21 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 PENCERENDEN Bakar Kör, Gören Kör Yazan: M. Turhan TAN öz bebekleri akmadığı halde halkın misafir dediği — ârıza veya perde yüzünden göremiyen za- vallılara “Bakar kör,, derler. Çün - kü onlar, bakıyor gibi göründükleri halde görmezler. Yine bu tâbir, dik- katsizlikte çok ileri giden ve meselâ yol boyunca şunu bunu göğüsliyen patavatsızlara da teşmil olunmuş « tur. Çünkü onlar da birer bakar kördür, görür gibi — görünmelerine rağmen görmez olduklarını — adım başnda ispat edip dururlar, Buna mukabil bir de — öz türk- çe karşılığını bulamadığım — basa- rı basiret tâbiri var. Basar, malüm olduğu üzere, gözün görmek kabili- yeti ve mecazi olarak ta “Anlayış, kavrayış,, demektir. Basiret ike kalp göziyle görmek, anlamak mânasına geldiği gibi eşyanın hakikatini ve her türlü hakikatın lübbünü — kav- ramak yerinde de kullanılır. Tasav- vuf ehli bu çeşit görüşe kıymet ve- rip elmayı kabuğundan, gülü koku- sundan tanıyan ve o meyva ile o çi- çeğin tabilattaki rolünü kavrıyamı- yan, göremiyen ham ruhlulara “Ba- kar kör,, derler, Malümu ilân gibi görünen bu sözleri bana y bizim gazeti Başvekil Doktor Saydam, leri görüyoruz. velki gün Ankara Halkeyinde söylediği bir nutükla 158 Hal- kevini açtı. Burada Başvekili nutkunu okuürken ve dinleyici- Başvekil ev- TAN Açış Nutkunu Söylüyor de okuduğum bir haber oldü. İn- giliz gazetelerinden tercüme olunan bu habere göre, Londrada iki gözü de kör bir genç anasının yardımiyle hukuk tahsilini bitirmiş ve fakülte- den diplomasını alarak avukatlık yapmağa girişmiştir. — İşte bu, tam bir basarı basiret nümunesidir. Çün- kü Londralı — gencin göz bebekleri ıkpış ama kalp gözü açık kalmış ve zeki kör o sayede hayatını ka - zanmak yolunu bulmuş. Bakar kör- ler için ibret alınacak bir hâdise!... x Londralı körün avukatlığa başla- ması bana Şarkın en cesur müte- Bakl.lelaasleadan l BU sıde YA n hatırlattı. Milâdın 973 üncü yılında dünyaya gözlerini açan bu Suriye köylüsü, yedi yaşındayken önünde ebedi bir gece doğduğunu gördü: Hain bir çiçek hastalığı — onu kör edip bırakmıştı. - Fakat Ebül'ulâ “Basarı basiret,, sahibiydi. Kör kal- masına rağmen hakikatler ardında köşmaktan ve hakikatler kucağında y ktân geri kalmad Elinde değsek ve önünde basari basiret projektörü — olduğu halde — Mısırı, Irakı ve bütün Suriyeyi dolaştı, en seçkin hocaların dersin- de dirsek çürüttü, nihayet Şarkın topuğuna erişilmesi güç şairlerinden ve filozoflarından biri olmak şere - fini kazandı, ölmez ismini hem Şar- ka, hem Garba tanıttı. * N Ebür'ulâ'ya isnat olunan bir çok fıkralar vardiır. — Onlardan - birini — dikkate değer bulduğum için — işte yazıyorum: Şama gelmiş olan Bağdatlı bir şair Ebül'ulâ'yı ziyaret eder, nereli olduğunu söylemiyerek şiirlerinden bir kaç parça okur ve nasıl buldu- ğunu kör üstattan sorar, Ebül'lâ, şiirleri pek — beğendiği için; “Sen Suriyenin en büyük şai- risin,, sözüyle Bağdatlı üstadı tak- dir eder. Aradan otuz yıl mı, kırk yıl mı geçer, Ebül'ulâ Bağdada gi- der, parlak merasimle karşılanır ve baş üstünde gezdirilircesine ikram İrak şairleri de küme, küme onu görmeğe ve elini öpmeğe gelirler, Bir gün güvenen, kendini beğenen yüz kadarı topla- nır, Ebül'ulâ'nın huzuruna gelir ve bir ağızdan şöyle bir ricada bulu- görmeğe başlar. O meyanda bu şairlerden kendine tayin et. O da birer şiir okumalarını söy - ler, her şairin eserini dikkatle din- ler ve en son okunan şiir biter bit- mez, onun sahibine: “İrakın dal,, der. Şairler mânasız görünen büu sö- zün neye delâlet ettiğini şaşkın şaş- .kın araştırırlarken Ebül'ulâ'ya mu- hatap olan şair, keyfiyeti şu şekil- izah eder: d.: Ben otuz yıl evvel — Şamda Ebül'ulâ'ya bir şiir okumuştum, 0 da “Sen Suriyenin en büyük şairi- sin,, demişti. Şimdi “İrakın da,, sö- ziyle o cümleyi tamamlıyor! Halbuki Ebül'ulâ ile bu şair, Şam z — Bizi İmtihan ve derecelerimizi Tramvay ve Tünel Şirketleri Teslim Alındı Hükümetçe satin alınan İstanbul Tramvay ve Tünel Şirketlerinin te- sellüm işleri dün bitmiştir. Şirketler Başmüfettişi Sürurinin riyasetindeki tesellüm heyeti her iki şirketin de menkul ve gayrimenkullerini def- terlerle tesbit etmişler ve buna dair olan mazbatayı dün Nafıa Vekâleti- ne göndermişlerdir. yebemieren-dünden itibaren muha: Bu muamele de 28 Şubat akşamına kadar ikmal edilecek tramvay ve tünel 1 Marttan itibaren hükümet ta tafından işletilmiye başlanacaktır. Nafıa Vekili Ali Çetinkaya ay so«- nuna doöğrü şehrimize gelecektir. Tramvay ve tünel işlerinin hükümet tarafından işletilmiye — başlanması münasebetiyle Metro —hanında İ Martta merasim yapılacak ve me- rasime Nafıa Vekili Ali Çetinkaya riyaset edecektir. Tramvay ve tünel, elektrik işle- rinde olduğu gibi hüsusi bir kanun- la kurulacak ve Nafra Vekâletine bağlı bir idare tarafından İşletile- cektir. Fakat bu kanun ancak yeni seçimden sonra teşekkül edecek Bü- yük Millet Meclisinde kabul edilece- ği için Nafıa Vekâleti kanunun neş- rine kadar muvakkat bir idare kura- caktır. Muvakkat idare kadrosu Ve- kâletçe bugünlerde tesbit edilecek- tir. Nafıa Vekâleti ayrıca tramvay ve tünel işlerinin ıslahı ve ihtiyacı karşılıyabilmesi için tetkikler yap- tırmaktadır. Bütün noksanlar mu- vakkat idare tarafından tesbit edile- cek ve kısa bir zamanda ikmaline çalışılacaktır. Vali Kırdar, Dün Ankaraya Gitti da da alâkadarlarla görüşecektir. Vali ve belediye reisi Lütfi Kır- dar, dün akşam Ankaraya gitmiştir. Belediye reisimiz Ankarada dört gün kadar kalacaktır. Lütfi Kırdar bu müddet Zarfında, muhtelif işler hak- kında Dahiliye ve Maliye Vekâlet - leriyle temâas edecek ve ekmek ve et fiyatlarını ucuzlatmak hususun - * Hükümetçe başka bir vazifeye tayin edilen Japon ateşenavali şere « fine dün İstanbulda bulunan ateşe -« militer ve ateşenavalleri Tokatlıyan- da bir veda ziyafeti vermişlerdir. Ankarada bulunan — Denizbank umum müdür vekili Yusuf Ziya Er- zin hafta sonunda şehrimize döne - cektir. Denizbank kadrosunun — İktısat Vekâletinde tetkiki henüz bitmemiş- Bankacılık şubesinde Bazı “İnbarlar üzerine Maliye ve İktısat Vekâlet - leri müfettişleri tarafından yapılan tahkikat fezlekesi Vekâlete gönde - rilmiştir. Müfettişler — Denizbankın diğer işleri üzerinde tetkiklerine de- vam ediyorlar, Diğer taraftan Etrüsk — vapuru hakkında bir mütehassis komisyon tarafından yapılan fenni tetkikat ra- poru da Vekâlete gönderilmiştir. Ye- niden Ismarlanacak vapurların ka - zanlarının tiplerini tesbit edecek o - lan mütehassıs komisyon dün de De- niz Ticaret müdürlüğünde meşgul ol- muştur,. Dün bir gazete Denizbankın ye- ni vaputlarından Trak ve Marakaz vapurlarının da süratlerinin düştü - ğünü bu gemilerin Mudanya - İstan- bul arasındaki mesafeyi 2 saat 15 da- kikada katetmeleri lâziım — gelirken sürat azlığı dolayısıyle İstanbuldan Mudanyaya anctak 3 saat 20 dakika - da gidebildiklerini yazmıştır. Denizbankta alâkalı — makamlar Denizbank Tahkikatına Ait Fezlekelerden Bazıları Gönderildi yeni vapurların süratlerinin azalma- sı iddiasını katiyetle reddederek bu seferler hakkında şu malümatı ver - mişlerdir: “ Yeni gemiler hiç bir zaman İs- tanbul - Mudanya arasındaki mesa- Terir?-vertdölelrierda ketetvnemin- safenin bu kadar zamanda katedile- bilmesi için vapurların 22 mil sürati bulunması icabeder. Halbuki gemile- rin sürat gayesi ön sekiz mildir. Bu gemiler için kabul edilen sürat ise kış için 15 yaz için 16 mildir. Mudanya iskelesine inişte yol kesmek ten mütevellit kaybolan 3 — dakika ve Armutluya uğrayarak 15 dakika Mudanyada tevakkufu akıntı kayıbı ve liman seyirleriyle beraber seya - hat müddeti giderken 2 saat 55 daki- ka, gelirken de 3 saat 15 dakikayı bulmaktadır.,, x Ankara, 20 Tan Muhabirinden) — İktısat Vekili Hüsnü Çakırın riyase- tinde müsteşar Halit Nazmi, deniz müsteşarı Mustafa Nuri, deniz nak- liyat umum müdürü Âyet Altuğ, Denizbank Ümum Müdür Vekili Yu- suf Ziyadan mürekep bir komisyon öğleden sonra toplanarak Denizban- kın yeni kadrosunu görüşmüşlerdir. KARNAVALIN SONU: daki telâkiden sonra bir daha yüz yüze gelmemişlerdi! Şimdi insaf edelim: Dün gördüğü adamı bugün tanımıyan, sabahleyin yediğini akşamleyin — hatırlamıyan biçarelerin gözlülüğü ve görürlüğü, Ebül'ulâ âyarında adamların süzlüğü ve körlüğü yanında kaç pa- göz- AŞ Dün Kurtuluş panayırında eğlenen masharalar Genç Kadını Bıçakla Ağır Yaraladılar Evvelki gece, Galatada feci bir yaralama vakası olmuş, genç ve ge- be bir kadın bıçakla göbeğinin altın dan ağır ve tehlikeli surette yaralan- mıştır. Yaralıyan Türk Petrol Şirketinin odacısı Cemaldir. Cemal, eskiden ti- yatrolarda şarkı söyliyen Muhibbe ismindeki bu kadını çok evvel tanı- mış, evvelki rhoş bir halde Kapıyı açık bulan Cemali, yukari 'Tır katta Muhibbe ve kocası Rahmi ile karşılaşmıştır. Cemal, kadına, koca- sını bırakıp beraber gelmesini söy- lemiş, bu arzusu hakaretle reddedi- lince koluna sakladığı bıçağı çeke- rek kadıncağızın karnına daldırmiş- tır. Rahminin feryadına devriye po* lisleri yetişmişler ve suçluyu bıçağı ile beraber yakalamışlardır. Yaralı, hastanededir. Dün geceki yaralama Dün gece, saat 22 de Sirkecide Cümhuriyet lokantasında Kenan ve Ahmet isminde iki garson kavga ne- ticesinde biribirlerini yaralamışlar- dır. Hâdise, Ahmet, lokantanın üst salonunu temizlerken çıkmıştır. Ah- met, Kenanın yardımını istemiş, © aksi bir cevap vermiş, kavga büyü- müştür. İkisi de ellerine geçirdikleri bıçaklarla biribirlerinin üzerlerine çullanmışlardır. Neticede, ikisi de kasıklarından yara almışlardır. Fa* kat, Kenanın yarası çok ağır ve teh- likelidir. İkisi de Cerrahpaşa hasta* nesinde tedavi altına alınmışlardır. 21-2-939 Ortamektep Muallim Muavinliği İmtihanları ? S — Orta mektep mucllim muavinliği imtihanları nere- de yapıliır ve şeraiti nedir? C — Bu imtihanlara girebilmek için lise veyahut beş sınıflı muallim mektebi mezunu olmak şarttır. İm - tihanlar İstanbul Üniversitesinde ve Ankarada Gazi Terbiye Enstitüsün - de yapılır. * S — Liselerde parasız yatılı okuyan talebelerin bu sene son sınıfında bulunanların - dan yüzde 15 inin yüksek mu- alim mektebi ve Gazi Terbi - ye Enstitüsüne gönderilecek- leri doğru mudur? C — Evet. Bu hususta bir kanun da çıkmıştır. * $ — Hastabakıcı mektebi ne- rededir, girme şartları nedir? dir? C — Mektep Hasekidedir. Mek - tebe girebilmek için ilk mektep me- zunu olmak, beş sene hizmet edece- ğine dair senet vermek, bu müddet zarfında evlenmemek, sıhhat raporu aşı kâğıdı, hüsnühal varakası gös - termek ve bir istida ile Kızılay ce « miyetine müracaat etmek lâzımdır. ÜNİVERSİTEDE : Rektör Geldi Bir haftadanberi Ankarada bu - lünan Üniversite rektörü Cemil Bil- sel şehrimize dönmüştür. * İktisat fakültesinde Doçentlik imtihanına giren Ömer Lütfi Yar - kan, dün bir nümune dersi de vere- mlş__l_)ao_ggngğk'_ı_ı_ı_wımm kazanmıştır. ına devam edenlerin şubat devresi imtihanlarına dün.-başlanmıştır. «« ğ zeküküstek Şehir Meclisinin Dünkü Toplantısı Şehir meeclisi, ikinci içtima dev - resinin son toplantısını dün, Vali ve belediye reisi Lütfi Kırdarın reisli - ğinde akdetmiştir. Dünkü toplantı - da karnesiz vesaiti nakliye kullanan- lardan 5 lira yerine 25 lira ceza alın- ması ve boş arsaların ana caddelere bakan cephelerinin düvarla kapa - tılması hakkında belediye zabıtasi talimatnamesine birer madde ilâve si hakkındaki mazbatalar kabul e - dilmiştir. Bundan sonra hastalık dolayısıy- te kesilip satışa çıkarılamıyan hay - vanlardan fenni bir şekilde istifade edilmesi maksadiyle Karaağaçta bir fabrika kürülması hakkındaki sıh - hiye ve mülkiye encümenleri maz - batası kabul ednmiştir. Kadıköy belediye — azalarından Zâhit Kadıköyünde bir sebze hâli kurulması lüzumundan bahsetmiştir. Meclis ütüncü devresine nisanda başlayacaktır, M Bir Fransız Generali Geldi TAKVİM vOR ; askeri kuv ve HA Fransanın Suriyedeklll veeygand | tleri müfettişi genera ;îne'l'eofil Gotî'e vapuru ile Beyrut- 21 Şııbqf 1939 ür- tan şehrimize gelmiş ve ıi,;ılr"p SALIİ ilyaya gitmişt!". _—-— * ç aCk?şam lxlJaFrSInı?ı'sıî “eşemilıtel'i veğ ! 2 nti ay Güh: 28 Kasım: 108 yei Gi Kgarşılanmış — Ve| | Arabt: 1358 Rumi: 1355 rafından vapurda a | Muhartem: 2 Şubat: 8 g karak müzeleri, | | ©* : biraz sonra şehre Ç! ğ | Güneş: 6,48 — Öğle. 1227 kapalıçarşıyı gezmiş otomübille ge- | |ha yşy — Akşami 1749 hirde bir gezinti yapmıstır. | | Yatsır 19,20 — İmsâk: 5,09 | isine İlk : Nevyork Serd ea i vş Esya Gönderildi Yurtta Hava Vaziyeti PCI'* ,Y Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı. sergisi için huzırlınm,! ola: î;ğîrkve nfiimunelîrden blfinci partisi dün Nevyorkl gonderilmışm._ Türkiye paviyonlarının dekoruma e. it eşya ile sergiden sonra NWYğrkta cak tarihi çeşme ve müze . akılar - :.::den seçilen nümüneler ilk Parti ile gönderilmîştü'- Bütün nümuneler hükümetçe sigorta e“i"“mişq,_ seeres gün İtalyan Bandıtalı 48 bin tonluk K;E“e di TORİ ee ün saat seyyah yapuru : Syal Kıbrısa hareket etmiştir. y han malümata göre, yurtta hava Eze bölgesi ile Cenubi Anadolunun garp kı- sımlarında kapalı ve yağışlı, Kocaeli ile Döğü Anadolu bölgelerinde bulutlu geç. Miş, rüzgârlar Orta Anadolunun şark kı- sımları ile Cenubi Anadolu bölgelerinde sakin kalmış, Karadeniz kıyılarında ve Egede cenubi, diğer yerlerde umumiyetle şimali istikametten orta küvvette esmiş- tir. Dün İstanbulda hava ekseriyetle bu. Tutlü geçmiş, rüzgür şimalden — saniyede 3-1 metre hızla esmiştir. Saat 14 te bava 760,6 milimetre İdi. Sühunet en 14,4 ve en düşük 0,6 santiğrat 6- kaydedilmiştir.