21 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

71-2-939 TAN HaNİSON HABE Suriye Cümhuriyefi —r.e “FELEK Ayakla Yazan Şair İngilterenin Son Müdafaa Yazan: B. FELEK ka- Yeni İngiliz Elçisi , , Kalkıyor mı? | Yuvarlak Masa Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL emil Mardam kabinesinin İsti fası üzerine, Suriyenin her ta- rafını huzursuzluk kapladı ve ikti- dardan çekilen kabine Azası, muha- liflerile birleşerek manda sistemine karşı protesto nümayişleri yapmağa başladılar. Cemil Mardam kabinesi istifa et- meden önce, takdire değer mühim bir teşebbüse girişmiş, Suriyenin İs- tiklâlini bir emrivâki yapmak ve Suriye namma tam müstakil bir devlet gibi hareket etmek, memle- ketin gümrüklerini ele almak, ya bancı memleketlere siyasi mümes-| siller göndermek ve bu suretle Fran- sanm tanimak İstemediği istiklâl doğrudan doğruya tahakkuk ettir. mek İstemiş, ve bütün bu icraatında Suriye parlâmentosunun Suriye İs- tklâlini teyit eden kararma dayan- mak dilemiştir. Cemil Mardam Beyin bu hattı ha- reketi onun cesur hir devlet adam ve büyük mesuliyetleri yüklenmek kudretini haiz olduğunu gösterir. Fakat mandater devlet mümessili Cemil Mardam hükümetinin bu ha- memleketlerdeki Konferansı Tam Çıkmaza Girdi Gitmesi Birçok Şayialara Yol Açtı Londra, 20 (Hususi) — Filistin Yuvarlak masa konfe- ransında bulunan Yemen mural seyinin Parise gitmesi dolayısıy tadır. Bir rivayete göre, Yemen ki müzakerelerin müsbet bir istikamet tutmaması yüzünden tekrar Londraya dönmemek üz: Gümrükler Için Jthalât Beyannamesi Ankara, 20 (A, A.) — Muasır ileri mümasillerine ve l gümrüklerimizin ihtiyaçlarına göre reketine karşı gelmiş, Suriye hükü- hhası Seyfülislim Prens Hü- le bir çok şayialar yayılmak- prensi Filistin konferansında- ere Parise gitmiştir. Diğer bir rivayete göre, Fransanın Yemene ait Şeyh Sat mıntakasını işgal etmek niyetinde bulunması bu seyahatin başlıca sebebidir. Konferans, bugün üçüncü haftası na başlamıştır. İngiliz murahhasları evvelâ Araplarla, dâha sonra Yahu- dilerle görüşmüşler, fakat konferans bu ane kadar hiç bir müsbet netice- ye varmamıştır. Yeni teklifler İ | » Sir Hughe Türkiyeye tayin olunan yeni İngi- liz setiri Sir Hughe, daha evvel İn- gilterenin Çin sefirliğinde bulun - muş, 1937 ağustosunda Nankinden Şanghaya gittiği sırada bir Japon tayyaresinden atılan bombalar yü- Bütçesi —ğ.. 1 400 Milyon Liralik Fark İçin Hazırlanan Lâyiha Parlâmentoda Londraı 20 (Husus zırı John Simon, silâhlı rını karşılamak le elde te mezuniyet Avam Kamaı milli müdafaa mıştır. Maliye Nazırı, bu münasebetle de- | miştir ki: “Bu derece kani olalım ki, muazzam pa harp levazım imaline sarfedilmesini idden teessüfle karşılamak lââzım dir. Ancak, silâhların umumi ve mi essir bir. tarzda süratle değiştirebilir. — Maliy na mi içi vaz veren rasina tevdi ederek müzakerelerini tahdidi Yalnız memleketimiz mali yolu edilecek para miktarın 400 milyondan sekiz yüz milyon İn- giliz lirasına çıkarması için ralsrın vaziyeti şuna gire bilmem hangi zada iki elini kaybetmiş olan bir çocuk, ayaklarile kullandığı ya- zı makinesinde bir şiir yazmış, bu şiir Londra radyosunda okunmuş. Ben türkçe şiirden güç anladığım için artık bu ingilizce şiir hakkında söz söylemeğe taket (o bulamadım. Yalnız ayakla şiir yazmak bahsin « den fırsat alıp önünüze, ayağa ait bir kaç satır sermek İstedim. Eskiden rica ve istirham tâbirleri arasında: — Hakipayiniz olayım! — Ayak türabi olayım! gibi söz- ler vardı. Bu sözleri söyliyenler ayağa kapanır mıydı? Orasını bilemem, Fakat bu sözler hâlâ ben yaştakilerin, hattâ daha gençlerinin pekâlâ kulağında çınlar, Belki o zaman bir nezaket tâbirin- den başka bir şey olmıyan bu söz- lerin bir gün ameli tatbikatını ya « pan bir adamı arkadaşları muaheze İ etmişler, Meselenin ne olduğunu pek bilmi- yorum, Birisi, bir diğerinden bir ri- cada bulunmuş. Ricası kabul olun - mamış, El öpmüş, tekrar rica et - miş. Yine kabul olunmamış. Ayakla. na- Ç hakikaten aç- rına kapanmış ve istirham etmiş. Bu sefer kabul olunmuş. Ricasının is'afından dolayı mem - nün olan bu “Ayak türabi,, ma ar- kadaşları; — Bre utanmadın mı ayaklarına kapanmaya! Sende hiç mertlik, in- sanlık hissi yok mu? Bu derece dü- Gümrük ve İnhisarlar Vekâletince yeniden hazırlanan gümrük ithalât beyannamesi bir müddet için Anka- ra, Samsun ve Mersin gümrüklerin - de tecrübe edilecektir. İşlerde kolaylığı ve sürati temin| - İedecek bir şekilde hazırlanan yeni kudreti ve bundan daha mühim olan İngiliz seciyesi ve demokrasi imanı sayesinde İcap eden her şeyi tahak- kuk ettirmesini bilecektir. , Hollanda da Amerikadan 100 tayyare satın alıyor Vâşington, 20 (A. A.) — Hariciye Anlaşıldığına göre, pazartesi günü | zünden yaralanmıştır. Daha sonra| İngiliz murahhasları her iki taraf | kendisine uzun bir mezuniyet veril! miş ve nihayet Sir Perci Loren ye-| İdelegelerine hükümetin Fil işl , hakkındaki noktai nazarmı sarih | rine İngilterenin Ankşara sefirliğine tekliflerle birlikte yeniden bildire- | tayin olunmuştur. eklerdir. Yahudiler, Filistine mu- İ haceretin menedilemiyeceği ve her metinin mandater devlet tarafından verilen kararları nakz salâhiyetini halz olmadığmı bildirmiş, bundan| başka yeni bir kabine teşkil olum- raadığı takdirde mandater devletin bütün Suriye mukadderatm ele mağa hazır olduğunu Hâve etmi neğin tecrübesinden alınacak netice ler üzerinde yapılacak son tetkik lerle beyannameye kati şekli verile cek ve tatbikatı bütün gümrüklerde teşmil edilecektir. İktisat Vekâletinin | green sa Biz de evvelki günkü yazımızda, vaziyetin buraya doğru yürüdüğünü anlatmış, Suriyede teessüs eden cümhuriyet rejiminin & karşında Cümhurreisinin de çekilmek mecbu- tiyetinde kalacağmı tahmin etmiş tik. Gerçi Suriye Cümhurrekl, henüz m 1 ır Kabıhe dağı olunmadığı takdirde Fransanin doj rudan doğruya bütün idareyi eline alacağını anlattığına göre bu hüdise- yi de beklemek icap eder. Suriyenin bugünkü oCümhurreisi Haşim Elatas, Suriye milli blokunun şefi idi. Onun iş başma davet edeceği kabinenin milli bir kabine olması icap eder. Fransız mandası İse bu $i- rada milli bir kabine ile teşriki me- sai edecek vaziyette değildir. Man- dater devletin istediği kabine, İderi| işleri, onun arzu ve iradesi dairesin- yürütecek nüfuzsuz, salâhiyetsiz bir kabinedir. Suriye Cümhnrreidinin bu mahi- yette bir kabineyi iş başına davet etmesi beklenemiyeceğinden o onun da Cümhurrelsliğinden çekilerek Suriyenin mukadderatını mandater devlete devretmeyi, ve milli blokun başina geçerek Suriye istiklâli için yeniden çalışmayı tercih etmesi bek- lenir. İhtimal ki, Suriye Cümhurrelsi de, Cemil Mardam bey gibi bugünkü rejimi idame etmek için yeni bir te- şebbüste bulunacaktır. Fakat Fran- sanım Suriyede takip etmekte oldu. | ğu siyasetin istikameti, bu teşebbü-| sü iyi karşılamıyacak, belki de bu teşebbüsü boğmak istiyecektir. Zayıf bir ihtimal, Cümhurreisinin, herçibâdabât bugünkü rejimi ya Ankara 20 (TAN muhabirinden) — İktisat Vekâleti teşkilâtında deği şiklik yapılmasına dair bir kanun projesi hazırlamak üzere etüdlere başlanmıştır. Lâyiha nisanda Mecli- se verilecektir. Bu değişikliklerden maksat teftiş heyeti kadrosunu ge- nişletmek ve Türkofis teşkilâtmm bir kısmının iç ticaret umum mü İdürlüğüne ilhakile kadrosunun ten- sikidir, İktisat Vekâleti senayi tetkik he- yeti relsliğine Şevket Süreyya tayin edilmiştir. —— İngiliz Sanayi Fuarını Bugün Kral Açıyor Londra, 20 (A.A.) — 80,000 i mü- tecaviz amele yarın Kral tarafından küşat resmi yapılacak olan Oliym- pin İngiliz Endüstrileri Fuarının son hazırlıklarını yapmakla meşguldür. Bu seneki serginin karakteristik noktası, hava müdafaası için vücude getirilen son tertibata tahsis edilen mahaldir. Burada münferit şahıslar ve aileler için sığınaklar, gaz mas keleri, gazların bulaşmasına mâni ol mak üz ndas ele” servislerde çalışacak olanlara mahsus elbiseler, itfaiye efradına alevler arasında do- laşmak imkânını veren başlıklar ve- saire bulunmaktadır. İmesai ettiğini söylen İ İyahudilerden şu şekilde bahsetmiş - İletleri de, ancak bütün Avrupa kıta- hangi bir şekilde Filistin taksiminin || terviç olunamıyacağı noktasında 15- rar gösterdiklerinden üç tarafın nüktai nazarını telif edecek bir tar- Zi hal bulunması için dır. Bugün için konferans tam mi- nasile çıkmaza girmiş bir vaziyette dir. Nazisilere Göre Katoliklik, Yahudilik ve Protestanlık Köngsberb 20 (A. A) — Alman Ajansı bildiriyor: Alfred Rosenberg, Nasyonal sosyalist partisinin büyük bir toplantısında nutuk söyliyerek ya hudi, katolik ve protestan meselele - || rinden bahsetmiştir. Hatip siyasi katolikliğin samimi olmadığını ve Marksizm ile teşriki daha sonra tir; “— Yahudi meselesi Yahudi de Almanyadan çıkıp gittiği zaman belledilecektir. Avrupa mil - s1 bin sene önce kaçak surette Avru- paya gelen yahudilerden kurtulduk- tan sonra barış içinde yaşıyacaklar-|| âır.,, Hatip daha sonra protestanlıkt bahsetmiş, onum hakkında da “Bu ki lise ananesine uygun olarak Alman- kuvvetleriyle birlikte yürüyeceği yerde, ihtiyat ka göstermiş ve kuvvetlerini dahili mü zhfa uğratmıştır. Bundan mesul ol n yanın en cadelelerd nasyonal sosyalist partis çalışılmakta- || dün akşaml| ancak son|| BECK de Londraya | Sidece MİS gazete: ta Avrupa il Avrupa işlerine büyük alika göster- mekte berdevam olduğunu ya zıyor. Buna binaen Beck'in | kında, belki de gelecek ay çık- madan Londraya gelmesi muh- temel sayılıyor. Beck'in, Almanya | Hariciye Nazırı Von Ribbentrop'la görüş. | tükten ve İtalya Hariciye Nazırı Kont Ciano tarafından da zi- yaret edildikten sonra Cham- berlain'le ve Lord Halifax ile | görüşmesinin her iki memleket menfaatlerine hâdim (olacağı | bildiriliyor. İngilterenin Or- (| * Varşova, 20 (A.A.) — Goniek Varsavski gazetesinin bildirdi - ğine göre, Rumanya Hariciye Nazırı Gregoire Gafencu resmi | bir ziyarette bulunmak üzere 4 martta buraya gelecektir. Nazır, burada üç gün kalacak- tır. elif grupları arasındaki bu da - hili mücadelelere de iştirak tasavvu- runda değildir. Rosenberg, Almanyanın o dünya bolşevizm tehlikesine karşı Avrupa| kıtasının ilk kalesi olduğunu iddia et madığı gibi, protestan (kilisesinin miştir. baki 1araA si Zükmektedi daya yapılan ihracat yedi yüz bin dolara yüks müzak. ılığının bir memuru, altı zabit ten mürekkep bir Holanda heyetinin halen Amerikada | tayyare ve harp malzemesi satın al- ere) unu bildirmiştir. Bir zabit, hey, yare, bir mık m tediğini söyl Deniz bak || müzakereleri kolaylaştı bu heyet azasiyle temas ettiklerini bildirmişlerdir. Malâmdur ki Felemenk bir müd- dettenberi Ameri etin yöz. hava mü- nat almak is-| mühim n başlıca harp malzemesi müşterileri arasında Ki n un || Memlekette: Halkevi Bayramı Tezahüratı Ankara, 20 (A.A) — Halkevleri. İnin kuruluşunun yedinci yıldönümü dün memleketin her tarafında par- lak törenlerle kutlanmıştır. Her ta- raftan gelen telgraflarda, || çalışmalarını rinin bu hı landırmak, Refik o Saydı uklar askeri askeri üzere ide Holan - eskilerin yenile- rırlı vatan çalışmalarına | katılmak için yaptıkları bü toplan- tılara, İstiklâl marşı ile Başvekil Doktor Ankara radyosu ile noşrolun, ma nutku dinlendikten sonra evlerinin kuruluş. maksat ve güye- verilmiştir. Könserler ve müsamerelerle bu toplantılar, dün, memleketin ber tarafında hareketli ve canlı bir gün yaşanmasına vesile olmuştur, başlanmı biti şülür mü? Diye çıkışmışlar, Herif hiç telâş etmeden: — Durun yahu! Hele bir kere de beni dinleyin de ondan sonra hük- medin! demiş ve nihayet derin bir inan tavriyle: — Adamım kulağı ayağındaymış. Den ne yapayım: İstediğim şeyi aya; kapanıncaya kadar İşitme- di. Vaktâki üyağına indim, İşiti. ; | Sözlerini ilâve eylemiş: Bu tevili unutm. bir müşahedenin teh: böyle kulağı ayağında olanlar pek te nadirattan değildirler, Onun için birinin ayağa kapandığını gördüğü- müz zaman derhal düşkünlüğüne hükmetmemek İnsaf icabıdır. Çok yerinde dir, Çünkü gö Wiedmann Yeni Vazifesine Gidiyor Berlin, 20 (A. A.) — Geçenlerde Santransisko jeneral konsolosluğuna tayin edilmiş olan Fritz Wiedmann, arın memuriyetine gitmek © üzere Hamburgdan vapura binecektir. Ken disi cuma günü Hitlerle uzun müd - det görüşmüştür Kendisinin bu me- muriyeti, salâhiyettar mahafile gö - re, Alman diplomasisinde daha par lak bir mesleğin mükaddimesi ola - caktır. Amerikada Müthiş Bir Tren Kazası Harlan (Amerika) 20 (A. A) — Bir lokomotif ile (Great Western) sü- rat katarı arasında bir müsademe ol- muştur. Kaza neticesinde iki maki - şatmak için Fransız taleplerini ka- bul etmesidir. Fakat bu hattı hare-| ket Haşim Elatasi'nin geçmiş müica- hedelerini unutturacak bir vaziyet #hdas eder ve Suriye efkâri umu yesi nazarındaki mevklisi düşürür. Bütün bu ihümaller Suriyenin ö- nümüzdeki günlerde mühimce hâdi- selere sahne olacak, belki de henüz üç yaşını bile doldurmamış olan Su- riye Cümhuriyetinin ortadan kalk tığını göreceğiz. Suriye halkm istikbal hakkında büyük ümitler beslediği bir sırada mühim bir darbe ile karşılaşması her halde teessüre değer bir hâdise- dir, k 2 Hudson Meskovaya Gidecek İngilterenin deniz ötesi neza- reti parlâmento müsteşarı Hudson ler, son yapılan bir tecrübeye alttir. Birçol martsonunda Meskovaya gidecektir. Hınaklar inşa edilmiştir. Bir bombardıman HE. — i İngilterede hava Bombardıranlarına Karşı yeni yeni tedbirler alınıyor. Bu Tesim- k evlerde yukardaki şekilde demir vukuunda insanlar, be kulelere gire. eetler, çöküntü halinde'de hiçbir zarar görmeden kendilerini muhafara cdebite- |: HAVA BOMBARDIMANLARINA KARŞI EVLERDE YAPILAN DEMİR SIĞINAK KULELERİ: <eklerdir. Bu kuleye sığınan bir kadının, büyük bir enkaz yığını altında kalı halde tapasağlam kurtulduğunu yukardaki resimlerde görüyoruz. râlandığı söylenmektedir. Şimendifer | memurları lokomotifin saatte takrj - ben 100 kilometre süratle ve terenin de 80 kilometre süratle İlerlemekte olduklarım tahmin etmektedir. geen an amana se ee em veee aş İ KISA HABERLER el i.e... ... © Londranın şim, evde yakn» lanan iki kişi, üzerleri k mahkemeye verik. madeni paralarının bir kalpazan ikikler yapı im Sırrı Tar. #yaya giden Sei leri ziyaret etmiştir, , dönecekir © Dövlet Şüram başmusvinlerinden an Aktürel, bı evket Ozanalp ve Vecihi Ta mik Devlet Şürss middelvmmumiliklerine tayin edilmişlerdir.