17 Temmuz 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN İhata Siyasetini Kim Takip Ediyor? Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Imanların sulh cephesi aley- hinde ileri sürdükleri en bel. Ti başlı iddin, sulhçuların Almanya. yı abloka altına alarak, onu boğmak istedikleri ve bunu da Almanyanın meşru emellerine kavuşmasına kar. şı gelmek için yaptıklarıdır. Sulh cephesi, Avusturya ile koslovakyanın, nihayet Arnavutlu. ğun istilâsından sonra kurulduğu i- gin böyle bir iddiaya yer yoktur. Fa- kat vaziyet biraz tetkik edilirse, i- hata siyasetini tatbik etmek istiyen. lerin mihverciler oldukları derhal göze çarpar. Fransanın vaziyetini gözönüne ge- tiriniz; Mihvercilerin İspanya harbi- ne müdahaleleri ve İspanyol halkı- nı ezmeğe yardım etmeleri netice. sinde, Fransa üçüncü bir cephe ile de meşgul olmak mecburiyetinde kaldı ve üç tarafından çenber içine alındı. Eğer mihverilerin iktidarla. rında olsa, şüphe yok ki, bu çenberi tamamlamak için ellerinden gelen her şeyi yaparlar. Ellerinden gele. mediği için Fransayı tam bir çenber içine alamıyorlar. Lehistanın o vaziyetini gözönüne getirirsek, ayni manzara ile karşıla. şırız, Lehistan da Çekoslovakyanın par. çalanmasından, Bohemya ile Morav- yanın Almanyaya geçmesinden, Slo. vakyanın Alman nüfüzuna boyun eğmesinden sonra, üç tarafından da Almanya İle çevrilmiş oldu. Daha sonra Yugoslavyaya bakınız. Bir taraftan Almanyanın oAvustur. yayı İlhak ederek, onunla komşu ol. duğunu, Macaristani da kendisiyle birlikte harekete icbar etmek istedi. ğini, diğer taraftan İtalyanın şimal. den ve cenuptan Yugyoslavyayı kıs- kac İçine olmıya uğraştığını, mihve. rin... çenberi lamamlamak içim, Bulgaristanı iğfale uğraştığını ve Yuçoslay Bulgar mukarenetini zor. ladığını görürüz, Romanyaya karşı takip olunan hattı hareket te bunun tıpkısıdır. Ona karşı da, bunlara benzer bir i- hata çenberi içine alma siyaseti ta. kip olunmaktadır. Vaziyet tem hu merkezde olduğu ve mihvercilerin esas hedefi, ivıkâ. nın müsaadesi dairesinde her yerde komşularını çenber içine almak ol. duğu halde, sulh cephesinin bu te. şebbüslere mukabele için değil, fa. kat kendilerini çenber içine almak için teşekkül (ettiğini iddia etmek, hakiki maksat ve hedefleri gizle mekten başka hir şey sayılamaz. Fakat hakikat o kadar sarihtir ki, her hangi bir şekilde tevil edilmesi. Çe. ne imkân yoktur. | Nitekim Arapları Türklere karşı kışkırtmak ve Arapları hattâ Türk-| lerle mileadeleye davet etmek te, ayni siyasetin daha başka bir sala. da tatbikine teşebbüstür. Mihverciler bu şekilde hareket et. tikleri ve bütün bu hareketleriyle başka milletleri esir etmek istedik. lerini gösterdikleri halde, sulheula- rın biricik hedefi buna karşı gelerek sulhü korumaktır. Gösterdiğimiz misaller o kadar s2. rihtir ki, sözü uzalmıya hacet kal- miyor, | Fakat mihverciler tarafından her| sahada takip olunan ihata siyaseti. nin bütün içyüzü anlaşılmış ve sulh cephesi bu siyaseti meramına ©r- mekten menetmiş olduğu için, mih- vercileri husran çırpıntıları içinde Şaşırmış bir halde görüyoruz. Şaşkınlığın akhselime yer verme. | si imkân ve ihtimali henüz zall ol. mamıştır, ——— —————ğ——ş— Finlândiyada Büyük Manevralar Eelsinki, 16 (A.A.) — Finlandiya ordusunun bu ayın sonunda yâpaca- ğı manevralar, Finlandiyada şimdi. ye kadar yapılmış olan askeri m4- nevraların en mühimlerinden ola. caktır. Çünkü bu manevralara sivil muhafız kıtaatiyle bütün ihtiyat 70- bitleri ve Zabit vekilleri de iştirak edecektir. SON A Maliye Vekili! Vardı —— İFuat Ağralı, Abdülfettah Paşa İle Seyahat Etti Kahire, 16 (A.A) — Anadı jansının hususi muhabiri bild lu & or: Maliye Vekili Fuat Ağralı 'Tran. |sicüm silvanya vapuru ile ve Mısır Harici. ye Nazırı Abdülfettah paşa (le bir. riyasetinden müstafi Suriyede Son Vaziyet Din Mısıra Vataniler Yeni Idare Şeklinin Aleyhindeler Halep, (Hususi) — Suriye Rei - huru Hâşim bey Attâşinin isti- fasından sonra Meclis reisi, kabine Nasuhulbuba. likte İskenderiyeye gelmiş, hariciye TİYİ iş başına ve mebuslari fevkalâ- müsteşarı, mahalli erkân, İş Bankası de iştimaa davet etti. Fakat, ayni direktörü ve kalabalık bir halk ta-| günde Suriye Âli Komiseri Meclisi rafından karşılanmıştır. Bugünkü gazeteler bu münazebet- le neşrettikleri yazılarda Cümhurl. yet maliyesinin tekâmül ve intiza- mından ve Türkiyenin dünyadski mali itibarından (sitayişle * bahset- mekte ve Vekilin fotoğraflarını der- ceylemektedirler. İtalyada Körler Tayyare Müdafaasında Kullanılacak Roma, 16 (A.A.) — Askeri maka. malin ittihaz etmiş oldukları mü. karrerata nazaran körler varele- re karşı müdafaa işlerinde istihdam edileceklerdir. Filhakika işitme kuv- vetleri fevkalâde münkeşif ulan kör. lerin ses İle mevki tayin etme işin. de kullanilacak âletlerin İstimalle. inde istihdam edilebilecekleri anla. Imıştır. Yakında mebusan meclisine bu hususa sit bir kanun lâyihası tevdi edilecektir. İProns Pal Meliereye? Hareket Etti Belgrad, 16 (A.A) <- Prens Paul ve Prenses Ol- ga, dün akşam İngiltereye hareket etmişlerdir. » Prens Pol, Kralın misafiri olacak Belgrad, 16 (A.A) — Yugos- lavya Naibi Prens Paul ve Pren- ses Olga İngiltere kral ve kra- İlçesinin misafiri olacaklardır. Seyahat hususi mahiyettedir. Prehs Paul ve Prenses Olga, İn. giltereye, tahsilde olan iki o- Bullarını görmek Için gidiyor- lar. Bununla beraber; yanında hariciye nezarı bir memur verdir ve Londrada mühim görüşmeler yapacağı bildirilmektedir. | feshedip, kanunu esasiyi durdurunca Meclis topianamadı. Ali Komiser, Suriyede ademi mer. keziyet usulünün tatbik ve hüküme. idürlerle idare edileceğini ilân iliye müfettişi | Behiçül hatibi dahiliye müdürü ve müdürler velisi tayin etti, Bunun üzerine Be- aiçülhatip te bir kararla iktısst mü. İdürlüğüne Yusuf Ataullah, adliye müdürlüğüne Halil Rifat, maarif müdürlüğüne Abdüllâtl ve maliye müdürlüğüne Hüsü Baytarı tayin etti. Şimdi Suriye hükümeti bu mü. dürler vasıtasiyle idsre edilmekte. dr, AM Komiser, .Şamdaki son beya. natında bu idarenin muvakkat oldu. ğunu bildirdi, Tokyo Müzakereleri Japonları Umitlendirdi TAN İ Diğer tarakan yeni hükümet Ha- lepte vatanilerin organı olan Enne. zir gazetesini kapattı Halep kütlei vatani lideri Sadul- lah Câbiri - Şamdan Halebe geldi. Kütlei vatani, yaptığı bir toplantıda bütün fırkaların birleşmeleri çare. sini tetkike başladı. Dağılan küt .| le ricalinin tekrar fırka ile çalıma. | sı temine gayret ediyorsa da, hali. | hazırda kütle pek dağınıktır. Halep halkı, yeni idare karşısında şimdilik sakindir. Fakat kütlei va. tâniye ricsli bu idarenin şiddetle a. leyhinde olduklarışdan © balkı da kendileriyle | teşviki mesaiye davet etmektedirler. z Hükümet ve bazı fırkalar tarafın. dan alınan tedbirler üzerine Halep. te Alman ve Italyan propagandası hafifledi ve hiç derecesine indi. Hat tâ İtalyan organ: olan bazı gazete - ler halkın hücumuna maruz kalma tan korkarak İtalya lehindeki yazı. larını kestiler. Tokyo Gazeteleri, “Japonya İngiltereyi Çindeki Siyasetinden Çevirecek,, Diyor Tokyo, 16 (A'A) — Dünkü gazele: ler İngiliz - Jâpon görüşmelerinde daha ilk dakikadan müşkülât ğını bildirdikleri Kalde bu sabahi mekedirler. Baz: gazeteler İngiliz hattı hare ketinde bir değişme mevcüdiyetini bildiriyor ve müsait bir netice ümi- dini bu intıbaa İstinat ettriyorlar. Bu hususta Domei ajansının yer. diği birkaç gazete tefsiri aşağıdadır: Usahi gazetesi yazıyor: Craigie, İngilterenin Tiensin işi nin esasını teşkil eden umumi mese- leleri müzakereye âmâde olduğunu Aritaya bildirmiştir. Gazete, bu, suretle İngiliz hatti hareketinde bir değişiklik görüyor ve İngilterenin Japon milletinin a- zimli kararını hesaha kattığını vazl. Asahi gazetesi diyor ki: Görüşmelerin neticesi ne olursa 7-| olsun, Japonya İngiltereyi Çan-Kay - Şek siyasetinden vazgeçirtmek hu- İJepon gazeteleri daha/nikbin görün- | susundaki azmini gösterecektir, Tevkif edilen İngiliz Ataşemiliteri * Pekin, 16 (A.A.) — Domei: Pekin. deki Japon ordusunun salâhiyetlar | mümessili şu beyanatta bulunmuş. tur: Geçenlerde Kâlgan yakınında tev. kif edilen İngiliz ataşemiliteri Albay Spear'in muhakemesini yapacak olan sskeri mahkeme, Spear'i diplomatik | bir mümessil olarak telâkki etmiye-| cektir. Zira Spear tevkif edilirken hüviyetini bildirmek fstememiştir. Japon askeri makamları şüpheli hareketlerde bulunmuş olan bir su. bayım diplomatik vaziyetini nazarı |biraz sonra ölmüş, şoför hakkında! itibara alamazlar, Hüsnü Çakır Karabüke - Gidiyor Iktisat Vekili Mühim Tetkiklerde Bulunuyor Zonguldak, 16 (A.A) — Iktısat Vekili Hüsnü Çakır, dün, Zonguldak limanını, Kilimli maden mintaka. Siri tetkik etmiş ve Ereğli ürleri işletmesi raerkezirde yapılan top-), lantıda rsütehassıslar, maden mües. seseleri direktörleriyle görüşerek, Havza hakkında kendilerinden ma- lümat almıştır. Bügün de Kozlu mıntakasını tet- kik etmekte bulunan İktısat Vekili. miz, bu akşam Karabüke hareket c- Olacak mı? Yazan: B. FELEK — Hah! İyi tesadüf! Geçen hafta iki defa geçtim. Seni burada bula. madım, Bugün hiç ümidim yoktu. Çok şükür yakalıyabildim. Merhaba! — Merhaba! Hoş geldin! — Hoş bulduk. Nasılsın bakalım? — İyiyim şükür, Sen? — Vallah bende yine karın ağrı. sı başladı. i — Vah vah! Çok yemiş mi yedin? Ne oldu? — Hayır ne yemiş yedim, ne ye. memiş?, — O halde üşütmüşsündür! — Değil efendim! Değil, — Muammâ gibi lâf etme de söy. — Karnım ağrıyor dediğimi şu kik Yine politika âleminde bir gerginlik var. Harp olmasın diye korkuyorum. Sen he dersin? — Geçende söyledimdi ya! — Söyledindi ama! O geçendeki geçti, “ Şimdi ortada yeni yeni riya- decektir. yetler var. Onun için senin fikrini e RR almak İstiyorum. Amerikanın Bitaraflık | — Bende fikir olsa sana verirmi. Vaşington, 16 (A.A) — Urumiyet #ibariyle Amerika matbuatı B. Roo. sevelt'in kongreye olan mssajını tasvip etmektedir. Bununla beraber, kongre mahfilleri meselenin ou içti. ma devresi esnasında müzekeresi ü. midinden vaz geçmek icap edeceğini bildirmektedirler. Roosevelt, haftanın Parlâmento ruzoamesini tesbit için pazartesi gü- nü demokrat şefleriyle görüşecektir. Buradâ hasıl olan intiba kongrenin 5 ağustosta tatile gireceği merkezin. dedir. ökk ir Ana 2 Aylık Çocuğunu Öldürdü Sivas; 16 (Telefonla) — Yildizeli Teren köyünde; oturan, Mahmut kâ- rsi İÜ yaşında Zehra, (o geyrimeşru surette kazandığı iki aylık çocuğunu boğmak suretiyle öldürmüş, yaka. lanarak tahkikata başlanmıştır. Suşehrinde bir cinayet Suşehri Karaca köyünden Rasim Yücel de, ayri köyden Mehmedi bir ev meselesi yüzünden keserle başı- na vurmak süretiyle “öldürmüştür. Katil, tutulmuştur. Bir çocuk çiğnendi Gürün'den Sıvasa gelmekte" olan şolör Mehmedin idaresindeki 9 nu. maralı kamyon Ulaştan geçerken 7 yaşında bir kız çocuğuna çarparak, başından ve ayağından ağır yaralan. masma sebep olmuştur. Sivas hastanesine kaldırılan çocuk takibata başlanmıştır. İngiliz - Sovyet müzakerelerinin akim kalması ihtimeli günden güne artıyor. Anlaşılan Moskova Chamberlain ile hiçbir muahede imzasına taraf- tar değildir. Çünkü Ruslarda İngiliz Başvekilinin Çekoslovakyaya yaptığı vâdi tutmadığı gibi, Rusyaya vereceği sözü de tutmiyacağı kanaati vardır. İngiliz Başvekili de Sovyetlerin ittifak imzalanır imzalanmaz bir harp ihdasına çalışa- caklarını zannediyor. Müzakereler onun için uzu- yor, ve akim kalma ihtimalleri kavvetleniyor. . Sovyet Kusya ile İngiltere arasındaki müzakerelerin Süpheye düştüğünü gören Almanya, bu vaziyetten İs. üfade etmek üzere, Almanyada iktisadi müzakere. lerdeki ihtisası ile tanınmış olan Her Woltat'ı Mosko- vaya göndermeğe karar vermiştir. Berlin, Rusyaya 125 milyon İngiliz liralık bir kredi teklif edecek ve Kusyodun petrol, kereste ve maden istiyecektir. Mos. kovada meveat bir Alman heyeti, bu plânın tefevrüa- nu Üzerinde mmüzakerededir. * Fransa Moskovaya bir general göndermiştir. İn. gilterenin bir askeri heyet göndereceği söylen- mektedir. , * Polonya ile Almanya arasında Dantiz meselesine dair gizli müzakereler cereyan ettiği bildiriliyor, Varşova yim kardeşim. — Şakayı bırak! Olacak mı? — Ne? — Harp? — Dinle canım! “Olmaz olmaz deme, dünyada ol. maz olmazl,, Diye bir söz vardır. Onun için her Kim ki, sana bir şey için olmaz der. se, sen tekerlemeyi hatırla! Yalnız bak benim anladığuma, Harp olmak için iki taraf lâzım. dır. — Var ya! — Avele etme! İki taraf var. kin iki taraftn da bir takım şeyler daha lâzımdır, — Ne gihi? — Para, mühimmat, asker, silâh, iptidai maddeler ve nihayet niyet, | Harp etmeğe niyet, — Peki? — Dur! Eğer Almanya - Almanya. demiyelim - Bay Hitler harp etmek isteseydi, geçen martta “Polonya ile bu harbi yapması lâzımdı. Çünkü © zaman Polonya ile İngiltere arasın- da ittifak imzalanmamıştı — Bu kâfi mi?, — Dinle! Bizim gazeteler, hattâ Avrupa gazeteleri yazmadılar. Leh. liler bundan bir müddet evvel Bal. tıktaki yeni limanları olan Gidinya şehrinin istihkâmları üzerinde uçan bir askeri tayyareyi düşürdüler. AL manlar bunuda bir harp vesilesi yapmadılar, — Yaa! Bak bunu işitmeiiştim. — Evet! Sonra her geçen gün ar. tık mihver için bir kayıptır. Şimdiye kadar İngiltere ve Fran. Isanın bu kador hazırlanmış olduğu” nu biç görmüş miydik? Balkanlarda kandıramadılar, Hattâ İspanyolları bile harbe girmeğe ikna edemediler. elde etmek istedikleri Bulgarinrı da Ri gazeteleri Dunzig meselesinin sulhen halli mümkün olduğunu tekrar ediyorlar, * Japonlar dünden itibaren Çin sahillerinin ablo- kasını daha sıkı bir hale koymıya başlamışlardır. Japonya Chuançov, Tungşan ve Çaoşiyen isminde daha üç limanı işgale teşebbüs etmiş ve bu liman- larda gemileri bulunan devletlere bu gemileri bir an evvel limanlardan uzaklaştırmalarını bildir. miştir. İngiltere ve Amerika bu talebi reddetmiş- lerdir. Yakında Uzak Şarkta İngilterenin esaslı pi? fasliyeti yaçeneği zornedimektedir. Ba tak.“ dirde Çin sahillerinde bir harp başlaması ihti- mali vardır. * İalya, Londradaki sefiri Grandi'yi adliye nezaretine tayin yesilesile mevkiinden almışi Grandi öteden- beri İngiliz dostluğiyle maruftur. İngiliz . İtalyan Ak. deniz anlaşmasının en şiddetli taraftarıdır. Onun Lon. dradan alması mühim hâdiselerin başlıyacağına bir işaret telâkki edilmektedir. * Tirolde Almanların tehciri bu sahadaki halk ara- sında büyük bir panik tevlit etmiştir. Mussolini- nin bizzat Tirol'e giderek halkı teskine teşebbüs etmesi muhtemeldir. Amerika da bitaraflık kanunucu de. Giştirmek üzeredir. Bütün kozların aleyhlerinde top. landığını gören mihver erkânı, bu harbin göz göre göre onlar için bir felâket olduğunu hesap etineseler bile, onların akıl hocaları ve halk, bu hesabı onlardan daha sahih ola. rak yapar. Onun İçin bana Kalırsa, bunlar harp etmezler, — Ya ederlerse? — Onu bilmem. Yalnız şu fıkrayı dinle, Bektaşi, imama gelip sormuş “— Abdestsiz namaz olur mu? İ- mam cevap vermiş; “— Olmaz. Bektaşi; “— Ben kıldım, oldu,, demiş. Hesapsız, parasız ve isteksiz müs destsiz namazı gibi olur, Mısırda Talebe Talim Yapıyor Kahire, 16 WE Milli Müda- talebelerinin yaz tatillerinde *hafta müddetle askeri talim yapma. larını emretmistir. harebe olmaz, Olursa, bektaşinin ab: faa Nazırı, bütün Mısır Üniversite © Ep) BELEK