22 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

Türk Safosunun İğ . TEFRİKA No. 110 Sadrâzam MİL Laimmoz Sipahilerin İsyan Hazırlığına Karşılık Yemişçi Paşa da Yeniçerilere İltica Etmişti. undan dolayı da başları ö. ne eğilmişti, dudakları ki. Milenmişti, sessiz bir akışla kay- naklarina dönüyorlardı. Fökat bu sessizliğin altında ya- man bir gazap saklıydı. Yalnız e lebâşılar değil, neferler de kendi. lerine ricat acısını tatıran Ye. mişçiyi parçâlamıya yeni baştan andiçiyorlardı. Onların hepsi, ertesi gün seher. le beraber yine o konak önüne gelmek ve birlike getirecekleri baltalarla, kancalarla vığursuz sı. ğınağın altını üstüne getirmek İ- çin nefisleriyle ahtlaşıyordu. İşte yiğitliği sık sık söndeleten gaflet burada, bu andlarda ve bu ahtlardaydı. Çünkü sipahiler, Ye. mişçinin hayatına hâkim olduk. larını kuruntularken, yariha da tahakküm edeceklerini sanıyorlar- dı. Halbuki yarın, hiç bir fâni kuvvetin mahkümu değildir ve ancak Allahın iradesine bağlıdır. Gün doğmadan gecenin koynun. dan neler doğacağını kimseler takdir edemez, anlıyamar. ipahiler, fânlliğin en büyük vasfı olan bu aczi — bi. leklerinde ve yüreklerinde hisset. tikleri kuvvetin gururiyle — w- Butmuşlardı, yarının ellerinde bu. lunduğuna inanarak, bir çok kan- h hulyalar besliyorlardı, Onlar, bu gafletin wekri içinde uyuya dursunlar, Beride Yemişçi Hasan paşa, mükemmel surette çizilmiş plânına göre, harekete başlamıştı ve sipahilerin saray ö. nünden dağılmalariyle © bersber, kılığını değiştirmeğe girişmişti, maksadı — o güne kadar yalnız şehzade Korkud tarafından tecr'i- be olunmuş, lâkin müsbet bir ne. tce vermemiş olan — tehlikeli bir yola girmekti (1). Bu yol, “Hayatım da, malım da sizindir, deyip, yeniçeri ocağına sığınmak. tan ibaretti. Ocaklılar, kendileri. ne iltica eden katilleri bile hi - maye ederlerdi, cezadan kurtarır- lardı. Bir sadrazamın ellerini aça aça ve yalvara yalvara aralarını gelmesine elbette kayıtsız kala - mazlardı. Kaldı ki, yeniçeri ağa. sı, yeniçeri çorbacıları, orta zabit. leri bu iltica bahsinde kendisiyle anlaşmış bulunuyorlardı. Onun kıyafetini mükenimel surette değiştirdikten sonra yatsı vakti — herkesin camilerde bu. Junmasından istifade (ederek — sarayından çıktı, iki hizmetkârin arasında Ağakapısına gitti, yeni- çeri ağasının konuğu ve ocağın si. ğıntısı sıfatiyle orada kaldı. Fakat boş durmadı. Ağayla va. ziyeti gözden geçirmeyi mütea » kıp, vezirliğini takındı, iş görme- ğe koyuldu. Sarayından çıkmadan önce tezkerecisini çağırtmış ve o da Ağakapısına gelmiş olduğun - dan (2) mücadeleyi padişaha ve valide sultana arizeler Yazmak suretiyle açtı. Safoya zönderile- cek kâğıt, sadece yardım talebin. den ve hulüstan ibaretti. Fakat hünkâra yazılan telhis mühimdi, gu şekildeydi: “Hâlâ ifta (Müftülük) mevkiin. de bulunan Mevlâna Sunullah © fendi eşkıyaya penah ve muir o. lup, evvelce birader zadesi Çele. bi Kadı nam hokka nârazı ile va. sıtasiyle celâli Kara Yazıcıdan © tuz bin kuruş alıp, serdar Sinan Zade Mehmet Paşayı azlettirdi. ğinden gayri zorbalarla ittifak & le kâh divane gubü ettirip kapıa. ğasiyle kızlarağasının obaşlarını kestirip şimdi de vekili saltanatı uzma olan kölenizin katline taal. lük eder teklifler dağdağasiyle 4. “demi kaygulu edip bunlardan ma- TT ada lisana gelmiyecek © tedarikle. re (3) mübaşeret edip her fitnede hazır, şerrüfesada bâlstir deyu cümle yeniçeriler müftü merku. mun izelei vücudü lâzımdır ki, bu zorbalar tuğyanı bertaraf ola der. ler. İzale olunmazsa, bari Rodos ceziresine nefyü iclâ olunup fet. va hizmeti bir salih ve mütedey. yin kimesneye verilmek mühim olmakla, Anadolu kazaskeri Mev. lâna Mustafa efendi dâileri salih Mansıbı fetva ana İnayet buyuru. ve dindar ve afif ve perhizkârdır. lup yeri o İstanbuldan münfasıl Mevlâna Mustafa dâilerine sada. kâ buyurulmak babında ferman padişahımızındır. asan bey zade telhis vo va. Jide sultana sunulacak eri. zeyi yanıp Yemişçi vezire verin. ce o, koynundan güzel iki desti. mal çıkardı, kâğıtları bunlara sar- dı, yanına koydu, sonra tezkere- cisine şu emri verdi: — Bütün vezirlere, bütün ho. calara, cebecilere, topçulara, tersa. ne halkina, esnaf ağalarına bu- yuruldular yaz. Her kim ki, pa dişaha itaat üzeredir, tepeden tır. nağa kadar silâhlanıp seherle bi. le Süleymeniye camii hareminde hazır ve emre munlazır buluna- Jar! Tezkereci, çala kalem buyurul. duları çiziktirdi, yeniçeri ağası. nın adamları vasitasiyle de Onart gece yarısından sonra sahiplerine gönderildi. Yemişçi uykuya ili . fat etmiyordu, hayrete değer bir uyanıklıkla harp hazırlıkları yapı. yordu. Dört yana dağılan buyu. rulduların hürmetle karşılandığı anlaşılınca, yani cebeci, topcu, ge- mici gibi askeri zümrelerin de si. pahilerle mücadeleyi kabul ettik. leri tahakkuk edince haris vezirin neşesi son hadde geldi. Üçüncü veya dördüncü defa o- larak — uykusuzluğa mahküm ot. tiği — yeniçeri ağasiyle birlikte yemiş sohbeti yaptı, bir sürü nar ve bir sürü ayva yedi. Vakti ge. dince, Ağakapısı imamına uyup. sabah namazı kıldı ve kendi a. damlarından biriyle hünkârın, va- Bir Ihm VİAGRA lide sultanın kâöğrtlarını Saraya yolladı. Giden adamın yeniçeri ağasına bitap edilerek yazılmış bir hat ile dönmesi ve kendilerine buyurul. du yollanan ocaklar halkiyle cs. naf kühyalarının, büyük ve kü. çük rütbeli hocaların Süleymani. ye hareminde toplandıkları habe. rinin gelmesi üzerine Yemişçi ve. zir, bir çok dualar okuyup, sağı- na soluna üfledi, yeniçeri ağası Deli Ferhadın ardına takıldı, av. luya inen merdiven başına geldi. O büyük avlu, iğne atılsa yere düşmiyecek kadar sıkı bir şekilde yeniçeri ile doluydu. Odabaşıları. nın kumandası altında orta orta oraya gelen bu devşirms askâr, harbe gidiliyormuş gibi silâhlan. dırılmıştı. Deli Ferhat merdiven 'başmda durdu, heybetli bir sükü. netle gözlerini kendine çevirmiş olan askeri gözden geçirdi ve te. şıdığı lâkaba lâyık bir tavırla ba. gırdı: (Devamı var) (1) İzinci Beyuzıdın tahtını oğuların- dan Ahmet sultana bırakmak İstemesi üzerine kopan kürültüler ve Yavusun babasına karşı isyanı sırasında yehzede Korkurt dr yeniçeri ocağına İltica et - mek süretiyle bahtını denemek ve tah- ta namzet olmak istemişti, Fakat yeni geriler Karkuda san derece ihtiram termekle iktifa, taht için de Yavuz ia- Taftanı olmakta ısrar eylemişlerdi: (3) Hadım Süleyman. masaya, İleisül. ki Ahmet bey o sırada Yemişçi Hâsana kâ» iplik ediyordu. Nâima'ya mehaz olarak raktığı tarihte şöyle diyor: d “Bu Sekin nütüyan dahi evvel e vanda evime revan oldum idk Hasan paşa yatsı vakti tebdili suret piyade iki ikâiri yârar ile kale kapısından çi » kapısına varıp b han olmuş, gece Yemenli Hüseyin ağa ile Sari Ali oğa mensline uğrayıp “divitiniz ile bir kaş tabak kâğit alıp ağa kapikına varasız” dediler ve acele ile © gittiler, Bu hakir dahi ecele ile atlanıp Ağa kü“ pısına vardım. Gördüm ki Hasan paşa sadrı mgeliste oturuyor. Fakiri göricek payei sefiri âlâya (padişaha demek) bir kâğıt imlâ ettirdi... (Naima, Ci 8: 300). (8) "Tsana gelmiyecek tedarikler- den maksat veliahdı tahta” çıkarmak düşünceridir. Yemişçi bunu söylemekle padişahı telâşa düşürmek istemiştir. alin “Acı Neticesi Bir meraklı karlimiz Baritalar yaparak, hesaplar tutarak, günlerini harcayarak ve emek vererek Şişhane - Sütlice arasında- ki yolsuzluktan ne derece zârur görüldü- dünü tesbit'etmiş, Bugün Şişhane yokuşu. başından kal- kan bin #dam dört kilometre mesafedeki Sütlceye gidebilmek için o Galatasnray, Taksimi, Harbiye, Pangaltı, Şişli, Hürriyet- tepesi, Darülüceze, Kamento yokuşu, Halı- coğlu yalu ile ve 12 kilometre katederek ghdebilmektedir. Bunun sebebi dört kile- metrelik Şişhane, Kummpaşa, o Tersane, Hasküy, Haheoğlu yolunun boruk olma- dar, Şişhane ile Sütlice #rasında Mezbaha, buz "fabrikası, deri ve saire fabrikalarına sit ösgari seksen kamyon İşlemekte ve bu yol bozukluğu yüzünden bu kamyonlar & nede sağari 505020 kilmnetre fazla yol ka- tetmektedirler. Bu yüzden de harice her sene fuzuli olarak 23840 lira benzin para- , 23700 lira olomebil amertismanı, 6640 ize Mtk parası, 2820 lirm yağ ve sâire masrafı olarak 57 bin İira çıkmaktadır. Bu helin 20 senedenberi devam ettiği hesap edilme barice fuzuli olarak 1,140,000 Hira çıkmış demektir, Bu para İle bu yalu hem de örnek bir şekilde ve baştan beşa fih- amlı bir halde yapmak mümkün olduğu- ha göre ihmalimizin ne kadar şayanı esef neticeler verdiğini anlamak müşkül gi - maz Maraklı karilmizin yaptığı | tetkikler, hesiplar, haritalar rezdimizde mahfuzdur va alâkadarlara tevdie hazır bulunuyoruz. Kariimiz mütaleslerında haklı görülmek- tedir, i * Çirkin bir müziplik Kızillopruklar Kalamış vapur İskelesi- ne giden bir sahil yolu vardır. Bu semsis oturan yerli ve yazlığa gıkmış halk gece- leyin serin deniz havasından İstifade et - mek üzere bu karanlık kumlü yoldan yü- rümektedirler, Halbuki bir çok yaramaz çocuklar ile ayni kafada kösköcu adamlar bu yol üzerinde otuz santimetre derinii- Binde kuyular kazarak halkın zevkini bog- makfa ve açtıkları çukurlara geceleri dü- genlerin örkalarından kıs kıs gülüp eğlen- mektedirler. Bu ne vahşi zevktir? Kumda eğlenmek İçin başka vasıta yok mudur? Ve neden kuyu uçanlara kimse ses çıkar mamaktadır? İster geçenleri kuyulara düşürmek kas- tiyle, ister eğlenmek maksadiyle olein, pe küçüğe, ne büyüğe bu sahil yolu üze- rinde kuyu açmağa meydan verilmemeli- dir, Hava almak İsteyen halkın önüne ma- ni açan yaramazlara Belediyenin hadlest- ni bildirmek Üzere şiddetle nazarı dikkati. ni eelbetmeyi faydak bulduk. Kisiltoprak iskelesi, iskele kayıkçıla - rından: Mustafa, Salih, Fehmi TAN BANİ LE Yİ 22.71.99 Düzcede Atatürk Gü Düzce (TAN) — Atatürkün kasa. bamizı ziyaretlerinin dördüncü yıl dönümü olan 18 temmuz günü, me » rasimle tesit edilmiştir. e Köylerden yüzlerce atlı gelmiş, Düzce (o baştan başa taklar ve bayraklarla süslen miştir. Merasimde, bir kaç hatip, ez- cümle Halkevi reisi Hikmet ve mali. ye memurlarından Reşat Yılmaz, bu yıldönümü hakkında izahat vermiş. İler; küçük Özcan, Atatürk ve İsmet İnönü şirini okumuştur, Bundan son. ra kaymakamlık bahçesine gidilmiş. oradaki Atatürk anıdına bütün te- şekküller tarafından çelenkler ko - nulmuştar. Geceleyin de Halkevinde gençler tarafından eğlenceler tertip edilmiş. tir, BURSADA Susuzluk Başgösterdi Bursa, (TANI — Sıcaklar birden. bire artmıştır. Hararet derecesi göl gede 35.26 yı bulmaktadır. Bir çok aileler bu senede Ulu. dağda kamp kurmuşlardır. Sabah ve akşam muntazam otobüs servis. leri kampla irtibatı temin etmekte. dir, Bütçesi bu kampa iştirake müsa. it olmayanlar, fırsat buldukça Ulu dağa, Nilüfer boyundaki Geçit kö - yünün serin gölgeli çınarları dibine, Mudanyada denize gitmektedirler, Diğer taraftan, bir su şehri olan Bursada, her sene olduğu gibi bu yil da sular azalmış, çeşmelere muayyen vakitlerde su verilmeğe başlanılmış- tr. Bu hal en çok Yeşil, Emirsultan ve Yıldırım semtlerinde göze çarp - r. Alâkadarlar bu vaziyetin, lerini sulamak için o hesapsız Sar. fiyatta bulunmasından ileri geldiğini söylemektedirler, Borda Telsiz İstasyonu Yapıldı Bor (TAN) — Devlet Hava yolla- ri idaresinin Ankara - Adanâ arasın. »İda sefer yapan tayyarelerinin seya hat emniyetlerini temin için burada. hükümet binasının iki odasında, bir telsiz istasyonu tesis edilmiş ve faa- liyete başlanılmıştır. İstasyon, tayyarelerle daimi suret. te temasta bulunarak onlara telsizle hâva şartlarını ve bulundukları mev. kii bildirecektir. pm İki Muhtar Dövüştüler Yalova, (TAN) Ötedenberi yekdiğeriyle geçinemeyen (Kayacık nahiyesinin eski muhtari Vehbi ile yeni muhtarı İsmail, kavga etmiş - lerdir. Vehbi tarlasında çalışırken İs- mail ona sataşmış ve dovüşmeğe baş. lamışlardır. Jandarma, kavgacıları ayırmış ve buraya getirmiştir. Mu - ayehe neticesinde, Vehbinin üç gün- de, İsmailin de yirmi bir günde iyi- leşecok derecede zedelendikleri an - laşılmaktadır. Sorgularının sonuna kadar Veh - binin mevkuf tutulması kararlaştı - rtlmıştır. Safranboluda İmar Safranbolu 21 (A. A) — Yeni Belediye istimlâk kanunu kasabanın imar plânı tatbikatı işlerini kolaylaş- tırmış olduğundan Belediye meclisi fevkalâde bir toplantı yaparak imar mıntakasının istimlâk ve tanzimi için bütçesinden on bin lira ayırmış ve Belediyeler Bankasından da 50 bin lira borç almağa karar vermiştir. egri İzmirde Zehirli Gaz Maskeleri İzmir, (TAN) — Şehrimizdeki bazı şirketlerle, hususi müesseseler, memur ve müstahdemlerine zehirli gazlerden korunma maskesi tevzi et- mektedir. Bunlar, di an doğru - ya merkezden satın aldıkları maske. leri memurlarına taksitle vermekte- dir. emer any | kültürel ee İzmir, (TAN) — tanzimi oldukça flerlemiştir. Fuarm en güzel köşelerinden bi- ri, (dünkü, bugünkü, yarınki İzmir) paviyonu olacaktır. Fuar mevsiminde İzmire gelecek. lerin her türlü istirahatlerinin temi. ni, kolaylıkla otel, Tokanta bulabil . meleri, yiyecek ve yatacak yerlerin ucuz olması için de çalışılmaktadır Oteller, pansiyonlar tesbit-edil - miştir. © . Fuarda Manisa pavyonu Manisa valisi Faik Türel, Fuar - daki Manisa paviyonunu görmek ve yapılacak tâdilâtı tesbit etmek üze. re şehrimize gelmiş, tetkiklerde bu. lunmuştur. Manisa paviyonu bu sent biraz daha genişletilecek, dekorasyo- nun cazip bir şekilde hazırlanması. ha ehemmiyet verilecek, paviyonda Manisa vilâyetinin iklısadi, / zirai sahadaki. ham üz ettiriTESEKtir” — İzmirde yeni telefon tesisatı İzmir, (TAN) — Münakale ve Muhabere Vekâleti, şehrimiz otoma. tik telefon tesisatını tevsie başlarmış. tır. Karşıyuka ve Güzelyalı semtle - yfad8 de yeni hatlar gli çekili Abone İzmir Belediyesi Şehre Yeni Tesisat Yaptırıyor İnciraltı plâjında yapılan yeni tesisat Dokuzuncu İz -)müracaatleri günden güne arttığın - mir Entemasyonal Fuarının açılma. | dan, tesisatm santral ile birlikte esas. sına bir aydan az bir zaman Kalmış. İl olarak genişletilmesine çalışılacak. tır. Fuar sahasında hummalı bir faa. |tır. İzmir - Aydın - Nazilli şehirler liyet vardır. Dekorasyon işlerine delarası otomatik telefon tesisatı, mal. başlanmış, ve paviyonların tertip veİzeme tedariki için muvakkaten dur. durulmuştur. C. H. Partisi İzmir merkez binası İbtiyacı karşılayamamaktadır. Ev. velce ayrılân para ve yeniden isteni- İen tahsisatla mükemmel bir bina ya- pılacaktır. Binanın Cümhüriyet mey danında' inşası ve gelecek seneye ka. dar ikmali mükarrerdir. İnciraltı plâjı güzelleştirildi Vilâyet muhasebei hususiyesin - den ayrılan 72 bin lira ile İnciraltın- da güzel bir gazino, soyunma odaları yaptırılmış. plâj tanzim edilmiştir. İnciraltı bu sene çok rağbet gör- mektedir. Havagazı ve elektrik tesisatı genişletiliyor Elektrik ve tramvay şirketi, Na. ha Vekâletinin müsaadesiyle, mey . cut tesisat ile fabrikasını tevsie baş- lamıştır, Yeni bir santral vücude ge- da İstenildiği miktarda cereyan ve - rilecektir. Belediyenin havagazı fabrikasın. daki ıslahata devem edilmektedir. Bina İnşaatı tamamlanmıştır, 220 bin liraya Almanyadan getirilen ma- kinelerin montajına başlanmıştır. BULMACA Dünkü bulmacamızın halledilmiş şekli 1234667169 10 BS gavur BUGÜNKÜ BULMACA 123 4967169 10 Soldan sağa 1 — Ölmüş bir Türk gat 3 — Büyük © Meyve, 3 — Geçkin e Bir isim, 4 — Hafırismak © Bir hart, 5 — Bir harf g Bir ağaç © Bir hart, 6 — Kasapta bulunur © Kali g Üye, 7 — İşki © Bir kadın ismi, 8 — Gaye © Bir cihet, $ — Bir spor g Bir rapi edatı, 10 — Çehre © Bir © uzvumuz, © Bir hart, Yukarıdan aşağı 1 — Dayanmak, 2 — HAM © Kaide, $— Bir meyve g Cedit, 4 — Bir kar? © Denizde bölünür e Futbol oynanır, 8 — Esmekten bir emir © Bir hayvan © Sart edatı, 8 — Sicnkta olur © Bir harf g Yemek, liçin, harman makinelerine © Şebinkarahisarda Mahsul Çek İyi $. Karshisar (TAN) — Havasının ve suyunun iyiliği ile şöhret bulan kasabamız, Giresun halkmın sayfi. yesi ölabilmeğe müstaitken, gelen bir çök Giresunlunun hemen döndük- leri görülmektedir. Bunun © sebebi, Ş. Karahisarın bakımsızlıktan güzel. liğini kaybetmekte olması ve Beledi. yenin temizlik işlerine dikkat etme. mesidir. $. Karahisar, fasl bir Bolediyeye malik olduğu gün, daha çok misafir celbedebilecek, bundan da kendisi is- tifade edecektir. $. Karahisar Halkevinin spor şu. besinden başka şubeleri az çok faali. yette bulunmakta iseler de bilhassa temsil * kolu iyi çalışmaktadır. Bu hafta “Mavi yıldırım” piyesi orta « mektep müsamere salonunda temsil edilmiş ve kalabalık bir halk-kitlesi tarafından alkışlanmıştır. Evin diğer şubelerinin ve bilhassa spor şubesi - nin de çalışmalarını arttırmaları lâ - sımdır, Bu sene Ş. Karahisarda (mahsul çok bereketlidir. Bu sebeple köylü sevinmektedir. Ancak mahsulün da- ha çabuk ve zahmetsiz elde #dilmesi ihtiyaç vardır, Köylünün bu ihtiyacını fe . min edecek yolları bulmak lâzımdır. Ş. Karahisar Ağırceza mahkeme. izasından Lütfi Ömer Baş, Bitlis 5 sorgu hâkimliğine tayin edilmiştir. — Kınıkta Elektrik İzmir — Bergamanın Kınık Be - lediyesi tarafından inşa ettirilen e - lektrik santralının açılma resmi, va. imiz Etem Aykut tarafından yapıl. mıştır, ——— 7 — Atnasyada doğmaş g Bir seli harf, 8 — Yağsız peynir © Başlamak, sebat 9 — Büyük g Bir uzvumuz, 10 — Dini hüküm € Feci, yeis veren.