17 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN Siyasi Karışıklık ve Askeri Faaliyetler Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL rtalığı siyasi karışıklıklar kap ladığı zaman, askeri faaliyet” iler de birdenbire canlanıyor ve bu yüzden bedbinlik ve gerginlik baş- gösteriyor. Bugün de beynelmilel si yasi vaziyet karmakarışık olduğu için ayni manzara ile karşılaşıyoruz. Tel- grallar hemen her gün Almanyanın askeri hazırlıklarından, ve bu askeri hazırlıkların tamamlanacağı zaman- dan bahsediyor. Italyadan gelen haberler de ayni ma hiyettedir, İngiltere ve Fransudan, Amerikadan gelen haberler de ayni şeyden bahsediyor. Bütün bu devlet- 172-939 lerle diğer devletlerin hepsi, bütün hızlarile silâhlanıyor, silâh istihsali- ni arttırıyor, yeni silâhlar inkişaf et- tiriyor, milletleri askerleştirmek ve harici tehlikelerden korumak için her şeyi yapıyorlar, Siyasi karışıklıkların ve tehlikele- rin askeri faaliyetleri hızlandırması Bi, gayet tabii görmek icap eder. Hiç bir kimse de gafil avlanmak, bir ta kim evhama kapılarak hayatını tehli- keye maruz etmek İstemez. Bugünkü siyasi o karışıklıkların ve askeri faaliyetlerin menşeini araş- tırmak, çok uzun sürecek bir İştir, takat Avrupada tatmin siyasetinin tat bik devresini açan Münih konferansın dan sonra karışıklık değil, istikrara doğru gidiş beklenmekte idi. Güya bütün meşru emeller, müzakere ve anlaşma yolu ile tatmin edilecek ve bu suretle istikrar temin edilmiş ola- caktı, Fakat tatmin siyasetinin res- mi küşadı, onun âdela resmi tedfini gibi tecelli etti, Çünkü ortada, tat- min edliecek meşru emeller değil, tatmin edilmez korkunç ihtirasların hüküm sürdüğü anlaşıldı. Çünkü Münihi müteakip Avrupa- nın şarkında yeni ve mühim hareke- in başlamak üzere olduğu anlaşıl- iü yücude getirecek, ve Almanya ile Lehistan ve Sovyet Birliği arasında bir harp açacak, Fransa da, belki bu harbe karışacaktı, Çok geçmeden bu mesele ikinci plâna düştü ve Almanya yerine İtal ya ileriye atıldı, Almanya, 1938 de Avusturyayı ve Südet yurdunu işgal ve İtalya ona yardım etmişti, Sıra Malyada idi. Ve Italya Fransızlara ait birçok yerlerin ilhakını İstedi ve Aalmanya, ltalyaya müzaheret va- adetti, Yeni askeri hazırlıklar ve fnaliyet- ler bu hâdiseleri takip etmiş ve İtak ya tarafından Fransaya karşı bir harp açıldığı takdirde Almanya ile İnçilterenin de bu harbe karışacağı açıkça anlaşılmıştır. Bu böyle olunca bütün Avrupanın bu siyasi karışıklık ile alâkadar ol- Mmamasına imkân yoktu, Çünkü Al manyanın İtalyaya müzaheret için ne Yapacağı belli değil, Acaba Fransaya taarruz ederek Maginot müstahkem hattını mı aşacak? Yoksa İsviçre ve- ya Holandayı çiğniyerek mi Fransa- ya varacak? Fakat Almanya ne ya” parsa yapsın, böyle bir hengâmede Ispanya ile Garbi Akdeniz muvasala- larına hâkim olan Balear adalarının kıymeti ve ehemmiyeti büsbütün ar- tacaktır. Vaziyet bu merkezde olduğuna gö- re karışıklığın sonu ne olacak? Bu suale hiçbir kimse cevap ve- rebilecek vaziyette değildir. Yalnız Almanyanın, İtalyaya itidal tavsiye etmesi İhtimali, ortalıkta a- çıktan açığa askeri hazırlıklar görül- memesi ümit nişaneleri sayılmakta dır. Bununla beraber, vaziyetin vaha- metini hiç kimse inkâr etmiyor. ,— e... İ KISA HABERLER İsamanaa —....si © Riysseticümbür sertabipliğine doku tor Zeki Hakkı Pamir tayin edilmiştir. © Hitler Kiel kanalının büyük girmesine müsait olacak e ıslahı şekilde için geniş bir piân tasdik 1930 senesinde Londra dan bir milyon 453 bin İngiliz lirası kıy» metinde oltın satın almışlar. © Denizbank umum müdürü Yusuf Ziya Vugün Ankarada İktasat Vekdletiy- W temaslarına başlıyacaktır. © Rumanyanın Belgrada İzem etmiş olduğu ilk büyük elçi B. Victor Cadere, #imalaamesini vermiştir. Filistin Kon Edilmemelerine Yerler İçin Bir Londra, 16 (A.A.) — Dün akşam çok geç zamana kadar devam eden İngiliz - Yahudi görüşmesi hakkında bu sabah öğrenildiğine göre, dün akşamki konferansın en büyük kısmı Yahudilerin umu- mi noktai nazarının izahma tahsis olunmuştur. Konferansa Kabul Kızdılar ve Mukaddes Karar Sureti Aldılar Ancak bundan sonradır ki, konferans, Filistine yapılacak Ya- hudi muhacereti esaslı meselesine temas etmiştir. Bu mesele üzerinde helen her hangi bir uzlaşma zemini bulun- ması İmkânı mevcut gibi gözükmek- tedir. Yahudiler, geniş muhaceret politikasına mutlak surette devam olunması lüzümü ile Yahudi ajansı- nın gösterdiği ekonomik imkânlar nis betinde bütün dünya Yahudilerinin “milli yuva” da iskân tarihi hakkı nın idamesi bahsinde ısrar eylemek- tedir. Araplar ise, bilâkis, muhacere- tin tam surette durmasın: ve Filistin de bir milli Yahudi yuvası kurulma- sı fikrinden tamamile vazgeçilmesini istemektedir. Bu vaziyette, tahmin e- dildiğine göre, İngiliz hükümeti, her eek inte de, telkin eme a Hint oMüslümanlarınm Filistin konferansına İngiliz müstemleke na- zırı tarafından kabul edilmemesi Hint Müslüman rücsası arasında bü- yük bir infial uyandırmıştır. Delh! Müslümanlerı tarafından ka- bul edilen bir karar suretinde Hint Müslümanlarının Filistinde ve Ku- düste büyük alâksları olduğunu ve Filistindeki mukaddes yerlerin Müs- lümanların elinde bulunacağının İn- giltere tarafından kendilerine vaade- dilmiş olduğu kaydedilmektedir. * Londra, 16 (A.A.) — Kral bu sa- bah Filistin konferansında Yemen başdelegesi prens Seyfülislâmı kabul etmiştir. Hayfa. 16 ağ Merkezi ve gi- mali Filistinin Yahudi Kogoigerine karşı bir çok tasrruzlar vamlmış ol- duğunu haber vermektedir. Bir şi- mendifer İstasyonu yanmıştır. Almanya Çekoslovakyada Yahudi meselesinin. tasfiyesini istiyor Prag, 16. (A.A) — Alman resmi ümessilleri ve yarı resmi Alman nlar Çekoslovakyanın dahili ha- yatında bilhassa Yahudi meselesi mü nasebetile mütemadiyen tazyiklerde bulunmakta ve bu tazyiklerin şid » Sıhhat Vekâletinin Tebliği ai e "Uyuşturucu Maddeler İptilâsı Yeni Kararlar Almıya Lüzum Gösterecek Kadar Yayılmış Değildir.. KEMER e RM e Viğ edilmiştir: mi Uyuşturucu maddeler mübte'âla- rımn memleketimizde gittikçe çoğal- TAN Filistin mutedillerinin reisi Nişaşibu, İngiliz müstemtekât nazırı ile konuşuyor, Başvekil Sümer Bankta Tetkikat Yaptı Ankara 16 (TAN muhabirinden) — Başvekil Refik Saydam beraberinde İktısat Vekili Hüsnü Çakır oldugu halde bugün öğleden sonra Sümer- banka giderek bir müddet meşgul ol muş, Banka ümüm müdüründen muh telif işler üzerinde izahat almıştır. Yeni Yugoslav riariciye Nazırının Telgrafı makta olmasından naşi bunlardan) Ankara, 16 (A.A) —B. Cinesr yakalananların alâkalı makamlarca hayırsız adalardan birinde tecrit edi- leceklerine dir bazı gazetelerde ha- berler neşredildiği görülmektedir. Memleketimizde uyuşturucu mad- deler iptilâsı ötedenberi hükümetçe alımmış olan kanuni tedbirler hari- cinde her'rıngi bir fevkalâde karar a- lınmasına lüzum gösterecek dereee- de yayılmış değildir. Bu itibarla bu maddeler üzerinde sıhhi ve «hdi ba- kımlardan murskabe ierasına me - mur olan Vekâletimizce bu hususta yeniden bir takım tödbirler alınması düşünülmemektedir. Nevyorkta Şicd>tli Bir Fırtına Oldu Nevyork, 16 (A.A.) — Dün Nev- york hükümeti dahilinde şiddetli bir fırtına çıkmış, Providence'da iki ki- şinin ölümüne ve maddi hasarata sebebiyet vermiştir. Hararet dere- cesi, bir kaç saat içinde 16 derece “santigrat, düşmüştür. © Rüzgirm sürati bazan saatte 100 kilometreyi geçmiştir. Kesif bir sis, limanda mü deti gitgide artmaktadır. Hitlerin Yahudi meselesi tasfiye e- diline'ye kadar Çekoslovak hudutla- rini garanti edemiyeceğini bildirmiş olduğu söylenmektedir. Sidney, 16 (A.A) — Hükümet Yeni Guino'da bir Yahtıdi kolonisi tesisi teklifini reddetmiştir. Keza A- vustralyada böyle bir koloni tesisi hakkındaki diğer bir teklif de redde- dilmiştir. ——— Delçikada Kabine Buhranı Devam Ediyor Brüksel, 16 (A.A) — B. Pierlot, yeni kabineyi teşkil için dün yaptığı görüşmelerde mühim zorluklarla karşılaşmıştır. Teşriki mesailerine müracaat ettiği liberal B. Jansen ve Van der Poorten, Marten işinin mu hakemesi için: hususi bir mahkeme teşkilini istemişlerdir. B. Pierlot bu isteği reddettiğinden İki liberal de partilerinin teşriki mesaisini reddet- mişlerdir. nakalâtı durdurmuştur. immlğimin la Afganla İran Arasında Muhabere Tesisatı Yapılıyor Tahran, 16 (A.A) — İran ve At- ganistan hükümetleri, Tahran ile Kâbil arasında doğrudan doğrüya telli ve telsiz telgraf muhabersti te- sisi hakkında bir anlaşma aktetmiş- tir. Bu muhaberat şimdiye kadar Makoviç'in (o Yugoslavya Hariciye Nazırlığına tayini omünasebetiyle, B. Cincar Markoviç ile Şükrü Sa- racoğlu arasmda aşağıdaki telgraf- lar taati olunmuştur: Ekselâns B. Saracoğlu Harlelye Nazırı ANKARA Hariciye Nazırlığı vazifesine başladı- ğun bu anda, Ekselânsınıza en kalbi se- lamlarımı ve iki dest ve müttefik mem- Jeket arasındaki dostluk ve sıkı İşbirliği politikasına sadıkane merbütiyetimin to- minatını bildirmek benim için bir zevk- tir. Bu İşin ifasında ekselânsinizn dos- isne yardımına itimat ediyorum. Cincar Bürkoviç Yugoslavya Harlelye Naz Ekselâns B. Cincar Markoviç Harlelye Naprı BELGRAD Kendisine tevdi edilen yüksek vazifeye başlarken ekselinsinizin Bana gönder- mek lütfunda bulunduğu nazik talgenf- tan dolayı herarelle teşekkür ederim. Ekselânsiniza en hara tebriklerimi sunar ve iki dost ve müttefik memleke- W bu derece sıkı bir surette biribirine bağlıyan işbirliği politikasına o ekselin- #ınızla devam etmekle bahtiyarlık duya- tağımı temin eylerim. Şükrü Saracoğlu Hariciye Vekili Hazırlığı Kahire, 16 (Hususi) — İran Veli- ahdi Prens Mehmet Rıza ile Prenses Fevziyenin 11 martta nikâhlarını kiy- mak için büyük hazırlıklar başlamış- tar. Mısırın bütün büyük şehirleri merasimde hazır bulunmak üzere he- yetler gönderecek ve bu heyetler Ka- hirede büyük bir geçit resmi vapa- Sovyetler Birliği yolu ile yapılmakta idi. Me e Yeni Macar Kabinesi Teşekkül Etti Budapeşte, 16 A.A.) — Yeni hükü- caktır. ie Almanyada Bir Yahudi Genci Hakkında Verilen Hüküm Nüremberg, 16 (A.A.) —D.N.B. met Kont Telekinin riyaseti altında | Nüremberg mahkemesi, temmuz teşekkül etmiştir. Kabine İmredi hü- | 1988 tarihine kadar âri ırkına men- kümetinin aynidir. Yalnız Telekiden | sup bir genç kızla cinsi münasebet inhilâl eden maarif neraretine hü- | idame etmiş olan Yahudi Kurt Le- kümet partisi reis vekili Homan tâ | eseri bu sebepten dolayı sekiz sene yin olunmuştur. İmredi kabineye girmemiştir. şakke hizmetine ve beş sene hukuku 'umumiyeden iskata mahküm etmiştir feransından Bir Türlü Netice Alınamıyor İngiliz Kralı Yemen Veliahdile Görüştü Hint Müslümanları Dolmabahçe Hâdisesi Tahkikatı aid EŞ Devlet Şürası Noksanların İkmali İçin Evrakı Dahiliye Vekâletine lade Etti Ankara 16 (TAN muhabirinden) — Eski istanbul Valisi Muhüün Üstün- dağ ,polis müdürü Salih Kılıç ve ar- kadaşları hakkında Dolmabahçe iz- dihamında 11 vatandaşın ölümü ile heticelenen müessif hâdiseden dola- yı Dahiliye Vekâleti müfettişleri ta- rıfından yapılan tahkikat evrakı Devlet Şürası ikinc! dairesinin gördü- Bü bazı noksanlar yüzünden ikmal e- dilmek üzere Dahiliye Vekâletine iade edilmiştir, Korsikeda İtalya Aleyhine Tezahürat Paris, 16 (A.A.) —“D.N.B., Ajaksiyo - Korsika - da İtalya aleyhinde yeni tezahürat vuku- bulmuştur. Polis tahkikata baş- lamış ve yeni hâdiselerin men'i için inzibat kuvvetlerini takviye etmiştir. ——— Yugoslav Meclisi Siyaset Divanı Seçimini Yaptı Belgrad, 18 (AA) — Mebusan Meclisi, bu sabah riyaset divanı $6- çimi yapmıştır. Hükümet ekseriyeti tarafından ri yasete namzet gösterilen sabık nazır B, Milin Simonoviç, 202 reyden 287 rey İle relsliğine seçilmişlir. İki zels vekilinin seçiminde, hükümet ek seriyeti namzeleri, 264 rey almışlar- dır. Maçek listesi üzerinden © seçilen 19 muhalif mebus, bu Seçime iştirak etmemiş ve riyaset için rey toplan mağa başlanırken salonu terketmiş lerdir. #FELE Çınar Ağacı! Yazan: B. FELEK ayatta rahat etmek, gelişmek, dal budak salmak isterseniz dü- şünmeye, araştırmaya ve bir takım tetkikat yapmıya lüzum yok! Tabiat- ten nümüne arayınız, Bunu da uzak- larda değil yine kendi muhit ve ikli- minizde bulmıya çalışınız, İsterseniz ben size bir mümüne göstereyim: Çınar ağacı. Çınar ağacı deyince de Yakacıkta- Ki çınar ağacı aklıma gelir, Ne gü- zeldir mübarek! Muhteşem, geniş, fe- rah, gövdesi kalın, kökü sağlam, ve ömürlü, — İnsan çınar olur mu ki; bana o- nu nümune diye göseriyorsun dayı? Sualini tevcih etmeseniz bile içi- nizden geçirirsiniz, Ha! Ey gelişmek ve rahat etmek isteyen ve bunun için tabiatte nümu- ne arıyan çırak! Gerçi insan çınar olamaz ama çınara benziyebilir, Bir kere şu çınarı bir tetkik ede- lime Her şeyden evvel çınar ağacı ye miş vermez, Şu halde sen de yemiş ağacı olma! Zira çınar yerine en müptezel, en ağıza alınmaz bir yemiş ağacını meselâ Çakal eriğini kendine nümune olarak alsan kabil değil boy- nun bilekten fazla kalınlaşmaz. Dalın budağın her gün kırılır. Muttasıl şu- nun bunun taşlarına hedef olursun ve nihayet günün birinde bu uygun- suz şartlar içinde yaşıyamıyarak ku- rur gidersin. : İmdi hayatta bir çınar Gibi geliş- mek için çinar gibi yemiş vermez ol- malı, Ikincisi; Çınar gibi sıcaktan soğuk- tan ürkmez olmalısın. Nasıl çınarı biz yere dikerler ve biraz sulıyarak kök- lendirdikten sonra kapıp koyuverir- lerse sen de onun gibi soğuğa sıcağa yani yaşama ve muhit şartlarının müsait olup olmamasına bakmadan olduğun yerde yapraklanmaya bak- malısın, Uçüncüsüş Odunundan ateş'yan- max, kereste yapılmaz olmalı yani her hangi bir faaliyete enerji veya unsur verir cinsten olmamalısın. Bak sana meşe ağacı ol demedim. Çünkü baltayı kapan duruğuna bi- ner, Onlar keser sen sürersin, onlar keser sen sürersin, fakat günün bi- rinde süremiyecek hale gelirsin! Dalların kestane gibi düzgün olur- sa fasulye sırığı, kürek sapı yapar- lar, Sakın bir baltaya sap olurum di- ye buna heves etme, O bahane ile seni her gün baltalarlar, Ve eğer sevki talile bir baltaya sap olsan da o baltanın ilk işi se- ni baltalamak olur. Kavak gibi keresten yumuşak, ce- viz gibi menevişli, ıhlamur gibi hafif, sam gibi çıralı olmasın Kavaktan kibrit çöpü, selüloz ya- parlar ;cevizden şuna buna koltuk, ıblamurdan gardrop ve çamdan da çıra, Böylece kimisi çubuğu | tüttürür, kimisi kirli çamaşırı saklar, kimisi de seni çayır çayır yakar, ateşinde kuzu çevirir. Hiç ömründe çınar kadar kalın bir yemiş ağacı, çınar gibi dal budak salmış bir meşe, bir kavak, bir ıhla- mur, bir çam gördün mü? Gördünse kimseye söyleme! Kıyamet alâmeti- dir. Hemen tepesine üşer; icabına b: lar, Rahat etmek, gelişmek, hattâ sa- yende başkalarını barındırmak isti- yorsan çinar gibi ol, Ne yemiş ver, ne odunun olsun, ne keresten. Sade- ce meydanları, kahve önlerini ve u- zun yolları gölgelendirmek suretile hayatına ve vücudüne bir sebep bul, kâfidir. Hadi göreyim seni ey çınar ağacı namzeği! * Okuyucularımızdan “Feyzi Sarp” a: — İlifatkâr mektubunuzu aldım. Ga- zetenin bünyesine taallik eden mütslâ- #larınızı alâkadarlara bildirdim. Iakkım daki o müşahedelerinize büyük kiymet Yeni hükümet, beyannamesini, bu akşam okuyacaktır. kii Çinliler 11 Japon Tayyaresini Düşürdüler Loyang, 16 (A-A). — Çin ajansı bildiriyor: Şansinin cenubunda, Yuvangşank tayyare meydanında Çin hava kuv- vetleri tarafından yapılan bombardı- verdiğim için pek mütehassis oldum. Hata yapmak bahsine gelince insan için bundan Kaçınmak kabil mi? Nite- Kim buyurduğunuz gibi terkon si metre murabbau ile sstmiya | kalkrı Onun içindir ki; suya sabuna karışmak« tan içtinap ediyorum. Saygılar: la, Iran Posta Telgraf Nazırlığı Şimdiye kadar Fars Velisi bulünan B. İbrahim Alam, İran posta telgraf ve telefon mazırlığına tayin edilmiştir.