6 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

b W: * , 6-4. 939 r Gündflik ?aıefe — 'TAN'in hedefi: Haber- de, Tikirde, —herşeyde temiz, — dürüst, samimi elmâak, kariin gazetesi olmiya çalışmaktır. ABONE BEDELİ Türkiy& Ecnebi 1400 Kr. 1 Sene — 2800 Kr. 750 <e Gidir n 3N00 » 400 , S Ay 800 ,, 150 , 1Ay 300 ,, Milletlerarası poösta İttihadına dahil olmıyan Mmemileketler için abone bedeli müddet sırasiyle 30, 16, 9, 3,5 liradır. Abone bedeli peşindir: Adres değiştirmek 25 — kuruştur. Cevap için mektuplar 10 — kurüş- luk pul İlâvesi lâzımdır. ü Zaruri Bir. Cevap âzım Karabekirin verdiği be - yanatın Tan sütunlarinda in- tişar edişi, bazı malüm gazeteler ta- Tafından (Tan) a karşı bir tecavüz Vesilesi şeklinde kullanılıp duruyor ve bu gazetelerin, Kâzım Karabekir- le birlikte Bizi de kendilerint muha- tap tutmak gayretiyle çırpıtıdikları- ni görüyoruz. Kâzım Kaftabekirin kati ricatin - den sontra, bu möselenin kapanması- T Ç '*,._. 4 | i Zayıf olanlar için aman yok (İngiliz karikatürü) nı makul ve münasip saydığ için bu bahiste son sözümüzü söylediği Mmizi yazmıştık. Halbuki, teessüfle gördük ki, o malüm gazeteler, bu me seleyi bir taraftan da Tan aleyhine hücüum mevzuu edinmekten vazgeç- mediler. Bu acı müğşahede, bizi, bu Mmevzuda bir kaç söz daha söylemek Mmecburiyetinde birakıyor. r Büğün, bize karşı mütearrız ve mütecaviz bir &da tükinanlar, bu Mevzuda, kendilerinden çok dâaha hassâs bulünduğumuzdan katiyetle emindirler. Ve yine âyni katiyetle tmindirler ki, “Tan” gazetesinde Kâ Zim Karabekirin davasını. benimse - Miş bir tek arkadaş bulunduğunu id- diaya yöltenmek, aücak çok küğlük Maksatların.ilham edebileceği bir if- tiradır. Bu itibarladır ki, © gazetele- re, yüreklerini dolduran hasedi, kini kusmak için, dâha az âşikâr bit ba- hâne aramalarıni tâvsiye etmek lü - Zumünü duyüyorüz. Bözuk birer bıçkin ağzı Me; sin: si, ötlek bir eda ile, ve tıpki yâmân fırsatlar (!) yakalamiş birer âçık göz düşman kiniyle bize saldiran kalem- lerin sahiplerini, Biraz da ağızlarthı kâpayıp İz'anlâarinı açmiyâ vağırı: yoruz: Bu meselede esas, gizli kalması zararlı bir hakikatin meydana çık - Mmasıdır. Bunu ortaya çıkardıktan sonra güdülecek gaye, uyanması ta- bit olan haklı infialleri tatmin ede- cek bir netice alınmasıdır ki; “Tan”, bu iki vazifeyi de, başarmiş bülun - Manın mükâfatını, vicdanında duy - duüğu hazdan fazlasiylö âlmüş bülü: hüyor. : Halbuki maalesef içlerinde, hâlâ sırf bu mevzudaki küçük demagoji ye devam etmek hirsiyle, bizim Kâ. zım Karabekiri kışkırttığımızı, o- Dufi sözlerini tahrif ettiğimizi iddia: ya yeltenecek kadar saçmalıyanlar bile var. Zaten bizö &n fazla teessür verön nokta da, onların, bir memleket da- Vasında bile, meslekdaşlarına kafsı, Müs Kim 1 altından harbe girmek, harp lerin en ucuzudur. Çünkü Harpte muvaffak olmasını istedi- ğiniz taraf yardım eder ve kaynak- Tarınızın ancak bir kısmıhi Küllâ - narak işinizi başarırsınız. İngilte- re, on yedinci ve on sekizinci asır- larda, Avrupa kıtasındaki rakiple- rine karşı bu hatti hareketi takip etmişti. Son İspanya dahili harbinde İtalya ile Almanya doğrudan doğ- ruya ve bilvasıta yardimlar yâpa- Fak, ve kazanmasıni istedikleri ta: rafa tayyareler ve âskerler gönde- rerek, Frankonun askerlerini Af rikâdan İspanyaya nâklederek ye- ni bir müdahale sistemi icat etti « ler. Daha sonra Uzak şarkta ve Or- ta Avrupada vukubulan hâdiseler, asıl darbeleri indirmeden önce mevki edinmek siyasetinin ifadesi idi. Bütün bu hâdiselere strateji bakımından birer mevki ayırmak icabeder. Bu yeni harplerde vaziyet şu merkezdedir: Hasım hârbe girmeden hâkim noktaları Zzâpte- diyor ve bu işi başardığı sırada hiç bir yerden muhalefet görmüyor. Görmediği için hasım strateji ba. kımından mağlüp edilmiş ölüyor ve karşi tarafin büyük silâhlahma programının bir kıymeti kalmı - yor. Bu mukaddemeden sonra &o - rülacak ilk sual şudur: İspanya İngiltere ile müttefik- lerinin hasımlariyle birleştiği tak- dirde gelecek harp ne Mahiyet alır bu adi hırslarla lisari kullahmaktan kehdilerini koruyamamalarıdır. (TAN) a hücum vesilesi ariyanla- Ta, daha fazla küçülmemelerini tav- Siye ederiz. T di Yardımsevenler Cemiyeti Giresun Şubesi Giresün, 5 (A:A:) — Ankaradâ t& Sekkül eden yardım severler cemiye- Nin gayesi dahilinde çalışmak Üze- ? bu akşam Giresun bayanları da Ç?c'-lk Esirgeme kurumunda büyük bi toplantı yapmıişlardır. Kongre a- , cemiyeti, yüksek himayeleri altina alan Bayan İsmet Inönüye ve tara merkezine tazim telgrafları Sekilmesini karar altına aldiktan Sofi- ve ne netice verir? Böyle bir vaziyet tâhâkkuk et- tiği takdirde Cebelitarık'tan bir deniz üssü olarak istifade edilemi. yecektit. Çünkü burası İspânya sa hillerindeki hasim toplarınin teh- didi altında kalir ve bu toplar Ce- belitarıkın kıiymetini sifira indir- meğe Kâfi gelir. Bü yüzden İngil - tere İskenderiyeye kadar uzanan 3000 millik mesafe üzerinde emni- yetli bir tek deniz üssü sahibi öla: mıyacaktır. Fakat İngiliz gemile - rinin Cebelitarık boğazına girip çıkmağa imkân bulup bulamıya - dakları ikinci bir meseledir. Yal- niz hasımların şarki İspânya sa - 'hillerinden ve Balear adalarından leri ihtimali Akde - stetifadı Yardım kol işlerdir. Yar- izdeki seyrüseferi ve F dim kolu derhal faalîyete işti ha ğği Edi - ef | Muharfrire, göre, müstakbel bir harpte emin bir deniz üssü olarak istifade edilemiyecek olan Cebelüttarıktan bir görünüş şimali Afrika ile muvasalasını teh dit eder. Bununla beraber Atlas Okyânüsü yolu da tam emniyet i. çinde sayilamaz. Çünkü hasim tay-. yareleri ve tahtelbahirleri İspan- yanir cenüp ve garp sahillerinden faaliyete göçebilirler ve ya- nın Kanarya adalarını kullanarak tehdit sahalarını genişletebilirler. Bünün için dost bir İspanya İâ- Zımdır. Bitaraf bir İspanya hayati bir kiymneti haizdir. Faâkat general Frankonün, di- lediği takdirde dahi, kendini ya . bancı tesirden ne şekilde kurtara- bileceği, içinden kolay kolay çiki- lâcak bir mesele değildir. Cimdi bü sahayı birakıp Fran- sa - Almanya — hududuna Beçelim. Almanya Fransa hudu - duna taarruz ettiği takdirde Ren Ve Maginot hattının mukaveme & tiyle karşilaşır. Bü hattın muka - vemeti bir kaç misli yükseltilmiş- tir. Şayet, Almariya, Belçika yolu- nü tutacak olursa; burada da Mü. kavemet göretek ve müdafaanın moderh faikiyetiyle karşılâşacâk « tir. Sonra Belçikâda motörlü kuv- vetlere karşı mühim bir engel o- lan su yolları vardir. İsviçre yolu ile de Fransaya sarkmak çok güç- tür. Çünkü İsviçrönin müdafaası da tekemmül etmiştir. O da bügün derhal seferberlik yâapabilecek va- ziyettedir. Garpte en kolay hedef. Hölan. dadır. Holandanın müdafaası nis- beten zayif olduğu için burası Al- manyanin ihtirasını üzerine çeke « Bilir. Fakat Almafıya buraya var: dıktan sonra İngiliz sahilinden yüz mil mesafede hava üsleri yap- mağa imkân bülür. Görülüyor ki Holandayı istis . takbel Harbi Kazanacak? n Yazan: Liddeli Hart (İNGİLİZ ASKERİ MUHARRİRİ ) na ettiğimiz takdirde Almanya, garpte taarruza geçmekten bir ne- tice alamaz. Almanyanın garpte muvaffak olması için, Fransanın kuvvetinden en büyük kısmı baş- kâ bir tarâfa çekmesi icabeder. Fratisanih cetup hudüduüundaki yeni vaziyet onun müdafâasına â- it vaziyeti altüst etmiştir. Bir İtal- yan taarruzü Fransa içih büyük bit gaile sayılmaz. Çünkü Fransa Bü tâârruzâ karşi tâbil engeller - dön istifâde öder. Bündân başka Fransanın yapacağı hava taarrü. Zü da çok mühim hetice temin &- der. Fakat bü vaziyet Fransayı bu taraftâ âsğari Bir kuvvet bülün - durmağa mecbur eder. Hududun genişliği ise bu asgari küvveti bü- yükleştirir. Âyni metburiyet Fran sayı İspanyaya karşı küvvet tah - şidine mecbur edecektir. Hılihızırdı İngiltere ile Frah- sanin kuvvetleri İtalyan donanmasınin hakkından gelebilir. Fakat İspâanyada muhasım bir re. jim hâkim olursa o zaman vaziyet değişir. Bütün bü izahlar. sülh sever devletlerin kaybetmiş oldukları stratejik istifadeler; ve kollektif emhiyet siyaseti üzerinde tered « düt göstermekle göze aldıkları tehlikeleri tebarüz ettirmiştir. Bünunla beraber vâziyetin t& lâfisi imkânsız değildir. Çünkü Almanyahın kaynakları kâfi değildir. Halbuki mükabil tâ- rafın kaynakları boldür Ve üzün bir harbe mütehamimildir. Diğert taraftan Römanya ile bütün Balkan Antantı devleti bir blok teşkil eder ve Almanyaya bo yun eğmekten kendilerini korur - larsa Alman genişlemesi bir cep- heden daha durdürülmuüş — olür: Hattâ, bü devîetl!ı. büyük devlet lerden de her müzahereti görürler. Büyük devletlerin müzahereti, Balkan Devletlerini — büsbütün Wye detek ve mükaâvemetli rini beslöyecek bif mahiyettedir. Lehistanın bu manzümeye il - tihakı ise İtlayayı, Almanyâ le - hinde harbe girmekten dahi alıko- yar. Lehistanın sulhs&över devlet: lere iltihaki, bütün faikiyeti ve üstünlüğü sulh cephesine temin & deceği için İtâlya kendini tehlike. li bir harbe âtmaktan. Sakınacak, bu da bir Avrupa harbinin çıkma- sına mani olacaktır. GÖORÜŞLER Milli Birlik Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel Tnn gazetesinde çıkan bir yazı — * Türk gençliğinin, Atatürke ve İnkılâba ne kadar candan bağlı oldu- — ğünu, inkılâbı korumak için nasıl — bir iman külesi mehâbetiyle karşı köyacağını isbat etmiştir. j Her inkılâbın içinde şahsi hırs ve kinine mağlüp olanlar, inkilâba karşı kötü niyet besleyenler bulüuna- — bilir. ğ Bunların perd& arkasında kenidi- — lerine gösterilen fırsât ve müsama - — hadan istifade ederek tol oynamak isti i, inkılâp ismi irtica havasi yaratmal da misalleriyle sabittir. Tan ğgazetesinde çıkan yazı, Türk gençliğinin inkılâba ve Atatüilr ke dil uzatanlara karşi sessiz kalmız yacağını göstermiştir. Atatürkün ölümünden sönra dev- rin değiştiğini zannedenler, sinsi bir propaganda ile hakikatin tahrif edil.- — diğinden bahsediyor, geriye doğru bir irtica havası estiriyorlardı. Bu yazı bu kötü niyetleri ortaya koy- muş, ve bütün bir millete, gençliğin — bir korkuluk değil, inkılâbın hakiki nöbetçileri olduğunu isbat etmiştir. Bundan sonra Atatürke ve inkıs — lâba dil uzatacaklar karşılarında şu- urlu, irade ve imanlı bir gençlikle, Atatürkü ve inkılâbını sembolize e. den bir. milletle karşilaşacaklarını — anlamişlardır, Dünya hâdisölerinin bu karişil devresinde, herhangi bir gün bir zaruretle karşılaşabileceğimiz | tehlike müvacehesinde, het şeyden — evvel muhtaç olduğumuz şey — milli birlik ve milli huzurdur. Böyle bir anda, kötü niyetlerin meydana çık - — ması bir kazanç olmakla beraber,- — sükün ve huzuru bozması itibariyle teessüfe lâyıktır. 4 Fakat inkilâp hareketlerinde bu gibi hâdiselerin her zaman için muli-s — temel olduğunu hesaplayarak yata- ların üzerine bıçak koymak; ve son« 4 ra tedavisine el birliği ile girişmek milli bir vazifedir. Bu hâdiseden alacağımız — ders, — her tehliköye karşı huzur ve sükün içinde elele vererek ayni azim ve 5. — manla karşı koyabileceğimizdir. Bu dava, milli birliği, hepimizin ay « ni davanın davacısı olduğumuzu or — taya koyması itibariyle inkılâp namız — ha bir kazançtır. l Söesil Besni Civarında Kaçakçılarla Müsademe ) Besni, (TAN) — Nezibin Yarımca köyünden kaçakçı Hamo ile arkadaşı — olan kazamızın Suvarlt köyünden O- — mer, kaçakçılık yaparlarken, kasa- — bamıza çok yakın olan Kızılbayır de. — nilen yerde jandarmanın pususuna — düşmüşlerdir. Bunlar (Dur) emrine — itaat etmiyerek ateş açmışlar ve kaç- — Mmak istemişlerse de jandarma peşle- A rini bırakmamıştır. Yapılan müsade- — me heticesinde Hamo öldürülmüş ve — yanında bir Yunan flintasi büulun- — müştür. Ömer gecenin karanlığından — istifade ederek kaçmışsa da bir müd. — det sonra tütülmüş ve elinde bir Fransiz üçlüsü silâh bulunmuştur. ——— Hendekte Bir Çocuk Boğuldu Hendek; (TAN) — Dereboğazi ma — hallesinde Çakırın Ahmet oğlu on — yaşlarında Mehmet;, evlerinin önünde — oynarken susamış, kuyüdan sü al- mâk istemiş, fakat kuyuyâ düşmüş- — tür. Bunu gören bir çocuk hemen ha- — ber vermiş, Çocuğun amcası ve bir. — kaç kişi kuyunun başına gelmişler, fakat nasıl kurtaralım, diye şaşırmış- lardir. İki, üç dakikaliık teahhur bir — kere “beni kuftarin;, diye bağırabi- len çocuğun Hayatına mal olmüştur. n S di < Amyant ve Kömür Bulundu ğ Korkuteli, (TAN) — Kızılcadağ na — biyesi mintakasında iki kövylü kömür — ve amyant madenleri bulmuşlardır. Bu iki madenin yeri, biribifine cok yakındır. Kömür damarlarına üç, dört yerde rastlanmıştır. Bunların zengin ölduğu tahmih ediliyorsa da — imkişaf edecek olan motör sanayii- mizde çok işe yarayacağı söyleniyor. Kazamızın bir çok yerlerinde krom — madeni de vardır. 3