24 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

MA 4.5. 939 BUGÜN Sulh Cephesinin Tekemmülüne Doğru Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Psiltere kabinesi bugünkü top- lantısında İngiliz - Rus anlaş- Masmın esaslarını müzakere edeceği n kabine dünden toplanarak diğer bütüm işlerile meşgul olmuştur. Pa- TİS ve Cenevrede bu işe dair yeni- İngiliz - Sovyet Anlaşması Bugün Kararlaştırılacak ayrılmak 3 —— FELEK | Endişenin Faydası Yazan: B. FELEK — Zehirden şifa gelir mi? Gelir; az olursa. Kargabüken gibi, sıçanotu gibi zehirleri az miktarda mukavvi olarak kullanıyorlar. Doktorluğa sapmıyalım. Üstadln- rımız içerilerler. Bu misalden maksadım, bazan he- i Londradan | duğunu bi İlâmentonun tatilinden evvsi Başve-| den mühim müzakereler yapan Lord fikrinde ol- Halifax, kabine toplantısında hazır bulunmak üzere Londraya dönmüş- (Başı, 1 incide) Fransa tarafından yapılan bü- tün müzakerelerin Milletler Cemiye şa gitmiyecek şeylerden de fayda © dilmekte olduğu üzerine nazarı dik- m. zzat hal vermesi Par- tür. Görünüşe göre İngiliz - Rus an- laşması bugün kat'i bir karara bağ- #nacaktır. Bu kararın sulh cephesi- Vİ tekemmül ettirecek mahiyette o- cağı temin olunuyor. Mister Chamberlain en son defaki Beyanatında anlaşmanın yapılması. Wi kuvvetle arzu ettiğini, ideolojik akımlardan zerre kadar tereddüt *mediğini ve mütekabiliyet esasına | “ *n derin saygıyı gösterdiğini anlat- Mış ve güçlüklerin daha fazla sulh “€phesine giren diğer ortakların va- *iyeti yüzünden ileri geldiğini ilâve *tmişti. Mister Chamberlain'in o za- Man anlatmak istemediği cihet, güç- İiklerie © karşılaşmağa sebep olan Moktalardı. Mister Chamberlain'in anlatışını göre İngilterenin Rusya- dan istediği şey, kend Gibi Lehistan ve Romanyaya teminat Vermek ve İngiltere ile Fransanm inatı icra mevkilne koyduğu si- Tada bu teminatın icra et- Mektir, Bunun mârası, Lehistan ve manyaya bir tecavüz vukuunda ere ile Fransanın Rusyanın as- keri müzaheretinden istifade etme- #tidir. Fakat Lehistan, İngiltere ile Tansa bir tecavüze uğradıkları tak- dirde onlara da yardımı taahhüt et- iştir. Bu takdirde teminatı, garp devletleri değil, fakat Lehistan icra *decektir. Vaziyet bu şekli aldığı takdirde Rusya Lehistana yardım et- Miyecek ini ve Fransa icabını N Ibuki Lehistan, yardımı Börse de, yardım etse de uyni askeri Varivette olacağı için bu suale müs- *t bir cevap verilmesi icap eder. Son müzakerelerin bilhasin bu hoktayı temin ettiği anlaşılıyor. Kaldı ki Rusvanın sulh cephesin- * yer alması harp çıkarmağa değil, *0lhü bülbülün sağlamlamağa yar- 'm edecek ve harp tehlikesini hüs ün yatıştıracaktır, meri ve Cenevre komuşmülarının mağ temin ettiği umulmakla be- ber, bütün İngiliz efkârı umumi. Yetinin anlaşmayı bir an evvel ta- Mamlamayı istediğini gözden kaçır- Mağa imkân yoktur. Avam Kamarasında vuku bulan Nü harici siyaset müzakerelerinde my n firkalarm: hatipleri anlaşma a sür'atle intacr lâzım geldiğini i- can emişler ve hükümetin daha tagı, daha gayretli bir hattı hareket ed etmesi üzerinde birleşmişler- İngiltere matbuatı da ayni terinde müttefiktir. Rusya İle am-| e nağa aleyhtar olan gazeteler dahi pişi umumiyenin kat'i kararı kar- e ayni siyaseti tavsiye etmek- aşka çare görmemektedirler, 1, giltere hükümetinin . bütün İn- İZ eikârı umumiyesinin tasvip ve Yidine mazhar olan bu siyaseti in- il “tmesi bekleniyor, belki de İn- © hükümetinin bugün vereceği a bu neticeyi Hân edecektir. »giliz gazetelerinden biri bu mü- Yasla yazdığı bir yazıda İngilte- Dille yeni sulh siyasetini, “İngiliz sil, “nin harici siyaseti, kelimele- seti, “rif etmektedir. Bu da bu siya- “» İngilterede ne kadar derin ve bir milli müzaherete dayan- NI göstermeğe ki te ta, Bulgaristana Çekirgeler ve Hücum Eti Çi den 72) 23 (A.A — Bir kaç gün- Ve veri Bulgaristanın Şark ve Ce ir, #ntakaları . çekirge hücumüna en 5 bulunuyor. Bulut halinde ge Yanı ekinlere inen bu muzır hay- ila karşı mücadele için asker ve tepliler seferber edilmiştir. ya üç elerle birlikte ayal mıntaka. tiş, 7, PİR kadar da leylek akın etmiş- 4 “Ylekler insanların bu âfete kar- Mücadelesine mühin y nü n surette yar- MN etmek, ğ <İmuhtaç olduğunu ti misakına uy miştir. İngiltere kabinesi günkü,, toplantısında yalnız İngi- liz - Rus anlaşmasına ait meselelerle meşgul olacağı için kabine bugün de | toplanarak bu mesele haricindeki| diğer işlerile meşgul olmuştur. Hari. | ciye Nazırı Lord Halifax ugün,, Cenevreden dönmüş olacak ve kabinenin toplantısına iştirak e- derek Pariste ve Cenevrede yaptığı konuşmaların neticesin tir. Kabinenin yarmki müzakereler- den sonra kat'i bir karar vermi bekleniyor ve bu kararın da anlaş- mayı müsbet bir İnkişafa götüreceği anlaşılıyor. Daily Telegraph gazetesinin bildir diğine göre Lord Halifax, Fransız bazırlarının o kendisine yaptıkları muhtelif teklifler arasında bilhassa »daki tekliflerle çok alâkadar ol muştur: 1 — İngiltere, Fransa ve Sov- yetler Birliği, herhangi birine kar- # yapılacak herhangi bir tecayü- yarın i İzah edecek- İspanyadaki Gönüllüler Ayrılıyorlar Leon, 23 (A.A.). — İspanyadaki meydanında toplânarak general konun önünde son geçitletini Imışlardır. Şeref tribününde Alman) ve Italyan davetlilerile İspanyol ge- İneralleri göze çarpıyordu. Geçit General Franko bir nutuk söylemiştir. resminden evvel Riehthofen mukabelede bulunarak, | arkadaşları namına general Franko- ve İtaly i marşları çalındıktan erinin şeref meydanında ölen Iş. yol arkadaşlarının ailelerine ve. tilmek üzere bir milyon pesetayı he- diye olarak hava kuvvetleri kuman- dani general Kindelan'a tevdi etmiş- tir. Merasim, Alman kıtasının halkın heyecanlı alkışları arasındaki geçidi file nihayet bulmuştur. | İspanya ordusu İspanyanın hazari ordu mevcudü 300 bin olarak tesbit edilmiştir. İNGİLİZ | Valide Kraliçesi Kaza Geçirdi Londra 23 (Hususi) — İngiltere Kralı Altıncı Corcun validesi Krali- çesi Mari, bugün bir otomobil kazası geçirmiş, fakat ehemmyetsiz bereler ve bir asabi buhran ile kurtulmuş tür. Neşrolunan resmi tebliğ Krali çenin yalnız bir kaç gün istirahate | bildirmektedir. Kazanın hafifçe geçirilmiş olması İbütün İngilterede derin memnuni- yetle karşılanmıştır. ————— Bulgar Kralının Diplomaları Bulgar kralı Boris, dün birbiri ardı. Varşova ve Berlin üniversiteleri he- i kabul etmişti ünl: Borise tabii ilimler & dniver doktoru diplon v. yeller sitesi heyeti, ri doktoru diplomasını, ee tesi heyeti de tıp fahi «emi tevdi evlemiştir. ! n olduğunu temin et || yarınki “bu-İ| Alman gönüllüleri dün Leon tayyare | yap- |! Alman gönüllüleri kumandan: Von | || ya teşekkür etmiş ve İspanyol, Alman sonra Von Richthofen Alman gönül. li | Rumen Hariciye Nazırı | O Ankaraya Geliyor | O Bükreş 23 (A-A.) — Romanya Hariciye Nazırı Gafenko. | nun Ankarayı 9 Haziranda ziyaret etmesi muhtemeldir. Belgrad gazeteleri, Yugoslav Hariciye Nazırı Marko- viteh'in Romanya Hariciye Nazırı Gafenka ile yapmış olduğu | görüşmeden sonra Belgrada avdet etmiş olduğunu haber ver- | mektedirler. e Markovitch, beraberinde görüşmelerde hazır bulunmuş | olan Romanyanın Belgrad Sefiri Cadere olduğu halde Mirc Del Batran adındaki Rumen gemisi ile avdet etmiştir. İl ze mukavemet İçin aralarında hir karşılıklı yardım paktı caklardır. 2 — Bu üç devlet, Almanya ile hemhudut bir memlekete karşı yâpılacak bir tecavüze o mukave- met için birbirlerine yardım et- mek bahsinde | aralarında bir an- laşma yapacaklardır. 3 — Bu üç devlet, Almanya il doğrudan doğruya komşu olmıyan fakat tamamiyeti bu üç devletten iri veyahut birkaçının menfaati ile bilvasıta alâkadar bulunan bir memlekete karşı yapılacak bir (e- caviize mukavemet için de tuta cakları hattı hareket bahsinde 2- ında müşaverede bulunacak: ir. Daily Telegraph, bu haberi ver imzalıya. dikten sonra, tef. Jarı söyl mahiyeti ektedir: ziyete göre, İngiltere, Fra bir tecavüze muka ; klardı Estonya ve Finlandiyaya karşı yapılacak bir tecavüz takd de ise aralarında müşa nacaklardır. İ Perlimento o mahafili, Başvekil .Chamberlain'in . çarşamba ve per- şembe günü İngiliz - Rus müzekere- İeri hakkında tatmin edici: beyanat- ta bulunacağını ümit eylemektedir. İ Fühakika Parlâmento, yortular münasebetiyle cuma günü tatil dev- resine gi e bi Iskoçyaya gidecektir. f Bijvekilinh Kanada Gençliğinden Ankara, 23 (A.A.) — Kanada gençleri 21 mayısta Gençlik Bayramlar: tesit ederken Türk gençliğine selâmlarını yol- lamışlardır. Gelen telgraf, ve kendilerine verilen cevsp Diya konmuştur: 21 Mayıs pazar günü Genç- lik bayramını tesit eden Kuna- İİ da gençliği Türk gençlerine sa- mimi selimlarını yollar, Kanada Geneliği Milletler Cemiyetinin İçtimamda Arnavutluk Türk Gençliğine Selâm Ney Hotel Vancouver (Kanada) Türk gençliği dostane me- sajlarından (dolayı (Kannada | gençlerine teşekkür eder, kal bi selâmlarını yollar. Türk gencliği namma Ankara Liseleri talebsleri Işi Eylüle Bırakıldı Cenevre, 23 ( , A.) — Milletler Cemiyeti Xenseyi ilk hususi içtimoımı dün saat 12 den 13.30 a kadar yapm Amnavutlağun işg miyeti genel sekreter ne v3 bu meselenin i sırasında kral Zogun ine gönderdiği tezkerenin aza devlet- Mület'er Ce- eylülde asamble mevzuu bahsedilmesine karar verilmiştir. Eski Çekoslovak © Reisieümhuru Benesin konsey azalarından bazıla - mına gönderdiği telgrala verilecek ne- tice hakkında hiç bir karar alınma- mıştır, Konsey, umumi toplantısıni öğleden sonra saat 16 da akdeyli tir, Çin meselesi Umümi toplantıda Çin murahhası Wellington Koo, japonyanın genişle- mek siyasetini tenkit etmiş, memle- ketine mali yardımın genişletilme - ni, japon; ip maddeler ve bilhassa tayyare ve petrol verilme- mesini ve nihayet Çine © yapılacak yardım tedbirlerini tanzime memur umumi komitenin toplanmasını 15 - rârla istemiş ve demiştir k “Çin askeri tedbirler i O, kendi insan kaynakları ile Kendi kendisini müdafaaya azmetmiştir. Ö- nun yegâne istediği şey (Milletler Cemiyetinin ve aza devletlerin hiç değilse paktın, yüklediği taahhütler- emiyor. den bir kısmını ifa Yeni Zelânda, Sovyetler İve Bolivya bu tekliflere müzaheret etmişler, fakat Lort olmadığını söylemişlerdir Reis müzakerelere veril lice hakkında arkadaşlariyir istişore lerde bulunacaktır. Aland adaları işi Finlândiya murahhası Holsti, Fin- lâdiyanm bir parçası olan Aland adalarının bitaraflığın garanti için icabeden tedbirlerin sini kon seyden talep etmek hususunda mem- leketinin İsveçle mutabık bulundu - ğunu söylemiştir. Sander ve Munters de Finlândiyanın bu tulebine müza - heret eylemişlerdir. Belçika murahhası Bourauin tiyle nlândiya ve İsveç hükümetlerinin bü teklifini tetkik ve konseyin gelecek celsesine rapor vermeğe memur edi cek ne - bata muharriri sıl İ İriyle mütearız olmadığını aniatması Birliği | ifax ve Bon-| İnet vaziyetin yeni tedbirlere müsait miğ-| : |179 muh n İngiliz - Sevyet prensip anl masını ilân edeceğine bir alâmet © larak telâkki edilmektedir. Bütü İngiliz efkâri umumiyesi ne-| ticeyi sabırsızlıkla beklemekte ve hükümetin efkâri umumiye tarafın. dan te bir siya ğine kani bulunmak! in hükümetine izahat ver- Varşovaya © giden sefirin perşembe günü döndüğü zaman İngiltere ile Sovyet- ler arasında mütekabil bir yardı paktı akdinin Lehistan noktsi naza- it olunan Löndra; beklenmektedir. Lehistanın Londra sefiri I Hariciye Nazırı ile telefonla İmek istemediği için Varşovaya git- Çünkü telefon hatları Al nyadan geçmekte ve konuşmala- rın Berlinden dinlenmesi muhtemel. dir. Diğer cihetten iyi haber alan mah- lerde söylendiğine ny İ Litvanyanın istiklâlini yfiyetinin hayati bir zaruret | olduğunu ilân edecektir Japonlar 13 Bin Ölü Verdiler Hongkong, 23 (Çin Ajansı) — Ma yısın ikisinden onunu kadar. Japon- lar, zabit ve nefer olarak 13.000 te-| lefat vermiş 2300 ya, gö göre Po uhalaza et- ta, Hankov'dan Şanghay'a sevkedil- lerdir. ta 279 numaralı| Japon nakliye gemisi, 1750 yaralıyı ghay'a götürmüştür. mayıstanberi, Çinliler Han neh- ri boyunca askeri ehemmi- yeti haiz bir çok nakatı İşgal etn erdiç. Bu meyanda Şung »metre cenubunda Vamyaççi nok- tasını işgal etmişlerdir. Vamyaççi'nin zaptiyle Hankov - Işing yolu boyunca imtidat eden Ja- pon cephesi ikiye ayrılmış bulun- maktadır. Tokyo, 23 (AA) — İngiltere, Fransa ve Amerika tarafından Kı langs hâdisesi hakkında gönderilen İnotalara Japonya tarafından verilen cevapta İngiliz - Fransız ve Ameri- kan bahriyelilerinin karaya çıkarı! ması keyfiyetinin “Dostluğa müna. fi,, bir hareket teşkil ettiği ve Ja- ponya tarafından teklif edilen $ nok- tanın bilâmüşkülât tatbik edilebile- ceği bildirilmektedir. AVAM KAMARASI Filistin Siyasetini Tasvip Etti Londra, 23 (Hususi) — Avam Ka- marasi da, Lordlar Kamarası da w takil bir Filistin devletinin teşkili için İngiltere h ükümeti tarafy dan | kararlaştırılan ve Beysz Kitap lân olunan siyaset dir. Avam Kama tasvip etmişler. asında bu karar, reye karşı 268 rey ile kabul olunmuştur. . Kudüs 23 (AA) — Mahpus bu nduğu Palmirden yakmlarda kaçâ rak Arabistana iltica eden Arap şef- lerinden Arif Abdürrazik, söylendi- gine göre. silâhlı bir çetenin başında Maverayüşşerla hududunu geçmeğe muvaffak olmuştur. Diğer taraftan, bu sabah Tel-Aviv civarında bir tethişçi tecavüz vakası olmuş ve altı kişi öldürülmüştür. İ mış. Bizde kati celbetmektir. Geçenlerde bir Frenk gazetesinde okudum: Avrupada harp endişesinin hattâ artması gerçi ticari, birçok krizlere, durgunluklara sebep olmuş ama bir iyiliği de olmuş ki; cidden sevinilecek bir şeydir. Yapılan müşahedelerden anlaşılmış ki bu harp endişesi sıhhat bakımın- dan halk üzerinde hayırlr tesirler yapmıştır. Birçok hafif, hattâ ağır hastalıkların bu yüzden eksildiği an- laşılmıştır. Halk daha beter âfetten korktuğu için kendi sıhhatlerine ait olan endişeleri unutmuşlar ve bu w- nutuş umumi sıhhate İyi tesir yap- le bir endişe olmadı- için bu iddianın ne dereceye ka- dar hakikate uygun olduğunu bilmi- yorum ama ben de şahsan bu çeşit âfetler karşısında kendi derdimi w- nuttuğumu bilirin Sanırım, Umumi harp sırasında idi. İspanyol nezlesine tutulmuştum. O sirada mahallemizde bi yangın ol- du. Evimiz yanmak tehlikesine ma- ruz kaldı. Eşyamızı taşımağa ve evi terke mecbur olduk. Evi ufak bir 8 sonra kurtardık. nezlesi o patırtı çak yangınmdan Benim de İspanyol ile geçti. Gerçi Avrupa son haftalarda hayli endişe geçirdi. Daha da geçirmek ü- zeredir. Bu endişenin hiç değilse © memleketlerdeki hastaların hasta- lıkları üzerinde iyi gelmesi cidden r. Frengiyi sıte ma aşlamakla, romatizmayı arı sok- makla tedavi etmek isteyenlerin ha- reketlerini bu son müşahede takviye etmektedir. sevinilecek bir şey Bu endişeyi tevlit edenler Avrupa sıhhatine hizmet ettiklerini öğrenir. lerse hayli öğüneceklerdir. Bir harp mesuliyeti ile ezilmeden ise böyle bir netice ile öğlünmeyi u- malım ki; tercih etsinler de bu ka- darla iktifa eylesinler. Milli Şefimizin ! Vatandaşlara ; Teşekkürleri Ankara, 23 (A.A) — Riyı seti Cümhur Umumi Kâtipliğin- den: Keisicümhur İsmet İnönü, 19 mayıs idman bayramı münase- betiyle resmi makam ve ku- rumlarla kıymetli vatandaşlar. dan aldıkları tebriklerden dola yı samimi teşekktir ve karşılık» lı tebriklerinin iblâğına Anade- lu Ajansını memur etmişlerdir. EEE EEE Maeaeamamaasaseeasaseseamea i o KISA HABERLER Belgrad — Bela Palansl üketi bir- olmuş ve çok kişilerin ölmesine sebep , de 5 mikyasta madı aya giden l Övet» keviç, kazazedelere yardım olmak Üzer 80.000 dinar dağıtmıştır nel kirkatinde n ve Budapeşte nden mürekkep vura siyasetine Aaiz m - İtalyan iti. i Berline bildiril. hükümetinin # dün Losidi #dan hareket etmiştir. © Yunan Harbiye Nezareti, muhteti hrıldığına det çin in katiyen asilsz olduğunu iktlant misavi- dönmek zere