16 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
er e e İstanbul, TELGRAFTAN, İSTANBUL TELEFON: BEŞİNCİ YIL — No. 1483 Caddesi 102 24310. 24318. 24319 5 KURUŞ A Şimalden ve Cenuptan Şarka Doğru Alman İleri Hareketinin Inkişaf. Ett Lublin Yanıyor Varşovada ve Diğer Şehirlerde Müthiş Bir Mukavemet Var Hükümet Merkezi Cenuba Nakledildi, Almanlar Sivilleri Mütemadiyen Bombardıman Ediyorlar Londra, 15 (Hususi) — Şark cephesinden , gelen en son haberlere göre, Alman kuvveti arruza geçerek sehri dü DE öy AK Bü yi ne almak üzere rayret sarfma Bir Muahedenin Metafiziği Yazan: Sadri ERTEM gore - Alman ademi tecavüz paktı imza edileli bir aya va. kın bir zaman olduğu halde hâlâ üze- rinde spekülâtif fikirler yürütülmek- te ve âdeta elde bulunan metin ya: rında bir de mushede metafiziği ta. savvur edilmektedir. Muahedenin muhayyeleleri tahrik ederek bir sürü hülyaya, ihtimallere yol açması zamanın sürprizi âzami surette kiymetlendirecek bir halde bulunmasından, nazi propagandası. nin ademi tecavüz muahedesini bir tecavüz ortaklığı ve taksim projesi şeklinde İstismar etmesinden, sür. prizlere alışan dünyanın her söze ar. tık kolayca (nanıvermesinden, zama- nımızın politik meselelerini tarihte vukua gelen bazı hâdiselere benzet- mekten ileri gelmiştir. Bu sebepler ademi tecavüz muahe- desinin mahiyetini izah etmez, ancak zihinlerde muhtelif şekillerde dü- Şünceler doğurur. Her türlü propa- ganda bundan istifade eder Ademi tecavüz muahedesini dün- yanın bugünki yeti, Sovyet Rus- yanın ve Almanyaya karşı cephe kur- muş olan devletlerin menfaatleri çerçevesinden tetkik etmek bizi daha çok hakikate yaklaştırır. Hâdiseleri sırf nazari; mücerret bir şekilde mütalea emekte fayda mev- cut değildir. Ademi tecavüz muahe- desini imzalıyan Sovyetlerin etrafta işaa edildiği gibi Polonya veya Ro. manyayı taksimde ortak olmasına imkân yoktur. Vâkıâ Çarlık Rusya- Sının tarihinde bugünkü hâdiselere benzer birçok misaller vardır. Fakat bumunla kıyas ederek bunun bugün tekerrür edeceğini sanmak mutlaka tarihi tekerrürden ibaret telâkki et- mek hatasından başka bir şey olmaz. Sovyet Rusyanın Çarlık politika. sını en keskin bir şekilde tevarüs e deceğini sanmak için şunları ihmal) etmek lâzımdır: “© leri Varşovanın şarkından ta- irmek teşebbüsünden vaz geçmişler Tanug ardnennn İekne ir "başlamışlardır. ii Almanlara göre, kıskacın şimal ucu Berest Litocsk'a varmıştır. Di - ğer ucu cenubu Şarkiden ilerlemek. te ve Lublin ile Zenberg yolunu kes- miş bulunmaktadır. Şiddetli Mukavemet İ Polonyalılar ise, ber yerde şid - idetli mukavemette bulunduklarını bildiriyorlar Polonya umumi karargâhının en son tebliği, Varşovanın şarkında Kâ- İuzzin . Dukow hattı üzerinde büyük bir muharebenin başlamış olduğunu | bildirmektedir. Vistül nehrini geç - miş olan Alman kıtaatı, o Opole ve Lublin mıntakalarında Polonyalılara hücum etmektedirler, Varşovayı müdafaa etmekte olan general, hava © bombardımanlarının Papanın vekilinin ikamet etmekte ol. duğu binayı ve Praga hastanesini ha- sara uğratmış olduğunu bildirmekte. varoşlarına A dir. Almanlar, Varşova şiddetle hücum etmektedirler manlar Wolada mit püskürtülmüşler ve b uğramışlardır. Almanların Tebliği Boşkumandanlığının tebliği: de, Alman kıtaâtanın cenup ül tarihinde Lublin-Lwov yor Tüpü geçmiştir. Kutno civarında ihata €- dilemiş olan ve büyük bir şiddetle mukr- vemet gösteren mühim Polonya kuvvet- leri, dün bir kere daha cenu e üsti kametinde çemberi yarmak istemiştir. Bu teşebbüs akim Alman (Sonu Sa: 6, Sü; İngilizler Birkaç Alman Denizaltı Gemisini Batırdılar Londra, 15 (A. A.) — İstihbsrat nezareti, aşağıdaki tebliği neşret - miştir: İngiliz torpito Oo muhripleri, devriye gemileri ve tayyareleri ge. niş mıntakalarda düşman £derizaltı gemilerini araştırmışlardır. Bir çok hilcumlar yapılmış ve müteaddit düşman denizaltı gemisi tahrip edil. miştir. İmkân hasıl olduğu takdirde, bu gemilerin © mürettebatından sağ (Som Sa, 4, Sü. 3) kalanlar kurtarılmış ve esir alınmış. tar. GÜNLÜK SİYASİ i * > Polonyadaki son harekâtı kırmızı ile gösterilmiştir. Çevirme gösterir harita (Alman işgali IAN HALK GAZETESİ altımaki yerler teşebbüsü Brest Litovsk ve Lvov istikametinde Yapılmaktadır) v ci KÜ VAZIY - Fransızlar ilerliyorlar Şark Cephesinde ALMAN karargâhı şark cephesin- de vaziyeti Polonya hesabina son derece karanlık göstermek için hergün Polonyalıların mu- kavemetini tükenmiş gösteren birer mersiye yazmakta ve bu - mu bir resmi tebliğ diye neştet- mektedir. Bu resmi tebliğle. re bakılırsa koca Lehistan, bu. gün, yarım Alman O taarruzları karşısında pes, diyecek ve son nefesini verecektir. HAKİKAT bu merkezde midir, de- Zil midir? Henüz bu belli değil- dir. Sarih olan bir nokta Polon - yanın güçlük içinde olduğudur. Çünkü Polonya kendisind. kat büyük, kat kat kuvvetli ve daha çok modern bir hasımla dövüşmekte ve bu hasmın bü - tün kuvveti onu yere sermek için uğraşmaktadır. AYMANYA modern harbin bütün tethiş vasıtalarını © Polonyaya karşı kullanarak, muharip, gay. ri muharip halkı tethiş ederek Polonyayı mutlaka vere vermek istemektedir. Ve Polonya halkı her vasıtaya bas vurarak muka- vemet etmekte. ALMAN kuvvetleri n Polen. ya ordusunu imha icin geniş hir ihata hareketi tatbik ettiklerini söylemektedirler. Polonyalılar da mezbuhane bir gayret göste. rerek kurtulmak için çalısmak» tadırlar. Mücadele cetindir ve henüz sonu meehuldür. mamanmemanarannnnne vanmmmase nes i m Garp Cephesinde GARP cephesinde vaziyet heniir değişmemiştir. Fransızlarla Al manlar hâlâ iki sed arasında dö- vüşüyorlar. Fransızlar, Alman- ların mukabil © faarruzlarına rağmen ilerledikleri noktaları kaybetmemişlerdir. Almanların Ahen civarını tahliyeye mec. bur kaldıkları, Ahen'i tahliye e- decekleri bildirilmektedir. Fa- kat bütün bu hareketler hâlâ Polonya üzerindeki tazyikı tah- fif edememiştir. TAZYİKI anlaşılan tabiat tahfit edecek, Çünkü Lehistanda yağ- mur mevsiminin başlaması, ha. rekâtı, bilhassa o motörlü kıta. ların harekâtını tahfif etmistir. Garp cephesinde de bu yüzden tayvare hareketleri ağır vuku bulmaktadır. Tahtelbahir Harbi BUGÜN İngiliz amiralliği, İn donanmasının e birkaç o Alman tahtelbahirini imha ettiğini bil. dirmektedir. Almanların 1914 de olduğu gibi İngiltereye karsı büyük bir tahtelbahir harbi a- camıyacakları anlaşılmaktadır. Bu yüzden denizlerde serhest muvasala devam edecek ve Al manya bu hürriyetten istifade edemiyecektir. Deniz 'hürriye. tinden istifade edememek ise harp Şapanlar için büyük bir aksaklıktır. a ŞA İ | iyimi ıgı e e Me ÇOCUK AN pe di ven b tane bulundurunuz. Iimanlar, Leh Ordusunu 2 Koldan Çevirmiye Çalışıyor o wW0 Bild Almanlara Göre Rusya İle Arasında Hudut Ol Almanlar, Polonyanın Şark Kısmında Küçük ve Müstakil Bir Devlet Kurulacağını İşae Ediyorlar Moskova, 15 (Hususi) — Sovyet hükümeti geçen 30 ağus- tosta kabul edilen yeni “Askere alma” kanununu tatbika baş- layarak ilk sınıfları silâh altına davet etmiştir. Gayri resmi -sanmatte bildirildiğine göre bu davet üzerine silâh altına alına» cak olanların sayısı 1 mi'yonu Komünist partisinin © tercümanıf" efkârı olan Pravda gazetesi, yazdığı bir makalede Sovyet Birliğinin tam | askeri hazırlık içinde bulunması 1â.| um geldiğini anlatmakta ve “Ka talist âlem harp hummasına tutul » muşter., diyerek bu lüzumu tekit etmektedir. Polonyanın uğradığı serl aâkeri mağlübiyeti mevzuu bahseden Prav- da gâzelesi bunu, bir çok milletler .| den mürekkep olan ve Ukranya İle| Beyaz Rusların yüzde kırk nisbetin- | de bir ekalliyet teşkil ettikleri bu memlekette kiyasetli bir (o ekallivet politikası takip edilmemiş ve muhte. lif unsurların birbirlerine ba mamiş olmasına atlediyor ve d ki: or “İşte Polonya devletinin zâaf se. bebi ve askeri Oo mağlübiyetinin de hakiki âmili budur. Berlinin Plânları yorka verilen ma - lümata göre, Almanyanın Lehistan . daki harek lense de Sovyet Birliği ile Almanya arasında müşterek hudut teessüs et. meyecek, iki devlet arasında kliğük bir Polonya bulundurulacaktır. Al - (Sonu Sa: 6. Sü: 6) SEREZ AŞİ AİR AİR LALA EN SON Londra, 15 (Hususi) — Moskovadan alınan haberlere gö- , re, bugün Japon Sefiri, Başvekil Molotofla tam dört saat görüşmüştür. Görüşmede, Mançuko - Mongolistan hududu üzerinde vukubulan hâdiselerin tekerrürüne karşı gelmek meselesi konuşulmuştur. Bu konuşmalar, Sovyet Rusya ile Japonya arasmda bir ademi tecavüz paktının imzasına bir mukaddeme sayılmaktadır Garp cephesinde bütün cephe boyunda Fransız kuvvetleri, kuvvetlerini fena halde sıkıştırmaktatir. Sarbruk'un sukutu her lâh. za beklenmektedir. Fransız kuvveti almak lüzumunu hissettikleri için dirler, Sarbruk, her tarafla alâkası kesilmiş bir haldedir. Gâatp cephesinde, Almanların şark cephesinde kullandı! yyarelerin garp Şark cephesi hesabina bir hafiflik sa reler görülmektedir. Tan, makinesindeki kika gelen husus lerin ve mektep 1, çocuğum en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu #e- er babanm..yavrusuna verebileceği en güzel hediye- dir, Müessesemiz tarfından neşredilmiştir. E Almanlar Birçok Şehirleri | İbildiriyor: Dün gündüz ve gece ba. | v çusunun ateşine rağmen Fransız kı. İtaatı evvelki harekât esnasında baş- İlanan bütün ileri hareketlerine de » Fransız kıtaatı kazandığı * İneticelenen ve Fransız danlığının büyük bir ketümiyet gös. teriibat sayesinde hüberleri verecektir. Haber olmadığı en bu SİKLOPEDİSİ tulebesinin en kuvvetli yar- ; | iriliyor Almanya Müşterek mıyacak! geçmektedir. GARP CEPHESİNDE Almanların Taarruzu Püskürtüldü Tahliyeye Giriştiler Paris, 15 (A. A.) — Havas ajansı n muhalefetine ve Alman top - vam etmiştir. Alman mukabelesi tardedilmiş ve mevzileri son üç gün zarfında muvaffakıyetle başkum terdiği harekâtın en mühimmi cep - henin garp ucunu yani Moselle ke - narında Siereken bölgesini alikadar (Sonu: Sa. 6, sü. 1) DAKİKA * Alman leri, bir takım ihtiyati tedbirler Sarbruk'un zaptını tehir etmekte- rı tayya- cephesinde görülmesi, ; İmaktadır. ———————— bu sütunda her gün en son da- kısım bas irnisesiet,
