17 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
24310. 24318. 24319 BEŞİNCİ YIL — No. 1484 5 K URUŞ GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Mua'iimlerin ve mektep Sxlebesinin en İcuvvetii yar. dımcısı, çocuğun en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu 8e- ven her bebenin yavrusuna verebileceği en gürel hediye- dir. tane bulundurunuz. Müemsesemiz. tarafından meşredilmi Evinizde bir Polonya Kıt'aları Almanları RL 7 Hariciye | Vekilimiz CenuptaDurdurdu Moskovaya KAHRAMANCA BİR MUKAVEMET BASLADI Hareket | OE Şükrü Saracoğlu Ankara, 16 (A.A.) — Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, Ankaraya yapılan ziyaretleri ia- de Için vukubulan davet üzerine Moskovaya ha- reket edecek ve bu ve- sile ile konuşulacaktır. * Ankara, 16 (A. A.) — Te- ra Vekilleri Heyeti bugün saat 11 de Başvekâlette bir toplantı yapmıştır. ———— Orta Avrupa... Ve Balkanlar Tehlikededir Yazan: M. Zekeriya SERTEL pü dünya biliyor ki, Alman- ya iktısadi vaziyetinin bozuk. luğunu gözönünde bulundurarak daima plârlarını, “yıldırım harbi,ne göre hazırlamıştı. Yani yıldırım gibi , işgal etmek iş. ak, fethetmek iste. ptedecek ve son. garp dev. dikte ede. diği memleketleri ta, bir cihan fat letlerine sulh şartlarını cekti, Tansanın kararı sonuna kadar harp etmek, Hitler yıkıncaya kadar silâh bırakmamaktır. Garp devletlerinin niyeti harbi uzatarak Almanyayı yıpratmaktır. Şimdi Almanya böyle uzun ve yıp- ratıcı bir harbe dayana! için lâzım gelen tedbirleri almıya mec burdur. Bu mecburiyet onun hazp plânını değiştirebilir ve bizi yeni sür. prizler karşısında bırakabilir. Almanya uzun bir harbe dayana. bilmek için iktisadi zaafını bertaraf etmiye mecburdur. Sönayiini besli. yen ham maddeyi, halkını besliyen gıda maddelerini bulmadıkça uzun bir harbe tahammül edemez. Bunun | içindir ki, Almanya, Nazi rejimi Ik- tidar mevkiine geldiği gündenberi ve Bakanları kendi ifuz mıntakası telâkki etmiştir. Bu memleketlerin iktışadi. | Alman ekonomisine bağlar ve buralardan yabancı rekaböi kaldırmak için elinden gelini yap: (Doğimı #öngide) L İle edilecektir. İki taraf kıtalarının vovdaki Leh Müdafileri Bir otorlü Alman Kolunu Geri ıskürtmeğe Muvaffak Oldu Sovyetlerin, Polonyadaki Harbe Müdahalesi İhtimali Endişeler Uyandırıyor Rus - Japon Mütarekesinin İmzalanması Üzerine Uzak Şarkta Muhasamat. Derhal Tatil Edildi Moskova,, 16 (4 Abi arasınd A.A) — os. Ane bildiriyor: N güner zarlıhda cereyan enen müzakereler, iki taraf; yani am — Mançü ve Sovyet — Mo gol tarafları arasında aşağıdaki itilâfa müncer olmuştur: 1 — Japon - Mançu ve Sovyet « Mogol kıtaları sabaha İcarşı saat 2 de (Moskova saati) mmuhasemata nihayet vereceklerdir. 2 — Japon - Mançu ve Sovyet. Mogol Kıtaları 15 eylülde saat 13 te işgal etmekte oldukları hatlarda ka. $ Mev ai — İki taraf kitalarmin mümes. silleri mahallinde derhal işbu itilâ- fn birinci ve ikinci maddelerini tat. Şark Cephesinde POLONYADA mukavemet, sonba- har yağmurlarının motörlü kı- taları hareketten o alıkoyması yüzünden, bir dereceye ka canlanmış görünmektedir. Bun- dan başka en mühim nokta, bü. tün Polonya askeri kuvvetleri arasında tam irtibat bulunduğu- nun tesbiti ve bütün müdafaa kuvvetlerinin verilen emirler dairesinde hareketleridir. İKİ TARAF da buzün daha fazla tayyare faaliyetlerinde bulun- muştur. Alman tayyareleri Vil- noyu şiddetle bombardıman et- miş, buna mukabil Polonya tay- yareleri de Poznandaki Alman tayyare karargâhını bombardı- man ederek buradaki Alman tayyarelerini imha etmişler: Alman tayyareleri Varşova zerinde de uçarak beyanname- ler atmış, ve haliı teslim olma. ğa davet etmiştir. Fakat Varşo. vada bu davete kulak asan bu lunmamıştır, Varşova canla baş” la dayanmakta ve Alman isti. lâsına karşı gelmek için azami gayretleri sarfetmektedir, Almanların bu cephede hava şartlarının fenalaşmış olmasın- dan bahsetmeleri de vaziyetin bik edeceklerdir. İki taraf arasında esirler mübade- mahalli mümessilleri bu hususta der. hal mutabık kalarak tatbiksta geçe- ceklerdir. Bundan başka Togo ve Molotof Sovyet . Mogol tarafindan iki ve Ja. pon - Mançu tarafından Iki mümessi.. irakile derhal bir komisyon teş- kil edilmesine karar verm Bu komisyon, son ihtilâfın çerçevesi içinde Mogolistan halk cümhuriyeti. nin ve Mançukonun hüdutlarını tes- bit edecektir. Komisyon teşekkül eder etmez işe yet meclisi Smetanin'i Sovyetler bi ğine tayin eti Amerikada Endişeler Vaşington, 16 (A.A.) — Hariciyi Nezareti mahfilleri, Rüs - Japon mü- tarekesi haberi karşısında hiç bir hay ret göstermemekte ve esasen bunu beklemekte olduklarını bildirmekte- KA WAhA ği Harp Şiddetli Bütün Polonya Kuvvetleri Birbirlerine Bağlı Olarak Mücadeleye Devam Ediyor Brest Litovsk'da Almanlar, Ağır Zayiat Verdiler, Yilno, Misli Görülmedik Şekilde Bombalandı Londra, 16 (Hususi) — Şark cephesinin vaziyeti, bütün Av-| rupada sansasyonlar yapan bir mahiyet almıştır. Askeri faali-) Y yet ve vaziyet derecesinde siyasi faaliyet ve- vaziyet te ehem- miyet kazanmıştır. En mühim hakikat, şark cephesinde Al- manya ve Polonya kuvvetleri arasın: da harbin devam ettiğidir. Harp vazi yeti henüz * mezbuhane bir mahiyet almamıştır. Bütün Polonya kuvvet. leri biribirine bağlıdır. Ve hepsi de Başkumandanlığın emri altında ha- reket etmektedir. Vaziyetin karışık olduğunu ve güçlükler geçirdiğini kimse inkâr etmiyor, fakat inhilâl gandadan ayırmak imkânları â- zalmıştır. Bu yüzden alınan her haber üzerinde durmak ve her haberi derinden derine tahkik etmek, haberin tahakkuku için zamanm süzgecinden geçmesi- ni beklemek icap ediyor. BUGÜN İÇİN Sovyet kuvvetleri. nin Alman kuvvetleriyle birlike vam etmektedir. Bütün kaynaklar. dan gelen haberlerin birleştiği nokta budur. hava fasliyeti ile temayüz etmekte- (Sonu Sa: 6, Siz 1) veya İnhidam yoktur ve mücadele de| Bugünkü harp. vaziyeti bilhassa) Sovyet Başvekili Molotof Garp Cephesinde TEMASLAR Muharebe Şeklini Aldı Fransız Kıtaatının Tahşidi Bitirildi Paris, 16 (A.A.) — Havas bildiri. Salâhiyettar askeri m: sabah tebarüz ettirildi; tün garp cephesi boyunca, Alman s- razisinde çarpışmalar vukua gelmek. tedir, Çarpışmalar, artık iki ordunun biribirine giriştiği muharebeler ha- Bini almıştır. Dün ve bu gece, Fransız kıtaları ile Zigfrid müdafilerinin karşı karşi, ya çarpıştıkları Renden Mozele ka. dar uzanan cephenin bir çok noktala- rında İaaliyetli geçmiştir, Almanlar, mütesddit mukabil ta- arruzlar yapmaktadır. Bu mukabil taarruzlardan en mühimlerinden bi- risi Sarrebruck'a hâkim bulunan âri. zalı yayla üzerinde". diğer biri de (Sonü Sa: 6, Sü: 5) te Polonyanın son mukavemeti- ni imha için birleşeceğini göste. ren hiç bir emare olmadığına gö- re, bu yolda söz söylemiye de imkân kalmıyacağı gayet tabii- dir, Garp Gi Cephesinde EN SON riektedir. Bunların en mühimmi GARP CEPHESİNDE eskeri ha. rekât canlanmıştır. Fransız kuv- vetlerinin ilerlediklerinden, Sar- brük'ün adamakıllı tehlike için. de olduğundan, iki taraf srasın- da ağır topçu faaliyetini detlendiğinden bahsediliyor, Fa. kat buna rağmen bu cephedeki İnaliyetler heniiz mahalli mahi- yettedir. Ve daha hiç bir taraf esaslı bir muvaffakıyet kazan- mamıştır, karşı alâkasız kalamıyac Türkiyeye gelince, Ankara maktadır. Ma! * DENİZ HARBİNE ait haberlerde bir takım İngiliz ve bitaraf va. purlarının Alman tahtelbahirle- Roma, 16 (Radyo) — Siyasi vaziyet setinde tebarüz ediyor. Sovyet Rusya, ğını, yaptığı tir. Diğer taraftan Sovyet Rusya ile Jaj listan hudut hâdiselerinin tekerrürüne mâni olan bi maları, ve kati bir hudut hatti çizmiye karar vermele; Sovyet Rusyanın bütün siyaseti üzerinde derin bir tesir yar ile Moskova ar menfaatlerini temin eden ve Karadenize herhangi yaha letin karışmasına mâni olacak olan bir mushede m olduğu üzere Türk — Ingiliz anlaşması, nın takip edeceği:siyasete bağlı idi. Türk s muvazi bir surette harekete devam etmektedir. TAN: Roma radyosunun dün gece verdiği bu hâber, selerin son günlerdeki karışık seyri DAKİKA mühim de; * Birliği (le Tü 5 Almahya : Pulonya harbine © keri tshşidat erniş- yanın, Mançuzi - Mongo. nlaşma yaps her halde caktır, Tük — Rus So nda ti, Sovyet siyasetine siyasi hâdi- içinde, kaydı ihiyatla telâkki Ayni mabfillerin tebarüz ettir. diğine göre, bu mütareke, Rusyaya Polonya meselesine iyice karışmak, Japonyaya da halen Mançukoda tut- tuğu orduyu Çine göndermek imkân- larını verecektir. Vaşington yarı resmi mahfilleri- nin kanaati, Çinde muhasamatın de vamı keyfiyeti karşısında Amerika Birleşik Devletlerinin bigâne kala. mıyacağı merkezindedir. o Amerika Birleşik Devletleri, dokuz devlet phedesinden doğan bütün hakla- tam surette mahfuz tutmakta e (Sonu Sa: 6, Sü: 3) i : i başlıyaca k Moskova, 16 (A.A.) — Yüksek Sov İ i gittikçe Polonyalılar lehinde inkişafı ihtimalinin kuvvetli ol. duğunu gösteriyor,” Rusyanın Vaziyeti e lr Si mma BAZI KAYNAKLAR Sovyet Bir- liğini, Alman ordularile birle- şerek harekete geçecekmiş gibi göstermektedir. Bu haberlerin mahiyti hakkında . hüküm ver- mek sirasi heniz gelmemiştir. Bugünlerde propaganda o ka- dar ileri gitmiştir ki hakiki bir haberi saçma a | MN e le e dei bir propa. rinin taarruzuna uğrayıp battı: ğından bahsediliyor. Uzak Şark Vaziyeti SOVYET RUSYA ile Taponyanın Mogolistan — Mançuko hudu- du üzerinde mütareke akdettik- leri haber verilmekte ve iki ta- raf arasında bu hudut üzerindeki muhasamatın derhal durduğu, esirlerin mübadele edildiği bildi. rilmektedir. Daha sonra iki mem leket arasinda “daimi bir hudut gizilecektir. Londra, 16 (Hususi) — le gelen haberlere göre Alman tayyareleri'bugün Varşovenın .üzerine * attıkları beyannamelerle Varşovanın 12 saat zarfında teslimini istemişler ve bu vadenin saat üçten itibaren başladığımı bildirmişlerdir. Varşova bu 12 saat zarfın» da teslim olmadığı takdirde derhal sivilleri tahliyeye başlıyacak ve bunu'da 12 saat zarfında yapacaktır. Daha sonra Almanların bütün şehri imha edecek bombardımanlara başlıyacakları bildiriliyor. * Belçikaya hububat taşıyan bir vapur İngilizler tarafından tevkif olunmuş, Belçika bu hububatın dakijli istihlile için alındığını temin ettiği için vapurun bamulesi iade olunmuştur. Ten, makinesindeki hususi tertibat gayesinde bu sütunda her gün en son da- kika gelen haberleri verecektir. Haber olmadığı gün bu (kisim Baş kalacaktı
