15 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

15 -8 - 939 <—— — a: 'Tehlike işareti verilince, katiyen telâşa kapılmayınız, paniğe uğramayı'mz. Ci- varınızda bulunan en yakin sığınağa gçabuk gidiniz. Eviniz yakınsa': evinizin sığınağına giriniz, Hava Tehlikesine Karşı Tehlike - işareti verilince, katiyen ne sekakta, ne de evinizin penceresinde durup düşman filosunu böylece söyret- meğe kalkmayınız.; Bu, katiyen tehlike- lidir. İlk iş olarak sığınağa gireceğinizi katiyen hatırdan çıkarmayınız. Gaz bulutuna tutulursanız, - mendilinizi, yahut elbisenizin eteğini ıslatınız. Göz- lerinizi ve yüzünüzü kapatınız. Rüzgâ- rın geldiği istikamete doğru koşunuz. Sığınaktan uzaklaşmanız icap etse bile, olduğunuz yerde durmayınız! Böyle rüzgârın istikametinde ve elleri- nizle yüzünüzü kapatarak — koşarsanız, yahut olduğunuz yerde durursanız gaz- dan .kurtulmak çok müşküldür. Gözleri- nize-ve yüzünüze behemehal ıslak bir şey tu!zmsğı ihmal etmeyiniz. Nasıl Korunmalıyız? İlk İş Telâşsız, U mümi Harbin son sene- lerine kadar cephe ge- risinde korunma ve müdafaa meselesi mevzu bahis değildi. Hava silâhları bugünkü hali- ne gelmemişti. Harbin-son se- nelerinde tayyare filolarının uçuş sahaları çok artmıştı. Bombaların envaı icad olun- du. Harptenberi - geçen - senelerde - devletler en ziyade hava silâhlarına ehemmiyet verdiler. Denebilir ki, muhtelif silâhlâr içinde en -ziyade terakki eden ve-en çok yeni ke- şifler yapılan silâh hava silâhıdır. Bugünkü hava silâhları cephe- lerde göreceği işlerden maada cep- he gerisindeki tesirleri bakımın- dan bilhassa ehemmiyetlidir.. Mil- letler, cephe gerisindeki sivil hal- kın hava silâhlarına karşı kendile. rini müdafaa edebilmeleri için trp- kı askerler gibi yapacakları şeyle. ri öğrenmelerini, vazifelerine alış- malarını elzem görmüşlerdir. l Tecrübelerle sabit olmuştur ki, nazari bilgi ve sığınaklardan isti. fade hususunda verilen talimat pa- sif müdafaa denemelerine alışma- te mış kalabalık için kâfi gel - Paniksiz Girmektir Sığınağa tedir, Sivil halkin da herhangi bir vaziyette bir asker gibi işini mü- mareseli ve idmanlı bir şekilde ba- şarması lâzımdır. Telâşlanmadan iş görmek ! Pasif müdafaanın ilk şartla- rından olan telâşlanmıyarak vazifeyi başarma imkânının, bir. kaç tecrübe ile elde edilebildiği an. laşılmıştır, Şu birkaç gün içinde ilk tecrü. besini göreceğimiz pasif müdafaa denemeleri Avrupada bir kaç ke- re yâpilmış, ilk gün görülen kusur- larla fertlerin vazifelerini taksim hususundaki acemiliklerin ikinci, üçüncü tecrübelerde düzeltilmesi imkân hasıl olmuştur. ) Pasif müdafaayı Avrupalılar ha.' yatlarının her sahasına, hattâ zevk- lerinin her saatine sokmuşlardır. Plâjlarda eğlenip yüzenlerden tu- tunuz da barlarda dans edenlere kadar teşmil edilen pasif müdafaa tertibatına halk. alıştırılmaktadır. Bugünkü başlangıçla her milletin kendini alıştırmakta bulunduğu pa- sif korunma gibi mühim ve hayati bir işin içine girmiş olacağız. Bu ilk tecrübede vazifelerimizi mümkün olduğu: kadar kolaylıkla . yapabilmemiz için muhtelif vazi. yetlerde ilk hatırımıza getireceği. miz tedbirleri kısaca aşağıya hulâ- sa ediyoruz. Ancak, daha evvel tehlikenin mahiyeti ve bize tev- cih edilmesi muhtemel silâhların ehemmiyeti hakkında toplu bir ka. naatimiz olmak gerektir. İlk iş: Sığınağa girmek Bugünkü bombaların cins ve ağırlıklarına nazaran yapı- lan tasnifte, havadan atılacak pat- layıcı maddelerin sıklet itibarile yaptıkları tahribat pratik bir şe- kilde ölçülmüştür. Tecrübelerle tes. bit edilmiş olan o ölçüler, bize ha. va hücumu tehlikesi haberini alır almaz, yahut işaretini görür gör- Hava tehlikesi işareti verilince, muhakkak sığınağa giriniz. Çünkü hava hücumla- rına karşı en emin yer toprak seviyesinden aşağısıdır. Bu resim şunu gösteriyor: 50 kilolük bomba kâgir bir evin 50 metre uzağına düşerse hafif çatlaklıklar yapar. Romba 300 kilo olursa binayı sarsıp duvarlarını çatlatır. Eğer 2000 kiloluk olursa baştan aşağıya çökertir. Fakat sığınağa tesirsiz kalır, sığınağa Biriniz. Onun için leı'eddütsüz' Eğer sinemada veya gene telâş etmiyeceksiniz. Sokağa fırla- tiyatroda — iseniz, mağa hiç teşebbüs etmeyiniz. Çünkü hem çıkarken birbirinizi ezersiniz, hem de dışarısı daha tehlikelidir. Çünkü et- rafa bombalar düşmüştür. Zehirli gaz vardır. Boğulmak ihtimali mevcuttur. mez, ilk işin telâşsız sığınaklara girmemiz lüzumunu anlatmaktadır. Çünkü hava hücumlarına karşı en emin mahallin toprak seviyesinden aşağısı olduğu sabit olmuştur. Onun için sinemanın sığınağına girmek en baş tedbirdir. Sığınağa girerken de telâş etmeyiniz. Çünkü tehlike işaretini müteakip sinema içinde *bir- paniğe meydan vermemek zarureti vardır. Aksİ halde, bunun da neticesi vahim olabilir. Sığınağa herkes sıra ile, telâssız, ftâkat biraz çabuk yürüyüp - girmelidir. Avrupada yapılan müteaddit tec« rübelerden çıkan neticelere göre: 50 kiloluk bir.bomba kâgir bir kat- h yapının 50 metre uzağına düş- tüğü zaman bina duvarında -hafif bir çatlaklıktan başka bir tesir ya- pamamaktadır. Ayni binanın yine 50: metre uzağına düşen 300 kilo. luk bit-bomba binayı epey sars- makta ve duvarlarını adamakıllı çatlatmaktadır. Düşen bomba iki bin kiloluk ol- duğu takdirde elli metre uzaktan yaptığı hava tazyikı ile binanın toprâk üstündeki kısmının tama - men yıkıldığı, halbuki zeminden a- şağı olan mahzenlerinin hiçbir şey olmadığı anlaşılmıştır. Bu tecrübeler pasif müdafaada bize kâfi bir fikir vermektedir. Anlaşılıyor ki, bulunduğumuz bi- nanın üst katlarında olduğumuz takdirde elli metre uzağımıza dü- şecek 300 kiloluk bombanın hava tazyiki ile bina yıkılmasa dahi, pencereleri ayrılacak, duvarları çatlıyacak bu suretle gazların içe. ri dolmasına mâni olmak güçleşe. cektir. Hele düş$en bomba üç bin kiloluk ise, bulunduğumuz - katın yerinde yeller esecektir. 'Şu halde hava tehlikesi işitir 1- şitmez ilk yapacağımız hareket, üst katların camlârını ve kapılarını sı. kıca- kapayıp aşağı mahzene veva tayin edilmiş olan mahalle sığına- ğına koşmak olmalıdır. Işıkların örtülmesi Eelektrik lâmbaları gece hü- i cumlarında maskelenmeli. dir: Hükümetler bütün evlerdeki lânibaları teker 'teker maskeliye - cek ne zamana, ne de imkâna ma- liktirler. Fertler bu husustaki ko- Tunma işinin teferruatını kendi- leri halletmekle mükelleftirler. Elektriklerin maskelenmesi ba- sit bir iştir. Koyu renkli kâğıtlar- Ta-derin külâhlar yapmaâk ve abâ- jur gibi üzerlerine geçirmek kâ. fidir. Eğer yapilan külâhların altına tabak şeklinde ikinci bir kâğıt par. çası kesilip ipliklerle tutturulursa ziyanın yere aksi de ortadan kal- dırılmış ve maskelenme tam şek- lini bulmuş olur. Hava hücumlarındâ halkın sığı- naklara koşacağına, sokaklarda ve- ya pencerelerde durup hücum eden filoyu seyrettiği tecrübelerle anla- şılmıştır. Hattâ değil pasif korun- ma tecrübelerinde, hakiki harpte, meselâ İspanya harbinin en kızgın zamanlarında bile halkın hücum eden filoyu seyretme tecessüsüne mâni olmak müşkül olmuştur. Bu haleti ruhiyenin önüne geç- mek için ferdin kendi kendine tel- kin yapması ve tehlikeyi diğer sey redenlere de anlatarak sığınaklara girilmesini temin etmesi elzemdir. Sinemalarda ve tiyatrolarda inema ve tiyatrolarda iken hava hücumu işareti ve« rildiği vakitlerde de ekseriya hal- kın çıkış kapısına koşuştuğu tecrü- be' ile anlaşılmıştır. Halbuki çıkış kapısından kürtulmak imkânı tesa. düfe'bağlıdır Çünkü dışarıda pat. hyan bombaların gazları veya ha. va tazyikleri en korunulacak şey- lerdendir Sinema ve tiyatrolarda tehlike işareti duyulur duyulmaz oranın sığınağına iltica etmek lâzımdır. (Devamı 9 uncuda) Havaya Karşı Korunma Hazırlıkları Vazife görmiye hazır vaziyete getirilen gruplardan birisi.. Halka, umumi sığınakların yerlerini gösteren işaretler $ Bir umumi sığınağın önünde hazırlıkları takip eden meraklılar