6 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

SUU MA M AM A A Harp ve Balkanlar _ Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL vrupa harbinin Balkanlara si. rayeti ihtimali, günün en mü. him meseleleri arasında yer aldı, Macaristan Hariciye Nazırı Kont Csaky'nin Venedikte İtalya Harici. ye Nazırı Kont Ciano ile bu bahis ü. zerinde de mühim konuşmalar ya. pacağı bildiriliyor. ş Harbin Balkanlara sirayet etmesi için ya Almanyanın bu tarafta faa. liyete geçmesi, yahut bazı Avrupa gazeteleri tarafından ileri sürüldüğü gibi, Sovyet Birliğinin Balkanlar ü. zerine yürümesi icap eder. Almanya, Balkan deyvletlerinden Yugoslavya. nın bitişik komşusudur. Onunla Ro. manya arasında Sovyet toprakları ile Macar toprakları geriliyor. Almanya ile Yugoslavya arasında harp sebebi olacak bir hâdise yok. tur. Hattâ Her Hitler, Almanya ile Yugoslavya arasındaki hududun da- imi olduğunu da söylemişti. Alman- yanın bu taahhüdünü , ifa etmemesi. ni, yahut bu taahhüdünü bozmasını icap ettirecek yeni bir hâdise vuku. bulmamış, yeni bir vaziyet hasıl ol. mamıştır, Almanyanın Romanya mahsulâ. tına vazıyet etmek, bilhassa Roman- yanın bütün petrol istihsalini ken- dıne_ hasretmek istediği, ötedenberi malümdur. Al ya ile R ya a. Tasında yapılan ticaret anlaşmaları. nın Almanyayı tatmin etmediği de müt.ı—rnad'ıyen söylenmektedir. Fakat dediğimiz gibi, Romanya ile Alman. ya arasında duran iki engel vardır. Biri Macaristan, biri de Sovyet Bir. liğidir. Almanyanın Romanyaya sal. İditmak icin bu iki engelden birini aşması lâzımdır. __Si!ndilik Almanyanın Sovyet Bir- Hiği ile harbe girmesi bahis mevzuu değildir. O halde Almanya, Roman- yanın petrollerini vesair mahsulle. Tini zaptetmek için Macaristanı çiğ- nemeyi mi göze alacak? Fakat Macaristanı çiğnemek için de evvelâ İtalyanın da buna razı olması lâzımdır. İtalya ile Macaris tan arasındaki dostluk ise gayet kuv- vçtlîdir ve İtalyanın Macar istiklâli. ni korumak yolunda Almanya ile ca. tışması kuvvetle muhtemeldir. Al. Manyanın bu harp sırasında İtalya ile çâtişmayı kolây kolây göze ala.- cağı zannedilmez. Diğer taraftan Macaristan ile Romanyax tEREMİSİZ ııîı_ıima mevcuttur. Belki de bu im. _a!ıdgn_ istifade etmek, Macaristan ı'Slılılalını tehlikeye koymaktan da. ı*l çok basiretkârane bir hareket o- lüur. Nitekim neticenin böyle olaca. îk?;_ı umulmaktadır. Böyle olduğu ni dirde Almanyanın Balkanlara te- vüzüne karşı, daha kuvvetli bir engel dikilmiş olur. iju tarafta vaziyet bu merkezde. ıiğlı)niiğ:' B!nrnfı gelince; Sovyet Bir- Sh öi alkan aleyhinde bir güna Sövyet ';l" ı’"hmrmıdığı malümdur. kerı:: “kümeti, Romanyaya mü- neşri;a:e:[:ıın“ _!ieı'miş ve bir takım öm ayısi İ tekit elmiştir. e de, bu teminatını s. Sziyet bu merk ğ ö ezde — olduğuna Böre, Balkanlar harp tehlikesinden Eyle bir zamanda bir kimsenin :: liı;;p tehlikesinden uzak olduğu- ni ü“ €tmesine imkân yoktur. yangın devam ediyor ve yan. nık €i müddetçe, en uya- zırh:lilkll::luğmumek ve daima ha. tur, maktan başka çare yok. Onün için h ö h i ©T inkisafı a $' & sElmiyetle takip etmek lâıı::ı;'ı'r. a Fırat ve Dicleden Sonra Ceyhan 5a (î:ğînn, 5 (A'A,') — Ceyhan neh. v, _ı.netm elli santim kabarmı € beş köyü sular basmıştır. İns a Yvan zayiatı yoktur, — üüf $ DİYARBAKIRDA Diyarbaku-, 5 (Tan Muhabirinden) 'icle nehrinin taşması Üzerine Bi- tr_r. Yüzme bilenler suya dal, Ş;Ierini muhakk?.k bir ölümden kur- _kul':;:şlardır. Diğerlerinin vesaitle b rılmasına çalışılmaktadır. _Dıçlenin taşması telgrafla İrak hü tine bildirilmiştir. a arak ken a “ Ankaraya Giden Ecnebi i He I_stanbuı, 5 (ALA.) ş'_et]l;rN. B. bi diriyor: Fransız erkânı harbiye' gğ- nerali Arbanneau ile iki İngiliz erkâ- nı harbiye subayı, askeri erkânla gö- iTüşmek üzere Ankaraya gelmişlerdir. VENEDİK Müzakeresi Başlıyor ——— Müteakıben Bir de Üçler Konferansı Toplanacak Londra, 5 (Hususi) — Macar Ha. riciye Nazırı Csaky, bugün saat 11,50 de hususi trenle Venediye varmış ve istasyonda merasimle karşılanmıştır. İtalya Hariciye Nazırı Ciano da bu akşam Romadan Venediğe hareket edecek ve orada Macar Hariciye Nazırile görüşecektir. Romada çıkan Tribuna gazetesi, i- ki nazır arasında yapılacak müzake- relerin büyük bir ehemmiyeti haiz olduğunu, çünkü Macaristan ile mü- cavir memleketler arasındaki müna- sebetlerin mevzuubahs olacağını yaz- maktadır. Yine bu gazeteye göre, Venedik müzakereleri —Avrupalılık vasfını muhtemel tehditlere karşı müdafaa edecek olan mıntaka için pek miies- sir olacaktır. Yeni Üçler Konferansı Diğer taraftan — Londrada çıkan Nevs Chronicle gazetesi ise, ihtilâfın Balkanlara yayılması tehlikesini kay- dederek, Romada dönen bir şayiaya göre, Kont Ciano ile Csaky ve bir Alman mümessili arasında İtalyada bir üçler görüşmesinin cereyan et - mesi muhtemel olduğunu bildirmek- tedir. Belçika Kabinesi İstifa Etti Brüksel, 5 (Hususi) — Belçika kabinesi istifa etmiştir. Siyasi ma. hafil, Başvekil Piyorlotinin mesai üü ÇKN YTA Ğ GÜYG VESA bit hususunda daha büyük bir ha. reket serbestisine sahip olmak arzu. sile bu yolda hareket ettiğini söyle. mektedirler. Yeni kabineyi teşkile Kral tara. fından yine Piyerloti memur edil. miştir. Sovyetler Finlândayı Yine Ikiye Bölmek ' Için Uğraşıyorlar Finler Sovyet Topraklarında İlerliyor, Fakat Merkez Cephesinde Şiddetli Harp Oluyor Londra, 5 (Hususi) — Finlan. dadan gelen en son haberlere göre, merkezi cephede şiddetli bir muhare. be vuku bulmaktadır. Fin askerleri, hâlâ Sovyet topraklarındadır ve bun- lar bir Sovyet şehri olan Rapola isti- kametinde ilerlemektedir. Burası La- doganın şimalinden 130 mil ve Fin hududundan kırk mil mesafededir. Suisalmi'de Soövyet kıtaları mağlüp edilmiştir. Yine ikiye bölme teşebbüsü Finlerin Sallayı zaptettikleri iddia ediliyorsa da Fin resmi tebliği henüz bu hâdiseden bahsetmemekte, fakat, burada da şiddetli müharebelerin ye. niden başladığı anlaşılmaktadır. Çün kü, Sovyetler, Finlandayı buradan i- kiye bölmek teşebbüsüne yeniden gi- rişmişlerdir. Ladoga gölünün şimalinde iki Sov- yet bölüğü bir Finlanda mevziine ta- arruz etmiş ve İ50 nefer zayiat vere- rek püskürtülmüştür. Sovyet tayyarelerinin faaliyeti Bugün Sovyet tayyareleri muhte. lif şehirleri bombardıman etmişler ve Helsinkinin Şimaline ve Obo ile Hango adasına bombalar atmışlar. dır. Ademi müdahale siyaseti İskandinavya devletleri ademi mü- dahale siyasetine devam ederek mem leketlerini açıktan açiğa yabancı dev letlerin Finlandaya — gönderecekleri yardıma sahne yapmıyacaklarıtnı, an- cak bir taarruza uğradıkları takdir- de kendilerini müdafaa edeceklerini bildiriyorlar. n Amerikanın gönderdiği yardım 583,000 dolara varmıstır. Danimarka dan hat gerisinde çalışacaâk mütehas. sıs bir heyvet Finlandava eitmektedir. Times'in bir makale-i Times gazetesi, asker! harekât hakkında mütalea dermevan ederek, Stalin tarafın- dan yapılan hataları tebarüz ettiriyor ve diyor ki: “Stalinin atkeri bildisizliği ve — siyasi muhakeme fıkdanı, Sovyet miüvaffakıyet- sizliğinde hemen hemen Marassal Manner- heim ile General Walleerlusun sevkülcey- sİ ve pârlak vasıfları derecesinde Amil olmuştur. Stalin, askerlerini, hiç hazırlık- sız ve techizatsız, bir kış harbine sakmus- tur. Stalin mektenten vetişme en müm- taz subaylarının büyük bir kısmının vü- cudünü kaldırmıştır. - Stalin, Sovvetlerin Finlandalılar tarafından kendilerini Man- nerhelmin kapitalist tazyikinden — kurta- racak haâlaskârlar gibi selâmlanacaklarını askerlerine vaadetmiğti. Fakat, bu işte ta- mamen kaybetti.,, Times gazetesi, Finlandayâ, katli suret- te muhtaç olduğu harp malzemesinin ve- rilmesi zaruretine bir kere daha ısrar ile isaret ederek makalesini bitirmektedir. Macaristanda Yakalanan Bir Tedhişçi Parti Budapeşte, 5 (A.A.) — Polis “oklu haçlar,, partisi azası tarafından bu Paf BU maelzam — Sarafından bu mak maksadile teşkil edilmiş bir ted- hişçi teşekkülü meydana çıkarmıştır. Bu teşekkül bilhassa son zamanlarda partiden ayrılan mebusları takip et- mekte idi. Teşekkülün şefi parti ikin- ci reisi Ostian ile 15 arkadaşı polisçe tevkif edilmiştir. Almanyada Lüks ve Ağır Vergiler Amsterdam, 5 (A.A,) — Havas A- iansı bildirivor: İktısadi salâhiyetle. rin Göringin elinde toplanması neti- cesi (olarak Almanyada, vesikaya bağlanmıyan her türlü erzakın, hal- kin satın alma deliliği denilen hare- ketine mâni olmak ve bu suretle ha. | zineye yeni menafi bulmuş olmak ü- zere, çok ağır bir lüks vergisine tâbi BALKAN Antantı Koönferansı ğğ 8 Şubatta Belgratta İçtimaa Çağırıldı Bern, 5 (A.A.) — Havas Ajansı bildiriyor: Romanya Hariciye Nazırı ve Bal. kan Antantı reisi Gafenko, Balkan antantını 8 şubatta Belgradda içti- maa davet etmiştir. National Zeitung gazetesinin Ro- manyadaki muhabiri, Yugoslavya ta- rafından Türkiye hakkında ileri sü- rülen itirazın, İtalyanın nüfuzu ile bertaraf edildiğini haber vermekte- dir. Diğer taraftan, Basler Naehrichten gazetesinin Macaristan muhabiri, Ro- manya ve Bulgaristan Başvekilleri arasında yeni yıl münasebetile tcati edilen telgrafların çok samimi bir lisan taşıdığını tebarüz ettirmektedir. Rumen Kralının Mühim Ziyaretleri Bükreş, 5 (A.A.) — Kral Karol, yanında Başvekil Tataresko olduğu halde dün akşam Cernauti ve Chisi- nau'a hareket etmiştir. Kral her sene krallar gününde mutat olan merasim de hazır bulunacaktır. Bu seyahat, kralım son haftalar zarfında muhtelif cephelere yaptığı ziyaretler serisini tamamlamaktadır. Kral Noel şenliklerini Macar hudu- dundaki Oradea Mare'e de ve yılba. şını da Romanyanın harp limanı ve bir Dobrice şehri olan Köstencede geçirdikten sonra şimdi de halen Sov yet hududu olan eski Polonya hudu- dünas Cernzüti'ye ve Besarabyaya gitmektedir. Kral bu iki mevkide nu- tuklar söyliyecektir. İtalyada Vesika Usulü Roma, 5 (A.A.) — 15 kânunusani. den itibaren İtalyan iaşe vesika ser- tutulması düşünülmektedir. visinin tatbikine başlanacaktır. hükmü veriyor: K icin, iki “Sovyet Birliğinin Almanyaya kati bir yardımda lik hazırlığa ihtivac var- * Sovyet Birliğinin iktısadi vaziyeti hakkında ıhtı- sasile tanınmış olan Harvard profesörlerinden Bruce Hopper, Sovyet - hakkında yaptığı uzun bir tetkik neticesinde su Alman münasebetleri dır.,, darlığı vardır. Almanyanın ithalâtı, müttefiklerin ablokası yü- zünden, yüzde kirk nisbetinde düşmüştür. Al- manyada et, balık, yağ, davar yemi, petrol, de- mir, manganez, pamuk, kauçuk, nadir madenler Sovyetlerin Almanlara et, balık, maden, pamuk, ..: bun- kauçuk vermeleri beklı sulyası lâzımdır. * — ları ya ithal ediyor, yahut ihraç etmiyor. Geriye kalan maddelere gelince, yağ yerine Mançu- riden gelen soya fasulyası vermek mümkündür. Fakat Almanların 1937 de kullandıkları nebat yağını çıkarmak için 2,309,000 tonluk soya fa- Davar yemine gelince, kâfi miktarda temini için birkaç sene geçmesi lâzımdır. Çünkü Sovyet Bir- liği, halihazırda yetiştirdiği yüz mılyon tonluk hububatından hiçbir şey ihraç etmemektedir. Sovyet Birliği tarafından istihsal olanan demirin ancak yüzde biri ihraç olunabilir. İstihsali arttır- mak için iki senelik hazırlığa ihtiyaç var. Sovyet Birliği, bir milyon ton manganez çıkarı- Yor. Ve bu istihsali arttırmak mümkündür. Çünkü k © Atmacak malların bedelini ödemek meselesi de var. HÂDİSELERİN © İnzilterede bu haftadan itibaren şeker, et ve yağ vesi. kayva tâbi tutulmağa başlanmıştır. Adam başına haf. tada 300 gram şeker, bir kilo et ve 150 gram yağ ve. rilmektedir. Bu nisbet Almanyada adam başına veri. len şeker, et ve yağa nisbetle beş misli fazladır. İÇYÜZ Göcen Agustosta yapılan ticaret muahedsi Sovyetlere, makine, tayyare, deniz âletleri almak için 200 milyon marklık bir kredi açmıştı. Alman fabrikaları bu sıra- da bu tsahhütlerini yerine getirebilirler mi? Sf Kadın ve ia l Facia! Yazan: B. FELEK ir dostum vardır. Hak âfiyette daim etsin, hiç elemli şey din- lemek, feci bir şey görmek, hattâü a- cıklı film seyretmek istemez. “— Ölümlü dünyada o kadar faci« alar oluyor ki, bunlardan başka h'&r de uydurma facia piyeslerini görmi- ye lüzum yoktur. Eğer imkân varsa biraz gülmeli, biraz neşelenmeliyiz.,, Der. Ben de bu zatın dediği gibi düşü- nenlerdenim. İster ayıplayın, ister iyi gözle görünüz; bu böyledir. Ben bunu kendim için bir kusur sayan. lardan da değilim. Meselâ, zelzele fe. lâketzedelerine ait gelen resimler- den bir kısmına bakmıya bile taham. mülüm yok, Lâkin ne garip tecellidir ki; ken« dilerine cinsi lâtif ismini verip zayıf olduklarını iddia eylemek gafletinde — bulunduğumuz kadınlar —hizden * demiyeyim— benden daha taş yü- rekli görünüyorlar, Bir kere her ka- dın bir güldüren film yerine bir fa- cia seyretmeyi daima tercih ediyor. Haileler onlara en büyük sanat ziya- fetleridir. Komik eserleri, eğlenceli> filmleri seyreden yüz kişinin doksa« nı çocuk ve yaşlı adamlardır; ancak yüzde onu kadın. Bu gösteriyor ki; kadınların ruh hamurlarında belki erkeklerden faz. la acıya tahammül mayası var. Bu müşahede o kadar kati ve mu- hakkaktır ki; hepimiz için, her an bunu tevsik etmek kabildir. Yaşı elliyi geçmemiş olan kadın. ların en ziyade tiryakisi oldukları şey acı haber vermektir. Falanın öl- düğünü, filâncanın ümitsiz hasta ol- duğunu, falancanın damdan düştü. ğünü mü betli ü betsiz dai. ma biribirlerine Aanlatır ve bundan bir nevi “marazi,, zevk alırlar. Her kaza yerinde toplanan meraklı güru- hunun çoğunu kadınlar teşkil eder. ler. Bunlar evlerine döndükleri za. man tramvay altında kalan adamın nasıl bacağı kesildiğini —tafsilâtiy- le— ballandıra ballandıra anlatırlar. İdam cezalarını seyre gidenlerin ekserisi kadındır. Bana yüz lira ver. seniz böyle bir manzara karsısında bulunmak istemem, Daha bir kaç ay evvel idam edilen Vaydman adındaki katil ve hırsız Almanın kafası kesil. diği zaman, kanına mendil bulamak için koşan kadınların bu feci tehalü- künü görenler kendilerini dehşetten alamamışlardır. acıklı şeylere karşı hem —merhamet- leri hem de tehalükleri fazladır. O halde onların bu hususi karakterle. rinden istifade etmek gerektir. Bina- enaleyh —'Alıluh tekerrüründen sakla ile srk Kabl öael yardım ekipleri teşkil etmeliyiz. Bu — kıymetli hizmetler temin edecek bir — İ di hem de * lesine varılır. Al ya- 'Ğöylece nih Sovyet malı bulduğu farzedilirse bu mallar Almanyaya nereden gider? Soya fasulyesi Mançuriden kalkarak 5000 mil, petrol Kafkasyada 2000 mil, manganez Ukrayna- da 1200 mil mesafededir. Sovyet demiryolları 1913 senesine nisbetle yüzde kırk bBeş artmıştır. Sovyet demiryollarının yap- tığı nğhliyat, dünyanın en ağır nakliyatıdır. Ve Amerika nakliyatının üç, Alman nakliyatının al- tı, Fransız nakliyatının üç mislidir. Almanyanın muhtaç olduğu soya ile manganez Alman hudu- düuna kâdar götürülebilir. Fakat sekiz milyon ton- * lak petrole vaziyet değişir. Çünkü Sovyetlerin kendi işlerini durduramaz ve dahili teşkilâtlarını bozamazlar den alacak?. Nihayet Amerikalı yor: “Harp iki sene daha devam eder ve Alman- ya harpten yıpranmaz, Sovyet sanayii ve müna- kale sistemi yeniden organiza edilir, Almanya da taahhütlerini yerine getirerek borcunu öderse © zaman Sovyet yardımı kati mahiyeti alır.,, © halde harp 1942 sa müttefikler endişeye düşebilirler. Petrol Almanyanın en hayati meselesidir. Onun yıllık ihtiyaecı 12,5 milyon tondur. Dahili istihsal 2,5 milyon tutar. Romanyadan alabileceği ı (2) milyon tondur. Geriye kalan 8 milyon tonu nere. Sovyetler her sene 30 milyon ton petrol istihsal edi. yorlar. Bununla beraber geçen yıl ihraç ettikleri pet- rolün miktarı 1,200,000 tondur. Petrolün çoğu Kaf. kasyadan geliyor ve Akdeniz yoluyla ihraç olunuyor. petrolün miktarı da VRi. £ -Mütehassıs şu neticeye varı- ine kadar iyacak olur- yon kadınların acıklı sahnelere —belki de — fizyolojik meyillerini tatmin etmiş olacaktır. Bilmem kendileri ne düsünürler? Müttefiklerin — Harp Programı Londra, 5 (Hususi) — Gece, İngi- Batısı üzerinde keşif uçuşları ve He ligoland körfezindeki deniz tayyare — üsleri üzerinde de devriye uçuşları yapmışlardır. Bütün İngiliz tayyare. leri salimen üslerine dönmüşlerdir. — Amerikalıların noktai nazarı — İngilterenin Amerika Sefiri Lord — Lothian, Almanların gelecek bahar- da bir taarruz kararı vermek mec. buriyetinde olduklarinı, müttefikle- rin, bu taarruzu karşılamıya hazır olduklarını ve o zaman Hitlerizmin yıkılacağını söylemiş ve müttefikle- — rin harp programını şu şekilde hüu- — lâsa etmiştir: ) “Totalitarizm, Nazizm ve Komi nizme karşı demokrasilerin mücade- lesi.,, « Alman işçilerine hıtap İngiltere muhalefet lideri Mister da bulunan Chamberlain, Seymon ve — saireyi tam serbesti dairesinde ten- ? mahrum olduğunuz, fakat harp ne- ticesinde elde edeceğiniz nimet bü- dur.,, ' ğ Diyecek şu ki: Cinsi lâtifin faciaya — sın— gibi âfetlerde erkeklerden ziyade hiz —— met edecekleri muhakkak olan kadın — hem bize takdir edilmiyecek kadar — Amerikaya Göre liz tayyareleri Almanyanın Şimal p.