6 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

ae Kalsa ERİR m Ba Harp ve Balkanlar Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL A rayeti ihtimali, günün en mü. him meseleleri arasında yer aldı. Macaristan Hariciye Nazırı Kont Csaky'nin Venedikte İtalya Harici. Ye Nazırı Kont Cinno ile bu bahis zetinde de mtihim konuşmalar ya. Pacağı bildiriliyor. Harbin Balkanlara sirayet etmesi için ya Almanyanın bu tarafta faa. liyete geçmesi, yahut bazı Avrupa| gazeteleri tarafından ileri sürüldüğü gibi, Sovyet Birliğinin Balkanlar ü. zerine yürümesi İenp eder. Alınanya, Balkan devletlerinden Yuzoslavy nın bitişik komşusudur. Onunla Ro. manya arasında Sovyet toprakları ile Macar toprakları geriliyor. Almanya ile Yugoslavya arasında harp sebebi olacak bir hâ yok tur. Hattâ Her Hitler, Almanya ile Yugoslavya arasındaki hududun da. imi olduğunu da söylemişti, Alman. mın bu taahhüdünü ifa etmem yahut bu taahhüdünü bozmasını icap ettirecek yeni bir hâdise vuku. bulmamış, yeni bir vaziyet hasıl ol. | mamıştır, Almanyanın Romanya tına vazıyet etmek, bilhassa Koman. yanın bütün petrol istihsalini ken. dine hasretmek istediği, ötedenberi malümdur. Almanya ile Romanya » Tasında yapılan tearet nın Almanyayı tetmin etmedi mütemadiyen söylenmektedir. Fakat vrupa harbinin Balkanlara iğimiz gibi, Romanya ile Alman.) der. | k Almanyanın Sovyet Bir. harbe girmesi bahis mevzuu Idir. O halde Almanya, Roman- yanın petrollerini vesair mahsulle. rini zaptetmek için Macarlstanı çiğ. Demeyi mi göze alacak? Fakat Macaristan, çiğnemek için de evvelâ İtalyanın da buna razı olması lâzundır. İtalya ile Macnris- tan arasındaki dostluk ise gayet kuv- vetlidir ve İtalyanın Macar istiklâli. ni korumak yolunda Almanya ile ca. tişması kuvvetle muhtemeldir. Al. manyanın bu harp sırasında İtalya ile çölişmayı kolây kölâV' göze ala. ye zannedilmez.. Diğer taraftan ncaristan, ile Memanyay MARİN dalmâ inevcuttur; Belki de bu im. kândan Macaristan ptiklâlini tehlikeye koymaktan da. * cok basiretkârane bir hareket o. Jur. Nitekim neticenin böyle ola ida umulmaktadır. Böyle old Mkdirde Almanyanın Balkanlara te. avüzüne karşı, daha kuvvetli bir enel dikilmiş olur. ire tarafta vaziyet bu merkezde. malümdur. Romanyaya mü. t vermiş ve bir takım sile de, bu teminatını Sovyet hükümeti, Ter teminat riyat dolay tekit etmiştir, #ziyet bu merkezd. li Böre, Balkanlar arp tehlike h in Ez arp tehlikesinden Böyle bir zamanda e harp Du iddia Çünkü yan, er eşi 7 bir kimsenin tehlikesinden uzak olduğu. izle imkân yoktur. gın devam ediyor ve lk e iyor ve yan. — Tire *ttiği müddetçe, en uya Göstermek ve daima hn. zirlakiz e bulunmaktan başka çare yok. Onum için » emmi yede taner İklsafı azami e. A KİP etmek Mizımdır. im ve Dicleden onra Ceyhan Nehri de Taştı Ceyhan, 5 (A.A, Tİ, dört metre Ye beş köyü sul hayvan zayiatı ) — Ceyhan neh. elli santim kabarmış, ar basmıştır. İnsan ve yoktur. : r. Kayık. i lada mahsur kale - Yüzme bilenler suya dalarak We derini muhakkak bir ölümden kur. yarmışlardır. Diğerlerinin U vesajşı, urtarılmasına çalışılmaktadır, © i, sı a İrak hü. Ankaraya Giden Ecnebi ri Heyetler İstanbul, 5 (AA) —Dp, N.B. bn. riyor: Fransız erkânr b rim subayı, askeri erkânla gö- Tüşmek üzere Ankaraya gelmişlerdir. mabsulâ. | $ e | edecek olan mintak VENEDİK Müzakeresi Başlıyor Müteakıben Bir de Üçler Konferansı Toplanacak Londra, 5 (Hususi) — Ma Nazırı Csaky, bugün si trenle Venediy asyonda merasimi ya Hariciye Ni akşam Romadan Venediğe hareket edecek ve orada Macar Hariciye Nazırile gi ektir. n Tribuna gazetesi, i- da yapılacak müzake- Romada ki nazır arası relerin büyük bir ehemmiyeti olduğunu, çünkü Macaristan ile mü. eketler arasındaki müna- mevzuubahs olacağını yaz cavir mem azeteye göre, Venedi müzakereleri o Avrupallık vasfını muhtemel tehditlere karşı müdafaa için pek reües- tar. Yeni Üçler Konferansı Diğer taraftan o Lond: Nevs Chronicle gazete: Balkanlara yayılması tehlikesini k dederek, Romada dönen bir göre, Kont Ciano ile Csaky ve bir Alman mümessili arasında İtalyada bir üçler görüşmesinin esreyan et - 1 olduğunu bildirmek. ise, Belçika Kabinesi İstifa EHi Brüksel, 5 (Hususi) — Belçika kabinesi istifa etmiştir. Siyasi m. hafil, Başvekil Piyorlotinin mesa ya ve iyük bir ha. reket serbesliğine sahip olmak arzu. sile bu yolda hareket e mektedirler, Yeni kabineyi teşkile Kral tara. i söyle. haiz! ri A Londra, 5 (Hususi — Finlan. dadan gelen en son haberlere göre, merkezi cephede şiddetli bir muhare. be vuku bulmaktadır. Fin askerleri, hâlâ Sovyet topfaklarındadır ve bun- lar bir Sovyet şehir! olan Rapola ist kametinde ilerlemektedir. Burası 1 doğanın şimalinden 130 mil ve Fin bududundan kırk mil mesafededir. Suisalmi'de Sovyet kıtaları mağlüp edilmiştir. Yine ikiye bölme teşebbüsü İ Finlerin Sallayı zaptettik ediliyorsa da Fin r bu hâdisede: burada muhârebelerin ye. niden başladığı anlaşılmaktadır. Çün kü, Sovyetler, Finlandayı buradan #- İ kiye bölmek teşebbüsüne yeniden gi. rişmişle! Ladoga gölüntn şimalinde iki Sov- yet bölüğü bir Finlanda mevztine ta. arruz elmiş ve 150 nefer zayiat “ere- rek püskürtülmüştür. Sovyet tayyarelerinin Faaliyeti Bugün Sovyet tayyareleri muhte. lif şehirleri bombardıman etmişler ve Helsinkinin Şimaline ve Obo ile Hango adasına bombalar atmışlar. dır. Ademi müdahale siyaseti İskandinavya devletleri ademi mü. Macaristanda Yakalanan Bir Tedhişçi Parti Budapeşte, 5 (A.A.) — Polis “oklu | baçlar,, partisi azası tarafından bu peri düşmanlarını ortadan kaldir mak maksadile teşkil edilmiş bir ted- hişçi teşekkülü meydana çıkarmıştır. Bu teşekkül bilhassa son zamanlarda partiden ayrılan mebusları takip et. feodan yine Piyerloti memur edil mekte idi. Teşekkülün şefi parti #kin- si reisi Ostian ile 15 ırkadaşı polisçe Sovyetler Finlândayı Yine Ikiye Bölmek “Için Uğraşıyorlar Finler Sovyet Topraklarında İlerliyor, Fakat Merkez Cephesinde Şiddetli Harp Oluyor BLE < dahale siyasetine devam ederek mem leketlerini açıktan açığa yabancı dev letlerin Finlandaya (gönderecekleri yardıma sahne yapmıyacaklarıhı, az câk bir taarruza uğradıkları tekd de kendilerini müdafaa edeceklerini| bildiriyorlar, . Amerikanın gönderdiği yardım| 583,000 dolara varmıttır. Danimarka dan hat gerisinde çahşacök m sip hir Heyel Pirleridkye is Times'in bir makalei e #hsetesi, askeri harekit hekkınde | » dermeyan edersir. Btslin tarafin tebarüz ettiriyor ve! müt dsn yapılan hataları diye ki inin askeri bileisiştiği ve Ga vasıfları dereresinin Am hiç hasirlike me sek askerlerini, bir kaş her n mektenten yetişme en ie İyi asmanın wi ü kaldırmıştır. Stalin, j ufından kendilerini X kapitalist tazrikinden kuru racak balaskârler gibi selâmlanacaklarını İ askerlerine vandetmişti. Fakat, bu İşte ta- memen kaybetti... Times güretesi, Finlandayi, katl meret LER BALKAN Antantı Konferansı 8 Şubatta Belgratta İştimaa Çağırıldı Bem, 5 (A.A) — Havas bildiriyor: Romanya Hariciye Nazırı ve Bal kan Anlantı reisi Gafenko, Balkan antantını 8 şubatta Belgradda İçti- maa davet etmiştir. National Zeitung gazetesinin Ro- manyadaki muhabiri, Yugoslavya ta- rafından Türkiye hakkında ileri sü- rülen itirazın, İtalyanın nüfuru ile bertaraf edildiğini haber vermekte- dir. Diğer taraftan, Besler Naebrlchten #üzetesinin Macaristan muhabiri, Ro. manya ve Bulgâristan Ba 1 arasında yeni yıl münasebetile toati edilen telgrafların çok samimi bir lisan taşıdığını tebarüz ettirmektedir. Ajansı Rumen Kralının Mühim Ziyaretleri Bükreş, 5 (A.A.) — Kral Karol, yanında Başvekil Tataresko olduğu halde dün akşam Cernauti ve Chisi. nau'a hareket etmiştir. Kral her sene krallar gününde mutat olan merasim de hazır bulunacaktır. Bu seyahat, kralm son haftalar Kadın ve Facia! Yazan: B. FELEK B” dostum vardır. Hak üfiyette daim etsin, hiç elemli * lemek, feci hir şey görmek, hatti cıklı film seyretmek istemi .— Ölümlü dünyada o kadar fac alar oluyor ki, bunlardan baska bi de uydurma facia piyeslerini görmi- ye lüzum yoktur, Eğer iinkân varsa biraz gülmeli, biraz neşelenmeliy Der. Ben de bu zatın dediği gibi düşü- nenlerdenim. İster ayıplayın, ister iyi gözle görünüz; bu böyledir. Ben bunu kendim için bir kusur sayan. Meselâ, zelzele fe lâketzedelerine ait gelen resimler- den bir kısmına bakmıya bile taham. mülüm yok, Lâkin ne garip tecellidir ki; ken- bulunduğumuz & kadınlar demiyeyim— benden daha taş ünüyorlar, Bir kere her ka ir güldüren film yerine bir fa- cia seyretmeyi daima tercih ediyor. Haileler onlara en büyük sanat ziya- fetleridir. Kömik eserleri, eğlenceli” filmleri seyreden yüz kişinin doksa. nı çocuk ve yaşlı adamlardır; ancak yüzde onu Bu gösteriyor ki; kadınların ruh hamurlarında belki erkeklerden faz. la acıya tahammül mayası var, Bu müşahede o kadar kati ve mit- hakkaktır ki; hepimiz için, her an bunu tevsik etmek kabildir, Yaşı elliyi geçmemiş olan kadın. ların en ziyade tiryakisi oldukları şey acı haber vermektir. Falanın öl- düğünü, filâncanın ümitsiz hasta ol- duğunu, falancanın damdan düştü münascbetli münasebetsiz dai- ma biribirlerine anlatır ve bundan bir nevi “marazi, zevk alırlar. Her kaza yerinde toplanan meraklı gürü- hunun çoğunu kadınlar teşkil eder. ler. Bunlar evlerine döndükleri z& man tramvay altında kalan adamın zarfında muhtelif cephelere yaptığı te muhtaç olduğu harp müleemesinin ve- rilmesi zaruretine bir kete daha israr ile kalesini & Almanyada Lüks ve Ağır Vergiler Amsterdam, 5 (A.A.) — Havas A- İiansı bildiriyor: İlktınadi calâhiyetle,. İrin Göringin elinde toplanması: neti- İcesi “olarak Almanyada, vesik bağlanmıyan her türlü erzakın, bal. kin satım alma deliliği denilen hare- ketine mâni olmak ve bu suretle ha. | Zineye yeni menafi bulmuş olmak ü- ziyaretler serisini tamamlamaktadır. Kral Noel şenliklerini dundaki Oradea Mure'e de | | | ! bir Dobrice şehri ol İ geçirdikten son İ yet hududu olan eski Polonya hudu- düne Cerizit'ye ve” Besarabyaya gitmektedir, Kral bu iki mevkide nu- tuklar söyliyecektir. a İtalyada Vesika Usulü Roma, 5 (A.A) — 15 kinunusani. zere, çok ağır bir lüks vergisine tâbi den itibaren İtalyan iaşe vesika ser. nasıl bacağı kesildiğini —tafsilâtiy- İle— ballandıra ballandıra anlatırlar, İdam cezalarını seyre gidenlerin ekserisi kadındır. Bana yüz lira ver. seniz böyle bir manzara karsısında | bulunmak istemem. Daha bir kaç ay evvel idam edilen Vaydman adındaki katil ve hırsız Almanın kafası kesil. İdiği zaman, kânına mendil bulamak için koşan kadınların bu feci tehalü- künü görenler kendilerini dehşetten alamamışlardır, Diyecek şu ki: Cinsi lâtifin faciaya acıklı şeylere karşı hem merhamet. leri hem de tehalükleri fazladır. O İhalde onların bu hususi karakterle. rinden istifade etmek gerektir. Bina- enaleyh —Allah tekerrüründen sakla sın— memlekette su haskını, zelzele miştir. "tevkif edilmiştir. tutulması düşünülmektedir. visinin tatbikine başlanacaktır. İnpilterede bu haftadan itibaren şeker, et ve yağ vesi. kaya tâbi tutulmağa başlanmıştır. Adam başına hat, tada 300 gram şeker, bir kilo et ve 150 gram yoğ ve. rilmektedir. Bu nisbet Almanyada şdam başına veri- len şeker, et ve yağa nisbetle beş misli fazladır. * Sovyet Birliğinin iktisadi vaziyeti hakkında ihti sasile tanınmış olan Harvard profesörlerinden Bruce Hopper, Sovyet - Alman münasebetleri hakkında yaplığı uzun bir tetkik neticesinde su hükmü veriyor: “Sovyet Birliğinin Almanyaya kati bir yardımda bulunması icin, iki senelik hazırlığa ihtivac var- dır.,, Almanyanın ithalâtı, müttefiklerin ablokası yü- zünden, yüzde kırk nisbetinde düşmüştür. Al- manyada et, balık, yağ, davar yemi, petrol, de. mir, manganez, pamuk, kauçuk, nadir madenler darlığı vardır. Sovyetlerin Almanlara et, balık, maden, pamuk, kauçuk vermeleri beklenmez. Çünkü kendisi bun- ları ya ithal ediyor, yahut ihraç etmiyor. Geriye kalan maddelere gelince, yağ yerine Mançu- riden gelen soya fasulyası vermek mümkündür. Fakat Almanların 1937 de kullandıkları nebat yağinı çıkarmak için 2,309,000 tonluk soya fa- sulyası lâzımdır. Davar yemine gelince, kâfi miktarda temini için birkaç sene geçmesi lâzımdır. Çünkü Sovyet Bir- liği, halihazırda yetiştirdiği yüz mılyon tonluk hububatından hiçbir şey ihraç etmemektedir. Sovyet Birliği tarafından istihsal olunan demirin ancak yüzde biri ihraç olunabilir. İstihsali arttır- mak için iki senelik hazırlığa ihtiyaç var. Sovyet Birliği, bir milyon ton manganez çıkarı: yor. Ve bu istihsali arttırmak mümkündür. * Abnacak malların bedelini ödemek meselesi de var; Göcen Agustosta yapılan ticaret mushedsi Sovyetlere, makine, tayyare, deniz âletleri almak için 200 milyon marklık bir kredi açmıştı. Alman fabrikaları bu sıra. da bu isshhütlerini yerine getirebilirler mi? e “Böylece münakale meselesine varılır. Almanya. nın Sovyet malı bulduğu farzedilirse bu mallar Almanyaya nereden gider? Soya fasulyesi Mançuriden kalkarak 5000 mil, petrol Kafkasyada 2000 mil, manganez Ukrayna- da 1200 mil mesafededir. Sovyet demiryolları 1913 senesine nisbetle yüzde kırk beş artmıştır. Sovyet demiryollarının yap- tığı nakliyat, dünyanın en ağır nakliyatıdır. Ve Amerika nakliyatının üç, Alman nakliyatının al. tı, Fransız nakliyatının üç mislidir. Almanyanın muhtaç olduğu soya ile manganez Alman hudu- duna kadar götürülebilir. Fakat sekiz milyon ton. luk petrole vaziyet değişir. Çünkü Sovyetlerin kendi işlerini durduramaz ve dahili teşkilâtlarını bozamazlar Petrol Almanyanın en ki meselesidir. Onun yıllık ihtiyac 12,5 milyon tondur. Dahili istihsal 2,5 m tutar. Romanyadan alabileceği | petrolün miktarı da (2) milyon tondur. Geriye kalan $ milyon tonu here. den alacak?, Sovvetler her sene 30 milyon ton petrol istihsal edi. yorlar. Bununla beraber geçen yıl ihraç ettikleri pet- rolün miktarı 1,200,000 tondur. Petrolün çoğu Kaf. kasyadan geliyor ve Akdeniz yoluyla ihraç olunuyor. * Nihayet Amerikalı mütehassıs şu neticeye varı- yor: “Harp iki sene daha devam eder ve Alman- ya harpten yıpranmaz, Sovyet sanayii ve müna- kale sistemi yeniden organiza edilir, Almanya da taahhütlerini yerine getirerek borcunu öderse © zaman Souyet yardımı kati mahiyeti alır.., O halde harp 1942 senesine kadar uzayacak olur. sa müttefikler endişeye düşebilirler. gibi âfetlerde erkeklerden ziyade hiz ri muhakkak olan kadın i teşkil etmeliyiz. Bu hem bize r edilmiyecek okadar kıymetli hizmetler temin edecek bir organizasyon kazandıracak, hem de. kadınların acıklı sahnelere oOolan —belki de — fizyolojik meyillerini tatmin etmis olacak! Bilmem kendileri ne düsünürler? Amerikaya Göre Müttefiklerin Harp Programı Londra, 5 (Hususi) — Gece, İngi. liz tâyyareleri Almanyanın Şimal Batısı üzerinde keşif uçuşları ve He ligoland körfezindeki deniz tayyare üsleri üzerinde de devriye uçuşları yapmışlardır, Bütün İn, tayyare. leri salimen üslerine dönmüşlerdir. Amerikalıların noktai nazarı İngilterenin Amerika Sefiri Lord Lothian, Almanların gelecek bahar- da bir taarruz kararı vermek me&» buriyetinde olduklarını, müttefikle- rin, bu taarruzu karşılamıya hazır olduklarını ve o zeman Hitlerizmin. yıkılacağını söylemiş ve müttefikle- rin harp programımı şu şekilde hs. |lâsa etmiştir: i “Totalitarizm, Nazizm ve Komü. hizme karşı demokrasilerin mücade- lesi.,, i Alman işçilerine hıtap İngiltere mubelefet lideri Mister. Atlee bugün Alman işçilerine bi- taben bir nutuk söylemiş ve demiş- tir ki: “Biz İngilterede hükümet başın- da bulunan Chamberlain, Seymon ve saireyi tam serbesti dairesinde ten- kit ediyoruz ve icabında başımızdan atıyoruz. Siz de bizim gibi olmak, Hitleri, Göringi vesaireyi tenkit © mek İstemez misiniz? İsterseniz bi liniz ki demokrasi budur. Ve sizin | mahrum olduğunuz, fakat harp 7©- bu hususta —şşş—şşşş—şşşş an İ|tisesinde elde edeceğiniz nimet bük v ik dur.,,