesa- ret edemiyen tedbir sahipleri- nin yeri, hâdiselerin arkasıdır. Nitekim bu mevzuda, — (Ulus) başmuharririnin, üslüp ve ede- biyat bakımından güzel hir cüm- lesini görmüştüm: «Hâdiselere tekaddüm etme- mek âdetimizi muhafaza ettiği- miz İçin......> Fakat (Ulus) Başmuharririri inkâr edemez ki, tehlikeli olsa da güzel yer, yegüne nöbet ve müşahade mevkü, hâdiselerin' önüdür. Hâdiseler beni 18 aydır, asıl- da ve teferrüatta o türlü ve o kadar çok teyit etti ki, (listesini çıkar') deseniz âciz kalırım. Bu: ma rağmen ben, asla akıllı ol - duğumu ve birşeyler bildiğimi sanmıyorum. Silistlere: — Bilmediğimi başka bilgim yok!, Diyen Sokrat gibi, başkala - rının akıl ve bilgisine iştirak et- memekten gayri empiyetim yok. Bu da bir nevi akıl ve bilgi değil mi? Eh, izin verin de be- mim bu kadarcık akıl ve bilgim olsun. Ben dedim ki, belli baslı şart- lar altında garp hareketi müs- tesna, Balkanlardan başka her istikamet — çıkmaz — sokaktır. Harp, gayesine ulaşmak i Balkanlardan geçmeğe mah - kümdur. İşte, Balkan caddelerini bu muazzam geçit hazırlıyan hazırlıyana... Şimalden cenn - ba, cenuptan şimale ve garpten şarka doğru, üç cereyan üzerin- de her grup, ordusunun ayak - Tarına atacağı ipek halılara ka- dar bütün mevcudünü yollara sermiştir. Lâfıma iyi dikat buyurun! Ya şimalden cenuba, ya garp- ten şarka, yahut. . . ve yahut cenuptan şimale doğru bir h reket, Balkanlar sahasında bi vük aksiyonu açacak ve harbin en kat'i neticeli cephelerinden birini kuracaktır. Dakikalar, santler ve günle- rin hududu içinde, sizi görüş - meğe davet ediyorum. NECİP FAZIL KISAKÜREK bilmekten