15 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 ĞPENCEREMDEN Bir Tabiattir ki " Kalmış.. Yazan : M. Turhan TAN ızim gi ve iç yüzü sütununda dün şöyle H hâdisal — bir haber vardı: “İtalyada — faşist li- — derler arasında ikilik başlamıştır. — Kumandanlardan bir kısmı Kont Ci- yanonun harici siyasetine muhalif. — tirler, İtalyan orduları kumandanla- — rından General Badagliyo, bu yüz- | Obuki Lucullus mihiridadı den son manevralara iştirak etmemiş yve Mussolini tarafından da iştirak ettrilmemiştir. “Mussolininin ilk defa olarak ma- nevraları yarıda bırakıp Romaya dön- mesi birçok dedikodulara sebebiyet vermiştir. Duç mide k mustarip olduğu tahmin edilmekte- dir.,, Tarihten de şu fıkrayı iktibas edi. yorum: “Pont Kralı Mihridat aleyhine ha- rekete memur edilen Lucullus birçok zaferle, birçok da ganimet elde et- / mişti. Adı dillerde gezen kudretli bir /| serdar seviyesine yükselmişti. Rema —ahlâkı, Roma ananesi ve Roma ruhu — böyle bir yükselişe — Silâhla tazyik olunmadıkça, boyunduruğa sokulma. dıkça — tahammül edemezdi. Hal- kayna. tası alık Dikranı mağlüp etmiş, bir. çok memleketleri soyup soğana çe- virmiş bulunmasına rağmen Roma- |hiyı — Meselâ Sillâ gibi — zencire /— vuracak kudrette değildi. Onun için zekâdan, namustan başlıyarak bilek kuyvetine kadar maddi ve manevi |her hürriyeti kıskanan, kendine ha- — yır sunan elleri — Fakat fırsat bu- — hursa — ısırmayı şeref sayan Romalı, Lucullüsü de düşürmek, hiçe çevir- —mek için yol aramaya, çareler düşün. meğe koyuldu, o meşhur Senato, hal- kın düşüncelerine ve duygularına ter- cüman olarak ön safta çalışıyordu, çareyi de o buldu, Lucullüsün Kar- şısına Pompee'yi çıkardı. Pompâe mafevk kümandan sıfatile Lucullusü emri altına alacak, istedi- 4ğl şekil ve surette kullanacak ve mü- ip bir zamanda onun haysiyetini, şerefini yıkacak idi. Bunu bir Roma- h olmak hasebile Lucullus da - bili- yordu. Fakat bilmez göründüğünden Pompteyle temasları tam bir riya- kârlık nümunesi teşkil ediyordu. Lucullus kendine âmir gösterilen ;Pompâeyı her ziyarete gelişinde sük.- |Tüm püklüm bir vaziyet alırdı. Pom- pee de ona karşı son derece saygı gösterirdi. Konuşmaları — Her iki- sinin yüreğini okuyabilenler için — /— kahkahalarla dinlenecek bir şekilde idi. Lucullus boyuna Pompse'nin eş. siz bir dâhi olduğunu söyler ve Ro- —manın bu dehaya istinat ettikçe bü- Wn cihana hâkim olacağına and içer. |di. Pomp&e'de riyakârlıkta ondan ge- | ri kalmıyarak akla gelmez meziyet- ler isnad eder ve Lucullusü göklere çıkarmaya yeltenirdi. - Fakat Lucullus Senatörler arasın- — da yardımcılar bularak Pemp&e'den | gelecek şerlere karşı kendini şöyle | böyle emniyet altına aldıktan, Pom- 'de opdııı hediye olarak ırtık bir ğ l t getir- n sonra vızlyet değişti. İki ra. kip birbirini tezyife, istihzayla, tah- ü — kire başladı. Lucullus, onu bitmez / tükenmez bir hırs sahibi olmakla, © da rakibini iğrenç şekilde tamah- kâr olmakla itham ediyordu. Bu — karşılıklı hücumlar, iftiralı itham- /|Jlar halkı eğlendiriyor, güldürüyor, neş'e içinde bırakıyordu.,, Şu halde “Bir tabiattır ki kalmış Nuh zamanından beri,, deyip İtalya- daki taze dedikoduları tabii görmek İcap etmez mi?.. dikte Evlenme Kâğıtları Bedava Verilecek Evlenme kâğıtlarının parasız ola. alâkadarlara tevzi edilmesi ve al sandıklarının da evvelce almış ldukları evlenme kâğıtlarının kıy- etsizlendirilmesi, birinci sınıf cv- enme cüzdanlarının 300, ikinci sınıf üzdanların 100 kuruş, üçüncü sınıf |cüzdanların da 10 kuruş mukabilin. le evlenen çiftlere verilmesi hakkın- daki kanun dün alâkadarlara tebliğ dilmiştir. Vekillerin Tetkikleri Tırhan Vapurunun da Noksanları Görüldü Şehrimizde bulunan Münakalât Vekili Ali Çetinkaya, dün öğleden sonra mıntaka liman reisliğine gide- rek bir müddet meşgul olmuş, liman reisi Refikten işler üzerinde izahat almıştır. Vekil saat 17 ye doğru li: man reisliğinden ayrılmış ve refaka- tinde deniz yolları umum müdürü İbrahim Kemal ile liman reisi Refik olduğu halde Almanyadan yeni ge- len Etrüsk tipi vapurlardan Tırhanı gezmiştir. Ali Çetinkaya vapurun her tarafını gözden geçirmiş, bilhassa üçüncü sı. nıf yolcularına mahsus kamaraların vaziyetile yakından alâkadar olarak geniş izahat almiştır. Münakalât Ve. kilinin bugün de tetkiklerine devam etmesi muhtemeldir. Yeni Tırhan vapurunun tayfalara mahsus banyo dairesinden istifade edilemediği söy- lenmektedir. Bununla beraber, va- purun diğer banyo daireleri kullanı. labilmektedir. Maarif Vekilinin tetkikleri Şehrimizde bulunmakta olan Ma- arif Vekili Hasan Âli Yücel, dün ya- nında maarif müdürü Tevfik Kut ol. duğu halde, öğleden evvel Çapa kız muallim mektebine giderek - tetkik.- lerde bulunmuş, burada ders başın. da yeni şube açılması imkânı mev- cut olup olmadığını tetkik etmiştir, Vekil kız muallim mektebinden çık- tıktan sonra Mevlevihane kapısıra giderek burada açılmasına karar ve- rilen yeni orta mektep için tefrik e- dilen İstanbul 22 inci mektep bina- smı görmüştür. Hasan Âli Yücel, bu binayi orta mektep İcin muvafik gör- 22 inci mektep başka - bir binaya nakledilecektir. Maarif Vekili Mevlevihane kavı dan ayrıldıktan sonra Yeşilköye gide- rek buradaki çocuk kampını gezmiş, burada kamp hayatı ve kamp vazi- feleri hakkında kamp müdüründen izahat almıştır. Hasan Âli Yücel öğleden senra da Kâandilli kız lişesine giderek burada- ki kız leyli meccani talebe ile kız mu- allim mektebi kampını gezmiştir. Dahiliye Vekilinin tetkikleri Şehrimizde bulunmakta olan Da- hiliye Vekili Faik Öztrak dün de vi- lâyette meşgul olmuş, belediye sular müdürü Ziyayı nezdine çağırarak ba- zı meseleler hakkında — kendisinden notlar almıştır. e eeei Ticaret Vekili geliyor Ticaret Vekili Cezmi, beraberinde dış ticaret umum müdür muavini Ce- mal Ziya bulunduğu halde perşembe sabahı şehrimize gelecektir. Ticaret Vekili, şehrimizde iki gün tetki- katta bulunduktan sonra İzmire gi- decek ve İzmir enternasyonal fuari. nın açılma merasiminde bulunacak. tır. Fuarı Ticaret Vekili açıcak%ır. sonra Ankaraya dönecektir. Meclis Reisi Valiyi ziyaret etti Şehrimizde bulunmakta olan Bü- yük Millet Meclisi Reisi Abdülha'lik Renda dün belediyeye giderek vali, ve belediye reisi Lütfi Kırdarı ziya. ret etmiştir. Vekil İzmirde de iki gün kaldıktan TA N 15-8-939 * Propaganda Yapıyor Almanya permi daireleri Türkiyeden ith_nl edilen malların her birinde kusurlar bahane ederek, fiyat- larından tenzilât yaptırmak istiyorlar. Almanyaya yapılmakta olan ihracatın fiyatlarını kırmak gaye- sine matuf olan bu hareketlerden dolayı tü ları- mat verilmektedir. mız dalima t ır olmaktadırlar, Bu halin de. rilmektedir. Bu gibi Alman muhhir! edilmektedir. Bu adaml Alman vamı takdirinde bazı firmaların Almanyaya ihracat yapmaktan vaz geçecekleri söyleniyor. Şehrimiz pi. yasasının her günkü vaziyeti, Almanya hesahına çalışan bazı açıkgözler tarafından Almanyaya bildi- man permi daireleri tarafından tavzif edildiği iddia ganalarına devam ederek Almanya, Türkiye malla- ğer y rını satın ulmazsa, bütün Türkiye cağını söylemekten bile çekinmiyorlar. Sovyetlerin, Fransa ve Ingilterenin Türkiyeden alacağı malların cinsleri ve fiyatları hakkında Berline sık sık malü- Permi Dairesinin Emrinde Çalışan Gizli Ajanlar - Piyasa Vaziyetini Almanyaya Bildiriyorlar h * dura. YeniBarem Dereceleri Muallim ve Memurlara Zam Yapılıyor Barem kanununa göre, bir eylül- Gen itibaren maaş derecelerinin yük- selmesi icap eden bazı hususi mu- Verilen malümat üzerine, der- hal fiyatlara 3 — 5 kuruş Yazla fiyat verilerek, bu malların Almanyadan başka memleketlere gitmesi. ne mümanaat edilmesine çalışılıyor. Klering hesa- biyle piyasalarımızdan toplanan- bazi malların di. i sadıklarının Al. vi kalvatıl b piyasalara satıl ve Türkiye mal- ları için diğer yab leketlerdeki mahreçle- çal Almanl yapacağımız muhtelif yeni ya lehine propa. tıcaret anlaşmalarının muvafikıyet. sizliğe uğraması için de hazırlıklırı başladıkları ha- ber verilmektedir. Akay Vapurlarını Kendimiz Yapacağız Devlet deniz ticaret filosunun tak- viyesi için bir program hazırlanacak ve her sene bütçeye para koymak sü- retile yöleu gemileri yaptırılacaktır. Bu meyanda bir de şilep filosu mey- dana getiriletektir. Üç Akay vapl. rile ihtiyaç nisbetinde romorkötlerin kendi tezgâhlarımızda inşası için de. niz fabrikalarımız esaslı şekilde' 1s- lah edilecektir. Fenni personel yetiş. tirmek maksadile bir çırakımektebi açılacaktır. Kamarotluk bir meslek haline sokulacak, bunun, için icap e- yUuy niz tayyareleu alınarak Büyükdere- den Pire, Köstence ve Sövyet liman. larına hava postaları tesis edilecek. tir. — Yeni Yol İnşaatına Ehemmiyet Veriliyor 1.050.000 liralık yol inşaatr dolayı- sile belediye fen heyetinde dün vali ve belediye reisi Lütfi Kırdarın Ti« yasetinde bir toplantı yapılmıştır. Belediye sular idaresi. tramvay, e- İektrik idareleri müdürlerile telefon idaresi, hava gazı şirketleri, kanali- zasyon şirketi ve diğer bir çok alâka- dar daire ve müessese müdürlerinin iştirak ettiği bu toplantıda yol faa- liyetinin gecikmemesi için kanalizas. yon bacalarının şimdiden inşasına başlanmasına, telefon, elektrik kab. lolarile su şebekesinin de caddelerin tretuvarları altına alınmasına ve yol inşaatına başlanmadan evvel bu fa- aliyetin ikmal edilmesine karar ve. rilmiştir. Büyükadaya su veriliyor Önümüzdeki cumartesinden itiba- ren Büyükadada su tevziatına başla- nacaktır. Şebeke tamamile ikmal e- dilmiş, şimdiye kadar abone kayde- dilmiş olanların da branşman tesisatı hazırlanmıştır. Branşman tesisatında, İstanbulda tatbik edilmekte olan for. mül tatbik edilmektedir. den tedbirlere tevessül edilecektir. - Kara hava yollanmızm tayyare ih- |. BURiL ee ae Şehir Meclisi Bugün Toplanıyor Şehir Meclisi bugün saat 14 de Vali ve Belediye reisi Lütfi Kırdar'ın riyasetinde fevkalâde olarak toplanacaktır. Meclis, bu fevkalâde toplan- tı devresinde dört içtima yapa- cak ve içtima günlerini bugün bizzât kendisi tesbit edecektir. aa Yeni Mahkemeler Tapunun Alt Kısmına * Yerleâecek Hıkımı “münferitlik teşkilatmının İs- tanbula da teşmil ,edilmesi, kararlaş.- tirıldığı için müddelumumilik —mü- sait bir bina ariyordu. Kadastro, es- ki gümrük binaları gözden geçiril- mişti. Gümrükte yeni teşkilâta yete. cek kadar oda bulunmadığı anlaşıl- mıştir. Bu vaziyet karşısında, yine tapu dairesi üzerinde durulmuştur. Tapu mahkemelere tahsis edilmiştir. Bugünden itibaren dairesinin alt kısmı odalar başaltılarak müddeiumumüili. ğe teslim edilecek ve içlerine lâzım gelen tesisat yapılacaktır. Yeni malı« kemeler adliye tatili bittikten sonra işe başlıyacaklardır. Bugünden İtibaren Bira 16 Kuruş Ucüuz bira satışı bugün başlıyacak, 50 santilitrelik şişeler 16 ve 62 san- tilitrelik salon biraları şişesi 20 kuru- şa satılacaktır. Gazinocuların ihtikâr yapmamaları için bugünden itibaren her taraf kontrol edilecektir. ——— Hafta Tatili Ruhsatiyeleri Hafta tatili kanunundan istisna e- dilen bazı dükkânların, tatil günle- rinde satılması memnu maddeleri de sattıkları görüldüğünden bu gibilere verilen ruhsatiyelerin istirdadına ka rar verilmiştir. Şehrimizde İki Süt Fabrikası Yapılıyor Belediye İktısat müdürlüğü, kuru. lacak olan Süt Anmonim şirketinin e. sas mukavelenamesinin tanzimine başlamıştır. Şirketin kuracağı fabri- kalara ait şartnameleri de, Ankara- da Deylet ziraat işletmeleri kurumu idare meclisi reisi Cemilin riyasetin- deki komisyon hazırlamaktadır. Şirketin esas mukavelenamesine göre 800 bin liralık sermaye ile İstan bul belediye hududu dahilinde süt tevziatında bulunmak üzere biri Fa- tikte, biri de Haydarpaşada olarak iki fabrika kurulacaktır. | mak şartile İngiliz firmalarına " yap- tiracaktır. Mütehassısların temina- tına göre Pastörize süt istihsalât ve tevziatı da yüzde 30 nisbetinde bir kâr bırakacaktır. Ege Cumartesi Günü Gidiyor Pazar günü İzmire hereketi icap eden Ege vapuru İzmir fuarı müna- sebetile bir defaya mahstıs olmak ü- zene cumartesi günü kalkacaktır. ——— Askeri Heyetimiz Geliyor Bundan bir müddet evvel General Kâzım Orbayın riyasetinde Londraya giden askeri heyetimizin bugün, şeh- rimize dönmesi bekleniyor. —— ——— Taksim Kışlasının Fiatı Maliye, Belediye tarafiından Tak- sim kışlasına konulan 30,700 liralık kıymeti kabul etmemiştir. Hazinenin ısrarı üzerine 50 bin lira üzerinden mutabık kalınmış ve devir muame- lesinin ikmali için tapu müdürlüğü- ne müracaat edilmiştir. —H Armatörler Birlıgınde Yeni teşekkül eden armatörler bir- liği idare heyeti dün toplanmış ve a- ralarında bir reis seçmişlerdir. Birlik reisliğine armatörlerden Hakkı De- nizaşan intihap edilmiştir. Birlik bü- yüklerimize tazimat telgrafı çek'mş. tir. Hdt SORUNUZ, CEYAP VERELİM d 1 adat S — Güzel San'atler Ak sine nasıl girilir? se mezunları alınır, * C — Güzel San'atler akademi- sinin mimarlık şubesi yüksek de« receli bir tahsil müessesesidir. Ta- lebesini bir mimara lâzım olan fenni, ilmi, ameli ve bedil bilgi. lerle techiz eder. Bu şubeye, san- atkârlık istidadını, yapırlacak im. tihanda ispat eden tam devreli 1i- S — Gedikli erbaş hazırlama ve name kültür bakanlığının orta o- kullar şahadetnamesile müsavi mi. dir, böyle bir diplomaya sahip olan orta tahsilini ikmal etmiş sayılır ve devlet memuriyetine girebilir mi? C — Gedikli hazırlama okulunu bitirenler orta okul derecesinde tahsil görmüş sayıldığından eliniz- deki şahadetname, bir orta okul mezunu sıfatile deylet memuriyeti. ne girmek hakkını, size tamamen verir. w * ç 8 — Orta mektep ikinci sınıfın- la kald h 3 da il ; *ölmü, birçok memuriyetlerde bulundum askerliğinli de yaptım, halen zira- at bankasında memurum, Güzel san'atlere çok İstidadım var, bütün * ineeliklerine vakıf olarak resim ya parım, Bu istidadımı arttırmak i. çin Güzel San'atler Akademisine girme_k istiyorum. Bu arzumu yeri- ne nasıl getirebilirim? C —« Orta mektep mezunu ol- madığınız için giremezsiniz, Güzel San'atlere heves ve istidadı olan- lari mektep, misafir talebe sıfati- le de kabul eder. Bu şekilde devam edenler, nazari derslerden atölye- lerden istifade ederek bilgilerini arttırırlar. Eğer memuriyetinizi İstanbula tahvil kabilse mektebe misafir talebe olarak deyam eder. siniz. aç RAPURA KN ETE hg*k.;mwnn larile ilk tedrisat mu- allimlerinin, tahsisatsızlık yüzünden şimdilik bu terfiden mahrurm edile- cekleri hattâ maaş vaziyetlerini ye- ni kanuna uydurmak mecburiyeti do. layısile bunların birer derece aşağı- ya indirilecekleri hakkında bir ga- zete tarafından verilen haber doğru değildir. Vali ve belediye reisi Lütfi Kırdar, kanunun bu hükümlerine tâbi olacak memunların mağdur ol- mamaları için icap eden tetkikleri yapmış ve vaziyeti memurların lehi- ne irca etmiye muvaffak olmuştur. Muallimlerin vaziyetine gelince, Ma- arif Vekili Hasan Âli Yücel, vali ile olan temasi sırasında onların vazi- yetlerini de halletmiş ve bu hususta belediye reisi Lütfi Kırdarla muta. bık kalmıştır. Gerek memur ve ge- rekse ilk tedrisat muallimlerinin ye- ni Vvaziyete göre eylülden itibaren maaşlarının verilebilmesi için şehir meclisinden munzam tahsisat isteni- lecektir. Hazırlanan yeni mâaş cetveline gö re şimdiye kadar 12 - 14 lira, üze- rinden maaş alanlar eylülden itiba- ren 15 liradan, 16 - 17,5 lira üzerin- den maaş alanlar 20 liradan, 22 lira üzerinden maaş alanlar 25 liradan, 45 lira üzerinden maaş alanlar 50 lira dan, 55 lira üzerinden maaş alanlar 60 liradan maaş alacaklardır. , Gerek hazirlanan bu yeni maaş cet aşîıârı'fa'âğra.şa-c' k'olan ARAltMIĞRin maaş karşılığı olmak- üzere hazırla- nan munzam tahsisat teklifi dün vali ve belediye reisi Lütfi Kırdara veril- miştir. Teklif bugün şehir meclisine arzedilecektir. Maliyenin yeni bir tamimi 65 yaşını doldurdukları halde dev- let, belediye ve idarei hususiyeden maaş alan odacı, bekçi ve saire gibi müstahdem vasfını haiz kimseler şimdiye kadar kazanç, buhran, mu« vazene ve, sair vergilerden muaf tu- tulmakta idi. Maliye Vekâletinden gelen yeni bir emirle badema bu gi bi eşhasın da vergiye tâbi tutulma- lamı bildirilmiştir. Defterdarlıkta imtihan Defterdarlık münhal memuriyet- ler için bir müsabaka imtihanı aç- mıştır. İmtihana 56 kişi girmiştir. Bunlardan bir kısmı lise, bir kısmı orta mektep mezunudur. Muvaffak olanlardan lise mezunları 20 lira maaş veya 60 lira ücretle maliye şu. belerinde çalıştırılacaklardır. Orta mektep mezunları ise, şimdilik teb- liğ memuru olarak istihdam oluna- caklardır. Netice birkaç güne kadar belli olacaktır. n ea TAKVİM ve HAVA 15 Ağustos 1939 SA ol 8 inci ay Gün: 31 Hızır: 102 Arabi: 1358 Ruml: 1355 Cem. ahar: 29 Ağustos: 2 Güneş: 5:10 — Öğle: 12.18 19.11 İkindi; 16.09 — Akşam: Yatsı: 20.58 — İmsâk: 8.15 L Hava Vaziveti —— Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı- nan malümata göre, yurtta hava Kocaeli ve Karadeniz kıyılarında çok bulutlu ve yer yer yağışlı, Orta ve Doğu Anadolu bölgelerinin şimal kısımlarında bulutlu ve pek mevzif yağışlı, Ege ve Akdeniz sahil- lerinde açık, diğer yerlerde kısmen bulut- lu geçmiş, rüzgârlar orta ve doğu Anado- lu bölgelerinde garbi, diğer bölgelerde u- mumiyetle şimali istikametten orla kuv- vette, Ege denizinde kuvvetli esmiştir. Dün İstanbulda hava kapalı geçmis, rüzgâr şimalden saniyede 6 - 4 metre hız- Ja esmiştir. Saat 14 te hava tazyikı 1017.0 milibar idi. Sühunet en yüksek 27.8 ve en düşük 18.6 santigrat olarak kaydedilmiş- 'tir.