28 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

28-2-939 TA GİZLİ CEMİYETLER KUKULETELİLER Nasıl 937 senesi eylülünde dostum Kont De. B. nin şatosunda bir kaç hafta için misafırdim. Hane sahibi ile ayni yılın şubatında A- vusturyada dost olmuş, o da beni davet etmişti. Şatn, Iki katlı bir bi Ba idi ve cephesi beyaz mermerden. di. İlk kattaki odaların bütün ka- pıları camh idi ve bu kapılardan şatonun her tarafına gitmek m kündü, Benden başka da misafirler var- dı ve hepsi de Fransızdılar. İki mü- hut yakın olan bir nehirde yüzerek geçiriyor, akşamları briç veya po- ker öynuyorduk. Eylül sabahı vaziyet birdenbire in hizmetçilet, ga- »leri getirmiş, biz de mıştık, Gazetelerin hepsi pat- ronlar federasyonu civarındaki İn- filâklardan bahsediyor ve zabıtanın hâdiseleri araştırdığını anlatıyordu. Gâzetelerin bu hâdiseleri yazma- larından başlıyarak şatodaki vazi- yet değişti. Herkes, biribirile fisıl- daşıyor ve kadınlar sararmış görü- nüyorlardı. İçle: tek yabanci için kendi kendime düşü- nüp duruyordum. okumu; Böreede dolaşarak ortalığı kaplıyan gerginlikten kur- tulmak istedim, Fakat buna'da im- kân bulamadım. Çünkü ev sahibi, evin içinden çıkmamanm daha iyi olacağını anlattı ve odama çektildi- ğim takdirde kendisinin de bana iltihak edeceğini ilâve etti; Vaziyet hakikaten tuhaftı. Fakat söz dinlemekten başi çare yoktu. Ber'de odama hibinin bana iltihak etmesini bek- edim, Yirmi dakika sonra geldi ve anlattı: — Son derece müşkül bir vazi- yetteyiz. Derhal başka bir icap eden bir çok yere naklolunması eşya var, Bunlarla meşgülüz. Bu yiizden rahatsiz olmamanızı istiyorum. Fa- kat bu meselenin gizli tutulmasını da rica ederim. Hane sahibine bana güvenebile- ceğini temin ettiğim için o da şun- ları söyledi: — O halde gel ve bize yardım et! Bis aşağı indik. Hizmetçiler büyük sandıkları taşımakla meş- güldüler. Evin önünde üç kamyon beklemekte idi. Herkes yardım ediyor ve hane sahibi ile misafirleri ağır şeyler ta- ştyorlardı. Ben de onlara katılarak yardım ettim. Çok geçmeden bir sandığın kapa- ğı kaymış ve içinin revolverlerle dolu olduğu görülmüştü. Bu hâdi- se, hane sahibi ile arkadaşlarını son derece bozdu. Ben de onları da- ha fazla rahatsız etmemek için 6- dama döndüm, fakat kamyon sü- rücülerinden birinin: — Louveciennes'e gidiyoruz! Dediğini işittim ve pencereye yaklaştığım zaman kamyonların hareket ettiğini gördüm. irkaç dakika sonra hane s0- hibi tekrar göründü ve ben- den sır saklamak için bir hayli te- minat aldıktan sonra anlattı: — Yakında iktidarn mevkiine ge- çecek olan kuvvetli bir teşkilâtın silâh dağıtmıya memur şubesinin şefiyim. Maksadımız parti sistemi- kaldırmak ve krallığı iade etmek tir. Her şey hazırdır. Yakında ha- rekete geçeceğiz. Hane sahibinin bu sözleri beni hayrete düşürmüştü. Yakat kendisi vaziyetinden ve taraftarları olduğu hâreketin muvaffakıyetinden e ka- dar emindi ki, biraz daha İzahat vermekten çekinmedi. Fakat onun mübalâğa ettiğini anladığım için, sözlerine mukabele etmedim. O da bana bir sürü tafsilât verdi: YAZAN: Will Freschauer Kukuletelilerin şeflerinden Eugene Deloncle O gece uyuyamadım. Çünkü alt kattan mütemadiyen sesler ve hare- ketler aksediyordu. Saat ikiye doğ- ru telefon çaldı ve daha sonra bir otomobil gürliye gürliye şatoya yaklaştı. Yatağımdan fırlıvarak pen cereden baktım ve kimin geldiğini anlamak istedim. Otomobilden çı- kan Iki kişinin başında beyaz kuku- leteleri vardı. Bu otomobilden son- Ta beş otomobil daha geldi ve bun- ların içinden birincilere benziyen adamlar çıktılar. O dam çıkmak kapısına doğru yö kapıyı açarak d stedim, O mın kapısı dr- şardan kilitlenmişti. Fakat beni o- damda hapsetmek kolay bir iş de- gildi. Penceremden sarkarak bah- çeye indim, evin etrafında dönerek misafir odasına yaklaştım. Pence- releri örten perdelerin kıvrıntıları arasından yirmi kadar kisinin içer- de toplandıkları anlaştlıyordu. Fa- kat demin gördüğüm beyaz kukule- teler, yine haşlarmda !di. Bunların biribirilerine ne yaptıklarını anla- tıp emirler aldıkları anlaşılıyordu. Kendimi arta çağlarda ve orta çağların gizli cemiyetlerinden biri- nin karşısında sanıyordum. Tam bu sırada bir motosikletin yaklaştığını hissederek kimin gel diğini görmek ürere koştum. Fakat ben köşeye varmadan evvel, moto- sikletli adam, içeri gi yordu. Bir şey anlamı diği İçin, ben de kimseye görünme- den odamın penceresine tırmandım. ve ertesi sabah buradan ayrıldım. Maksadım, bu teşkilât mahiye- tini tahkik etmekti. Fakat bütün te- şebbüslerim boşuna gitmişti. Gör- düklerimi bir iki dostuma anlattım- sa da sözlerimi gülerek karşılamış- lar ve içlerinden biri, rüya gördü- ğümü söylemişti. İki ay sonra Başvekil Şotan, Fransız parlâmentosuna kukulete- Wlerin faaliyetlerinden bahsetmiş, o zaman dostlarım, bana hak ver- mişlerdi. B" cemiyet hakkınta yaptı. ğım tahkikatın hulâsası şu- dur: Bir takım arazi sahiplerile sana- yiciler, mütekait xabitler ve sağcı siyasiler, Frunsız faşist lideri de la Rocgue'a ait yarı sskeri teşkilâtın feshedilmiş olmasından memnun değillerdi. Bu teşkilâtı yenilemek ve kullanmak istiyorlardı. İlkönce para toplamış, Paris ve ssir yörler- de merkezler kurtnuşlazdı. Teşki- lâtin başında Eugene Delonele na- mında zengin bir mâliyeci bulunu- yordu. Yüksek mevkili bir çok a- Çalışıyordu? damlar da ona yardım etmekte idi. ler. İdare heyeti azasından her birine vazifeler verilmişti. Mütekeit zabit- ler, erkânı harp heyetini teşkil ot- mişlerdi. Bunlar bir darbel hükü- met yapmak için plinlar hazırla mışlar ve sivil memurlardan, zabi- tadan ve saireden yardımcılar te- min etmişlerdi. Diğer taraftan Almanya ve İtal- ya ile temas edecek adamlar bu- lunmuş ve buralara gönderilmiş, krediler vaadile geri dönmüşlerdi Çok geçmeden silâh gelmiye baş- lamış, bunları huduttan taşıyacak adamlar bulunmuş ve giimrük me- murlarına rüşvet esirgenmemişti Cemiyet azasından olup Paris ve; civarında büyük konağı voya köşkü bulunanlar bunları silâh depo et. mek için veriyor. bu şekilde po vücude getirilmişt Boş evlerin alt & tları hazırlanı. yor ve tahkim ediliyordu. Yüzler- ce mitralyöz, kâfi derecede mihim- mat depo olunmuştu. Dostum olan Kont B. bile bir ş0- för gibi çalışıyor ve yarası sayesin- de hiçbir engel ile karşılanmıyor. du. Veriye bu şekilde » vam etti ve teşki A. R.) ismi verilmişti. Bu harfler “Comite Secret a'action Revoluti- önnaire” kelimelerinin baş harfleri idi. Manası: İhtilâl hareketi gizli komitesi. Komitenin merkezi şube lerle yaptığı muhaberatta şifre kul- lanıyordu. Fransada fasliyete geçmek içir her şey hazırlanmıştı. Verilecek i- şaret patronlar federasyonu binası önünde patlıyacak bomba. idi Bu infilâkın mesuliyeti, komünistlere yüklenecek ve bunu tethiş hareket- leri takip edecek! Daha sonra başı kukule' taya çıkacak ve darbel yapacaklardı. Bunun işareti de Pa- risteki Ark dö Triyomf(Zater (takı) bombalamaktı. Bu hâdise vuku bulur bulmaz her şey olup bitecek ve tethişçiler İş başına geçecekler, bumu için de otobüsler, tramvaylar, hususi oto- mobiller müsadere edilecek, umum! binalar işgal olunacak, bütün hü- kümet erkânı ve fırka llderleri ys- kalanıp kaçırılacaktı. Ayni zaman- da beyaz kukuleteliler, en belli başlı yerlerde mevki alacakları. Vilâyetlerde de ayni hazırlıklar Yapılmış, tethişlerin her yerde ya pılmasi kararlaştırılmıştı B u teşkilâtın muvaffakıyetsiz- liğe uğramasmın sebebi, Patronlar federasyonu hinası yanın- da atılan bombadır. O gün patron- larm idare meelisi toplanması lâ- zım geldiği halde toplanmamış ve zabıta bu hareketten şüphelenmiş- ti. Demek ki patronların idare mee isi bir şeyler biliyordu. Zabıta me- seleyi derhal ciddiyetle ele almış, memleketin emniyetini korumak İ- çin ipucu bulmuş, ve hudutta silâb- lar yakalanmış ve bunları getiren | İskubitz adındaki adam tutulmuş. Ve onun isticvabı neticesinde daba başkaları da yakalanmıştı Zabrta daha sonra silâh depole rm birer birer bulmuş, yavaş ya- vaş teşkilâtın ileri gelenleri de tev- kif olunmuşlardı. Dük Pozzodi Borgo bunların biri idi M. Mor- ceau de le Meuse, general Doseğ- eur de bunlar arasında idiler. Araştırmalar, dostumun şatoda bana anlattıklarının doğru olduğu- nu gösterdi. Zabıtanın keşifleri Fransayı bir ihtilâlden, lam vaktin- de kurtardı. N Carselon şehrinin muş ve şel meşgul olmağa başlamışlardır. Belçika hududunda tayyare dafi toplarını korumak için Bu topların üzerine kubbeye benzeyen yuva TN | TAİ HAFTANIN , RESİMLERİ Belçika hükümeti tankların ansızın taarruzuna karşı hudut üzerinde bu tahkimatı yapmıştır. Tel örgülerini çelik kazıklar takviye etmektedir. yapılmıştı; Ispanya muhacirlerinin Fransaya akışı çok feci bir mahiyet Argelesden Fransaya gidenlerin sayısı yetmiş sukutanu mn teakip yavaş yavaş normal hale dön- halkı işleriyle güçlerile İngilterenin Berlin sefiri Henderson geçenlerde Berlinde bir söylemiş ve İngiliz - Alman dostluğu olmazsa Avrupanın sarsılacağını söylemiştir. m İS, Belçika hudu kil eden yeraltı tünellerinden birinin methali. unda müdafanın bir kısmın teş almıştır. bulmuştur v —r Kaç gün önce Ingiltere hükü- meti 35,000 tonluk Kral Beşinci Core adlı zırhlının suya İndirme merasi- mini yapmıştır.