10 Lütfi Kırdarın İstanbula Getirdiği Büyük Hediye (Başı 1 incide) doğrudan doğruya alâkadar imkânını bulur. Şehir içinde m kaleyi (otemin belediyenin vazifesidir. Nakil işi bir ticaret işi değil bir âmme hizmetidir Bütün nskil vasıtaları belediy inhisar altında bulunmak gerektir. Tramvayı da, otobüsü de, vapuru de © işletir Şehrin su ihtiyacı bir âmme hiz- metidir, bir ticaret vasıtası olamaz. Sehre temiz su vermek belediyenin en birinci vazifesidir. Binaenaleyh, menba suları da dahil olduğu halde, bütün su işleri belediyenin inhisarı- na verilmek icabeder, Şehrin tenviri belediyenin en ta- bii © vezsifindendir. elektrik ve havagazı tesisatı yapmak ancak belediyenin hakkı ve vazifesi- dir. Amme hizmetlerini bu şekilde tevsi edebiliriz: Ekmek meselesi, et meselesi, süt meselesi hep birer âm- me hizmetidir. Şehirliye temiz ek - mek, temiz süt, temiz ve ucuz et te- min etmek belediyenin vazifelerin - den sayılır, Hulâsa şehrin sıhhati ve hayatı ile alâkadar olan bütün âmme işleri belediyenin işidir. Bütün bu işleri belediye mümkünse doğrudan doğru- ya, değilse bilvasıta temine mecbur-| dur. # Bü âmme işlerini üzerine a - lan modern belediye, bu yeni vazlfelerinin icabı olarak teşkilâtını da ona göre tevsi ve tadile mecbur - dur. Belediyenin âmme işlerini bizzat| yapması demek, iktisadi teşebbüsle- re girişmesi demektir. Belediye iktı- sadi fonksiyonunu ifa edebilmek için ona göre ayrı ve modern teşkilâ muhtaçtır, İktisadi belediyecilik bü- rokrat belediyecilikten tamamen baş ka bir şeydir. Nasil Öevlet İktisadi Iş Yerde aktif vol 6; sonra Sümerbank: gibi, Etibank gibi bir takım Iktısadi müesseseler kur- mağa mecbur olmuşsa, iktısadi işlere girişen yapıcı belediye de bürokrat belediye teşkilâtının haricinde ayrıca teşkilât vücude getirmeğe mecbur - dur. Yâni şehrin bütün iktisadi ihti- yaçlarını tetkik ederek bunların mo dern ve rasyonel bir tarzda temini çarelerini arayıp bulacak ve tatbik ve idare edecek bir teşkilât, Elektrik, tramvay, otobüs işleri - nin belediyeye geçmesi derhal orta-| ya böyle bir teşkilât ihtiyacını çıka- racaktır. Bunları bürokrat bir zih - niyetle ve umumi müdürlükle ida- reye kalkmak menfi neticeler vere- bilir. Bu da belediyenin iktisadi fa- aliyetleri hakkında ileride yanlış hü kümler verilmesine sebep olabilir. Yeni ihtiyaçlar yeni uzuvlar do- gurur. İstanbul belediyesi yeni bir zihniyetle ve yeni fonksiyonlarla or- taya çıkınca bünyesinde de ona göre tadilât yapmağa mecburdur. Ve bizce belediye bu iktisadi hü- viyeti aldıktan sonradır ki İstanbul tam manasıyle refaha ve umrana ka- vuşabilecektir. Bugün bu sahada atılmış olan bu ilk a onun için İstanbul hesabına hakikaten büyük bir beşarettir. ——— na para verdiğinden bahsetme - miş İstirahat için sık sık durdular; fakat nihayet bir kare daha Si Leonard Terrace'de idiler. Evler sisle örtülmüştü, ağaçların yap * raklarından sular damlıyordu. Kaldırımlar öyle ıslaktı ki ayak- ları kayıyordu. Bir kaç kere düşe- cek gibi oldular. Annesi kapıyı ürkek ürkek ça- larken çocuk daha iyi görebilmek için anber renkli topuzların boğu- sunu siliyordu. Birdenbire topuz döndü ve kapı yavaşça açıldı. Hiç bir ses işidilmiyordu. o Annesine döndü ve onun ağlamaktan şişmiş gözlerine baktı. O da bu bakışın manasını anlamıştı. Açık kapıyı koluyla yavaşça iterek paketi in- dirdi ve dikkatle hölün zemini ü- zerine bıraktı, Sonra tekrar kapı- yı sesizce çekti. iğ Pek az sonra gi içinde iki göl- olmak enin | Binaenaleyh | ağa başladıktan | (Başt 1 incide) devletleri ezcümle Avrupadaki dost- larımız müşterektir. Komşusu mem- leketi için hayatını ve ailesinin ii- tiklâlini feda ederken, her hangi bir kimsenin zevki ile meşgul olmasını temin eden şimdiki gönül müzde aşikâr bir zaaf m İ Mister Chamberlai İ harbin mutlaka v bulacağını söylemediğini, fakat tedhir almak ve bu tedbirleri emniyeti sarsmadan almak lâzım geldiğini anlatmış ve ihtiyatları, yardrmet kuvvetleri lâ- zım oldukları zaman davet etmek sa- lâhiyetinin Avrupa hükümetlerin den her birinin salâhiyetleri dahilin- de olduğunu anlatmıştır. usulü- tur. daha sonra sözleri söylemiştir: Tahakküme karşı mukavemet kabul etmeyiz, umumi tahakkü me karşı mukavemet azmimizi kati isurette gösterecektir. Gerçi .Seleflerim de, ben de, sulh zama- unda bu usule müracaat etmiye- gün de harp içinde değiliz. Fakat bir kimse de bir sulh devresi ya- şadığımızı idin edemez. Onun k Chamberlain, bu arada bilhassa şu | “— Meehuri askerlik usulünü | ceğimize dair söz vermiştik. Bu-| ikna edeceğini kaydetmektedirler. Joür - Echo de Paris diyor ki: “Daha şimdiden Avustralya ile Cenubi Afrika İngiltereyi taklit et- I mektedirler. Bu memleketler büyü İ harpte Fransız cephesine mükemme! göndermişlerdi.” Petit Parisien şöyle yazıyor l a ve Yunanis- enin kararini kendileri- ne yapılan yurdım vâdinin makâl bir arak kabul etmektedirler” i dounal gazetesi şöyle diyor: “İngiltere çificek bir harbin ilk günlerinde Avrupaya büyük harbin sonunda gönderdiği mik vetler sevkedebildiği takdirde Orta Avrupa devletlerinin plânı suya dü- şer. Terazinin gözü şimdi kati suret te garp devletlerile mütteliklerir den tarafa eğilmiş old Almanyadaki kanaat Berlin 26 (A. A) -— Siyasi mah fillerde İngilterede mecburi asker - lik hizmeti tesisi hususunda Londra| hükümetince verilen karar totaliter! devletlerin dinamizmine karşı bir mukavemet teşebbüsü (mahiyetinde teli filler İngilterenin bir mücadeleye tan, neticesi ol için gönüllü sistemi, hür müdafa esası olarak kalıyor.” Muhalefet lideri Mister Atlee Mis- ter Chamberlainin mecburi askerlik usulünü kabul verdiği sözü tutmadığını ve bunun hükümete karşı itimatsızlık uyandı- racağmı anlatmış, Mister Chamber- lain buna karşı vicdanen müsterih tir, Muhalefet libzraller namma Sir| | Arehibald Sineler hükümetin muha- lefetle niçin istişare etmediğini söy lemiş, Mister Chamberlain bunu yap mağa vakit bulamadığını ve hâdise- lerin süratle yürüdüğünü izah etmiş- tir. Hükümetin Yiğttı hareketinde rülen e dişikliği icap ettiren su karşı Mister Chamberlain cevap ver-| memeyi (tercih © etmiştir. Mister Chamberlain, neticede müzakerenin | yarın yapılmasını ve kanun Jâyiha- larının yarın çıkarılmasını tir istemiş-| Başvekilin kendisi yarın kanunla- rin kabulünü teklif edecek ve anls- şilan bunun üzerine hararetli bir münakaşa vuku bulacaktır. Tredüniyonistler, bu sabah Başve- kil tarafından kabul edilmişler, vazi- yet kendilerine izah olunmuş ise de bunlar muhalefet üzerinde ısrar et- mişlerdir. İngilterenin mecburi askerlik usu- lünü kabul ettiği haberi bugün res men Fransa, Amerika, Almanya ve İtalya hükümetlerine Rooseveli'in teşebbü. sonra Bugün Avam Kamarasında me- buslardan biri Chamberlaine İngilte- re hükümetinin, muslihane bir $*- kilde beynelmilel iktısadi meselele- rin halline yardım edeceğini derhal) bildirmek suretile Roosevelt'in son teşebbüsünü tamamlamak (tasavvu- runda olup olmadığını sormuştur. Başvekil, şu cevabı vermiştir: “— Bu fırsattan istifade ederek İngiltere hükümetinin silâhların tah didi ve beynelmilel ticaretin kolay- laştırılması için yapılacak bütün te- şebbüsleri sempati ile karşılıyacağı- nı açıkça söyliyebileceğinden dolayı bahtiyarım. İngiltere hükümeti hali- hazırda bazi ecnebi memleketlerle müzakere halindedir. Bir Finlandi- İya heyeti şimdi Londrada bulun- reşe vasıl olmuş bulunuyor.” * İngilterenin Berlin sefiri Sir Nevil Henderson, henüz Fon Ribbentrop ile görüşmemiş, fakat hariciye müs- teşarı ile görüşmüştür. İngiliz maha- fili, sefirin Alman hükümetine tebliğ olunseak bir tâlimat almamış oldu- ğunu, fakat lüzum gördüğü takdir de hariciye nazırı ile görüşmek isti- yeceğini anlatmaktadır. Fransız gazetelerine göre Fransada bütün matbuat İngiltere- nin kararın! hararetle tasvip etmek- etmiyeceğine 'datrİği ayni mahfillerde söyler olduğunu söyliyerek cevap vermiş! İmisi Southamptondan buraya maktadir. Bir İngiliz heyeti de Bük-| İ radan serbest: birel yetin vereceği neticeler o hakkında şüphe izhar etmektedirler. Alman - yanım hiç bir şeyle korkutulamıy, ektedir Rama nasıl karşıladı? Roma, 25 (A. A.) — Gazeteler ta- rafından tafsilât verilmeden neşre - dilen İngiltere hükümetinin meeburi askerlik usulünü kabul etmek husu- sundaki kararı burada (o Almanyayı korkutmak için boş yere ya; teşebbüs mahiyetinde telâkki edil - mektedir, Bir kaç aylık talimden sonra bir askerin yeni silâhları kullanamıya - cağı söylenmekte ve İngilterenin berri bir devlet rolü oynamağa he « nüz hazır olmadığı ilâve edilmekte» »İdir Cebelitarık, mi A) — İngilte Te kıtalarını nekleden Doseyshire ge gel - miştir Argyil And Wels alayının efra dini taşıyan Somersetehire, bu sabah şark istikametinde hereket etmiştir. Hul'ün yeni beyanatı Vaşington, 26 (Hususi) — Harici ye nazırı Kordel Hull bugün beyi natla bulunarak Mister Rooseveltin mesajmı teyit etmiş ve Amerika her beynelmilel ihtilâfın sulh yolile hal- lolumabileceğine kanidir. Fakst «i- Tâhlanan bazı milletler, milletlerden ir. | va teslimiyet, ya silâhlı mukaveme* beklemektedir. Amerika, sulh kon feransınm harpten sonra değil, harp ten evvel toplanmasını İstiyor, de- miştir, Kahire, 26 (Hususi) — İtalyanın Mısır sefiri, bugün, Mısır Başvekili Muhammet Mahmut paşa ile görü müş ve mülükatı müteakip gazete- cilere, Mısır ile İtalyanın dost duklarını ve dostluğun takviye olun- duğunu anlatmıştır. * Atina, 26 (Hususi — İngüterenin Şarki Akdenizde seyahat eden do- nanması Navarin ve Kalamataya uğ- raMIştır. een ee see eee daime eee KISA HABERLER İm amamase Ge rr Danizig ve Memelde 500 kişi tevkif edil- miş-fakat bunlarin büyük bir kısmı son- mıştır. Tevkif edilen- oi şüsluk yapmakla maz“ | vya, Tiçaret Milâr futrınn bulunmak üzere İtalyuya bareket etmiştir. © Slovak bükümetile ekonomi müza- ketelerinde bulunmak üzere bir İtalyan delegesi Bratislâvıya gitmiştir. © Bükreşe gitmekle olan İsviçre tca- ret heyeti, Yuzoslavyada mühim miktar- da musır almak imkârlermi araştırmak Ö- zere Belgradda tevakkuf etmiştir, © Brüksel — Hükümetin maliyeyi dü- şeltnek, ekonomiki geliştirmek ve mili müdufannın âğil İhtiyaçlarım Karşılamak üzere istediği hususl salihiyetler Jiyiha- tedir. Fransiz gazeteleri, İngiltere tarafından sarfedilen gayretlerin t0- #ri teikike memur mobuzun meclisi en- cürmeni diyete sem ve Da Myihayı kandilari için bir delilik olacağna| âikki edilmektedir. Fakat bu mah-| girmesi ihtimali ve askeri mükellefi. | n.bir) AN T İngiltere Tahakküme | Süreşlerin Karşı Gelecek Teknik Neticeleri 010,26 (Husu » si) «— Greko Ro- | teknik celerini bildiri ların neti rum: Alman ilk ne - İticelere göre, gü- reşçilerimizden bü yüksek bir hasmı etmekle yet elde etmiştir. Takımımızın yü venilen elemanla - İrından Ç. Mehmet Jise, İsveçli rakibine sayı yenilmiştir. Teknik neticeler şunlardır: 56 KİLO — Ke sayı hesabiyle mağl 61 KİTA Ankaralı Macara sayı ile mağlp, 66 KİLO veçliye sayr hesabiyle galip, 72 KİLO — Celâl Işık kurada tek kaldığından ikinci devreye kaldı. 79 KİLO — Mersinli Ahmet, Lit- İvanyalıya sayı ile galip, 87 KİLO — Büyük Mustafa, Fs- tonyalı maşhür Neoyü sayı ile mağ lüp etmeğe muvaffak oldu. Ağır siklet — Çoban Mehmet İs- veçliye sayı ile mağlüp oldu. Avrupa şampiyonası ( güreşleri m etmektedir. Büyük Mustafa hesabiyle Ahmet, dev Gafenko Londradan Parise Geçti (Başı 1 incide) arzu edilen bir malümat ölma siya reti olarak kalmıştır. İki taraf arasındaki müzakereler bugün nihayet bulmuştur. Markoviç yarın geri dönecektir. . Yugoslav gazetelerine göre Belgrat 26 (A. A) Yugoslav matbuatı, harleiye nazırı Markoviçin Berlin müzakereleriyle meşgul ol - maktadır, “Politika” gazetesi, bu ziyaretin dostane mahiyetini ve son Romen - Alman müzakerelerinin iyi akisleri- ni hatırlattıktan sonra diyor ki: “Berlin müzakereleri Venedikte yapılan dostane müzakerelerin mın - fıkavi bir neticesidir. Hedefleri sulh ve Tuna havzası istikrar şartlarının iyileşmesidir. Berlin o müzakereleri, birbirlerine karşı samimi duygular besleyen iki millet arasındaki! dest- luğun yeni bir te dür” “Vreme” gazetesi de, Avusturya» »in Almanyaya iltihakından o sonra Yuğoslâvya - Almanya ekonomi mü- nasebetlerinin daha ziyade genişle - diğini, Yugoslavya harici ticaretinin yüzde kırk ikisini Almanya ile yap- tığını ve bu nisbetin İleride daha da artacağım tebarüz ettiriyor. | | Macar Nazırları da gidiyor | Berlin, 26 (A.A) — Mucar Başve- kili ile Hariciye Nazırı cumartesi gü- nü buraya gelecek ve akşam yem ğin! Hitlerle yiyeceklerdir Rıbbentrop'un misafiri olacaklar ve sonra 1 mayıs şenliklerine iştirak e deceklerdir. Hırvatlara muhtariyet veriliyor Belgrat, 26 (A. A.) — Hükümetle Hırvat muhalefeti arasında imza e - dilen itilâfta Hırvatlara (o geniş bir muhtariyet ve kendi kendilerin! ida- re etmek hakkı verilmesi derpiş e - İdilmektedir. Bu itilâf hükkümlerinin tatbiki için yeni bir koalisyon kabi - nesi kurulmasına intizar edilmekte - dir. Söylendiğine göre Hırvatlar, Slo- venler ve Dalmaçlarla meskün ara ziler tek bir vilâyet şeklinde idare e- dilecektir. Bosnaya muhtar bir idare şekli verilecektir. Başvenilin Maçekle yaptığı gö - rüşmeler saat 17 den 19 a kadar sür- müştür, Yarın da devam edecektir. Yarın bir anlaşma imza edilecek fa- bir kaç günden evvel geye , Finlândyalıya | Ankaralı Yaşar, Nor | Misafirler ertesi gün yemekte Von | Askeri Mü 27.4.9395 kel afiyet Kanunu Projesinin (Başı 1 incide) sahiplerihe kati lüzumu olmayan ve| ordunun vazife ve hizmetlerine mü-j teâllik levazım ve teçbizatm konul « masina, saklanmasına ve askeri me mur ve müstahdemlerin .vazifelerini| ifa etmesine yarayan binalar, 2 — Orduya lâzım olan yiyecek, içecek ve giyecek maddeleri, hay - vanlara lâzım olan hububat, ot ve sa- man, Binalara yerle: n ve ordugüh ta bulunan Kıtalara lüzumlu yatak ot ve saman 3 — Binek ve orduya yara' süz her nevi kara naki! yük ve koşum hayvanları I hizmeti için ve motör - semer. zimi ile, binek hayvanları varsa eğer takımiyle ve motörlü vasıtalar ye - dek alât, edevat ve parçalariyle ve icabında sürücü, arabacı ve şoförle riyle beraber), 4 — Bütün müstahdemin ve mü- rettebatiyle beraber deniz, göl, ne - r ve kanallarda bulunan gemiler her türlü cer ve nakil vasıtaları, 5 — Mürettebat ve müstahdemi -| niyle, ve bütün malzemesiyle bera - ber hava nakil vasıtaları, 6 — Değirmenler, fırınlar, fabri- kalar, sınai müesseseler, 7 5 Her nevi inşaata, tamirlere ve sair askeri işlere lüzumlu olan her malzeme ve vasıtalar, aletler, vasıtaları, | * Müzakeresi Bitiriliyor | makineler ve cihazlar, 8 Kılavuzlar, sâiler, her tü! askeri hizmette lüzumlu işçi ve 4 kere yarar her türlü maddeler. Millet Meclisi toplandı Ankara, 26 (A. A) — Büy Millet Meelisi bugün Şemsettin C naltayın başkanlığında — toplanar Büyük Millet Meclisi ile müştemi a ve Millet Meclisinin 9 yılı mart ay: hesabı hakkındaki M lis hesaplarının tetk “ İmazbatalarına zi dairelerin 1038 değişiklik yapılm. yular, hamut, her nevi koşum leva -| 2“ inin tertipl r liralık mür kale yapılmakta ve Mili o Müdaf Vekâleti kara kısmı bütçesine de 3 bin liralık munzam tahsisat konu | maktadır. Büyük Millet Meclisi toplantısını önümüzdeki günü yapacaktır. Türk - Fransız muahedeleri Ankara, 26(A. A.) — Büyük M let Mi e tevdi edilmiş olan Tü kiye - Fransa dostluk muahedesi i müşterek beyanname ve ( optanla mütedair protokolun tasdikine | © kanun lâyihası hariciye encümeni bavale edilmiştir mütesk çarşam r Cevap Üstat Turhan Tan'a Gönderilen Mektup Ustat Turhan Tanın dünkü nüsha- mızda onuncu sayfadaki “Zaruri bir cevap. başlıklı. yazısında mevsuu bahsolan bir mektup yardı ve'uslar mevzuuna girerken bu mektuptan “bu vesikanın neşrini g yorum,, diye bahsediyordu. Yazının üçüncü fikrasiyle dördüncü fıkrası e-| rasında neşri İcap eden bu meklup yazı dizilirken müsveddeler arasın dan yanlışlıkla çıkarılmış ve bittabi | intişer etmemiştir. Bu mektubu bus; gün aynen neşrediyoruz: ! Sayın Ustat Turhan Tan 16—9—938 “271 Eylül Barbaros günü için fev- kalâde bir nüsha hazırlamaktayım. Bu nüshada sizin kaleminizden de bir yazı bulunmasını istiyorum. Bil- hassa bu ihtifali bu memlekette ilk defa babamın yaptığını ve $39 sene- sinde yapılan bu ihtilal sayesinde| Türk gençliği Barbarosu daha iyi ta- | nıdığını hattâ bu gibi İtifalleri Zi. | ya Beyi nehemmiyetle her sene dün) tazaman yaptığını tebarüz ettirirse- | niz minnettar kalırım. Tabii bu mü-| nasebe'le Barbaros hakkında da bir iki sütun yazı lütfedersiniz. i imdi gelelim üstadımıza olan na- çiz vazifemize: Size son defa olarak bu teklifi ya- | piyorum, kabul buyurulmadığı “tak- dirde sizi bir daha rahatsız etmiyece- gimi şimdiden arzederim. Ustadım her nüshaya bir yazınız girmek şartiyle size mahiye 30 sira takdim edebilirim, eğer mecmuam !daha tekemmül eder de kazanermız J olursa daha fazlasını da vermeyi ta- ahhüt ederim, Cevabını bekler derin saygılarımı sunarım. Celâl ERGUN e — Bursada Doğumevi Bursa (TAN) — Sıhhiye Vekâleti, şehrimizde bir doğum evi acmağs ka- rör vermiştir. Evin 20 yataklı »ai gı ve yakında açılacağı söylenilimek tedir. — m mam miyecektir. Başvekil yarın Belgrada hareket edecektir, Maçek pazar günü Hırvat milli temsil heyeti içtimas davet ederek anlaşmayı tebliğ edecek ve anlaşma heyet tarafından tasvip edildiği tak- dirde gelecek hafta Belgrada gele - cektir. Bu ziyaret esnasında anlaş - Prag'da Sokaklara Tuzruhu Serpmişler Prag: 26 (A.A) — Çeteka günü Pil 1 bir takım e has şehrin muhtelif noktalarında « bilhassa kalabalık sokaklarda tuz rı hü sıkmişlardır. Bundan 30 Alma askeri Salitemisir. olastur. la b kele karine ve 50 de Yahudiyi 16 . İki etmiştir İtalya, Arnavutlara Mısır Dağıtıyor Tiran, 26 (A.A alyan m nurları Ergeri şehri shalisine ve € vardaki nahiyeler halkıma tevzi edi mek üzere, bu mintakada iki bin t« mısır, bir milyon kutu et, elbise v ayakkabı celbetmişlerdir. i, hüzmeler ve cemiyotl: ine bir kanun lâyihası fev ederek Arnavytluğa gönderilen sef ri kuvvetlerin kumandanı Gener: Alfvede Guzeni'nin Arnavutluk s leri esnasında gösterdiği yararlı lardan dolayı ordu kumandanlığır inini teklif etmiştir. “Bolivya'da Hükümet Darbesinin İçyüzi Lapaz, 26 (A.A) — Totaliter i tesis eden muvakkat Cümhurr si Buseh'ün bu hükümet darbej mutlak bir sükünet içinde cerey etmiştir. Memlekette ve hüküm merkezinde hayat. tabii şeki reyan etmektedir. Cümhurreisinin bu kararı, muharebesindeki mağlubiyetin nevi neticelerine ve assa kal ihracatını azaltmak hususunda be nelmilel kalay karteli tarafmdan v rilen karardan dolayı'busule gele vahim ekonomik buhrtna atfedilmel tedir. Bolivya Vaşington orta elçisi G achallo, yeni Bolivya bükümetir Sotaliter olduğu haberlerini tekz etmiş ve Bölivya hâdiselerinin ka! n bazı Avrupa ideolojilerinin t siri altında bulunmadığını katiyeğ söylemiştir. mecli: Dilsizin Kulağını Isırdı Çağalağlunda oturan Hakkı isminde dilsiz İle eski dilsizler neşriyat yurdu Bibi Süleyman arasında çıkan bir kav An Süleyman. Hakkın İrulağımı isire yarâlarıştır. Yar: hu yakalanmıştır. Yaktğarıla bir inşantta çalısan Me mel arkadaşı Mustafa arasında iş v zünden kavga çıkmıştır. Neticede Must mânın metni neşir ve anlaşmayı tat- bik edetek olan yeni hükümet teni edilecektir. fa Mahmudu kazma ile buşindan yara miştr. Yarab dedüvi altına #iynimiş; su