27 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

sanı 27.71.939 BUGÜN Sulh Cephesinin Tekemmülü Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL M oskova müzakereleri hakkında gelen haberler, haftaya bu müzakerelerin neticeleneceğini ve k ki taraf erkânıharbiyeleri arasında da müzakerelerin başlıyacağını bil. diriyor. Mister Chamberlsin'in “A. vam Kamarasındaki beyanatından, İngiltere Başvekilinin daha nikbin olduğu anlaşılıyor, Bütün bu haberlerin tahakkuk et- mesi takdirinde haftaya sulh cephe. sinin tamamiyle tekemmül ettiğine şahit olacağız, demektir, Bu tekemmül, şüphe yok ki, sulh »amina en büyük kazançtır. Çünkü bu sayede, totaliter devletlerin bir saldırganlık O macerasına girişmek hususunda besledikleri gizli ve âsi- kâr her türlü emeller, her gün biraz daha sarsılmakta ve yakın tarihlere kadar yer yer birer muvaffakıyct vasıtası gibi kullanılmış olan emri. Sulh cephesinin tekem: şısında totaliterler kat'i bir karar vermek mecburiyetinde kalacaklar- dır, Harp istiyorlarsa harp, sulh is. tiyorlarsa sulh. Fakat sulh cephesinin azameti ve satveti karşısında harbe girişmek şıkkını ihtiyar etmek, bile bile uçu- ruma atılmak olur. Belki bu cephe karşısında yapılacak bir şey varsa, o da tecavüz siyasetinden ve zihni. yetinden vaz geçmek ve sulhün kuvvet ve kudreti karşısında baş e- erek, sulh zihniyetine alışmak ve sulh siyaseti takip etmektir. Vaziyetin bu istikameti alması İ- çin, sulh cephesinin e tekemyülünü beklemek lâzımdır. Mukabil tarafın bütün ümidi, Moskova müzakerele. rinin boşa gitmesindeydi, Hatti bu yüzden bunların gazeteleri, Sovyet- lere dalkavukluğa “başlamıs, müte. fekkirleri Sovyetlik İle Fasistiik ve bulmak için uğraşmışlardı. Fakat iş bu kadarla kalmıyordu. Kredi teklif. leri, ticaret anlaşmaları gibi | teşeb- büslerle yeni bir takım iğfal çarele. ri aranmış, fakat bütün bu teşehliis- lerin boşa gideceği ve sulhün ana si. yaseti üzerinde hiç bir tesir icra et. miyeceği hesbelliydi. Nitekim bütün haberler de bu noktai nazarı teyit etmektedir. Sulh cephesinin tekemmül ötmesi. nin bugün değilse, yarın bir emeivâ. ki olacağı muhakkaktır. Bu cephe. nin erkânı arasındaki müzakereler uzayabilir. Yahut bur müzakereler bir takım teferrüat İle bir bayli uğ. raşabilir. Fakat yeni bir tecavüz vu. kuunda sulh cephesinin tabii ve ha. kiki erkânı arasında ancak birlik ve beraberlik hüküm sürebilir ve bü- tün cephe birlikte hareket ederek, tecavüzü bertaraf eder. Hulâsa totaliterlerin kat'i karar verecekleri sıra yaklaşmıştır. Bu karar ister sulh lehinde, ister harp lehinde olsun, insanlığın ve medeniyetin daimi gerginlik ve dai. mi tehlike içinde yasamaktan kurtu. lacağı sıranm yaklaşmış olduğun. inanabiliriz. $ Meclis Heyeti Hataydan Ayrıldı Antakya, 26 (A.A) — Anadolu A- jansmın hususi muhabiri bildiriyor: Büyük Millet Meclisi, Cümlü Halk Partisi ve vilâyetler muruhhas- ları bu sabah saat 8,30 da Şemsettin Günaltuym başkanlığında Antakya” dun hareketle Iskenderuna geldiler. Resmi selâmı İfa eden Jandarma bölüğü teftiş edilerek izciler ve hâlk heyet reisi tarafından selâmlandı. Bu sürekli alkışlar arasında heyet ken- dilerine tahsis eden vıgonda trenin hareketine kadar çok samimi tezahü. ro: devam etti, Saat 10 da heyet ayni içten gelen coşkun ve samimi heye- canla uğurlandı. Muğla, 26 (A.A) — Dün gece s- at 24 te olduğu gibi, bu gece de saat 3,20 de şiddetlice bir yer sorsmtasi vukua gelmiştir. Hasarot ve zayiat yoktur. İngilterenin Uzak Şark Siyaseti İngiltere Çine Artık Müzaheret Etmiyecek Londra, 28 (Hususi) — “Tokyoda İngiltere ile Japonya arasında Tien- sin hâdiseleri üzerinde konuşmular devam etmektedir. Bugün iki top. Jantı yapılmıştır. Yarın da bir top- lantı daha yapılacaktır. Bugünkü toplantılarda, münhası. ran Tien - sin İngiliz bölgesinde sul- hün idamesi hakkında komite tara. fından verilen rapor üzerinde mü- zakere cereyan etmiştir. Mister Chamberlain, bügün beya. natta bulunmuş ve henüz müzake- , |Tatın rüznamesi ile konuşulacak me. selelere âit vakaların tesbit edilmek- te olduğunu söylemiştir. İngilizlerin vaziyeti, Çinliler Üze- tinde fena tesir yapmış olduğu da haber verilmekte ve Çin gazeteleri bedbinlik göstermektedir. Çin Paris Sefiri Koo, bir beyan- same neşrederek Craigie - Arita tilâflarını şidetli tâbirlerle protesto etmiştir. , İngiltere Çankayşek'e müzaheret etmiyecek Tokyo, 26 (A. A) — Japon hükü » metinin salâhiyettar bir mümessili bu sabahki gâzeteciler konteransın. İda Arita - Crajgie anlaşması hakkın. da tefşiratta bulunarak muhlıranın Japon ordusunun hususi ihtiyaçları hakkındaki ordusunun: kontrolü altında olmıyan Çin topraklarına şamil” olmadığını aaa mele eeniğene Bununla beraber bu mümessil mezkür muhtıranın, sonuna kadar okunursa, Japonyanın | İngiltereden artık Çankayşek ümetine müza- heretten vaz geçmesini hekliyebile- ceği intibamı vermekte olüduğunu ilâve etmiştir. kısmının halen Japon Franko İspanyaya Kralı Getiriyor Paris, 26 (AA.) — Exvelsior'un Lizbondaki muhabirin: Franco'. nun Ispanyada Krallığın iadesi lehin- de olduğu söylenmektedir. Krallık taraftarlarının lideri Dük de Maurs, 13 üncü Alphonse'a mükâki olmak ü- zere dün Lozana hareket etmiştir. hâmil bulunmaktadır. Kendisi, eski J Kral ile saltanatın iadesi şartlarını müzakereye memurdur. Dük, 13 üncü Alphons*'un karan» nı Franco'ya bildirecektir. Zannolunduğuna göre 13 üncü AL phonse, Ispanyol milleti bir plebleit ile kendisinin avdetine karar verme. je, hükümdarlığı kabul etmiyecek İr. Dük, Franco'nun sacih talimatını TAN SON HAB E MÜCRİM ÇOCUKLAR ANKARADA: Edirne islahhanesindeki 12) mücrim çocuk dün sabah Ankaraya varmışlar ve âbideye bir çelenk koymuş. lardır, Çocuklar, hususi otobüslerle Kızılcahamamea gönderilmişlerdir. Inhisarlar Vekilinin Beyanatı izmirde Bir Şarap Fabrikası Yapılıyor İzmir, 28 (Tan Muhabirinden) —|rada büyük bir tü Raif |şa ettirmekteyiz. Arsasını mübüyaa Gümrük ve İnhisarlar vekili işleme evi in. Karadeniz, bugün saat 12 de Fge va. | etmiş olduğumuz bir şarap fabrikası puru ile İstanbula hareket etmiştir.İda yaptıracağız. İzmir mıntakasın - Vekil merasimle uğurlanmıştır. Geçen senenin tütün stoku ve bu senenin üzümü Raif Karadeniz dün #kşam Yeni Asır gazelesine verdiği bir mülâket, dan satın almakla olduğumuz mad. deler üzerinde bu seyahatimden isti. İfade ederek umumi bir tetkik yap - geçen senelerin bıraktığı tım. Ti stok mıktarı 1939 tütün piyes ta İzmir hakkındaki intibalarını be. | tesir etmiyecek deröcede ezdır. Üzü. yan ettikten sonra İnhisar idaresinin |mün geçen seneki stoku &a ehemmi - Ege bölgesi ile olan alâkasını ehem-İyetsiz hattâ hiç mesabesindedir. İn- miyetle işaret etmiş ve demiştir ki: cirde hiç stok yoktur. İnhisarlar her Dün, hâdiselerin içyüzü sütunumuzda, 14 eylülde Nuremberg'de toplanacak olan Nazi kongresine bu Sene de “Sulh kongresi, adı ve. rildiğini yazmıştık. Resmini hastığımız kli bu kongre için hazırlanın “— Malimunuz olduğu üzere bu-' sene olduğu gibi bu yıl da ihtiyacı o. İc > 58 kuruş arasında satın alınmak. lan mahsulâtı satın alacaktır. Malümunuz olduğu üzere inhi - sarlar kendi ihtiyaçlarını tedarık için piyasanın düşük zamanını beklemek- te ancak mahsulün piyasa fena olduğu sıralarda piyasaya mü - dahle ederek nâzumlık. rolünü de oynamaktadır. Bu sene de ayni şekil de hareket olunacaktır. İnhisar ida « resi 939 anason mahsulünü mübayas. ya başlamıştır Yeni rekolte gerek in. hisarların gerek hususi âmillerin ih. tiyacını temin edecek derecede olup tadır.” İhraç edilecek üzüm suları ve ucuz bira Vekil, bira ve şarap fiyatlarının indirilmesi meselesinin tetkik mev » zuu olduğunu söyledikten sodra, ü - #üm sularının ihracı için içerlerine katılması icabeden elkolün gümrük. süz ithali meselesine de temas ede - rek bu meselenin yeni bir mevzu ol. duğunu ve bu hususta kati bir şey söylemek mevkiinde olmadığını, fa- kat tetkikat yapacağını ve mesele ile yakından alâkadar olacağını beyan etmiş, inhisarların bu sene de Ege bölgesinden hurda incir mübayaası. na devam edeceğini ilâve eylemiştir. a Alman Erkânıharbiye Reisi | İtalyaya Gidiyor Berlin, 26 (A.A,) — Kara ordusu umumi erkâmharbiye reisi general Halder'in rİyasetindeki bir askeri he- yet, Italyan ordusunun Po vadisin- deki nanevralarında hazır bulunmak üzere Italyaya gidecek, 1 Ağıstosten 9 Ağusiosa kadar Italyada kalacak. tır, 3 FELEK Biraz da Alay Edelim! Yazan: B. FELEK lay güzel şeydir. Ben pek seve. başka. sına bayılırım. Alay edebiyatında en çok hoşuma gidenlerden biri şudur; Vaktiyle Enderunda bir münasebet - sizlik olmuş. Enderun hademesini, #- galarını, hulüsa Enderuna mensup 0- lanları dağıtmak için irade çıkımış Bu iradeye göre Enderunu hümayun bendegânı Başçavuşlukla o alaylara tevzi edilecekmiş. İradeyi talbika memur olan ko - misyon toplanmış. Enderun mensup. larını birer birer çağırıp (soruyor. yı İstersin? Sualin muhatabı da tahkikatına, semtine ve sairesine göre üçüncü, bes şinci, onuncu alay diye istediği kıta. yı tayin ediyor, komisyon da onu, © alaya veriyormuş. Sıra, meşhur Tıfli Hasan elendi - ye gelmiş. Sormuşlar: — Hasan efendi! Sen hangi alayı isteriin? (1) Sürre alayını isterim efen- münasebet canım? — Münasebeti şu ki efendim! Bendeniz üç alay bilirim; Sürre ala- yı, bayram alayı, mevlit alayı. Bun - ların içinde Sürre alayı pek hoşuma giler de onu istedim. Endurun gibi askerlikle hiç alâ. kası olmiyan bir yerin mensuplarını alaya sevketmenin £ gülünçlüğünü gösteren bu cevap padişaha arzedil. miş; onun üzerine de bu sevdadan vaz geçilmiş. Son zamanlarda bazı memleket lerde sivillerin askeri üniforma giy- meleri moda oldu. Hattâ (o yabancı memleketlerde bazı nazırlar bu üni. formalarla resmi ziyaretlerini bile yapıyorlar. Bu uydurma üniforma - ları ve yapma askerlik özentilerini gördükçe aklıma Tıfli Hasan efendi (merhumun bu fıkrası ve gözümün ö- nüne Enderun ağalarının çavuşluk - ları geliyor. Hayalime de kimse ka - rışmaz yal Alay tatlı olmalıdır. Güzel bir alay, bir edebi parça teşkil eder, in. san nazı geçenle alay etmeli. Bizim de hazımız geçen mevzular var, Pe. kâlâ alay edebiliriz; Geçende İspanyadan, geçip gelen bir dostum bana hülk arasında endi. şe edilecek şekilde bir & kekemelik müşahede edilmekte olduğunu anlat. tu — Söyleyebiliyorla kekeme olmalarında tehlike yok! Tedavi edi. lir. Dedim. — Hayır! Öylesi değil Tedavi mümkün olamıyor. Gitgide artıyor » muş, — Ne gibi? Diye sordum. İzah etti, — Orada halk generali her fır - satta “Franko! Franko! Franko!” Askeri mahafilde bir Kalyan aske. ri heyetinin de tarihi hönüz tesbit «- dilmemiş olan Alman manevraların. laşılamamı zannamede şu sözler vardır i | İ ! “Hitler ile arkadaşları, kendi ihtiraslarını tatmin için bizi yeni bir harbe atmak üzeredirler, Geçen Eylülde herkes Hitleri harbe sebep olmakla it ham etmiş, ve Gestabo buna karşı duramamıştı. Eylülde yaptığımız gibi yapmalı ve sesimizi işit- tirmeliyiz. Her yere, ve gazetelere sulh istediği- nizi yazınız, her yerde harp aleyhinde söz söyle. yiniz, Çoluk çocuklarınızın Çekoslavakyadan ge- ri dönmelerini isteyiniz. Ve dünyaya, Hitlerin Hasiçten Almanyaya giren propagânda, Alman maha- filini bir hayli rahatsız etmekledir. Çünkü bu propa- Çanlenn İngillereden mi geldiği, yoksa Almanya içine de calışan İngilir ajanları tarafından mi yapıldığı an- çi Almanyanın zabıta mahafili bu prop. gandanm hariçten gelmediğine kanidir. Fakat Nazizm düşmanlarına hapse atılmaları dahi bunun keşfine saik olmnıştır. Son günlerde Berlinde dağılan bir be- tazyikine baş eğmediğimizi gösteriniz. Almanya. nın şerefli namının kaybettiğini mümkün merte- be istirdada çalışalım.,, Bu vaziyet Amar hükümetini bir hayli rahatsız edi. yor. Bissat Fülrer'in bu hâdiselerle alâkadar olduğu anlağıliyor. 1 — Cekoslavaklara fakat Alman & keri bir hale gı monyaya C İtalyaya dini kaptırmış ki; şimdi her şeyi en az üç defa tekrarlıyor, Meselâ; — Bonjur, diyecek yerde: — Bonjur, bonjur, bonjur! Diyorlarmış. Gerçi sözün tekrarı ısrar ifade e. der ama bizim dilde ancak © meselâ Ve tavukları Denmesinden başka tekrarlanan söz mevcut olma. * Dan»ig'de sulkü temin için Almanların ileri sürecek. leri şartlartu şw mahiyette olduğu anlaşılıyor: İngiliz döminyonlarına benziyen bir statü vermek, 2 — Danzig hür bir şehir kalacak, yesi altında yaşıyacak ve gayri as- lecek, 3 — Koridor meselesi bir Al- .man - Lek demiryolu vileude getirmekle hallolunacak, Otomobil yolu da müşterek mahiyette olacak, 4 — Al vbi Afrikada imtiyazlar verilecek, wti'de imtiyazlar verilerek, 6 — Tunusta gin İlalyan - Fransız müşterek himayesi teessüs edecek, 7 — Almanya ile İtalya Süveyş kanalı olunacak, aresine kobul dığından bu hareket garibimize gidi. yor. Hattâ kahvelerde: — Garson, garson, garson! Bana bir kahve, kahve, kahve! diyenler € kadar çoğalmış ki; şimdi | garsonlar bir defn kahve diyene kahve getir . miyorlarmış! Dedi, O zaman aklıma geldi. Nasrettin Hoca bir şaşı kadınla evlenmiş. Ne zaman eve bir şey getirse karısı şaşı, lık yüzünden çift görerek: — Aa!! Efendi! Neden iki tanc aldın? Dermiş. Gerçi hediye nevin. den şeyler için bu görüş hocanın dr (Lütfen sayfayı çeviriniz) () Her yıl Hicaza gönderilen pa. dişah vekilinin hareket alayı.