8 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Hep Böyle Yavaş Başlar! ğreitere ile Fransanm Alman- yaya harp ilân ettikleri gül denberi yüz otuz uzun saat geçüği, Almanyanın Polonya topraklarına —harp ilâip etmeksizin— hücumun! danberi de iki yüz altmış saat geç. miş bulunduğu halde henüz Şarkta da, gurpta da harp tarihine girecek uyarda değil, hattâ gazete sütunla- rında tahlile lâyık görülecek kıy. mette bir çarpışma olmadı. Görünü. se bakılırsa ordular yerlerinde sa-| yıyor, donanmalar — göğüslerini de-/ nizin serin sularına dayayıp kayıt. *sn kayıtsız— İstim üzerinde duru. yor. Muharebeyi ya kâğıtta, ya sinema perdesinde seyrdenler için bu hare. ENCEREMDEN İmtihan Şekilleri Üniversiteye Ait Talimatname Yapıldı Yüksek tahsile devam edecek genç lerin tâbi tutulacakları imtihan şe. killeri hakkında bir talimatname ha- zirlamak maksadile kurulan o komis. yona iştirak etmek üzere Ankaraya davet edilen Profesör Nöymark, Hirş Peters, Sadrettin Celâl, ve Gelatasö. ray lisesi müdürü Behçet şehrimize dönmüşlerdir. Komisyon, Maarif şü- rasının vermiş olduğu karar daire. sinde bir imtihan talimatnamesi ha- Geçen cuma günündenberi bir haf- İtadır. İstanbul limanından hiçbir ih- İracat ve ithalât mmüamelesi, yapıl. | İstanbul Ilmanında böyle olarak kaydedilmektedir. rine müsande edildiği ve bugünlerde | yirmi beş senedir ilk defa || . | İtalyan vapurlarının seyrüseferle- İhtikârla Mücadele | Ecnebi Vapurları Navlunları Arttırdılar Almanyadan Taze Taze Getirtilen Bir” Kısım İlâçların Stoku Azaldı, Bunların Memleketimizde Yapılıp Yapılamıyacağı Tetkik Ediliyor “ilları ve bilkassa hastahaneleri müş. kül vaz Bir ç kullanılmakta olan ilâçların bir kıs- mı tamamen tükenmiştir. Bu arada her nevi renlgen filmle. ri, Campellon enjeksiyonları, Pron- tozil, Rübiazol gibi maddeler yoktur. Muallimlik İmtihanı Riyaziyede 80 Kişiden Kimse Kazanamadı Ortamektep muallim muavinliği imtihanları dün bitmiştir. Riyaziye ve tabilye grupundan imtihana giren 80 kişiden hiç kimse muvallak ola- mamıştır. Türkçe, lisan grupu ve ta. rih coğrafya kollsrından imtihana girip te muvaffak olanların isimleri Cumartesi günü Maarif Vekâletine bildirilecektir. Almanyadan dönen talebeler ketsizlik biraz garip görünür. Çünkü) bu çeşit temaşalarda bombalanmek, | tanklara çiğnenmek, kurşunla vu. Harp dolayısiyle Almanyadan şeh- rimize dönen talebelerimiz maarif müdürlüğüne müracaat ederek ma. bir kâç vapurun gel in bildiril. mesi piyasada çok iyi karşılanmış ise de bu haber teeyyüt etmemiştir. Dün || Bu maddelerin uzun müddet taze ©- Israk muhafazası mümkün olamg. dığından dalmi olarak itbalât yapıl- #ırlamıştır. Bu talimatanmeya göre: Olgunluk imtihanları bu ders sene. sinden itibaren kaldırılmıktadır. Li Başladı Yiyecek ve haveylei zaruriye İ rulmak, “kılıçla | parçalanmak, gazla zehirlenmek gibi tehlikeler olma- dığından ancak ve ancak heyecan a- ranır. Halbuki gazeteler henliz bu heyecanı —derece derece çoğalan bir cömertlikle— dağıtmıyorlar, da. ğıtamıyorlar. Çünkü Almanya, Le- histan içerisinde karmen adımiyle| yeti iktisap etmektedir. Yüksek tah. sile devam etmek istiyen gençler, Ü- niversilenin ilmi otoritesi altında ol. mak üzere bir seçme Imtihanına tâbi tutulacaklardır.Bu imtihanda kazana mıyanlar yüksek tahsile devam ede- miyeceklerdir. Ancak 1işs mezunu 0- lanlar herhangi bir devlet dalresin- akşama kadar, İstanbul Hman rejsli- ğine hiçbir acente tarafından bir ge- minin gelmekte olduğunu gösteren bir ordino verilmemiştir. Bu itibarla İtalyanların ne yolcu vapurları, ne âe şilepleri henüz Ilmanımıza gel. memektedirler. Depo ve antrepolarda biriken mal- ler gün geçtikçe tüccarı zararâ sok. | fiyatlarında ihtikâra «meydan | verilmemesi için pazarlıklı sa- tış yapanlar b:7 kında şiddetli takibata başlanmıştır. Bilhassa yiyeek maddeleri üzerinde aras: tırmalar arttırılmıştır. İhracatı | kontrol mürükipleri | etiketsiz €şya ve yiyecek maddeleri sa. tanlar ile pazarlık yapanları makta ve stok olarak elde fazla mal bulundurulmamakta idi, Bu yüzden esuson ez olan stoklar da halen tü. kenmiştir. Dünkü ekspresle gelenler Avrupa ekspresi dün sabah yalnız İki vagondan ibaret olarak şehrimi- ze gelebilmiş ve 14 yolcu getirmiştir. Bu arada Mısır Kralı Majeste Faru- aşlarının ne şekilde verileceğini ve vaziyetlerinin «ne olacağını sormuş- lardır. Maarif idaresi bunların vazi- yetlerini derhal vekâlete bildirmiş. tir, Vekâlet şehrimizdeki geçinme endeksine göre bunların maaşlarını verecektir. Harp vaziyeti devam et- tiği takdirde vekâletin bu gençler. den orta tedrisatta istifade etmesi yürüyor. Garpta se asla hareket! de memur olabilecekleri gibi ayni | maktadır. Bunun için verilen ücret, || doğrudan doğruya müddeivmu- muhtemeldir. yok! Belki kırk, belki elli kişinin ilk Jâhzada muammaya benziyen bu a- taletin sebebini ikişer ikişer veya üçer üçer münakaşa ettiklerine şa. hit oldum. İçin için de güldüm. Çün- kü 1914 te de hal böyleydi ve uzun günler harp, naz ile, İstiğna ile yü-| rümüştü, İşte o günlere ait hir kaç not: Berlin — 4: Ağustos: 1914 — İngiltere Elçisi Sir Goşen bü ak- şam Almanya Hariciye Nezaretine azimet ederek harp ilânını tebliğ etmiş ve passportunu istemiştir. Bu surtle olan Alman harbinin ilk heyecanlı sahne- sini, ancak, 25 gün sonra ve yine bir Berlin telgrafı —şu suretle— haber verebilmiştiz l Berlin — 29: Ağustos; 1914. Dün havanın yağışlı ve tama- miyle kapalı olmasından istifade derek Heligoland yakınlarına 89. kulan bir İngiliz filosu tarafından oradaki karakol gemilermize bas- kın yapılmış ve Ariyadne kruva- maksatla yapılacak müsabakâlara da iştirak edebileceklerdir. Üniversitenin bütün fakültelerin- deki münhal doçentlikler tesbit edil- miştir. Bu doçentliklere girmek için açılacak müsabaka imtihanlarına gi- recelgerin iki ay içinde Üniversite rektörlüğüne müracaat elmeleri li zımdır, Münhal doçentlikler şunlardır: Edebiyat fakültesinde: Mantık ve umumi felsefe, romanoloji, Türkiye tarihi, Türk edebiyat tarihi, Hukuk fakültesinde; Medeni hu- kuk, ceza hukuku, devletler umumi hukuku, devletler hususi hukuku. İktisat fakültesinde: İşletme sadı, müm Tetisst vesrisi, Tıp fakültesinde: Radyoloji, ço- cuk bakımı hastalıkları, idrar yolları, patolojik anatomi, umumi Patoloji İktısat fakültesinde şimdiye kadar yapılmakta olan eksik sınıf tedrisati nihayet bulmuştur. Fâkülte bu yıl normal tedrisata başlıyacaktır. Mahkemelerde zörümüzle V — 87 torpidomuzu batırmıştır. Harp sahnesinde bu. lunmuş ve harbe de iştirak etmiş olan Kolen ve Metz adlı küçük kruvazörlerimizin akıbeti meç- buldür. v Şarktaki harpler de böyle yavaş gidiyor ve telâşsız inkişaf ediyor. du. Meselâ Alman hududundan yet. miş beş, Avusturya hududundan yüz elli kilometre uzakta bulunan Le histanın Loç şehri —ki o sırada Rus. Yanın elindeydi— müttefik Alman Bir Harpten Bir Harbe Süren Bir Dava Ağır ceza mahkemesi, dün Umumi Herptenberi devam eden bir tekâlifi Harbiye davasının duruşmasına de- vam ett. Bu dava geçen Umumi Harpten, bugünkü Avrupa harbine kadar sürmüş olması itibarile şayanı dikkattir. Suçlularının adedi 42 iken bugün beşe inmistir. Bunlardan ço. ğu ölmüş, bir kısmının suçları ih. emteanın maliyet fiyatının iki misli- ne yaklaşmıştır. Dün limanımıza bir İngiliz, bir de İsveç, şilebindön başka hiç bir ya bancı gemi gelmemiştir. Yalnız bir Sovyet vapuru mal yüklemektedir. Denizyolları idaresi törlerimi; Akdenizde hiçbir gemi- si kalmamıştır. Kü y Türk gemileri Çanakkaleden bu rafta bulunmaktadırlar, Bütün garbi ve cenubi Anadolu ile yolcu nakliyatı demir yollarına inhisar etmektedir. Piyasa vaziyeti Ecnebi vapur kumpanyaları nav-| Tun ücretlerini yüzde dört yüze ka dar yükselimişlerdir. Bu sebeple ih- tir, Danimörka ve İsveç, piyasamız. dan yiyecek maddeleri satın almak için müracaat etmişlerse de yeni mu- amele olmamıştır. Malta için büyük bir parti kuru bakla ve nobut satıl- mıştır. İngiliz piyasalarının Türkiye. den muhtelif maddeler satın alacağı anlaşılmıştır. Alâkadarlar bu busus- ta tetkikat yapmaktadırlar. Piyasa. lardaki satişlar da geçen baftaya na- zaran artış olmamıştır. Dün Anadoludan 610 ton buğday, 40 ton çavdar, 10 ton arpa gelmiş ve | normal fiyatlarla satılmıştır. Sovyet- lerin alacağı mallar için verilen fi. yatları tüccarlarımız kabul etmemek- tedirler, Ecza sıkıntısı Piyasada muhtelif ithalât eşyası! üzerinde sıkıntı artmuktadır. Bilhas. sa Almanyadan ithal etmekte oldu- gumuz cezayı tıbbiye noksanı eczacı Poliste miliğe vermektedirler. Son iki gün içinde yapılan teftişler ne: ücesinde esnaf ve dükkâncılar. | dan bir kaçı cezalandırılmıstır. Anadolunun bir çok vilâyet. lerinden hergün şehrimize iht, yaştan pek fazla mal gelmekte. dir. Son günlerde piyasaya en | fazla çıkarılan maddeler baştn | buğday olmak üzere pirinç. f»- sulye, nohıyt, bezelye gibi gıda maddeleridir. Mevcut stoklara ve bu fazla muvaredata rağmen bu gıda maddelerinden mühün bir kısmı hâlâ fazla (alep karsı sında yüksek fiyatlarmı muha- faza etmektedirler, Yalnız buğ. day Symi MESSEC)TECCK BTE tenezzül baslamıştır. Bu tener. zül hafta sonuna kadar devam ederse ekmek narhının yeniden tesbit edilerek narhın 10 pars indirilmesi zarureti hâsıl ola caktır, Diğer gıda maddeleri fivatl, rındaki gayritahti tereffü de vam ederse belediye bazı gide maddelerine narh koyacaktır İliç fiyatlarınm tereffüü de, slâkadarlarca gayritabli telâkki edilmektedir, Bunun | hat ve İçtimai Muavenet Vekâ- leti mülettişleri hu hususta tet- | kikatn memur edilmişlerdir. | Bir Kısım Antika Eserler Muhafaza Altına Alınıyor ğun akrabasından Prenses Leylâ ve Türk yolcular gelmiştir. Bir mebusumuz İtalyadan geçirilmedi Cenevrede toplanacak olan letler Cemiyetine müzaharet kon- gresine iştirak etmek üzere Avrupa. ya hareket etmiş olan Denizli busu Mazhar Müfit te, dün sabahki konvansiyonelle İstanbula dönmüş r Müfit, İtalya hududun. ediği için yoluna devam © » Mazhar Müfit, başından geçenleri dün şöylece anlatmıştır: “ — Buradan Peşteye varınca Ce- nevre yolunun kapalı olduğunu öğ rendim ve İtalya yoluyla gitmek is- *edim. İtalya hududundı o Postüm mevkinde Italyan memurları beni, İl trenin lokanta vagonunda İtalya eley hinde propaganda yapmakla itham ederek İtalyadan geçirmek istemedi İler. Ben de geri dönmeği tercih et. tim. Trabzonda fındık fiyatları düştü | Trabzon, (TAN) — Avrupadaki İ vaziyet hasebile fındık fiyatları epey ce düşmüştür. Piyasaya fazla mel gelmesine rağmen alıcı yoktur. İnhisarlar üzüm alıyor Manisa, 7 (A.A) — Ankaradan al. İdığı emir üzerine inhisarlar idaresi piyasadan üzüm mübayaasına başla İmıştır. a8 Tarım Satış kooperatifi, koopera, üfte dahil bulunmıyan müstahsillere de üzümleri mukobilinde avans ver. mek için emir ve tahsisat almıştır Bu iki karar halk üzerinde çok iyi tesirler bırakmıştır. SPOR Mi, me m Yeni maarif tayinleri Maarif Vekâleti kız enstitüleri ve akşam kız sanat mektepleri mual. Wmleri arasındaki nakilleri yazıyo- Tuz; İstanbul Selçuk kız enstitüsü mü- dürü Halide Demirtaş Sıvas kız ens. titüsü müdürlüğüne, İstanbul Üskü. dar akşam kız sanattan Ulya Bey- dağ Eskişehir akşam kız sanata, İs- tanbul Beyoğlu kız sanattan Pana. yot Martinas, İstanbul akşam kız sa- nata, İstanbul akşam kız sanattan Meliha Ozanlı Samsun akşam kiz sa. nâta, ayni mektepten Gamime Koca. maz Samsun akşam kız sapsta, ayni TMEKtepteh Şerme Kökdemir Sü sun akşam kızsanata, ayni mektepten Vasfiye Selimoğlu Samsun akşam kız sanata, ayni mektepten Kevser Ayışık Kars kız sanata, İstanbul Sel çuk kız enstitüsünden Hatice Taş- man Erzurum akşam kız sanata, İs- tanbul akşam kiz sanattan Salme (Akkuş Antalya akşam kız sanata, İs- tanbul Kadıköy) #kşam kız sanattan Nezahet Pozan Balıkesir akşam kız sanata, İstanbul Selçuk kız enstitü. sünden Hanife Kurukahveci Balıke. sir akşam kız sanata, ayni mektepten Pakize Özkul Balıkesir akşam kız Sanata, İstanbul Kadıköy kız ensti- tüsünden Kadriye Ogan Antalya ak- şam kız sanata, ayni mektepten Ze- kâvet Süataç Samsun akşam kız sa- nata. Gaziantep Lisesi müdürlüğü ve coğrafya muallimliğine Kabataş Li. sesi coğrafya muallimi H. Sahir Ori- tan kırk lira asli maaşla terflan tayin mal derecesinde görüldüğü için 2330 numarali af kanunundan istifade et- mişler, bir kısmı da şimdiye kadar bulunamamışlardır. Düü mahkemeye Mehmet İhsan, Halim, Mehmet Hil. mi İsminde üç suçlu gelmişti. Sorgu hâkimi adresleri yeni bulunan Hulil İbrahim, Hacı Cemal isminde iki suçlunun daha tahkikatını ikmal e- derek düm dosyalarını ağır ceza meh- kemesine vermiştir. Umumi Harptenberi bir türlü “teş kili tarafeyn,, yapılamamış olan bu davaya dün başlanamadı. Çünkü son iki suçluya yine tebligat yapılma. mıştı. Mahkeme bunlara tebligat ya- pılması için başka bır güne bırakıl. dı. Bunlara İsnat edilen saç Umumi Harpte verilen tekülifi harbiye maz- batalarını deyn ilmühaberlerile de- ğiştirirlerken mühim miktarda suis. timal yapmış olmalarıdır. Kardeşinin karısını öldürmüş 204 numaralı jandarma Halil dün İstanbul müddeiumumiliğine Tekir- dağının Saray kazasının Ağıl köyün- den 60 yaşlarında Fatma isminde bir kadın getirdi. Kır başı ustura ile ti- raş edilen, ayağında kıl şalvar bulu- nan bu kadın üç gün evvel tarlada oğlan kardeşi Ahmet Nesimin karısı Haticenin başına sapan demirini vu. ve Avusttrya orduları tarafından; ancak (2) Eylülde £ zaptolunabil. mişti. Vesikaları çoğaltmıya lüzum yok. (1914) te harp, Sırbistan cephesinde 28: Temmuzda, Rusya hudutlarmda (1), Garp sınırlarında (3) ve denizler- de de —İngilterenin / iştirakiyle— “ tosta başladığı halde büyük harplere ancak (31) Ağustosta girişi. lebilmişti. ” Demek ki harpler daima yavaş başlıyor. (1914) te olduğu gibi yavaş ta bitiyor, O halde harp sahaların. dan heyecanlı haberler almak isi yenler telâş etmemeli kişafını beklemelidi, — 2 ere Bir Ecnebi Profesör Şehrimizde 18 teşrinlevvelde şehrimizde top- ıanması mukarrer bulunan beynelmi. lel arkeoloji ve prelstorik kongresin- de Portekiz hükümetini temsil etmek üzere dün şehrimize Virjilli isminde bir profesör gelmiştir. Halbuki harp vaziyeti dolayısile kongre gayri mü- syyen bir tarihe talik edilmiştir. Bu sebepten dolayı Portekizli profesör, şehrimizde bir kaç gün tetkikatta bulunduktan sonra memleketine dü. necektir. Maarif Vekâleti dört gün evvel Topkapı sarayı direktörünü Ankara" ya çağırmış ve Avrupada harp pata ladığı için müzelerimizde ve kütüp- hanelerimizde ibtiyasi tedbirler elın- masını kendisine tebliğ etmişti. Mü- dür bir gün sonra İstanbula dönmüş ve bir komisyon teşkil edilerek A- nadoluda emin yerlere nakledilecek eserler ayrılmış ve sandık'ara konmü. ya başlanmıştır. Bunun İçin iki gün 'denberi bütün müzeler ve dün de kü- tüphaneler ziyaretçilere ve okuyucu. | lara kapanmıştır. Ayasolya müzesi| de kapanmıştır. Ayrılan eserler yer. lerine gönderildikten ve yerleştiril. dikten sonra kütüphane ve müzeler tekrar açılacaktır. Kütüphanelerden ihtiyaten kaldırılacak olan kitaplar yazma ve eşsiz nüshalardır. Bir ko. misyon sandıklara konacak kitapla. rın numaraların tesbit etmiş ve kü, tüphanelere bildirmiştir, Kütüphane ve müzelerin ne vakit aç “3 beji değildir. Gerek müzelerden, gerek kütüphe, nelerden emin Yerlere nakledilmesine | Yözum görülen eşyalarla kitaplar ha. len tefrik ve tesbit edilmektedir. 3g kabil eşya ve kitapların ayrıca bir de listesi yapılmaktadır. Bütün bu İşler mümkün olduğu kada, , edilecektir. "süratle ikmal edilmiştir. enem emma 2000 Muhacir Geldi Dün Nâzun vapuru Romanyadan aldığı iki bin Türk göçmeni hâmil o- larak limanımıza gelmiş ve durma- dan Tuzla tahaffuzhanesine gitmiş- tir. Gece Maçları Yarın | Gece Başlıyor «Dört klüp Anadoluhisarındaki Cesedin Hüviyeti Anlaşıldı Bir müddet evvel Anadaluhisarında vüs cudü tabanca kurşunu ile delik deşik &- Bilip denize atılmış biz ceset bulunmuştu. Dün cesedin hüviyeti tesbit edilmiştir. Maktul Yenimahallede oturan Mustafa oğlu 30 yaşında Hayridir, Cinayetin sebe- bi ve fali tahkik edilmektedir. © Sirikeride Demirkapıda oturun kana- Wzasyan şirketi işellerinden Hasan Dursun eksijenle kaynak yaparken tüpün patlama - sı neticesinde muhtelif yerlerinden ağırca yanmıştır. © Beyoğlunda Yürisn konsolashanesi karşızmda bir aparlımın İnşaatında ça şan Mola, 10 metre irtitandeki iskeleden düşmüş ve muhtelif yerlerinden yaralan- müştr, Moiz hastaneye nakledilirken yol” da ölmüştür. arasinda yapılması mukarrer gece maçlarına Genel Direkti #ssde edildiği bildirilmiş ve klüpler bu maçların fikeârünü tenzim etmişlerdir. u Hkstüre Hâzaran © eyiği cumartesi günü #ikşamı Fenerbahçe - Pera, 11 eyldi resi günü akşamı Galatasaray - Şişli, : Sürşamha günü akşamı Pener- Bahçe - Sisli, 14 eylül perşembe günü ak- yumu Galatssray - Pera, 16 eyid) cu | martesi günü akşama da Şişli - Pera karşi” Wşacaklardır. TAKVİM ve HAVA 8 Eylül 1939 CUMA 9 uncu ay Gün: 30 Arabi: 1059 Recep: 24 Güneş 543 — Oğle İkindi: 15.48 — Akşam 1392 Yatsı: 20.06 — İmsâk: 300 — Hava Vaziyeti — Mizar: 126 Rumt 1353 Ağustos: 26 1212 © Penerbhçe « Galatasaray, gazetemiz tarafından konutarı TAN kuj n ikin- <i maçını Fener stadında oynıyacaklardır. © Köra AY, Biülüyim, Lüleburgezlu Ali| Ahmet, Adapazarlı Servet, Molla Mebrnet, | Yarım dünya, Pomak Mustafa femindeki pehlivanlamlan mürekkep bir grup Türe Xiyedeki / terınmış bütün pehliyanlard meydan okumak swretile Hava Kurumu e Kızılay menfastine Önümüzdeki çu- ertesi günü Üsküdarda Anadolu ki0b0 #abösinein güreşler yaparıklardır. © Süleymaniyenin yıldönümü pazar günü kullanacak, Süleymaniyeliler, Pe- merbahçe ile Karşılaşaraklardır. len Terbiyesi İstanbul Bölgesi Baş- kanlığından: Yeşliköy meteoroleji İstasyonundan alı- nan malümsin göre, hava Karadenizin sark kısımları #e Doğu Ansdoluda çok bü- lutlu ve mevzli yağışlı, diğer yerlerde u- mumiyetle açık geçmiş, rüzgörlar Doğu Anadoludu garbi, diğer bölgelerde gimeli istikametten orin kuvvette, Orta Anaân- luda, Marmara ve Ege denirlerinde kuv- vetli esmiştir. Dün İstanbulda hava acik gecmiş, rüz- sâr simeli şörkiden saniyede 7 - & metre tunla esmiştir. Seat 14 de hava tezyila Futbol müsabakalarının — memnwiyeti | 1632 milibar idi. Sühünet en yüksek 25.1 hakkındaki korarm 10-9-939 tarihinden) ve en düşük 140 sentigrat olarak İibaren kaldırılmış olduğu tebliğ olunur, İdilmistir. ai rarak öldürmüştür. Haticenin beş çocuğu kalmıştır. Fatma, cinayeti işledikten sonra hiç konuşmamıştır. Tekirdağı müddelu- mumiliği akli vaziyetinden şüphelen. diği için dün Fatmayı İstanbula gön- dermiştir. Tabibi adil Enver Karan kendisini muayene etti ve tıbbı adli müesşesesinde müşahade altına almı- ya karar verdi.