15 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
15-3-939 BUGÜN) >lovakyanın Stiklâli Yazan; Ömer Rıza DOĞRUL in toplanan Slovakya diyeti, nşgi « Memileketim istiklâlini çi ,, ve bu istiklâl hareketinin reh dlan Başvekil Tisso Almanya Yefine telgraf çekerök Slovak | Mn himayesini istedi. a, yakların Çeklerden tamamiy- Mey istedikleri bir müddet - bay, EÖZE çarpıyordu. Başta bu - Tss0 hükümeti, ayrılma ha - İı, ç teşvik ediyor, bu sadakat - ü tezahürleri karşısında şüphe - Prag hilkümeti, Slovakya - İl çS* açığını kapamak için iste- N ismiş m! esirgemiş, ve bu yardı- #tmeden evvel Slovakya - ki a Sekoslovakya birliğine sadakat 4 “esini istemişti, Slovak hükö- a, PTAE hükümeti tarafından is - teminatı vermiş olduğu için akp in bertaraf olduğu sanılmış, . hükümeti bu & teminata Slovakya hükümetinin bir hükümet yaparak oÇekesle - ay ini bozmak istediğ'ne da. mat almış ve buna mani ol - A tedbir alarak Bratislava i- i, iv — şehirleri işyal etmiş, Alman il rel tarzında teşkil olu - » a muhafızlarını dağıtmış, Tina , ; ' , i , EE A. e e Mi e ile arkadaşlarını azletmiş, Gi bir hükümet kurmuştu. Bey mukabil Tisso ile arkadaşla Ne giderek Her Hitlerle gö - Ve derhal geri dönerek par- 9Yu toplamış ve memleketin ağ zatını tayin etmekte serbest İk“ bildirmiş, parlâmente da 'arını vermiştir. di mi Çeklerden ayırmak i- edenleri tesbit etmek bir Müşküldür, Yakya, Büyük Harp (sonuna âcaristana nitti, Macar emel İ » biri, Macaristanın bu eski İSİ geri almak ve Macarista- li h Almanya da bu Ne sıkı alâkadarlık göster - “wakyada yaşayan o Alman; ayeti ayrılık taraftarı olan Slo - Miş Müzaheret göstermekteydi. Slovak liderlerinin ilk , <rlinde Almaları ve Alman- Yardım dilemeleri de Çekos - aç,” federasyonunu parçalamak a kya bilhassa Almanyaya da - 8), Yin izah ediyor. #vakyanın Çek hükümetinden kiş İa ne kazanacağını anla - ayy Bükikaten müşküldür. Mü - yg Arması Slovaklara tam muh- Vermiş ve bu suretle bunları *tmişti. Slovakya iki milyon tt, 9 bir memleket olduğuna göre et be linden nasıl istifade ede - Ki, Nİ değildir. Çünkü bu İstik - | Ne kuvvetli komşularının biri ân istismar, yahut ilhak e - Yar, sazırlamaktadır. | Ying -8€ Slovakyariin yahut Rüten- te, tİklâlini ilân etmesini bir me- Md Mak yanlış olur, Bu hâdise - & fazla, daha çok büyük hâ - » başlangıcıdır. an in daha karın Bakimi kle > Vekiller . Heyeti Ye yi 14 (Tan Muhabirinden)— * Heyeti bugün — saat 15 te İette mutat toplantısını yap- Yay a geç vakte kadar de- © Hindistan İstiklâl İstiyor “Londra İ4(A. A) — Hidistan milli kongresi dün kabul ettiği karar suretinde İngilterenin harici siyase - bini tenkit etmiş, Gandiye itimadını beyan eylemiş ve Hindiilerin kendi mukadderatına kendilerinin sahip ol ması hakkını istemiştir. Ml Meclis gelecek (toplantısını ilkkânun sonlarında Biharda akle - decektir. Sümerbankta Tensikat Ankara, 14 (Tan Muhabirinden)— Görülen lüzum üzerine Sümerbank Umum Müdürlüğü organizasyon ser- visinn lâğvına karar (o verilmiş, bu serviste çalışan memurlar bankanın diğer servis ve fabrikalarına nakle - dilmişlerdir. Bundan başka Banka Merkez teş- kilâtı kadrosunda da bazı değişik - likler yapılacağı bildirilmektedir. Resmi Kâğıtların Antetleri Ankara, M (Tan Muhabirinden)— Dairelerde kullanılan resmi kâğıt - ları antetlerindeki Türkiye Cüm - huriyeti ibaresinin bazı daireler ta- rafından tamamen, bazı makamlar tarafından da 'T. C. rumziyle basıl - makta olduğu görüldüğünden sade lik ve yeknasaklığı temin fçin bün - ların merkez ve mülbakatta resmi daire ve müesseselerde normal ya'- zilarla mühürlerde olduğu gibi ba - sit olarak T. C. şeklinde kullanıl - ması Vekiller Heyetince kararlaştı - rılmıştır, Zahire Borsası Ücreti İndirildi Ankara, 14 (Tan Muhabirindeni — İstanbul Ticaret ve Zahire borsası talimatnamesinin yirmi birinci mad- desi değiştirilmiştir. Bu değişikliğe göre Borsaya mukayyet olan abone- lerin tâbi oldukları senevi ücretler yarı yarıya tenzil edilmiştir. N ISPAN Telef Madrit, 14 (A.A) — Müli Düei faa meclisi 1915 ve 1916 doğumlu ihtiyat efradı ile muavin srviilerini| “Ikinci grup,, una mensup efradın| terhisine karar vermiştir. | Miralay Casado, ecnebi gazeteci-| lere Madrit Şürasının “Harbi tasfi- ye,, ye karar verdiğini söylemiş ve şunları ilâve etmiştir: “Franko'nun ne suretle hare ket edeceğini henüz ( bilmiyoruz. Mümkün olursa şu iki esas dahilin- de şerefli bir sulh akdetmek İstiyo- ruz: İspanyanın tamamiyle müstakil olması, mukabeleibilmisii (tedbirle rin alınmaması.,, İtalyestürın zayiatı Romada neşrolunan resmi bir teb- liğe göre, İtalyan gönüllülerinin Türk Para Antakya, 14 (A.A) — Millet Meclisi, Abdülgani Türkmenin baş- kanlığında toplanmış, (o hükümetin teklif ettiği Türk parasının Hatayın resmi parası olarak kabulü hakkın -| daki kanunu zakere ederek itti - İakla ve alkışlarla kabul eylemiş - Kanunun metni şudur: Madde 1 — Türk parası Hatayın resmi parasıdiır. Madde 2 — İşbu kanunun neşri tarihine kadar Suriye parası üzerin- den tarh ve tahakkuk ettirilmiş bi - lümum vergi, resim, harç ve para cezaları bu kanunun neşri tarihin - de Türkiye Cümhuriyeti (o Merkez Bankasınca kabul edilmiş olan kur üzerinden Türk parasına tahvil edi- lir ve Türk parası olarak tahsil edi- Mir. Madde 3 — Umumi ve bususi bütçelerin varidat muhammenatı ve masraf cetvellerindeki rakamlar 1 - kinci maddedeki esas dahilinde Türk YADA 3065 Italyan Oldu İtalyanlar Bunlardan Başka 20708 Yaralı, | 366 Esir Verdiler. 114 Kişi de Kayıp Oldu. Bu Yekânların 1172 si Zabittir İspanyada 13 şubata kadar uğradık- ları zayiat şudur: Ölü 272 subay ve 2793 asker. Yarah: 889 subay ve 19.819 asker Kayıp: 6 subay ve 108 asker. Esir: 5 subay, 361 asker. Kamilnistler tarafından rehine tu- tularak tahliye edilen Madrit valisi Jehe Gomez Ossorlo ile 51 yüksek rütbeli ve 200 küçük rütbeli zabit kendilerine fena muamele yapıldı- Bından ve paralarının ve eşyalarının çalındığından şikâyet etmişlerdir. Komünist kıyamı şehrin merke- zinde tamamen bastırılmıştır. Ko- rünistlerin tardedildiği © binalarda kıymeti milyonlara yükselen sanat eserleri ve mücevher ve mühim mik- tarda yiyecek bulunmuştur. sı Hatayın Resmi Parası Oldu Madde 4 — Suriye parası üzerin- den tediye edilmekte olan maaş, üc- ret, tahsisat, tazminat, tayinat, yem bedeli ve bu mahiyetteki obileümle istihkakların aynen Türk parası o - larak tediyesine devam olunur. Madde 5 — Umumi ve hususi “ İbütçelere ait veznelerde haleri mev- cut Suriye parası resmi kur üzerin- den Türkiye Cümhuriyeti o Merkez Bankasının Hataydaki şubesine dev- redilir, Kanunun diğer üç maddesi kanuns muhalif ahkâmın neşrine ve icrasına aittir. Kanunun kabulü münasebetiyle Millet Mecli- sinde tezahürat yapılmış, mebuslar- dan Dr. İbrahim Ünal, Dr. Vedi Bil- gin nutuk söylemişlerdir. Maliye Ve- kili Cemal Baki ve Başvekil Abdur- rahman Melek beyanatta bulunmuş- lardır. bu Türk parasının resmi para olarak kabulü Hatayın her tarafında büyük parasına tahvil olunur. sevinçle karşılanmıştır. ilgasına, | Suriye Kabinesi İstifa Etti Şam, 14 (A.A) — riye kabine si istifa etmiştir. Isbvfa, ancak Reisi. cümhur tarafından kabul edildikten sonra katiyet kesbedecektir. Fransız fevkalâde komiseri, Suri- ye ile Fransa arasındaki münasebat hakkında Suriye hükümetinin nok- tai hazarını ihtiva eden bir muhtr ra almıştır. Fransız dostluğundan o bahseden bu muhtıra derhal Parise gönderil miştir. —— ———— | Bir İnek 12 Kişinin Ölümüne Sebep Oldu | Châteauroux 14 (A. A.) — Chate- bir vagondan kaçan bir İnek, garı geç - treninin iki vagonunun yoldan çıkmasına se-| bebiyet vermiştir. Ayni dakikada Paris . Toulouse treni gardan geçerken yoldan çikmiş ve vagolara çarpmıştır. 12 kişi ölmüş, 30 kişi yaralanmış tır. auroux İstasyonunda bulunan mekte olan bir marşandiz Döviz Yerine Mazı İhraç Edilecek Ankara, 14 (Tan Muhabirinden)— Türkiyede icrayi faaliyet eden yerli, yabancı şirketlerin hariçte bulunan hissedar ve tahvilât hâmillerine gön dermek mecburiyetinde bulunduk - ları paralarla bugün © Türkiyedeki Bankalarda muhtelif suretlerle bio-| ke bulunan paralarının gülyağı, ha- h, madensuyu, şarap ve likörlere #- lâveten mazı suretiyle de transferi için hazırlanan kararname- nin meriyete konulması Vekiller He-| yetinee kararlaştırılmıştır. Patrik Miron Defnedildi Bükreş, 14 (A. A) — Kral Karo- lun, Veliaht Mihai'nin, bütün hükü - met azasının, askeri mülki ve ruhani yüksek ricalin ve bü; bir halk kitlesinin huzuru ile, bugün saat 11 de büyük kilisede, sabık (o Başvekil Patrik Miron Cristeanın defin mera- simi yapılmıştır. ihracı NEV | de . KISA HABERLER NE iz anat ME ve ee müfettişi Reşat Şemsetlin İren b Biye heyeti özalığına, Ankara İla mühendisi Münmmer Nana İN ady Di İşteri Umum Müdürlüğüne | . May lerdir. e Ar hanedanına alt bütün em- yü, 4 devletine intikal ettiğine da- Sy, bir mame neşredilecektir. 4 kr lavya Kraliçesi Marie, İngil- yidişyi Ve Kraliçesi tarafindan kabul e— * Bükümdartar, Kraliçe Marie'yi Mİoymuşı N Ya 100 milyon ton buğdayı ay- © tm tendifer malzemesi ile mü- iç Üzere Arjantin ie bir tica- O Yak, Resi müzakere etmiştir. İtilâf. © ida imza edilecektir. İletenin Uzak Şark tilosıma men- hip Demis! ty, Mayirek N önümüzdeki hafta sahil müdafaa Obataryalarile aa yy anevralarda bulunacaktır. Bu ih 0 hedefi, geçen sene yapılmış Sey larına ve tesirlerini teo- sımden başka en büyük saha İn- gillereye aittir. YOFeKk SEF?GİSİ m i ihe en geniş yolla merbuttur, Reisiciimhu ederken söyliyeceği nutku burada irat edilecektir Rooseveltin seri mühim 3 “FELE | İntihaba İştirak Yazan: B. FELEK erene münevveriz ve niha - yet memleket işleriyle yakın- dan alâkalıyız. Bu, çoğu milletlerin © varmasını hasretle özlediği bir rütbedir, Bir siyasi terbiyemiz Bunu muhtelif zamanlarda, muhtelif tee - rübelerle denedik. Milletin devlet işine en müessir müdahalesi intihap işindedir, İntibap demek, milletin kendi i- şiyle alâkadar. olması, yurdunu dü - şünmesi ve o yurda hakikaten sahip ve lâyık olduğunu göstermesi de - mektir, İmdi bu intihabata iştirak etmek hepimiz için münakaşa edilmez bir vazifedir. Vazife değil hattâ üstüne en çok kıskanılacak bir haktır, Medeni memleketlerde bu hak ferdin en büyük servetidir. Biz bu servetin kıymetini biliriz. Bunu başka taraflarda olduğu gi- bi dahili keşmekeşlere, millet efradı arasındaki sevgi ve bağları (o bozup kırmağa vesile vermiyecek şekilde terbiye ile fakat şuur ve (dikkatle kullanırız ve kullanmalıyız. Her yerde intihapların manasını oraya iştirak edenlerin adedi ve ma- hiyeti ile ölçerler. Biz de ber devresi bir tekâmül merhalesi olan Millet Meclisinin al- tıncı içtima devresine bu sefer me - bus seçerken yekpare bir rey kitlesi halinde ve her birimiz kendi inti dairesinde eümhuriyet Oumdelerini ve medeni devlet mefhumunun tim- sali olan Parti namzetlerine rey ver- miye gitmeliyiz. Bu şahsımız için bir hak, memle- kete karşı bir vazifedir. Bunu bir kalemde yazdıktan son- ra İçinizden bana şöyle bir sual sor- duğunuzu seziyorum: — Peki Felek! Lâkin kimler me- bus olacak acaba? Ondan bize haber versene! Sayın okuyucularım! Bir çokları: mebus olacak. Buna şüphe yok! Bu mebus olacaklardan bir kısmı bunun farkında, bir kısmı farkında değil! Pek çokları da mebus olmaya - cak. Bunun da kısımı azamı © benim gibi farkında, bir kısmı da farkında değil. Bu iş için bir tek alâmet var: Mavi boncuk! Mavi boncuk kimdeyse gönlü - müz ondadır. Buna göre (o kimlerin mebus o olacağını kestirebilirsiniz! Malüm ya “keskin zekâ O keramete fink attırır, derler, y Lâkin gelgelelim mavi boncuk bende diyenlerde hakikaten boncuk var mı? Ses çıkarmıyanlarda mavi boncuk yok mu? İş burada! —am a. İngilterenin Japonyaya Protestoları Londra, 14 (A. A)- Dün Avam Kamarasında kendisine sorulan muh telif suallere cevap veren Butler, İngiliz tebaasının emval ve emlâki- da nenba nin mutazarrır olmasına sebebiyet vermiş olan 22 hâdise dolayısiyle Tokyo hükümeti nezdinde © yapılan protestolardan sonra İngiltere hükü- metinin Jenkin hastanesinin bom - bardımanını, şimal; Çinde Japon dö- vizinin tedavül mevkiine konulmuş olmasını, Tiyençinin imtiyazlı min- takalarındaki vaziyeti ve Chuntah ve Poltonun depolarının Japonlar ta rafından müsadere edilmesini daha geçenlerde yeniden protesto etmiş olduğunu beyan etmiştir. Komünistlerden Gellacher, şu suali sormuştur: “Harbin başlangıcındanberi İn - giliz emval ve emlâkine ve | İngiliz tebaasına karşı yapılan taarruzlar dolayısiyle Tokyo hükümetine kaç protestoname gönderilmiştir? Butler. şu cevabı vermistir: “Yirmi iki. Dokuz meselede Ja. ponlar, özür Beyan etmişlerdir Dört meselede bize tazminat vermişler ve hukukumuza riayet vaadinde bu- lunmuşlardır. Üç meselede de bize hukukumuza riayet edileceğini ye - niden temin etmekle iktifa etmişler. dir.
