30 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

A 30-5-939 BUGÜN Çirkin Telkinat Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Berinin mahut arapça konuşan radyosunun işi gücü, İngiliz - anlaşması aleyhinde mütema- Yen propaganda yapmaktır. Ge- Şenlerde anlattığımız gibi, bu arap- M neşriyatı idare eden propağanda- ra göre, Türk - İngiliz anlaşması - “ih davasını sağlamlıyan ve dünya- N tecavüz şerrinden koruyan bir İtdbir değildir, bilâkis Arap mille- Üni boyunduruk içinde yaşatmak, İP memleketlerini & parçalayıp Paylaşmak için kurulmuş bir tuzak- Bu arapça dili konuşturanlar, her gün tekrar ettikleri bu çeşit Meteyanlara bir tane daha İlâve wt- » Malüm olduğu veçhile İngiliz- İS, Büyük Harp sırasında Arapları al etmişler ve onlara kocu bir A- Tab İmparatorluğu teşkil edecekleri. Mİ söyliyerek Osmanlı devleti aley- şe ayaklandırmışlar, fakat harp *itikten sonra, verdikleri bütün Sözleri unutmuşlardı. Berlin radyo- 'n arapça konuşan Alman propa- Kündası, dün bu noktayı tutturarak, İsgilizlerin Arapları tuzağa nasıl düz iklerini uzun uzadıya anlattık” Ve artık Arapların akıllarını baş- aldıklarını, bir daha aldanmı- aklarını ve bir daha istismar e- €ceklerini izah ettikten sonra, İngiliz - Türk anlaşmasına çe- yevrek, — İngilizlerin bu defada Ürkleri iğfal etmek yolunu tuttuk- Mi, Türklere de arazi verecekle ÜNİ eiyliyetek"ve birka bende bir Köz kamaştırıcı vaatlerde bulu- Mik, Araplara yaptıklarını Türk- re de tekrar ettiklerini söyle Propagandanın dahi b derece ba- ağı akla gelmezdi. Türk Milleti gibi şerefli ve yüksek şuurlu Mix milletin, kararlaştırdığı ve bağ- tan başa benimsediğini güsterdiği bir , İngiliz iğfaline kapılmak, Sazi rüşvetleri cazibesine aldanmak » en âdi, en sefil zihniyetlerin de “olay kolay icat ve tasni edemiye- se Zi 2 propagandasının düşünüp ileri leceği şeylerdendir. 5 Alman propagandacıları, Türkün Sptığı İstiklâl Savaşını her halde $k iyi tanırlar, Fakat bunu tanıyan | iz onlar değildir. Bütün dünya Ya, rabe, Arap komşularımız da kün bütün bir husumet dünyası- a) Karşı istiklâl ve hürriyeti için ma- ! dövüştüğünü, bir tek dakika kim- Ye hoyun eğmemek, kimse tarafın- kap zilmemek için nasıl her feda- ğın göze aldığını, ve kahraman- n asıl bütün dünyaya tanıttığı- dak İyi bilirler. Çünkü komşuluk ayısile bu muhayyirilükul vaka- la, © birinci şahitleri arasındaydı. 24 VE onun için Türk milletinin, “İp vaatlerle | aldanır bir millet! Madığına herkesten daha İyi bil yi, mevkiindedir. Türk milleti, ca- P vaatlerin peşinde değil, fakat yet ve istiklâl davasında koşar kimsenin istiklâl ve hürriyetine ün maz, Bu kat'i hakikatleri bütün dünya ve çok iyi bildiği için bun- Mar, Üzerinde durmak İstemiyoruz. adımız Berlin radyosunun yap- Stı arapça neşriyat ile görettiği he-| gi apaçık göstermek ve bu he-| ka, rin propagandayı da âdiliğin en Yu bataklığına düşürdüğünü gös- termektir, Sulhün golebesi karşısında gayzi- tep enemiyenler, istedikleri bezi ö- yeller. Fakat kervan yürür ve yü- imektedi ye ifara Eazelesinin Lahaye'den aldığı SA babere göre, Holandu hükümeti, pek ai a 25 ilâ 30 bin tonluk harp gemi- »i ç İn$ası hakkında bir kunun projesi Meclise tevdi edecektir. 4,» Pariste Cümhüriyet meydanına ya- « bir noktada bir otobüs ile bir kam- Sarpışmıştır, İki kişi ölmüş, bir kişi ağ Ye altı Kişi de hafif sürette yaralan» mir Yaralılar, hastaneye nakledil- işlerdir. Tecavüz Ihtimaline Karşı Yugoslavya da Ingiltere ve Fransadan Teminat İstiyor Belgrad Mihvere Giremez Yun Paris Sefiri Bir Nutuk Söyledi Paris, 29 (Hususi) — Yu - goslavyanın Paris sefiri, dün söylediği bir nutukta Yugoslav- yanın Roma - Berlin mihverine iltihak ettiğine dair ileri sürü - len iddiaları ve neşrolunan şa- yiaları tenkit etmiş ve daha sonra İngiltere ile Fransanın Romanya ve Yunanistana ver - diği gibi Yugoslavyaya nicin ga- rantiler vermediklerini sormus. Yugoslavyanın ihtiyatlı bir si - yaset takip ettiğini, fakat ideal ve menfaat bakımından Fransa ile birleşik bulunduğunu anlat- mıştır. Yugoslavya taahhütlerine sadık Lohdra, 29 (Hususi) — Yüğoslav. vanrn seki Tirnlerimi o Burada Temsiteden miralay Rugdanoviç mem leketinin vaziyeti hakkında söylediği bir nutukta Yüugoslavyanın coğrafi vaziyeti dolayısıyle medeniyeti tah- ribe özenen vahşi ordulara karşı ge- lecek ilk safta bulunduğunu söyle miş ve “Allah yardımcımız olsun! dedikten sonra Yugoslavyanın taah- hütlerine sadık olduğunu ve dostları ile birlikte hareket edeceğini ilâve etmiştir. Almanya, Ekonomisini Kurtarmak İçin İtalyaya Yanaşıyor Paris, 29 (A.A.) — Figaro gazete. si, Berlin muhabirinden aldığı aşağı- daki haberi neşretmektedir: Kuvvetle ihtimal verildiğine göre, Almanya ,silâhlanma sebebi ile za- yıflıyan ekonomik kuvvetlerinin ye- rinl doldurmak için Italya ile hemen hemen mutlak bir iş birliği tesisine karar vermiştir. Dün Berlin resmi mahfilleri Alman Ekonomi nazırının son kararının Al- man ve İtalvan endüstriyellerini ra- kiplerinden daha iyi ve daha ucuz eş- ya imaline mecbur kılacağını bildir- mekte idi. Zira, iki memleketin bit- tâbi ne İalyada ne de Almanyada bulunmıyan bazı iptidai maddeler hariç, dışardan hiçbir şey almamak için, biribirlerini her sahada tamam- lamaları lâzımdır. zilerin çıkardıkları hâdisenin çak silâh çıkarmaktı, Danzig mümkün değildi, Bu hâdise © Prünsaaı Mühda bie kate “sinde Mister, Montpernasse istasyo- İ" katların yoldan çıkması neti- bir kişi ölmüş, 14 kişi yaralan- kat? İtalya Faşist partisinin eski umum MİDİ Parinacetti, Rejime Faşisti güze- he İne Yazdığı bir makalede Fransada 0- ngiltere, muhtemel bir harbe karşı tedbirleri almakla meşguldür. halinde, memleketin bütün kuvveti milli müdafaa süzumlu (| Harp yuku tedir, Resimde, ya teksif edileceği için, alacak kadınlara şimdiden ziraat dersleri vetilmek- geri hizmetlerinde vazife ders gören kadınları görüyoruz. Değişiklik Vaşington 29 (A, A,) — Hull ta - rafından âyan ve mebusan meclisle- rinin hariciye encümenlerine tevdi edilen tezkerelerin hükümetin #iya - setinde mühim bir değişiklik husule geldiğine bir delil teşkil ettiği siyasi mahafillerde söylenmektedir. Hull, infiradetların tezine şiddet- le hücum eden akşamki nutku ile bu tezkereleri teyit etmiştir. Hullün bu hücumunun İki sebebi vardır: 1 — Malihazırdaki zarurt sükü » nete rağmen mihver (devletlerinin İyeni bir tecavüz veya “sürpriz” leri- ne karşı müteyakkız bulunmanın ve maddi ve manevi bütün kuvvetlerin seferber hale getirilmesine devam et menin sulhü korumanın en İyi çaresi olduğu kananti burada hâkimdir. A- merikanm Tolü psikolojik mahiyeti- ne rağmen büyük bir ehemmiyeti ha- izdir. Rooseveltin 15 nisanda gön - derdiği mesajın umumi mukavemet hissinin takviyesinde başlıca âmil ol- 'duğundan ve nisan başlangıcında Hit HÂDİSELERİN © Dansiz'de son günlerde gümrüğü basinak suretile na- sebebi, o sirada şehre ka- gümrüğünde Polonyanın kontrolü olduğu için, silâhları gümrükten geçirmek gümrüğün kapanmasma ve silâhların kaçırılmasına hizmet etmiştir. * Almanya ile İtalya arasında aktedilen askeri itti- fakın gizli maddelerinden biri de, her iki devle- tin hayati sahalarını tesbit eden maddedir. Bu vesikaya göre İtalya Tunus, Cibuti ve Süveyş Kanalı üzerindeki iddiasında ısrar etmiş, Alman- ya, Akdenizde İtalyan hâkimiyetini ve bütün Italyan iddialarını müdafaa etmeyi, Balkanları Bekleniyor lerin derpiş ettiği bazı teşebbüslere mani olduğundan veya bunları tehir ettiğinden burada şüphe edilme - mektedir. 2 — Dahilde hükümet bitarafık | kanununun tâdiline mani olan ve gayri muayyen olmasma rağmen pek sağlam duran mukavemet cephesini yarmağa teşebbüs etmenin sırası geldiğine kanidir. Amerika donanmasının kuvveti Vaşington, 29 (A, A.) — Bahri he- rekât şefi amiral Leahy, dün akşam radyo ile neşredilen bir hitabesinde Amerikan donanmasının yalnız her- hangi bir düşmanı defedecek derece- de kuvvetli olmayıp belki müteaddit düşman kuvvetlerinin kombinezon - larını da tardedebilecek kuvvete ma- Tik olduğunu söylemiştir. Mamafih a- miral, Amerikanın şimdiki vaziyetini kaybetmemesi için deniz inşaatını 68 nebi devletler inşa seviyesinde bulundurması lâzım gelmekte oldu ğunu ilâve etmiştir. Amerika Hükümetinin! İspanyada Harici Siyasetinde | Bulunan | İtalyanlar Hariciye Nazırının Son Beyanatı| 'eyyereciler Şimdilik Bu Şekilde Tefsir Olunuyor Orada: Kalıyorlar Cadix, 29 (A-A.) — Italyan lejyo- nerlerini nakledecek olan iki vapur, evvelki akşam buraya gelmişti ğ renildiğine göre, dahiliye na runo Suner, azimet mera kümeti temsil edecektir. Juhtelif teahhurlar dolayısile va- purların 31 mayıstan, hattâ 1 hazi- randan evvel hareket etmemeleri | muhtemeldir. Diğer cihetten yaralı ve hasta Ital- yanlar (Geadisca) hastane gemisine bindirilmiye başlanmıştır. Romadan bildirildiğine göre, Ital yan tayyarecileri diğer Italyan eski muhariplerile birlikte 31 mayısta Is- panyadan hareket etmiyeceklerdir. Italyan lejyoner havac: sup zâbitler, küçük zabitler ve asker- ler tayyarelerini muayene edip İs- panyol makamlarına teslim ettikten sonra 5 veya 6 temmuzda Cadix ve- ya Seville'den hareket edeceklerdir. . Ispanyadaki Alman Jejyonerlerini nakleden beş büyük vapur, bu sabah Manş denizini geçerek Hamburga doğru yollarına devam etmişlerdir. minde hü- İngiltere hükümeti, İngiliz - Sovyet anlaşmasının im- zalanmasmı müteakip bütün büyük devletlerin iştira- kile yapılacak bir sulh konferansını teklif edecektir. Bu konferansa tabii Almanya ile İtalya da davet edi- leceklerdir. İngiltere bu hareketi ile, yapılan anla maların tecavüz maksadile yapıldığı hakkında totali- ter devletlerin yaptıkları propagandayı tekzip etmek istemektedir. İngiltere hu konferansta o münazlünlik Avrupa meselelerini hal için yeni teklifler yapacaktır. # Yugoslavya Kral naibi Prens Pol Berlin ziyare- tinden dönüşte Bükreşe uğrıyarak Kral Karol ile görüşecektir, Balkan anlaşmaları, bu mülâkatın > 3 ELEK Havalara Güvenilmiyor! Yazan: B. FELEK B u sene havalarda biraz ıttıratsız lik var. Bugün sıcak oluyor, yarın serin. Gerçi biz sıcak olunca serinlik, serin olunca da sıcaklık is - teriz amma ne olsa insan biraz da bir teviyelik özlüş Geçende bir kaç arkadaş | şöyle Boğaz sırtlarına doğru uzanalım de « dik.. Ufukta buluta benzer bir şey yok- DE. tu. madan bir yağmur başladı. Eğer bir ufak kahveye canımızı (o atmasaydık sırsıklam olmuştuk. Eskiden havadan anlayanlar var- dı. Buluta, güneşe, aya ve yıldıza ba- kar bunlardan ahkâm çıkarırlardı. Meselâ: poyrazlayacak. Derlerdi. Yahut gu - rupta batı tarafı kızarırsa: — Hava lodos olacak, Diye bük- mederlerdi, Şimdi böyle hükümler vermeğe imkân yok. Hiç ummadık zamanda tahavvül oluyor, İşin tuhafı bunu barometreler de gösteremiyorlar. Hava da belli edmemenin yolunu öğrendi, İngilterede: — Hava açıksa şemsiyeni al! Yağ- murlu ise sen bilirsin. Derlermiş. Galiba hizde de ayni nasihati ver « İmeğe lüzum hasıl olacak, Yalnız yaz mevsimindeki bu ta - vvülât ne kadar olsa geçicidir. Her sağnaklan sonra bir çil güneş. Etraf yemyeşil ve herkes pür neşe. Havası muttarit yerler varmış. iBenim coğrafyam pek kuvvetli ol - madığı için nereleri olduğunu hatırlamıyorum. Altı ay yağmur yağ mazmış, Sonra bir ay şaşmadan ya- 'Earmış, falan falan. Ha! Hatırladim. Meselâ Habeşis- tanda yağmur mevsimi diye bir mev sim var. Aylarca yağmur yağıyor. O mevsim geçince her taraf kuru, Bizimki öyle değil! Cumartösi a- çarsa pazar kapar. Pazartesi bulutlu, salı güneşli, çarşamba yağışlıdır. Bunun böyle oluşuna ben mem «- nunum, Çünkü biz her şeyi havadan bekleriz. Eğer altı ay kurak giderse hepi - miz sıcaktan gevreriz alimallah, Vaktinde yağan bir iki yağmurla mahsulâtımız artar. Sebze ve yemiş çoğalır, Maişetimiz kolaylaşır. Hattâ ” iticaretimiz genişler... Hayatı bu derece tabiat kuvvet » İlerine bağlı olanlar de böyle a » rasıra değişen ve hiç bir zaman can sıkıcı bir ittirat göstermeyen İklim gerektir. Bizim için bugün Akdeniz - den, yarın Karadenizden, — öblirgün Yıldızdan esen ve arasıra o sağnaklı rahmetler getiren hava büyük bir ni- mettir, Zaten çoğumuzun mizacı da böy- le değil midir? Fevkalâde Tahsisat Kanun Löâyihası Ankara, 29 (Ten Muhabirinden)— 56 milyon 737 bin lira fevkalâde tah- sisat verilmesi hakkındaki kanun lâ- Yihası; meclis ruznamesine alınmış tır. Löyihanın bütçe encümeninde aldığı son şekle göre, bu fevkalâde tahsisat, Maliye Vekâleti, Emniyet işleri umum müdürlüğü, jandarma genel komutanlığı, Sıhhat, Nafıa, Ma if, Iktısat, Ziraat ve Milli Müdafan Vekâletleri emrine verilmektedir. Bu tahsisat İle hükümet konakları ve Ankara Tıp fakültesi, Trabzon has Cerrahpaşa, Haseki ve Gureba hast, neleri inşaatı ikmel edilecektir, Bu paranın Omütebaki kısmı Mili, müdafaaya ve diğer ihtiyaçla- ra tahsis edilmiştir. Macaristanda Seçim Budapeşte, 29 (A.A.) — Teşrit b tihabat, dün intihabat dairelerinin yarısında hâdisesiz olarak cereyan etmiştir. Intihabat, bütün gün devam edecektir. Kati neticeler ancak yarın sabah ilân edilecektir. 70 intihap dairesinden 53 ünde ilk Ne oldu bilmem, biz farkına var- tanesi inşaatı, muhacir iskân işleri, — Adaların burnu kalkmış, hava esrarmi | | pek | A RE İN Bilal Ba a ME Şİ lee Mİ lir ri ii İliği Gil Na Ji. İtalyanların Franz perlilerine ielerini ve tesbinda Kı İçin hazir olmalarını gün alınan neticeler şimdiden ma Yümdur. Bu dairelerde hükümet par- "tisi 49 mebusluk kazanmıştır. yarı yarıya taksimi kabul etmiştir, neticesinde taayyün edecektir.