7 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

7-9-939 BUGÜNÜ Harp Cephelerinde Yazan: Ömer Riza DOĞRUL H“ günden güne şiddetlenmek te ve yavaş yavaş asıl mahl - yetini göstermektedir. Bir kaç del. dır İngiliz tayyareleri Alman top » rakları üzerinde uçarak beyanname- ler attıktan sonra Alman tayyarele-| ri de İngiltereye karşı Ilk harekete girişmiş, fakat İngiliz ( tebliğlerine göre, müdafaanın gösterdiği uyanık. lık ve şiddetli mukavemet karşisın-| da geri dönmekten başka çare bula. mamiştir. . bi Diğer taraftan garp cephesinden desi bütün muhariplere gönderilecek eslihaya ambargo konmasına müte- a şiddetli bir topçu düellosunun başla. dığı da bildirilmekte, bu da garp cep hesinde harhin günden güne kızış -| tığını göstermektedir. Garp cephesinde harbin bu ma - hiyeti almakta olduğu sırada Alman. larm bütün kuvvetlerini şark cephe-' sinde kullanarak Lehistan o seferi İ süratle bitirmek © istedikleri göze çarpmaktadır. Her Hitlerin bu cep - heye koşarak askerlerinin başımda bulunmak İstemesinin en belli baslı sebebi de, buradaki harbi ( süratle bitirmek için ordusunu tahrik ve teş vik etmektir. Çünkü Almanya dai.) ki cephede birden harp etmek iste -|” memekte ve harbi bir cepheye has - retmek İçin mütemadiyen uğraş. maktadır. İki cephede harp etmek,| Almanyanın kuvvetlerini ikiye ayır- makla kalmaz, iki O cephede de Al manyanın kuvvetlerini felce uğrata. eak vaziyetler ihdas eder. Bilhassa iki cephede müşterek hareket temin olunduğu takdirde Almanyanın her taraftaki kuvvetlerini yıpratacak bir vaziyet hasil olur ve Almanya har - bin altından kalkamaz bir hale gelir.! Almanya bu vaziyete düşmemek için garp cephesinde süküneti mim. kün mertebe muhafaza ederek Le - histanı allak bullak etmeyi, ona is. tediği sulhü yüklemeyi, daha sonra Ym 5 ine a garp cephesiyle meşgul olmayı um- maktadır. Çünkü bu £ takdirde Al. manya, abloka edilemez ve Almanya bütün Avrupadan temin edebileceği erzak ile halkı besleyeceği gibi ala- cağı iptidai maddelerle harbi idame edebilir. Almanyanm bu hattı © hareketi! takip etmesine mukabil, bir taraftan Lehistanın mukavemetini teşdit e - derek, diğer taraftan İngiltere ile! Fransanın garp cephesinden taarru. za geçerek ve tayyare harbine ehem- miyet vererek Alman plânını âka - mete uğratacakları şüphe götürmez.| Bunun böyle olacağı şimdiden göze çarpmaktadır. Almanya ve Arap âlemi: Almanya bir hayli zamandanbe. ri arapları kandırmak ve arap dün- yasını nazizm İstilâsına hazırlamak, | hiç olmazsa arapları (İngiltere ve Türkiye aleyhinde © kışkırtmak için uğraşmakta ve bunun için Berlin lecektir. Kanunu esasi ahkâmina na- zaran kongre, derhal bir karar vere. SY Amerikada Bitaraflık Kanununun Tâdili Vaşington, 6 (A.A.) — Roosevelt. in yakınında bulunan kimselerin söy © hazaran bitaraflık kanunu beyanname ile meriyet mevkiine ktır. Bu kanunun başlıca mad "lik olup bu beyannamenin neşrini kongre içtimaa davet edi- bilecektir. 1, bitaraflık kanununun şimdiki le Avrupa devletlerine tatbik edilme- idesine uygun dilşmiyece- kademdir. hikim olmalarının fn İngiltere v te ve gerek Fransayı mahrum ati ından, ger şini kolaylaştır- Roosevelt, konsrenin içtimna davetini iye kadar tehir etmek suretile Ame- yünin & ayca ve sür etmekte bei. Filvaki gözetelere nazarı miye şimdiki bitaraflık kar Bi arzu etmektedir. Bu arzu, Rooseveltin pazar günkü nutku: İ a vatandaşlarını As| öxlermemesi içir bü- tin kuvvetini sarfedeceğini İkna etmesi Üzerine daha ziyade artmıştır. Roosevelt tarafından bitaraflığın ilân edilmesi üzerine bu sebuhki gezeteler bi- munun bâdilini israrla iste- Yugoslavyada Belgrat, 6 (A.A) — Yı nın kismi seferberlik ilâ Yugoslavyada manevralar yapıla” cağından muayyen bir talim devresi için bir miktar ihtiyat efrad. silâh altına davet edilmiştir. Hitleri İstemiyenler Londra, 6 (A.A.) — Alman Sos yal - Demokrat fırkası dün akşam Amele fırkası gazeteleri kanalile Al man milletine hitaben bir beyanname neşrederek Hitlerden yakasını kurtar | mıya davet etmiştir. Bitaraf Devletler Rio . de - Janeiro, 6 (A.A.) — Rei-! sicümhur, Brezilyanın bitaraf kala. | cağını imza etmiştir. Caracas, 6 (A.A.) — Venezuella bi- | taraflığını ilân etmiştir. Ksunas, 6 (AA) — Burfkharât, dün Rigsya hareket etmiştir. Cenevreye git-| meğe çalışacaktır. Chodaeki, iki gün Almanyada tevkif g- dilimi; olan Denrizti 11 memur İle birlik. te sant 17.20 de Kânlişeberg'den burayn gelmiştir. Yahudilerin Vaziyeti Radyoları ile tahrikâmiz neşriyat yapmakta idi. Fakat harbin başlaması üzerine Almanların bütün bu © uğraşmaları! boşa gitti ve arap âlemi, nazizm isti. lismi istemediği, ve nazist propa - gandaya da katiyen âlet olmuyacağı- mi gösterdi. Çünkü bütün arap mer. kezlerinden gelen haberler. arapla . rın sulh cephesiyle beraber oldukla. rını göstermektedir. Fakat © Berlin radyosunun mahut arapça çığırtkanı hâlen bağırıp durmaktadır. Dinle . yen olmadıktan sonra istediği kadar bağırabilir. Fakat bu münasebetle dikkat ettiğimiz bir nokta var. O da bu çığırtkanın ikide birde “Iraklı” olduğunu söylediğidir. Biz buna da Inanamıyoruz. Çünkü dost ve kardeş bir memleket tebaasının yabancı hiz. metine girerek Türkiye aleyhinde de | bu derece cüretkârane neşriyata â - let olamıyacağını sanırız. , Tiran Radyosunda Türkçe: Tiran radyosunda Türkçe neşri- | yat yapıldığını yeni öğrendiğimiz i. | şin bu neşriyatı takibe başladık. Bu! beşriyat bile o Arnayutluğun ge - sirdiği esaret (© hayatının acılığını his ettirmeğe kâfi gelmektedir. Çün. kli bu neşriyat Arnavut duyuşu ile, Arnavut görüşü ve Arnavut düşü.! Büşü ile yapılmamakta, belki müs- tevli devletin hislerini ve düşünce - lerini anlatmaktadır. Londra, 8 (Humus) — Yahudi müdürl, Chamberisin'e gönderdiği grafis bütün Yahudilerin İngilterenin yas bildirmiştir. H İ bulunmadıkeca reddadi bi anil > Mahkemelerde İşler Uzatılmıyacak Müddeiumumiliklere Dün mim Gönderildi Mühim Bir Ta Ankara, 6 (Tan muhabirinden)— Adliye Vekili Fethi Okyar, müdde umumil ağıdaki mühim ta. mimi göndermiştir: “Mahkemelerdeki işlerin uzadı - fından, davaların intaç edilmedi den bahisle hergün bir çok şikâyet mektupları almaktayım, Sikâyetle rin büyük bir kısmı hukuk mahke - melerine taallük etmektedir. Dava- ların geç intaç edilmesinde işlerin çokluğu belli başlı âmil olma raber bu teahhurun m: mizin uşul kanunlarının bu hususta. ki müeyyidelerini gereği gibi tatbik etmemelerinin ve bazı avukatların da sulniyet sahibi müekkillerine mü- zaheret etmelerinden ileri geldiğini zannediyorum. Halbuki usul kanun- lere — İlarımız davaların süratle hakıhp ne- ticelendirilmesi ve fena niyet sahibi tarafların cezalar ası hususun. da kati hükümleri ihtiva etmektedi Kanımun bu b vukufla gecikmelere mani olabilir Son günlerde vaki bazı şikâyet » ler üzerine yaptığım tetkiklerde ba. 21 yerlerde hukuk davalarının lü #umsuz yere talik edilmiş olduğunu ü almak için w $ul hükümlerini tekrar hatırlatınıya rin uzamasının önü: Yeni usul hükümleri 1 — Hâkimler muhakeme günleri ayyen İş sastinde müra tette hazırlanmalı berlememeli, ? — Hikimler bütün dosyaları okuyarak muhakemeye çıkmalı ve muhmkteme Hete- lerine ancak okuynbileceği miktarda döve koymalıdır. b 3 — Bütün işler ssk muhakeme zamanla olarak k sum ve terafları katiyen &yri ayrı tayin edilmeli hitler sabah celseleri için çağırıl- lüler gibi uzak yerlerden gele“ cek kimseler de onların bulunabilecekleri malı, ki iş cevap ve cevabe cevap gibi yeni iha sef #irremrlidir. Vekillerin tâlik talepleri 8 — Vekillerin dâvayı yenilediylerin den ve evrakı olkuyamadıklarından bahis- le İstiyecekleri mühlet talapleri zaruret eli ve talep bal edildiği tekdirde vekilin dâvayı tâlik hususundaki niyetlerini önliyecek bir malıdır, ANİ 7 Alman erkânıharbiyesi ile, Almanyayı idare eden beş kişilik harp meclisi arasında şimdiden ihtilâf çıktığı bildiriliyor. Beş kişilik harp meclisi seri bir yıldırım harbine tarafdardırlar. Bunlar bitirecek surette hareket etmeği iltizam üç dört ay içinde harbi ediyorlar. Çünkü Almanyanın ham madde ve harp malzemesi bakımından daha fazla dayanamıyacağını söylüyorlar. Erkânıhatbiye ise iki üç ay içinde İngiliz ve Fransız kuvvetlerine hiçbir şey yapılamıyacağını, ister istemez uzun ve yıpratıcı bir harbi kabule mecbur olduklarını iddia ediyorlar, Aradaki görüş memiştir, ibtilâfı henüz balledil * Sovyet Rusyanın Boğazların stalükosunu boza- cak herhangi bir tecavüz karşısında Almanya le akdettiği ademi tecavüz misakını bozacağı hak- kındaki haber teeyyüt etmiştir. Sovyet Rusyanın Almanya ile misakı imza ederken Alman kuvvet- lerinin Boğazlara irmemesini şart koştuğu bildi. rilmektedir. İtalya radyo ve matbunatınm dört gün evvel demokrasilere lisanı değişmiştir. Üç sempatik bir lisan kul. nlerinin derin bir| ileri bir görüsle tatbiki bu! 7 — İstanbul gibi mahkemelerin tand- | diği yerlerde avukatın ayni saatte| k: raltenddi: mahkemede meşgul bulunduğu | bilinen işlerde bu kabli düvalar liste 80- suna birakılmalı ve hakiında gıyap ka- rar vermek ve muameleden kaldırılmak | suretile divanın iliki cihetine gidilme- melidir. Korunma Talimatı Dün Meriyet Mevkiine Girdi Ankara, 6 (TAK) — Hava taarruz. larına karşı pasif korunma talims namesi Vekiller Hayerinin kabulün- den geçmiş ve bugünden itibaren yü rürlüğe girmiştir. Talimatname, hallon teşkilâtlandı. rılması hakkında umumi esaslar ve umumi bilgiler, hava taarruz varıta. ları, tayyare bombaları, tenvir-bam- baları, yangın bombaları, tahrip'bom baları, sis bombaları, zehirli gaz bor arı, aktif ve f kar yı tavik maksudile vekiletna- | W ea Eli, halk Laralıddan yapılacak olan teşkiller ve alınacak tedbirlere | evlerde yapılacak taşkiller, ev hava | — berinde yapılacak işlor, alârm esna korunma âmiri, ev hava korunma & İmirinin vazifeleri, yarıgınla mücadele yangına karşı alınacak umumi ihtiyat irleri, ev itfalyosi, ev veya ma. halle aile hasta bakıcılarının vazife leri, ilk yardımlar, zehirli gazların nevileri, tesirleri ve yapılacak ik yar dım tedbirleri, zehirli gâz hücum'a- .İrina karşı önleyici tedbirler, iperit tehlikesine karşı şahsi korunma ted. birleri, gazlı yerlerin temizlenmesi maskenin kullanılması, muhafazası, uydurma maske, sığınaklar, tam 8 ğınaklar ve aile sığınakları, siperler, hava tanrruzlarına karşı urnumi esas | ar, hazarda veya seferde ailelerin ya Pacakları işler, hücum tehlikesi ba. sında emniyet tedi kassbalardak! nüfusu mesi gibi çok geniş ları ihtiva etmektedir. Talimatname aktif ma diye ikiye ayrılmek risi hakkında hüküme! şehir veya seyrekleştiri). | esaslı kısım. ha'kın. or. yin etmektedir. maddesinin son fıkrası tebliğ, olunmalıdır. ten mek'en imtina maddenin sor: edilmesine dair Teri Yeznun edilmeleri #4 mal edilmemelidir. etmeme #uiniyet ile Felmiyen taraf celse haremdan sındakı karar Halkın adli sahadaki işlerini süratle intaç mekten zevk alan bir takım kimse rin bu arzularına set çekmek haki min vazifeleri cüm! için hâkimlerin bu hususta göst cekleri alâka ük bir mevi talara ve pasif korun- | Adliye müfettielerinin de raporla - tı ve her bi.İrında bu cihetleri aç'kes bildirmele. rini bilhassa rica eder ve ke mıbaşında mevki almıya karar verdiklerini | etle mubakeme yakın kir güne bırakıl, |dünun ve zabıtanın vazifelerini ta- mıntakanız dahilindeki sini ibraz etmiyen kötü düşüncü Nâr hakkında usulün muaddel 67 vel lar hâdise gelin medikçe taraflar dâvet edil 10 — Şahitler ayni günde davetiye ile dikteri atlar ŞELERK Erkânıharpler Çoğaldı! Yazan: B. FELEK E izim tanıdıklar arasında da ne > çok sivil erkânıharp © varmış efendim! Eline bir Lehistan, bir haritası hattâ bu ikisini bir yevmi gazete kesiği alıp: — Alman şimdi yukardan bir, aşağıdan bir kolla Lehistanı kıskaç i- çine aldı mı, artık İngilizle, Fransız bekleye dursunlar! Onun için her - halde garp cephesinde bir ayak ev. vel harekete geçmek lüzim! Diyor. lar. Bu sözleri tasdik edenler ekse- riyotte. İçlerinde bazıları da: — Çok doğru! Ben de senin fik- rindeyim! Gel şunu Fransız başku - Jmaı danı general (Gamlen) e telgraf- la bildirelim de adamcağız gafil av » lanmasın! Diye işi haklı olarak alaya vuruy Avrupa bulamazsa Avrupada, Avrupanın, hattâ dün. yanın mukadderatını alâkadar eden bir büyük, bir kanlı, bir çok heye - “İcanlı oyun oynanmaktadır. Eh'ivukuflar 11 — Usulün 274 inci maddesinin birinci kuflağu ra bes ğu kabul edenler mahe: imtinn ottikli râporlarını ver- İ takdirde merkür tetbilc edilmelidir. in İmaasını İnkâr eden tarı ukuk usulü müha uri 313 üncü maddesile b ların tazminat alci iera ve iris İzm maddeleri bül 2 Güva & ile mah 60 ve 94 ün. 13 — İki taraf veya biri davete icabet Birbirlerine silâh çekmiş insan -“ ların adedi on milyon tahmin edili- yor. Milletler, senin benim gibi kar. şısmdakine kızar kızmaz £ şarkadak tokat atar gibi muharebe edemezler. Devleri ürküten bir öldürüşme başlayacak. Kimbilir ne ince. ne de. rin ve ne girift hesaplar, plânlar var- dır. Denk kuvvetler ancak, zekâ, hü- ner, hile ve hesap üstünlüğü ile bir- İbirine galip gelebilir. Gerçi bir taraf göz doldurnenk hir faaliyetle harp e- diyor, ötede bir türlü manası anlaşı. İlamıyan bir serin kanlılık var, Bu -İsefer harpten kaçmadıkları ve adetâ her ne pahasma olursa olsun harbe girmek istedikleri meydanda olan başka usulün 412 nel maddesi di ceza ile mahküm edilme umum! kaide zaruret olmadıkça hill edilmemeli ve desi hükümlerine risy Hâkim'erin vazife: isabetli değildir. Hakimin vazilesi yalnız vermekten ibaret tmek ve haklı olanları izaç lesindendir. Kanunlarımızın hâkimlere tam dığı geniş salâhiyet ve onların susta gösterecekleri dikkat ve b ret, adliye müesses hedefini tahakkuk ettirmeğe dir, nin bu Vekület. hâkimler kantını rinde yanmak tasavvur İyeni tâd'1 profesinde tarfi sebepli © nüfuzu nazara bü. vermek niyetindedir Hâkim arkadaşlarımızın bu nok &hemimivet vermelerini ve iyetin bilömum mahkemelere tebliğ'ni isterim.” İsnan İtalyan radyo ve matbuatı dündenberi Almatı reşmi tebliğleri halinde neşriyata başlamışlardır. Mus. solini'nin sulh teklifi etrafında yaptırdığı pronagan- day Berlinin direktifile yaptığı söylenmektedir. * İtalyanın bitaraf ka'ması, Hitlerle Mussolini ara- #ında kararlaşan bir kombinezonun mahsulü. dür. Almanya Polonyada harbi bitirdikten sonra Demokrasilere Mussolini vasıtasiyle sulh teklif ettirecektir. Bu teklifi yapabilmesi için İtalyanın bitaraf kalması tercih edilmiştir. Demokrasiler bu teklifi reddederlers yine mecbur olacaktı İtalya o vakit vaziyetini ta- O vakte kadar İtalyanın bitaraf kalacağı haber verilmektedir. # Bulgaristan hükümeti Yugoslavya ile bir gümrük bir. liği yapmak üzeredir. İki memleket mütehassısları bu İş üzerinde meşguldürler, İki memleket arasındaki gümrüklerin yakında kaldırılacağını haber veriyorlar. » Bulgaristanın pek yakında Balkan Paktına gir. mesi ihtimali çoğalmıştır. , ısından mütareke istedikleri , Jhassa hürliselerin derinliğine ,İederek onları tahlile nuru müsait al- garp demokraxi devletlerinin işi si. rüncemeye düşürmek © istediklerini tahmin etmek zekâ, mantık ve he İsap esaslarını inkâr etmek olur. Bea- ce sini: ndi sınır harbile başlamıştır. Bugünkü büyük dava - nin tarafeyni için bir haftada telâş sndişeye düşmek hesapta dahil d Idir. Bizim nesil gibi büyük hari İ görmüş olanlar unutmamıslardır 918 herhinin mağlünleri düşmanla zaman orduları düşman arazisinde «ilâh çat. mış oturuyor, bu arada da Roman - İya, Sırbistan, Belçika, Lüksemburg İgibi dört devletin mevendiyetini de vasi Avrupa haritasından silmiş bulunuyorlardı. Bence, gazete haherleriyle Avru- pa muharebesi idara etmek, © hattâ dünya âkibeti hakkında olur olmaz hükümler verip şunu bunu ve bil » nüfuz İmavan'tırı telâşlandırmak o abestir İsfendim! Bakmi Son bahar geldi Mâtir: Olmadık ve olmiyacak seylerle göz. lerin! karartmaktansa tabiatin bize verdiği bu ziyafetten nevale topla - yıp sâkin olmak daha © doğru değil mi? Ne oluyoruz? Uzak mahallede İbir steş var ama aramiz uzak ve it. fsiye de yetişmiştir. Böyle | anlarda manasız endişe, ateşe gaz dökmek olur. Dikkat edelim! Mavalar ne güzel, Mevsim ne Sovyet - Japon Müzakereleri Londra, 6 (AA.) — Londradaki Japon resmi mahafili, Rusya ile Ja- ponya arasında bir ademi paktı projesi mevzuu! dan malümatsızdır. V tecevüz his oldi sa Moskova. l | Japon elçisine Tokyoan talimat gönderilmiştir. Fakat bu talimat mün hasiran Mançuko ile Moğolistan hu. dut hâdiselerine ait clup böyle bir pakt mevzuubahis değildir. Londradaki Sovyet resmi mahafili de böyle bir pakttan ademi beyan etmektedir. Tien . Sin'de Tlençin, 6 (A.A.) — Ingiliz imt'yaz mıntakalarının abloka edilmesine se- fumat ! bebiyet veren mevkuf Çinliler Japon- ların kontrolü altında bulunan ma- balli Çin makamlarına teslim edilmiş "lerdir. un İN Öğün isa kei MİŞ all lim mam