13 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6
— 6 TAN 13.9-939 İngiliz - Fransız Harp Meclisi İngiliz Askerleri ve ğ Hava Filoları Fransız Toprağında Yer Aldı ii. (Başı 1 incide) dar hiçbir fedakârböz esirgemediğini düş- manın öğrenmiş olduğu Ypres ve Somme- da döğüşmüş olen İngilizlerin oğulları ve- “ya genç kardeşleri değil mi? © Evet, Adolf Hitler, Somme'da karşılar ağınız Insanlar ayni insanlardır. Mein kamp isimli Kitbinızda, kendile- rinden sitayişle bahsetmiş olduğunuz uyni lardır. Ayni ruhu taşıyan askerler» Timesin Parin muhabiri şöyle diyor: “Şimdi Fransada İngiliz askerlerinin nsız toprağında oldukları herkesin ma- Mümudur, İngiliz askerlerinin Fransaya gi- deceklerinden esasen kimsenin şüphe ete li yoktu. Fakat bu askerlerin Fransada ilünması intizarın fevkinde bir tesir ha. il etmiştir. , “Halk, İngiliz askerleri le kucaklaşmış, “İngilizleri alkışlamış ve "İngilizler geldi, diye beoğrışmışlardır. İngiliz abitleri, vagonların penesrele- Tinden alkışları tebessümle mukabele edi. yorlardı. © Evening News, gezetesi İnpiliz kuvvet- i in 1914 senesinde oynadığı rolü hatır- “lâttıktan sonra, diyor ki. * “Bu sefer de gene öyle olacaktır. Bu- gün Saar ile Mosel arasında Pransirlerm da bulunan bu İngiliz kıtaatı bütün “hesapları gürmeğe azmetmiş bulunan İn- güliz milletinin örelleriğir.., Askeri Harekât Havas Ajansı bildiriyor: Dün gece Fransız kıtastı Alman ıklarında işgal» ettikleri toprak. lara yerleşmekle iktifi etmişler “Elde edilen neticelerin ehemmiye fine rağmen mevzuubahs olan hare. feridir, topa Bunun en bariz vasfı (o şarkta niş bir cephe üzerinde gayot sarih bir terikki kaydedilmiş olmasıdır. mafih bu harekâtta mezkür mın tahaşşüt etmiş bulunan kıta. n heyeti umumiyesi iştirak etme- « Harekâtı piyade öncülerinin ettiği keşif müfrezeleri yap — Mevzuu bahsolan harekft mühim ir endüstri merkezi olan Sarre- ek'ün hafifçe şarkında cereyan et mektedir ki, bu suretile bu mıntaka. ından hafifçe çevrilmiş oluyor, "Diğer taraftan Sierc mıntakasında Ile boyunca cephenin garp mün ehasında Almanların gösterdikleri ırruz harekâtı temadi etmemiştir. eket ufak bir çarpışmadan iba ilmıtşır. Fransız öncülerinin ile küçük Vosgesler arasında henin merkezinde yaptıkları ha. Je mukayese edilemez. * kez Charles Morice, “Petit Parisien,, esinde Fransiz — Alman cep. ndeki harekâtı tefsir eden yazı- diyor ki: Muharebe hattının diğer kısımla. rında hücumlarımız devam etmekte. dir, Bir tarafta enteresan mahalli bir rleme kaydediliyor, diğer tarafta ir nehrinin şarkında 20 kilomet- relik bir cephe üzerinde de elddi te. iler elde edilmektedir. Saar'ın tarafı demek, Saar nehri ile Biliffe ismindeki ayağı urasında Gue- İnes'de dahil olmak üzere Saar ara. inin şimal kısmı demektir. Bu su. re Franz kıtalarının ilerleyişi, gittikçe daha mahısüs bir surette Sar- ş ik'e yaklaşmaktadır. Bu yaklaş- ış, Saar nehrine akan Roselle irma- inin iki sahilinden, yani gerek cenu bu şarki gerek cenubu garbiden vu. gelmektedir. Almanların müka- vemet hatlarını Sarrebruck'ün öte Hına geçirmeleri günü muhakkak di çok yakındır. anya Asker Topluyor Almanyada 47 — 48 yaşlarında göçen harbi gören eski muha- tecrübelerinden istifade edil. üzere silâh altına alınmakta ve mukabil nisbeten genç olan- 'da fabrikalara sevkedilmektedir. b bir mesajda şimdiki harpten Hit » ler ve Naziler mesul tutulmakta ve Polonyanın uğradığı | tecavüz takbih edilmektedir, Mesajda bu harbin Alman mille - tinin arzusunu ve menfaatlerine muhalif olduğu ve Alman milleti. nin buna muhalefet edeceği kay dolunmaktadır. Bundan başka bütün serbest Al - man gençliğipin Hitleri ve Nazili. Zi düşürmek”ve hakiki Almanya. nın mevcudiyeti ve Avrupa sulhü lehinde İnfilterenin yanında çalı. şarak öleceği ilâve olunmaktadır. Londranın Tahliyesi İngiltere hükümeti ihtiyati bir ted bir olmak üzere bir çok hükümet da. İrelerini Londradan başka bir yere nakle karar vermiştir. Bilhassa harp işleriyle alâkadar olan nezaretlerden hiç biri Londrada bulunmıyacaktır. * Kral, İngiliz tcaret ve balıkçı İfilolarına gönderdiği mesajda demiş- tir ki: “Milletin yiyecek, iptidai madde. ler ve denizaşırı kıtaların nakli hu » susundaki ihtiyaçlarının temini ge niş mıkyasta size bağlıdır. Sizin w zan ve Şerefli bir tarihiniz vardır. Ticaret ve balıkçı filolarının şefi ün. yanını taşımakla müftehirim.,, Edenin Nutku "Eden, dün gece radyoda bir nu - tuk söylemiş ve ezcümle . demiştir ki: “Bugün artık geriye doğru git » miyeceğiz. Bizim Alman milleti ile hiç bir kavgamız yoktur. Fakat, nazi rejimi, bütün tazyikleri, zulümleri ve hiyanetleri ile bu dünyadan kaldı- rilmadıkça, devamlı bir sulhün tesisi imkânı mevcut değildir. Bu mesele. de uzlaşma imkânı olamaz. Biz, teca- vüzün kârlı ve menfaatli bir iş olma. dığı göstermek için mücadeleye ka rar vermiş bulunuyoruz. Alman mi'l- leti şürasını iyice anlamalıdır ki İn. giltere, bu hedefine vâsıl oluncıya kadar bu mücadelesine devama az - metmiştir. İngiliz milleti, dünyayı Hitlerizmden ve Hitlerizmin ifade et, tiği her şeyden temizlemek için, çok uzun dahi olsn sonuna kadar harp etmeğe hazirdir. Iktısadi Harp Berlinden bildirildiğine göre İngi. Alınacak Şeyler Tedavi Kilniğine bir adet Bazol metobolizma âleti i İkinci Hariciye Kliniğinde bir a- det ediplaskop : Lâbosatuvar için cam vesair le. vazımı 8 adet buz dolabı ş 1770 adet mevcut nümune üzeri- ne havlu 584 adet terlik. Muhammen bedeli 1073.58 6729,92 İlk teminat 4052 504,73 * İngitiz Sulh Gençler (o birliğine Alman gençliğinden gelen liz ablukası bitaraf memleketlerin iptidai ve gıda maddeleri almalarına Başvekilin Nutku Münasebetile (Başı 1 incide) tiyle Almanyada Nazi o organı olan 'Deutöhe Volkswirtehaft'ın şu cüm- leleri dalma hatırımızdadır: “Alman- ya, Balkanların, Tuna sahflleriyle. cenubi Avrupanın kapısı olan Avus- turyaya yerleşdikten sonra, bu kapi. dan Asyaya kolaylıkla geçebilir. A- vüstürya, Silezya, ve Bohemya ile o- Varşova SARK CEPHESİNDE Onünde Son Harekât mâni olduğundan ve bilhassa İngillellan coğrafi münasebetleri dolayı re bitaraf memleketlere kömür ver-|le merkezi Avrüpada Almanya İçin mediğinden Almanya bu memleket-|bir kuvvet temin eder; Bu kuvvet, lere her sene on beş milyon ton kö.! Almanyayı en büyük dünya devleti mür vermeyi kararlaştırmıştır. Bu-|haline getirmeğe kâfidir. Almanya - nun dokuz milyon tonu Alman ma.İnm Balkanlarda iktısaden hâkim ol. denlerinden ve altı milyonu da Polon | ması, Avusturyanın ilhakı ie temin Varşova, 12 (A.A) — Polonya Genel Kurmayının telsizle 11 eziti & $ de neşrettiği 11 numaralı tebliğ: “Düşmen hava kuvvetleri #saliyetine devam ederek kıtaları, münaküle hatla- $ rim, şehirleri ve yollar üzerindeki sivil halkı bombardıman etmiştir. Suwalki mıntakasına ve Buz Üzerinde, kıtalarımız, çok mühim miktarda motörlü ve zırhlı kuvvetler kullsnan düşmânln şiddetli çarpışmalar yapmakladır. Modlin önünde vaziyet aynidir. eği AKOR Zal ya madenlerinden verilecektir. Bundan başka Almanya bugünler. de bir kaçak eşya listesi neşredecek ve İngiliz tazyiki altında İngiliz ab- lukasına cevap olmak üzere gıda mad delerini de bu listeye ithal eyliyecek tir. Bitaraf memleketlere gidecek eş- ya müstosnadır. , Bir Gemi Batırıldı Kopenhag'dan Röyter Ajansına bil diriliyor: Finlandiyanın 2795 tonluk Olive. bank vapuru bugün yüzen bir torpile çarparak batmıştır, Mürettebatımı teş kil eden 21 kişiden yalnız 7 si kurta- rılabilmiştir, * Finlandiya, Norveç, İsveç ve Dani. edilmiştir. Viyana ile İstanbul ara - sında hudutsuz imkânlar vardır.,, Imanyanm hayat sahalarıa - rarken Viyana ile İstanbul a. rasında gördüğü hudutsuz imkânlar, bizi bugünkü askeri ve siyasi tedbir. leri almağa sevketmiştir. Bugünkü harbin bizim hudutlarımıza kadar si- rTâyet etmemesini temenni (ederiz. Fakat Avrupanın en büyük devleti olmayı tasavvur eden Almanyanın, Avusturyayı, Çekoslovakyayı iha - kından, İtalyanların Arnavutluğu is. tilâsından sonra Türkiyenin de mü. teyakkız davranacağı gayet tabii bir hâdisedir. Başvekilin nutkundan an- ladığımıza göre, Almanya Balkan - Hara sarkmak sevdasmdan var geçer, marka Başvekil ve Hariciye Mazırla- | bizim menfaatlerimizi tehdit edecek rı önümüzdeki Pazartesi günü bura |. vaziyet al da topl E aziyet almazsa, biz bu harbe İş. ka eş e Sağ tirak edecek değiliz. Bütün dünya Amerika Bizden 16 Milyon |memleketleriyle olduğu gibi, Alman. Kilo Tütün Alıyor ya ile de bugünkü vaziyetimizi mu- İzmir, 12 (TAN Muhabirinden)—|hafaza edebiliriz. Buna imkân olup Limanımızda bulunmakta olan İngi- Viz Holanda ve İtalyan vapurları dış İşır. memleketleriçin mahsul yüklemekte dirler. Dün İtalyan bandıralı Bosfor vapuru Rodostan limanımıza gelmiş- tir. Bu vapur Triyeste için mahsul yüklemektedir. Yeni Aşır gazetesinin yazdığına göre, Amerika firmaları vasati bir hesapla Türkiyeden 16 milyon kilo İtütün satın alacaklardır. Fransiz ro. jisinin de ihtiyacını memleketimiz- den temin etmek arzusunda olduğu bildirilmektedir. Dün Borsada 2900 çuval üzüm ve 2500 çuval İncir satılmıştır. Amerika Kızılhaçının Yardımı Vaşington, 12 (A.A.) — Amerika Kızılhaç müdüriyeti, Kızılhaç servis- lerinin sivil harp kurbanlarına ve ha rekât mıntakalarındaki hastanelere dağıtılmak üzere sıhhi malzeme ima- U için Amerikanın 21 şehrinde.bir çok gönüllü “kaydettiklerini bildiz. mektedir. Üniversite A. E. P. Komisyonundan: * Muhammen o Teminatı ihale günü bedeli ve şekli 600 Sanem! 45 2901039 Cuma 14 4350 327 45 1466 2528 110 190 15 155 942 700.80 nı 53 16 165 Yukarıda yazılı altı kalem eşya açık eksiltme ile almacaktır. İsteklile- rin 939 Ticaret Odası kâğıtlari ve teminat makbuzlarile Rektörlüğe gelmeleri, liste ve şartnameleri her gün Rektörlükte görülür, ihale günü “7221, İstanbul Belediyesi İlânları Kumkapı tahsil şubesinin tamiri, Caddebostan — Çiftehavuzlar — Santral yolu esaslı tamiratı, Keşit bedelleri ile ilk teminat mikdarları yukarda yazıl: işler ayrı ay- rı açik eksiltmeye konulmuştur. İhale 28—9—0939 Perşembe günü saat 14 te daimi encümende yapılacaktır. Müdürlüğü kaleminde görülebilir. Talipigrin Kumkapı Tahsil Subesi binasının tamiri için Fen işleri müdürlüğünden ve Caddebostanı yolu ta- miratı için de en az 5000 liralık buna benzer iş yaptıklarına dair Naha Şartnameler Zabıt ve Muamelât Müdürlüğünden vesika almaları ve ilk teminat makbuz veya mektupları ile ihale günü muayyon saatte dalmi encümende bulunmaları. — (7246) dara olmadığını tabii hâdisat gösterecek- aşvekii, Sovyet Rusya He olan münasebetlerimizin (dostane olduğunu ve daima dostane kalaca - ğmı söylerken de, halkın büyük bir merakını teskin etmiştir. Hâdisele - rin bu karışık devresinde e Sovyet Rusya ile ölan münasebetimizin e- hemmiyeti, bütün dünya milletlerile olan münasebetimizden daha mü - himdir. Aramızdaki dostluğun sağlam e. saslara dayandığını bilmek, ki millet arasındaki eski dostluğun sarsıl - madan devamını öğrenmek, vaziyeti- mizin sağlamlığı hakkında en büyük garantidir Başvekilin bu beyanatı, bu en ka- rışık günlerde bile Türkiyenin siya. Setinin normal olduğunu, ancak bir tecavüz vuku bulmadıkça, menfaat. lerimizi! tehdit eden bir vaziyet ta- haddüs etmedikçe bizim bu herbe girmiyeceğimizi ifşa ediyor ki, bu açik ve dürüst siyaset karşısında hiç endişe etmeden hâdiseleri bekleye. biliriz. Birim Iktisadi vaziyetimiz hakkında verdiği malümat, harp ihtikârma karşı alınan tedbir. ler, mali vaziyetimizin sağlamlığını gösteren izahat da, harbe girelim ve- ya girmeyelim ,sağlam bir mevkide olduğumuzu göstermeğe kâfidir. Bir zaruretle bü harbe girecek olsak da. hi, bü defa, Cihan Hatbinde geçirdi. ğimiz iktisadi buhramı, açlığı geçir. memize sebep yöktür. Bugün mem - lekette istihsal vasıtaları çoğaldığı, iktisadi tedbirler evvelden alındığı için, uzum bir harp halinde dahi iktı. saden mukavemet edebiliriz. Bu #ağ. lam vaziyet içerisinde harp Türkiye için bir felâket değildir... Fransa, İn- giltere, Sovyet Rusya, Balkan me: leketleriyle dost olduğumuz müd. detçe bu harp bâdiresini asgari müş. külâlla atlatmak imkânlarımız çok » tur. Harp istemiyoruz. Fakat harp gelirse, ona karşı koymak için ordu- muz ne kadar sağlamsa, dahili yazl, yetimiz de o kadar sağlamdır. Başvekilin nutkundan istihraç et. tiğimiz mâna budur., Hiç telâş etme. den, vekar ve sükünetle hâdiseleri bekleyebiliriz. Varşova civarındaki çarpışmalarda, İ Teri, düşmanın bücumlarım kırmışlar ve İİ sında, şarka doğru ilerliyen fırkalar, kan zerinde de çarpışınalar devam etmektedir. (Başı 1 incide) grupları mütemadiyen teşekkül et - mekte ve Almahların gerilerini vur. maktadır. Askeri Harekât Polonya ajansı, saat 23 te telsizle Varşova radyosundan askeri vaziyet hakkında aşağıdaki mütemmim ma - lümatı vermiştir: “Alman kuvvetlerinin Narew ve Bug üzerindeki Polonya (o müdafaa hatlarını yarmak için bütün teşeb « büsleri kırılmış ve akim kalmıştır. Varşova müdafaası kumandanlı - ğının verdiği malümata göre, hükü » met merkezine yapılan Alman hava hücumları esnasında, düşman tayya- relerinin yüzde yirmi, kadarı düşü » rülmüştür.., Polonya radyosunun gece, askeri harekât hakkında verdiği mütem - mim malümata göre, Luck şehri, 11 eylülde saat 5.30, 6, 16 ve 18 de ol. mak üzere dört kere o bombardıman edilmiştir. Alman hava kuvvetleri, Lublinde clddi hasarlara sebebiyet vermiştir. Tarihi kule ile diğer meşhur bazı bi. nalar yıkılmıştır. Alman tayyareleri, Brzesc, Koweo, Zamose ve Sicdice gibi hiç bir askeri mahiyeti ve ehem- miyeti olmiyan şehir ve kasabaları da bombardıman etmiştir. e Mülteci sivll halkı taşıyan trenler de bom - bardımana tâbi tutulmuştur. Bir çok Alman tayyareleri mürettebatının e. sir edilmesi vakalarında tesbit edil. diği gibi, tayyareciler, henfiz 17 ya. şını geçmemiş genç çocuklardır. Alman hava kuvvetlerinin bütün tahribatına rağmen, ordunun ve sivi) halkın maneviyatı çok © yüksektir. Polonya, yalniz muzafter olmayı ve vatanı yeniden imar etmeyi düşün - mektedir, Rigadan İsviçrede çıkan Baslar Nach richten gazetesine bildirildiğine göre Yaryorada sivil halk eski tramvay srabaları, şimendifer © vagonları ve bombardımanlardan yıkan banda 3 rım tuğlaları ve diğer enkazından ba- rikatlar tesisiyle meşguldür. Lodz'un 200 bin sakiniyle Avru. panın en büyük Gettosunu teskil e- den yahudi mahallesinde hakiki bir panik hüküm sürmektedir. Burada asayiş hizmeti Lodzun Alman ekal - liyeti tarafından temin edilmiştir. : * İstihbarat nezaretinin bir tebliğine ö- Ye, Varşovadaki İngiliz Büyük Kiçiliği pa- Şeport memurunun tefikası Bayan Shelley hir hava hücumu esnasında ölmüştür. EL- Giliğin diğer memurları sağdır. Elçilik Var tovadân ayrılmıştır, Alman Tebliği bişe eeemtenm e Berlin, 12 (A.A.) — Alman Baş. kurcandarlığının tebliği: Polonyada cereyan etmekte olan büyük meydan muharebesi, Vistülün Garbında neticelenmek üzeredir. Cenupta harekâtta bulunan Alman kıtaatı San nehrinin ötesinde şark istikametinde süratle ilerlemektedir. Dağcı müfrezelerimiz Przemysl'in cenubunda Chyrowa varmıştır. Düş man Zvorlen, Radom ve Lysagorr dağları arasındaki mıntakada silâh- hükümet merkezinin kahraman müdafi” geri püskürtmüşlerdir. Kutno mıntaka- ih çarpışmalar yapmaktadır. Sun hattı G- Vistül'ün şark sahilinde hücum a. rabalarımız Varşovamn cenubunda dördü 21 santimetrelik olmak üzere bir çok top ele geçirmiştir. Kitne civarında ihata edilen düş- man kuvvetlerinin muhasara hattını Cenup istikametinde yarmak için yap tığı ümitsiz teşebbüsler akim kalmış tır. Düşman sımsıkı ihata edilmiş bu lutmaktadır. Vistülün şimalinde Alman kıtaatı Medin kalesine yaklaşmaktadir. Çok şiddetli bir muharebeden sonra düş man Varşovanın şimali şarki mınta. kasından da atılmıştır. Alman kıtaa- tı harp ederek vesdüşmanı takip ey- liyerek Varşova — Biaiystak demir yolunu geçmiş ve önçü kıtaatla Var. şova — LiedIce demir yolunu aşmmış- tır. Ordu başkumandınlığı tebliğ ediyor: Alman kıtaatı, Pozen ve Garbi Praaya vilâyetlerinde aşağıdaki şehirleri işgal et- misler. Pozen, Thoro. Ginesen, Hohensalı, veskir mahajler... Bu mıntakadaki eski Alman arazisi hes #nen hemen kârmilen tekrar Almunların e- Mne geçmiş bulunuyor. D. NB. Ajansı tebliğ ediyor: Alman hava ordusu, Kutno — Lodaws ve Krosniensies — Hobal — Jostynin ci- yarında tahasşlit etmiş bulunan Polonya kıtmatını muvaffakiyete bombardıman et miştir. Kıtastımız Praga demiryolu müsellesi We Varşovsdan Radyirin Thüszer, Sisdlce ve Deblike giden demiryollarına taarruz etmiştir. Bu istasyonlar yanmaktadır. Deriiryolları yaönukalâtı durdurulmuş, yol De Misak noktaları ve köprüleri tahrip olunmvüştur, Polonya bevs kuvvetlerinin müdafaası gitgide zayıflamaktadır. Her türlü mukabil taarruza mâni ölmek için Alman hava orduru Polonya piyade- lerine de taarruz etmiştir. Rodek, Deblinlvek ve Lemberg tayyare meydanlarına yapılan hava tasrruzlarında 24 Polonya tayyaresi tahrip edilmiştir. Ha va muharebelerinde İki tayyare düşürül. müştür. Polonyada Narw nebri üzerindeki Ler za mevkii düşmanın çok şiddetli bir mu- kavemetinden sonra Alman kıtastı tara- fından zaptedilmiştir. v Göring Cephede Mareşal Göring. Rayh milli mü. dafan meclisi reisi sıfatiyle en müs- tacel işleri gördükten sonra, dün ak. şam karargühindan hareket ederek cepheye gitmiştir. 4, Slovaklar Lehlilere Karşı Harbetmiyor (Başı 1 incide) Bir hâdise, vaziyeti ve hakiki ma- hiyetini tenvir etmektedir: Alman topçularının Slovak teyya- relerini düşman zannederek, yanılıp üzerlerine ateş edebilecekleri baha- nesiyle Slovak askeri tayyarecileri- nin uçması menedilmiştir. Hakikatte ise, bu tedbir birçok Slovek tayyare. lerinin uçuşlardan istifade ederek kaçtıkları için ittihaz edilmiştir. Slovak askeri tayyare teşkilâtının şefi Miralay Ambrus, istifa ederek larını teslime başlamıştır. Burada Al manlar en aşağı dört fırkanın malze. mesini İğtinam edecektir. Esirlerin yi şimdiden tesbite imkân yok gizlice Slovakyadan çıkmıştır. Amsterdamda münteşir Het Volk gazetesinin muhabirine göre, Maca - ristana geçen Slovak firarilerinin & «
