19 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

pöalğim amı 19-8 - 939 BUGÜN Macaristan Hariciye Nazırının Seyahatleri Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL ir kaç gündür bütün gözler B Macaristanın üzerine dikil. miştir. Sebebi, Almanların Macarla- rı kendilerine bir askeri ittifak ak- dine mecbur etmek içir, perde ar- kasında uğraşmalarıdır. Macaristan, bu askeri ittifakın istiklâline mal ©- lacağını çok iyi anladığı için, buna mukavemet etmektedir.Çünkü bu a9- keri ittifak © yüzünden Macaristan dahilindeki nazistler kuvvet kazana- cak, bugünkü rejimi devirecek, bü- tün Macaristan, Almanyadan fark. sız bir hale koyacak, Macaristanın bütün mukadderatını, Almanyaya bağlıyacaklar, ve Macaristan bütün kuvvetleriyle, Almanyanın arzu et- tiği maceralara atılacak, düşecek kalkacak, fakat mütemadiyen büyük komşusu ve müttefiki hesabına her harekete girişecek ve her harekeli büyük müttefikinin iradesi dairesin- de yapacaktır. Macaristan hür ve müs takil yaşamak, kendi mukadderatı- na daima bikim olarak ve kendi milli siyasetini, kendi milli menfa- atleri dairesinde evirip çevirmek İs- tediğinden mihverin İttifak teklifine mukavemet etmekte ve demir çem. berin içine girmek istememektedir. Macaristan © İstemiyedursun, bü- yük komşu, askeri kuvvetlerini Ma. car hududuna yakın yerlere yığarak ve Macaristana, “Büyük Macaris- tan,, ruyalariyle iğfale çalışarak taz- yike devam etmektedir ve Macaris. tanı kendine ilhak için uğraşmakta- dır, Macaristan Hariciye Nazırının ha- lihazırda Salzburg ile Münih, Berhs- faden ve Roma arasında mekik do. kumasının bütün sebebi, bu mesele- dir. Mihverin Macaristanı kendileriyle askeri ittifak yapmağa mecbur et. mek istemeleri, haddi zatında bir ga- ye değil, bir vasıtadır. Asıl gaye; Macaristanı da Omihvere katarak, Balkanları çevirmektir. Çünkü bu sayede Romanya ile Yugoslavya hiç olmazsa, üç cihetten çevrilmiş ola- tak ve bunları tazyik için daha bü. yük imkânlar elde edilmiş olacaktır. Macaristamın e bir taraftan Romanya ile diğer taraftan Yugoslavya ile bir takım arazi ve ekalliyet davaları ol- duğu için, Macaristanı Romanyaya ve Yugoslavyaya karşı harekete ge- girmek her zaman mümkün olacak, ve mihverin askeri müzaheretini haiz, Macaristan bu Balkan devlet. lerinin başında bir Demokles kılıcı gibi duracak ve icabında bu Balkan devletleriyle savaşa girişecektir. Hulâsa Macaristan maceradan ma- ecraya sürüklenecek, sürüklenmese de, kendi mukadder: sahip ol- miyacak, vaktiyle Avusturya - Ma- caristan İmparatorluğu (dahilindeki vaziyetine rahmetler okuyan bir va- ziyete düşecektir. 4 Bugün öynanması istenen oyun budur. Ve mihver devletlerinin bü. tün dileği de Macaristanı bu oyunun aktörleri arasına almak değil, fakat baş aktörlerin emrine âmade bir u- şak vaziyetine düşürmektir. Macaristan mukavemet ve istiklâ- ni korumak azminde olduğunu söy- lemektedir. Milletlerin mukadderatının oyun- eak haline getiren mihvercilerin oy- nadıkları bu oyunu kaybetmeleri, milletlerin mukadderatına sahip ol. maları esasına saygı göstermenin za | feri için zaruridir. Yoksa âkibet, Ma- | caristan da Çekoslovakyanın ve Ar-| vutluğun âkibetine uğrar. —— amm nn Şehrimize Gelen Fransız Askerleri Gittiler Dün sabah Fransız bandıralı Teo- phile Gaütier vapuriyle şehrimize 200 Fransız askeri gelmiş ve akşam Beyruta hareket etmişlerdir. Bu as. kerler, Fransanin Şark orduları mü- rettebatındandır ve fese benzer baş. lıklar giymektedirler. Fransız asker. leri dün şehirde gezintiler yapmış Askeri Heyetler de Bu Şenliklerde Bulundular Moskova, 18 (Hususi) — Bugün yapılan hava şen. liklerine İngiliz ve Fransız askeri heyetleri de da- vet olunmuş ve 500 den fazla askeri ve sivil tay- yarenin yaptığı oyunları seyretmişlerdir. Askeri heyetler arasındaki müzakereler gayet müsait bir şekilde devam etmektedir. Her gün iki toplantı yapan heyetler, bundan sonra her gün 4 saat devam edecek bir toplantı yapacaklar ve mü- zakerelerin intacına çalışacaklardır. İngiliz . Fransız - Sovyet askeri itilâflarının U. zak Şorkta da teşmai edilmesi hakkındaki haberle- ri Parisin salâhiyettar mahdfilleri tekzip ctmekte- dirler, Leh - İngiliz misakı Londra, 18 (A.A) — Polonya hükümetinin Hu- kuk Müşaviri V. Kulski, muvakkat beyanname ye. rine kaim olacak Leh - Ingiliz misakının tanzimi hakkında Hariciye Nezareti erkânile müzakereler. de bulunmak üzere Londraya gelmiştir. Fransa kuvvetlidir Nevyork, 18 (A.A) — “Manhattam, vapuriyle Moxköynla Hava Şenlikleri Yapıldı İngiliz - Leh İttifakı Müzakereleri Başlıyor Fransadan gelen General Pershing, Avrupanın va- ziyeti hakkında gazetecilerin sordukları suailere cevaben demiştir ki: “Fransa harbe hazırdır. Fran- sa ordusu mükemmel şerait dairesinde bulunuyor. Pershing, Amerika ordusiyle ihtiyat kuvvetleri. nin ihtiyaca kâfi gelmediğini teyit etmiştir. İngiliz - Fransız havacılığı Londra, 18 (A.A.) — Ingiliz matbuatı, Feansız tayyarelerinin İngiltere üzerindeki uçuşlarına uzun sütunlar tahsis eylemekte ve Fransız hava kuvvet- leri karşısında Ingiliz halkının ve teknikçilerinin duyduğu hayranlığı tebarüz ettirmektedir. Daily Telegraph diyor ki: Transa hava endüstrisi fevkalâde tekâmül etmiş. tir. Bunu İngiliz hava ordusunun kuvvetine ilâve edersek, iki memleket Avrupanın en kuvvetlisine koyabilecek bir vaziyete gelmiş demektir. Fransızlar en karşı Hattâ avcı tayyareciliği hususunda başta gelirler. Parlâmentolar Konferansında Ebedi Şefe Hürmet Oslo, 18 (A.A.) — Beynelmilel parlâmentolar konferansında relsin teklifi üzerine Atatürkün hatırasına hürmeten ayağa kalkılmış ve Türk delegesi reisi Naci Eldeniz tarafın- dan Türk hükümeti namına konferan sa teşekkür edilmiştir, Yunan Hariciye Bir haftadanberi şehrimizde bazı siyasi temaslarda bulunmakta olan Yunan Hariciye Nezareti Müsteşarı Mavrudi, dün memleketine dönmüş- tür. bulunduğu müddet zarfında Mili Şef İnönü ve Hariciye Vekilimiz ta. rafından kabul olunmuştu. Bundan bâşka Romanya Sefiri Stoyka ile Yugoslavya Sefiri Simenkoviç de, Mavrudi'yi misafir olduğu Perapa- las otelinde ziyaret ederek kendisi. le görüşmüşlerdir. — — Bonnet, Yeni Elçimizi Kabul Etti Paris, 18 (A.A.) — Hariciye Nazırı Bonnet, Türkiyenin yeni Paris büyük elçisi Behiç Erkini kabul etmiştir. Bonnet, keza, Polonya büyük elçi- si ile Fransanın Suriye fevkalâde komiserini de kabul eylemiştir. tan fazla uzayan bir görüşme Yunan Hariciye Müsteşarı burada |" | Japonlar Ağır Zayiat Verdiler, Perişan Halde Kaçıyorlar Japon Tayyareleri İngiliz Karasuları Üzerinde Uçtular - Bir İngiliz Öldürüldü Hongkong, 18 (A.A.) — Chekai a- Jansından: Hongkong etrafında son zamanlar. da yapılan muharebeler esnasında Japonlar iki bin kişi ve mühim mik- tarda harp malzemesi kaybetmişler- dir. Shansinin cenubu şarkisinde Çin- rin taarruzu muvaffakıyetle de. vam etmektedir. Düşman Tehang - Ye'nin şarkında perişan bir halde ricat etmektedir. Kiukiyang ile Anhwel arasında Yantçe boyundaki Çin topuçu kuv- vetleri, Japon nakliye vapurlarını İ bombardıman ederek iki vapuru ba- tırmış ve alti vapurda yangın çıkar. miştir, İngiliz karasularında Japon tayyareleri Hongkong, 18 (A.A) — Bu sabah | Stanley yarım adası civarında 15 Ja- İpon bombardıman tayyaresi İngiliz | kara sularının üzerinden uçmuştur. Sahil bataryaları ihtar ateşini açmiş- HÂDİSELERİN © iiiter, Ribbenirop ve Kont Ciano Salzburg'da mwtat. yaptılar. Bu gibi mülâ- lardır. Bir İngiliz öldürüldü Şanghay, 18 (A.A.) — Peter Krogh isminde 38 yaşında bir İngiliz bu sa- bah beynelmilel mintaksdaki evin. den işine gitmek üzere otamahila hi- nerken öldürülmüştür. İngiliz - Japon müzakereleri 'Tokyo, 18 (A.A) — Selâhiyettar Japon mahfilleri, bugünkü Cragi - Cato görüşmeleri hakkında şöyle de- mektedir: İngiliz - Japon konferun- sının yeniden başlaması imkânları bahsinde bu görüşme esasen fazla sarih olmıyan vaziyeti daha ziyade karartmıştır. Japonlar Sovyet vapurlarını vermiyorlar Moskova, 18 (Hususi) — Japon Matsuo firmasına ısmarlanan vapur- ları bu firma Sovyetlere teslimden İmtina ettiği gibi peşin olarak veril. 8 ş Insanlar Ne | Hale Geliyor? : Geçenlerde İngilterede manevralar esnasında bir bütün hava tehlikelerine karşı ken- dini koruyabilmesi için en son ve en modern vesaltle teçhiz edilmesi de tecrübe edilmiştir. Resmimiz bu vaziyette olan bir İngiliz! gösteriyor. yapılan insanın Sofyada Rumen Kuryesinin Çantası Çalındı Sofya, 18 (A.A.) — Bulgar ajansı tebliğ ediyor: Dün akşam, Romanya kuryesine fevkalâde benziyen bir a. dam Otel'e gelerek çantasını istemiş ve çanta kendisine verilmiştir. Bir saat sonra kurye gelmiş ve hırsızlık meydana çıkmıştır. Romanya elçiliği memurları ve kurye derhal polis mü- dürlüğüne gitmişlerdir. Elçilik me- murları polis müdürünün yanına gi- derken otomobilde kalan kurye İn- tihara teşebbüs etmiş ve gayet ağır surette yaralanmıştır. - Polis hırsızın bulunmasını temin edecek malümatı verene 50 bin leva İ mükâfat vadeylemiştir. | a İtalyaya Bir İspanya Askeri Heyeti Gidiyor Barişlon, 18 (A. A.) — General Gueipo de Llano, İtalyaya hareket etmiştir. Generil, İtalyaya giden bir aske- ri heyete riyaset etmektedir. du he- yet General Gambara'nın riyasetin.. miş olan 1.647,750 Yen'i'de geri ver- memektedir. Firmanın bunu Japon hükümetinin direktifle yaptığı tah. | min edilmektedir. İÇ YÜZÜ s Almanların seferberlik ilân etmeden, müteaddit da- vetlerle umumi seferberliği tedricen jde İspanyaya gitmiş olan İtalyan as- 'keri heyetiyle ayni mahiyettedir. Ge neral Gambara bilâhare sefirliğe ta- yin edilmiştir. tamamlamakta katların sonunda matbüata alelusul verilen beyanat veya tebliğ gibi şeyler neşredilmedi. Fakat, o başbaşa konuşmalarda, Danzig'in Almanyaya ilhakı pazarlığının yapıldığı ne kadar muhakkak ise, İ. talyanın bu Alman davasına hayli çekingen durduğu da, o kadar muhakkaktır, Kont Ciano'nun Danzig meselesini mihvercilerin umu. mi talepleri arasına sokarak, İtalyanın Akdenizde kol. ladığı hedeflerle beraber, ortaya atılmasını Almanla. ra karsı mukabil teklif olarak ileri sürdüğü haber alınmıstır, * Demokrasi cephesini uyutmak üzere bir taraftan yeni bir Münih ve bir aylık mütareke gibi haber. ler mihverciler kaynaklarından dünyaya yayılır. ken diğer taraftan Danzigdeki Nazi lideri Förs- ter harp hazırlıklarına devam etmektedir. Förster'in 10 Ağustos sabahı telefonla Hitleri bulup serbest şehirdeki müdafaa hazırlığının ta mamlandığını harber verdiği tesbit olunmuştur. oldukları ve Hitlerin 16 ağustosta iki milyondan fazla askerin silâh altında bulunmuş olması emrinin tahak- kuk ettiği anlaşılmaktadır. Mitler ikinci bir emirle, Garp dephesinde | tahşit edil. miş olan kıtalardan 165,000 müallem askerin Şarkta gönderilmesini, en! yerlerini de Almanyanın Şar. kında silâh altına alınanlardan 140,000 askerin dol- durmasını Alman kumanda heyetine temin ettirmistir * Mihverciler tarafından Romanyadan arazi veri. leceği vaatlerile avutulan Macarların son mülâ- katlarda yalnız Alman ve İtalyan menfaatlerinin mevzuubahsedilmesinden endişeye düştükleri anlaşılmaktadır. Macarlar şimdiye kadar Alman- ya ile İtalyayı bir hizada tutarlardı. Son zaman- larda mihvercilerin daha zayıfı olan İtalyaya daha fazla temayül etmekle Almanyanın dikta- törce tesirinden kurtulmak çarelerini araması, Peşte sokaklarında alenen görüşülen mevzular- dan biri olmuştur. -- e e a ELE Yazan: B. FELEK en şekeri severim. Horaz şe. kerinden tutun da mevlüt şe- kerine kadar, Hattâ galiba bir sene kadar evvel şekerlerin envamı bu ütunlarda yazmıştım da, bir iki ek- okuyucularım — tamamlamiş- lardı, Şeker nimetlerin şahıdır efendim. Hati — Dilenci bir tane olsa şekerle İbeslenir! Diye bir de ( darbimesel İvardır. Ben, gerçi henüz dilenci olmadım ama, doğrusu şekerle beslenmesini bek severim. Onun içindir ki, “Türkiye şeker fabrikaları şirketi, nin çıkarıp bir nüshasını da bana göndermek neza- ketini gösterdiği “Türk kitabının tatlı kitabı,, adındaki eseri ve onün maksadı neşrini en büyük tasvip ve lehalükle karşıladım. Esaslı bir hazırlık ve İtinanın mahsulü olduğu ilk nazarda görülen kitabın başında ne güzel satırlar var. Muttasıl tatlı ve tatlılık ile uğraşan ellerden çıktığı besbelli, “Yalnız tatlı dili ve güler yüzü ile değil, ayni zamanda kendi eliyle hazırladığı tatlılarla da yuvasının şen ve dinç kalmasına çalışmak, Türk ev kadınının ananevi bir has. letidir., Şekerle neşe ve sıhhat arasında ötedenberi müşahede olunan sıkı bir bağlılık vardır.,, Bu bağlılık, atalarımızdan kalma İdarbımeseller ve söz temsillerile çok güzel ifade olunmuştur. Meselâ “Tatlı dil, ayıyı ininden çıkarır,, darbımeselinin me derin bir hikmeti vardır...., Ön söz serlevhası altında yazılan bu satırlı bu kadarla kalmıyor, tatlının sıhhat ve mizaç üzexindeki tesirlerine okadar varıyor, Ben bu kadarıpı aldım. Gerçek “ tatlının “hayattaki yeri tahminimizden çok mühimdir. Bunu. anlamak İçin, iki gün şeker veya tatlı yemeğe karar vermek kâfidir. Eskiden, yani bugünkü orta yaşlı neslin anaları ve ondan evvelki ni- nelerimiz evlerimizde şekerle yapi. Jabilecek her türlü gıdaları hazırlar- lardı. Şuruplardan, reçellerden tu tun da, badem ezmesi ve kurabiye- lere kadar her türlü şeker mamulâ. tanı da pek iyi bilirlerdi. Sonradan kadınlık evden barktan, şekerden hamurdan bıktı, İşi, süse, düzgüne döktü, Bir müddet de oradan heve- sini aldı, Şimdi tekrar yavaş yavaş ninelerinin ananesine dönüyor, Akşam sanat mekteplerine gidip, pastacılık öğrenen bir çok Layanlar işitiyor ve memnun oluyoruz. Onun için (Şeker fabrikaları şirketi) nin çıkardığı bu eseri yerinde ve vak. tinde çıkmış bir kitap olarak tavsi- ye ederim. Bu kitabı okumuk ve tatbik et- mekle kadınlar, tatlının ve tatlılığın kıymetini, ehemmiyetini, nasıl hazar» landığını djrenir ve kecalarının muhtaç oldukları bu en mühim mad. di ve ruhi gıdayı onlara koluyca ve bol bol hazırlarlar, “ Uhutmamalıdır ki, tatlı vüendün ve tatlı dil ruhun en büyük gıdası dır. Yaşasın tatlılık! Filistinde Federal Bir İdare Kurulacak Londra, 18 (A.A) — Milletler ce- miyeti daimi mandalar komisyonu- nun Londra ve Cenevrede ayni” za» munda neşredilen raporu, mezkür ko- misyonu teşkil eden muhtelif aza ş- rasında Filistin hakkındaki İngiliz plânı hususunda kati bir noktat na- zar ihtilâfı olduğunu göstermektedir. Komisyonu teşkil eden 1l azadan dördü aleyhte, üçü lehte rey vermiş. tir. Mandslar komisyonu, bir istişare heyetinden ibarettir ve asl karan Milletler Cemiyeti konseyi eylül top- lantısında verecektir. İngiliz hükümeti tarafından İleri sürülen muhtelif tesviye suretleri- nin kiymetini komisyonun mütte- fikan teslim eylemesi, Filistinde fe. | deral bir idare tesisine imkân vere cektir.