10 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
ABONE BEDELİ Türkiye Ecnebi MO0 Kr. Oo 1Sene o MOB Kr. 0 » Gay a9 “ “o » 3Ay s0 v» .. » tay we » biilletlerarası posta ittihadına dahil olmıyan memleketler için mbene bedeli müddet sirasiyle 20, 18, 9, 3,5 liradır, Abone bedeli peşindir. Adres değiştirmek 28 kun Cevap için mektuplara 10 kuruşluk pul Hive lâzımdır. Şehir Hattı Vapurlarını Nasıl Ismarlayacağız? ngiliz kredi anlaşmasından ay- rılan pars ile yeniden yaptırı- lacak vapurlar arasında, şehir hat- ları için de; iki tane Akay vapuru &- macaktı, Bu isabetli karar, dünkü garotelerin yazdıklarına göre değiş tirilmiştir. Münakalât OVekâletinin gazetelere verdiği münakasa ilânı Karadeniz, Ayvalik ve Bartın hat- ları olmak üzere yalnız 11 va- pur alınacağını bildirmektedir. Şehir hattı için alınması evvelce tekarrlir eden iki vapurun ısmarlan- masından sarfınazar edilmiştir. Ge- çenlerde bu sütunlarda bu kararın İstanbulü (vapursuz bırakacağından bahsetmiştik. Bugün yine tekrar e- delim ki Münakalât Vekâletinin al. dığı bu karar gelecek seneden itiba- ren İstanbul Belediyesini büyük müşkülâta maruz bırakacaktır. Bugün Denizyolları İşletmesi ta- rafından idare edilmekte olan dünkü Akay idaresinin gelecek Hazirandan itibaren İstanbul belediyesine geçe- ceği malümdur. İstanbul şehrinde deniz münakalâtının en kesif olduğu mahal Akay idaresinin çalışlığı mın takadır. Anadolu Demiryollarinin Haydarpaşadan o başlaması, Kadıkö- yünün 've -Anadalurhanlıy5 hattı te SE Alsan Ae Ae kavaliyi her sene biraz daha kala- balıklaştırmaktadır. Ana demiryolu üzerindeki (— trafik © mütemadiyen artmaktadır. rasındaki yolcu münakalâtı her sene ziyadeleşmektedir. Ve ziyadelese- cektir. Buna mukabil 928 senesinde Ada. lar ve Anadolu yakası arasında ça- lişan Yakacık hariç olarak 17 vapur- la yapılan bü servis son senelerde 15 vapurla yapılmıya başlanmış ve bu- gün e 14 ra düşmüştür. Çün- kü şehir hatlarına çalışan bü yapnz- lardan bir kısmı köhneliklerine mebni ber sene feshedilmektedir. Bu senede iki eski vapur sefer. den çıkarılmıştır. Gelecek sene da- ha iki vapurun feshedileceği mu- hakkaktır. Bütün bur n yerine konacak yeni vesaite ihtiyaç vardır, Geçen sene Almanyadan getirilen Suvat ve “Ulev vapurları kadrodan çıkarılan ovapurların eksikliklerini izale edememiştir. Çünkü yaşayış hayatımızın ve ihtiyaçlarımızın gün geçtikçe tenevvüü münakalâtm da- ha süratle teminini icap ettirmekte- “dir. Şehir hatlarının çalıştığı minla- ka geniş olduğu için burada vapur. Tarın hacmi kadar, hattâ ondan faz. la, vaj yettir. Bundan 10 — 15 sene evvel Kadıköy ve Haydarpasaya yarım sa. afte veya iç çeyrek saatte bir vapur işlerdi, Bugün nakliyat ve ihtiyaclar | arttığı halde yine seyir tarifeleri he- men hemen aynidir ve vapur araları yine yarım saat veya tiç çeyrek sa- attir. Sabah ve akşamın musiyven saatlerinde kalkan © vapurlardıi her göze batacak kadar büyük bir izdi. ham vardır. Artık hu vapurların a- rasını yirmiser dakikaya indirmek zamanı çoktan gelmiş ve geemiştir. İstanbul gibi güzel ve büyük bir sehrin gece varısından sonra iki va- kasını vasıtasız. birakmak en hafif tâbiriyle günahtır. Deniz üzerindeki münakalât bir takım kavıtlara bağlıdır. Her vapt- ra istenildiği kadar yolcu alınması, *an selâmeti noktasından büyük bir tehlikedir. Bütün bu sebenlerle önü- müzdeki bir iki sene zarfinda ösga. ri, büvüklü kületiklü dört yeni vapur | tedariki zaruridir. Bu vapurlardan | (Devamı 10 uncuda) tur. | | rların adedi haizi ehemmi.| * vana Sulh cephesinin, tedhişçi totaliterlere cevabı : — Artık bu oyundan bıktım. Sen kendi kendine oyna. Ben balık avına gidiyorum! (İngiliz karikatürü) Son - Rumen - Alman Ziraat Anlaşmasının Esasları Nelerdir Ar, geçen martta Romanya ile yaptığı meş hur Wohltat myahedesini tat- bik mevkiine koymak için lâ- am olan protokollerin ikinci- sini de temin etmiştir. İlk protokol iki ay önce yapılmış ve bununla Romanyanın ba- zi mıntakalarındaki ağaçlık- ların fenni bir surette idaresi ve kerestelerden istifade edil- mesi kararlaştırılmıştı. İkinci protokol ise ziraate âittir ve geçen temmuzun 20 sinde Bükreşte imzalanmıştır. Romanyanın Almanya ile imza. ladığı Ticaret muahedesi son dere. ce tehlikeli görülmüş ve Almanya. nın Büyük Harp sırasında, Roman- yayı zorladığı muahedeye bendeti!. mişti. Mushedenin tehlikeli olmak- tan çıkması için tatbikinden önce Romanya tarafından bir takım ih- tiyat tedbirleri glınması icap edi. yordu, Ancak bu suyede Almanya tcaret bakımından istifade ederse Romanya da teçhizatını ve iktisadi metotlarını ıslah ederek istifade e- der, M uahedenin imzasından dört ay sonra Römanya hükü. meti, o memleket hessbma müfit gördüğü tarzda muahedenin tatbi. katına geçtiği gibi diğer memleket. erle de iktısadi ve ticari mahiyet- te müahedeler yapıyor. Romanya hali hazırda, İngilte. re, Fransa, ve Filistin ile muahe- deler yapmıştır. Macaristan ile de Yalnız mali bakımdan değil, siyasi bakımdan büyük ehemmiyeti haiz olması beklenen konuşmalara gi- | rişmiştir. Romanyanın Almanya ile imza- ladığı ziraat, , protokolü bir hayli enteresandır. Bu vesika Wohitat muahedesine benziyor. Vaziyete vâkıf olan Almanlardan biri bu münasebetle bana şu sözleri söyle- di; “Bu anlaşmanın hedefi, diğer an. laşma üzerinde anlaşmaktır. Son- | ra Rumenlerin muahedeyi kendi ihtiyaçlarına göre kullanmalarını temin etti, Diğer Almanlarsa yeni protokolün, Almanya tarafından #- |. Great Britain The East Mecmuasından #l İstenen şeyleri tatmin etmediği kanaatindedirler. Müzakereler bir hayli uzamış ve arada müzakereleri idare eden Al. man murahhas Doktor Clodius, Berline dönmiye karar vermiş, İa- kat şefleri afından' Bulgarista- na gönderiimiş.. Bu sırada Alman matbuatının Bulgarların arazi tale- bine müzaheret eder vaziyet alma” Isrı da Romanya üzerinde tazyik edilmesi istendöini göstermiştir. 0 temmuzda imzalanan ve- sika Rumen hükümetinin müahededen korkmamış olduğunu gösteriyor. Protokol şu şekilde hulâsa edi. lebilir: “Bu protokolün imzasile, Alman» va, Romanyanın - zirai mahsulâ- tını ıslah etmek hususundaki faa- Niyetine dostça yardım etmeyi ta- ahhüt eder, Bu yardım, fenni teşri- ki mesai, memlekette yeni ve fay- 7 ABAMINBU SORUNU, YABANA ATMAYIN! dalı zirai müesseseler tesisi, hay. van yetiştirme imkânlarının tezyi. di, ihraç edilebilecek malların bir kısmının ihracı ve Obu mallara müstakar fiyatlar temini ile ya- pılacaktır. Almanya Romanyada © yetişen yağlı nebatatı satın ülacak, yehi yağlı nebatat yetiştirmek için ça- lışacak ve bu program üyrı bir te- şekkül tarafından tatbik edilecek- tır. Almanya, Rumen tohumlarına da muhtaçtır. Bu yüzden tohumların ekimine ehemmiyet © verilecektir. Romanya su ile yetiştirme işine de büyük bir ehemmiyet verdiği ve bu yüzden yetişen ehli hayvanla- rıh sayısı çoğalacağı için, bu hay- vanlar Almanyaya ihraç olunacak. tır. Almanya hükümeti hayvan ih. racatının çoğultılmasını kabul -et- miştir, Romanya, Alman piyasası. ni tatmin için Almanyadan bir mik- ter hayvan ithal edecektir. | sakın BöyLEDSi | Bin mapa MENFİ PROPAGANDA | Pamel hükümeti sütçülük sanayiini de takviyeye ka- rar vermiştir. Almanya, Jan teçhizatı kurmakla, mütehaşsis- ları temin etmekle buna yardım ede cek ve mahsulâtın bir kısmını da alacaktır. Almanya şarap satın almayı da taahhüt etmektedir. Şarap için lâ. zım olan teçhizat ta bilâhare Al manyadan getirtilecektir. , Meyva, sebze ve tıbbi nebatala gelince, bunların ihracatı da artti. rılacaktır. Fakat Alman piyasası, rın ihtiyacına uygun olması şart- Wiger zara manaeer için eyrcu müzakereler yapılacak ve bu $u- Fetle iki memleketin ziraat saha- sındaki teşriki mesaisi iktisadi mü- nasebetlerinin takviyesine yardım edecektir.,, B u kısa izahat, iki tarafın pa, zarlık yaparak istifadeler teminine gittiğini gösteriyor. KA. Bit üzerindeki neticeye © bakılır: Rumenler, pazarlığı fena yapma; mışlardır. Protokolda buğdaydan bahsolunmamaktadır. Bazı Rumen makamatına göre, Romanya farla buğday ihraç etmemek niyetinde. dir. Romanyanın buğday mahsulü 3 milyon 500 bin ton tahmin olunu- yor. Dahili istihlik ise 3 milyon ton tutmaktadır. O halde İhraç o- lunabilecek buğday bir milyon to- nu geçemiyecektir.Çünkü geçen se- neden de 500 bin ton kadar elde kalmıştır. İngiltere 200 Bin tonu satın almayı taahhüt etmiştir. İn giltere bunu dünya piyasası fiya. tile alacaksa da bu nokta üzerinde henüz tam bir anlaşmıya varılma- mıştır. GELİ BÜNYAN TOPARLAK BAYILMAŞI DÜNYANIN rYasSı OLDUGUNA EMİNİZ. AKSİNİ iDDiA EDEN. Bizi Şema E EZ an ve İngiltere İle Kültür Münasebetleri Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel stanbulu ziyaret eden İngiliz I mebuslarmdan Mr. Parker radyoda verdiği hitabede, İngiltere ile Türkiye arasında yapılan muahe. denin İngiliz efkârı umumiyesini Türkiye ile daha fazla alâkadar et. üiğini, buraya ticari, zirai, sınai işler ri tetkik için geldikl söyledikten sonra, İngiltere ile Türkiye arasın- daki kültür münasebetlerini kuv- yoi Türkiye, beynelmilel ilme, kültü- re kapılarını ardına kadar açmıs bir memlekettir. Hattâ bu fazla müsa- mahasının cezasını dahi acı acı çek- miştir. Umumi Harpten evvel Tür- kiyede istilâ emelleri besliyenler, İ Türkiyeyi bir nüfuz mıntakası hali- İne getirmek istiyenler evvelâ bu kültür münasebetlerile İşe girişmiş- ler, Türkiyeyi müttefik sıfatiyle İ vuçları içine aldıktan sonra, Cihan | Harbindeki meşum akıbete sürükle | mişlerdi. - Bu sebepledir ki Türkiye beynel. milel kültüre kapılarını ardına kas dar açtığı halde, siyasi emeller pö- şinde yapılan kültürel münasebet. lere karşı gayet hassastır. Faşizm ideolojisini memlekette yayarak, Al rada kurulan Alman kültür teşkilâ- tına karşı aldığımız bu hassas vazi- yetin sebeplerini mazideki tecrübe. mizde aramak lâzım gelir. Bütün demokrat ve sulhpervefi milletleri birleştiren sulh cephesine de İngiltere ile yan yana mevki a- İ tehlikesini. tasavvur o edemeyiz, İn- giliz — Türk anlaşması, İngiliz — Fransız anlaşması dünyayı paylaş. anlaşma olsfindığı gibi, ne Türkiyeyi, ne de diğer müttefikleri siyasi emel- lerine âlet etmek © istiyen, koloniler peşinde koşan devletlerin anlaşması değildir. Sulh cephesi, sadece teca- vüze karşı, istilâya karşı, emperya- lizme karşı hedir. Bu cephede yalnız orduları. mız, yalnız o donanmalarımız değil, kültür ve fikir ordularımız da bir. Teşmiştir. Almanyada, fikir ve felsefe eser- (leri sokaklarda yanarken, kültür nas mına, beşerin tekâmülü namına işle. nen bu cinayetin acısın İngiliz ve Fransız kültür adamları kadar, Türk münevverleri de duymuştur. Bütün İnsanlığın malı olarak telâk. ki ettiğimiz beynelmilel kültürün bir milletten bir millete akışını, bir hediye olarak telâkki etmiyoruz, 0- nun üzerinde tesahup iddia ediyo- ruz. Gerek Shakespeare, gerek Spen- cer, ve gerek Bernard ShaW yalnız İngilizin değildir, hepimizin müşte- rek malıdır. Fikrin, felsefenin, edebiyatın akı. şında hiç bir milli hudut ei rüz, ancak emperyalizmin pişdi larak gelmemek şartiyle. Bu deli ledir ki, Mr. Parker'in teklif ettiği kültür münasebetlerinin teesstistin- de Türk münevverleri, samimiyetle uzanan bu dost elini samimiyetle sı- eneaklardırı © Halk Pldjında Yönvirat © Belediye tarafından Salacaktı te- sis edilen halk plâjında, o civar hal. kının geceleri de denize girebilmele- ri için, elektrik tesisatı yapılmasına karar verilmiştir. Bundan başkı Üs- küdar halkevi bandosu haftada dört gün plâjda muhtelif parçalar çala. caktır. Dahiliye Vekilinin Te Vekilinin Tetkikleri Şehrimizde bulunmakta olan Da. hiliye Vekili Faik Öztrak dün kon- servatuvar müdürü Yusuf Ziya ile Şehir tiyatrosu müdürü Memduhu ve Rejisör Ertuğrul Muhsini nezdine davet ederek bu iki müessesenin va- ziyetleri ve inkişafları etrafından ken dilerile görüşmüştür. vetlendirmek lüzumundan buhsedi- lrken, ne İngiliz kültürünün, ne Fransız kültürünün bu şekilde bir mayı İstihdaf eden emperyalist bir kurulmuş demokrasiyi ve sulhü müdafaa eden insani cep- i | man ordularına bir pişdar olarak bu. 1 ğ 1
