6 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Gündelik Gazete —— TAN'ın heder: Haber de, fikirde, here dürüst, karlin gazetesi temiz, samim elmak, olmıya çalışmaktır. ABONE BEDELİ | Türkiye Ecnebi 2800 Kr. 1500 » 3 Ay 800 » 1 Ay 300“, ta 'tihadına dahi mleketler abone rle 20, 16 9 eli peşindir kuruştur kuruş- 1 Sene 6 Ay i i i GÜNÜN MESELELERİ i Tramvay Yerine Otobüs İşletelim şirketi de Nufia Vekü- eti tarafından satın alınmı; bulunuyor, Şimdiden tramvay mü - pakalâtının ıslahı için tetkiklere baş landığı haber veriliyor. Pek yakında bu müessesenin de belediyeye dev- yleniyor, Tramvay, büyük medeni şehirler de artık modası geçmiş bir nakil Yasıtası olarak telâkki edilmekted Her yerde otoblis tramvayın yerini alıyor. Bir çok büyük (şehirlerde tramvay yollarının sökülüp eadde -| lerin asfalta çevrildiğini ve traravay yerine otobüs işletildiğini biliyoruz. | Tramvay münakalâtını ıslah için| bir buçuk milyon lira kadar bir mas- rafa ihtiyaç olduğu söyleniyor. Bir taraftan da belediye şehir için de otobüs işletmek için hazırlanı « yor. Zaten İstanbul sokakları dar ve inişli yokuşlu olduğu için tramvay - lar, diğer münakalâtı da müşkülöta| uğratıyor, Bir yerde tramvay bozul -| du mu, bütün nakil vasıtaları birden durmağa "mecbur oluyor. dırarak, onu ıslah için surfede imiz bir buçuk milyon lira ile yol ları asfalta çevirsek ve şehir içinde yalnız otobüs işletsek daha doğru ol" maz mı? Eğer bu mümkün değilse tramvayı şehrin kalabalık olmıyan kısımların | da ipka edebiliriz. Fakat Beyoğlu, Karaköy, Eminönü, Sirkeci gibi ka - labalık semtler arasındaki tramvay seferlerini kaldırmak mümkün hattâ şehrin seyrüseferi namına lâ“) ım Ve temenniye şayandır da. Belediyemizin, tramvay şirketini evralmadan evvel, bu mesele ize -| rinde tetkikat yapmasını ve ona gö- 16 bir karar vermesini temenni ede- riz, de Kimle wi Mebus Olacak ? Gazeteler g lere başladı Yeni daha şimdiden tahmin- lar, la Mecliste genç unsurlara fa7- Je? verilecekmiz, Eski meclis ör) zasının yüzde ellisi pi lân Gilân... isi değişecekmiş. Fa > ie bütün bu tahminler şimdilik | nenniden İleri geçemez. | Namzet listesi fırka divanı tara fından hazırlanıp, Parti haşkanı tn yafından tasdik edilmedikçe yapıla <ak tahminlere doğru nazariyle ba - kılamaz, Bugünden ki, mlerin namzet göste- rileceğini t e ahmin etmek, fala bak - maktan farklı değildi Onun için gazetelerimizin bu hu- $üsta rivayetler kaydetmekte ve oku” Yucuların da bu rivayetlere inan: makta ihtiy; ii ihtiyatlı olmalarını tavsiye & Balıkesirde Yeni Baro Balı 4: Gey Geli — Çanakkaleden gelen “Dolu, Biga, Ayvacık ve Ezine- len birer ve buradaki 28 avu- irakiyle Yapılan içtimada, ye “ eğ barotunun idare heyeti Tevtik ge yekkül etmiştir: Yürek yı Sşaran reis. Niyazi Ak - sm Ş; min Vedat Çatal oğlu, Ka- “ni Paylı, Tevfik Zerdeci aza. TAR — İstanbu Halis- Yoğurt Yemişti! » Yazan: çım sakalını li çökük bir ikten son dılar mı bu yal, tan, b almak © idaresini vez letip sar: bir mür sürme mıya ko yulmuştu. O, bir çok sebebi bir ; buluyordu. Bir kere tahta çıktığı gi tekbir gün - kalbi aç lerinden neşe saçıla denberi açıla, göz ve ilk iş olmak üzere Katil! mek, hattâ onlara b zorunda kalmıştı. Bu yetin kâb n kürtulmadan klandığı i ukarı bir baht mevzuu olu- eri dalma mexcyHa, Bi, kop ve Sultan Beyazıt, Avrupa- nci aramak ıztırarında ka rdeşi Cem kadar kendini tah öl bitse yine iyi i- Jalbuki hergün bir dert, bir #bet ve bir felâket yüz gösteri- M ırlılar üzerine a- gunluk! çılan harp bo ve ağir ziyanlarla noticelenmişti. Arkadan bir taun yüz göstereYek on binlere ce kurban almış ve bizzat Boyazıdı İstanbulda oturamaz hale koymuş tu. Daha sonra bir suikast vukua geldi, kün olduğu kadar iyi bir hükümdar olmak isteyen Beyazı - dın hayatı Manastır Seperlepe yo - lunda * bir hançer (darbesiyle söneyazdı, Bu vakanın uyan - dırdığı heyecan onun kalbinde he- nüz taze taze duturken büyük oğ- İu Korkut Mısıra kaçtı ve ikinci bir Cem güilesi yaratmak ister gibi davranarak uzun bir dedikodu te- kevvün etmesine sebep oldu. pe Beya hıncını sene süren dağdağa bir hayatı nit, işte bü acıların mi beş lı bir ömrü şen için « ni ve zamanı münasip plânlar hazu yordu, fakat san olmasın zemi « görerek - yordu, tedbirler alı- 6 çok mutekit bir in- ğmen Adem evlâdi- - Padişah ta olsalar lerini yapamey ordu ve bir takım hi r dile- a vukua gelen leye İstanbul hakının verdiği isim dir. O yıl eylülün on dördünde vu- kua gelen bu haileyi kısaca kayde deh Razi tarihi şu satırlarla felâ - ketin azametini ifade etmektedir: KA GrsTmankı surların hepsi ve deniz tarafındekilerin çoğu, Yedikule, denizden bahçe kapısı na kadar saray duvarları . temel lerinden zirvelerine kadar - y- kıldı. Fatih camiinin en büyük dört sütununun başlıkları düşe- rek kubbenin bir tarafı eğildi. Binlerce erkek, kadın ve çocuk ankaz altında ülü kaldı. Yal niz sadrazam Mustafa paşanın konağında atları ile beraber üç yüa süvari telef oldu. Köpür - müş deniz, dalgalarını İstanbul ve Galata surlarından aşırarak büyük şehrin sokaklarını tufana uyordu.,, İ kinci Sultan Beyazıt, bu afe- tin devamı sırasında saray duvarlarına itimat edemediğinden geyet hafif bir çadır yaptırarak bah çede oturdu, sonra Edirneye kaçtı. Lâkin oraya adım atması ile bera- ber zelzelö de merkezini değiştir. İHTEN YAPRAKLAR I Halkı Ne Edirnenin altım üstüne getir - meğe adı, Şimdi bu şehir de İs- tanbul kadar haraptı. Hattâ İstan- buldan daha ziyade ıztırap içindey di, Çünkü zelzelenin yakıp ameliyesine Tunca nehri de etmiş ve yatağından coşup ta günlerce harap neyi dalgalar altında bırakmış bulunuyord Sultan Beyazıt bu vazi zirlerini haşlamaktan başka bulamadı divanı (topladı kadar haksızlık, o kadar zulüm et- tiniz ki ma: ahları gökle- re çıktı, sonunda başımıza bu felâ ketler geldi,, cümleleriyle söze baş layarak bir çok ağır sözler söyledi Türek YALE editineğini” öneki - Bir İtalyan tarihçisi bu emir üzerine altmış üç bin amelenin Dimitoka, Edirne Vİ, İstanbula sevk oluna - rak zelzelenin bıraktığı korkunç izlerin giderilmesine başlandığını ve bütün tarihler de iki ay içinde İstanbulun eski haline konulduğu nu yazar, * haziran; 1510 da tamir işi bit miş ve bu parlak muvaffa- kiyetin şerefine Sultan Beyazıt ta rafından yoksul halk tabakasına üç gün - gümüş tabaklarla - yemek ver dirilmişti. Hünkâr, sık sık biniş ya parak tamir edilmiş olan surları, kuleleri, sarayları köprüleri sey - re çıkıyordu ve göze alınan mas- rafla elde edilen neticeleri uzun u- zun karşılaştırıyordu. İşte bu gezme günlerinin birin- de hava son derece sicak olduğun- dan ikinci Beyazıt at üzerinde şı - Zaman 1 ter dökmeğe başladı. Za - nın vücüdü terden sırsıklam olurken büyük ve ki i sıcaktan bayı bale de o muhteşem alay ö- nünde ve at üzerinde bir yudum sw ydi. Terleye ls bayıla yürümek, her 12- ahammü) etmek gerekti İkinel Beyazıt da, padişshlık sı fatının icap ettirdiği bu eziyete bir müddet dayandı, dileri ve boğazı kuruduğu halde Tiki mler azlkşalaMaa inse ının dibinden süzülüp gelen te: kâtrelerini yalaya yalaya atını rüttü, Lâkin kendi eseri olup zel. zelede yıkılmış ve yapı , na geldiği sırada gözüne bir çu dükkân hlığını, erine padi- yadişahzadeliğini ve her unuttu, atın başını çekip dur du, alay da duruverdi ve ilk gözü ne çarpan adama baygın emir verdi — Aman koş, bana şuradan bir çanak ayran getir! tir işitmez hemen dayarak propagandaya girişti — Allah bir gününü bin etsin Şevketlü efendimiz, halka nasıl yoğurt satıldiğin: mübarek ağızla. riyle tecrübe buyurmak istiyor « lar. Ve hünkârm sunulan a k çerken yüz ekşittiğini nce de İNGİLİZ KARİKATÜRÜ : Chamberlain : “Yahu, şu kayığa binsek daha rahat olmaz mı?,, hemen bir adam çağırdı, şu tebliğ de bulundu: — Yoğurt bayat ve ekşiymiş Tez, dükkân sahibini kulağından dükkân kapısına mıhlst. İstanbul halkı o günden sonra u- zun yıllar halis yoğurt yemişler- di. Çünkü bütün yoğurtçular, ikin- | ci Beyazıt gibi bir delinin daha 89 kak ortasında ayran içmesi ihti - malini düşünerek dükkânlarında taze ve temiz mal bulunduruyor - | lardı. ——— — Karahisar Halkevinde Kurslar | Şarkikurahisar, 5 (A.A.) — Halke. | vinde üç kısım olmak üzere 1 şubat- | tan itibaren Fransızca kursu, haft; da bir de usulü tüctariyi gösterir bir | hesap kursu açılmıştır. sip Denizlide Sokaklar Karanlık Denizli (TAN) — Geçenlerde bir kaza neticesinde işe yaramıyacak ha- le gelen elektrik motörü yenilene - vektir. Buna intizaren bir çok sokak- larımız zifiri karanlık içinde kalmış tar. Nutuklar ve Hâdiseler © E.R. ATAY on böfla sönük hâdiseler, f» S kat parlak nutuklarla geçti Mussolini, Hitler, Roosevelt, Chasr berlaiü ve Bonnet, hepsi 1 ayri demokrasilerin ve aliter devlet lerin vaziyetlerini yeniden tasrih et ar. Duce, Bar- selonun zaptı üzerine, o İtalyanın o zalerindeki o yüksek hissesi üzerinde ısrar etmiştir yonalistlerin zaferi, bizim yapmakta mek için fırsat buldu seref “Nas. olduğumuz Avrupa “tarihinde yeni bir fasıldır. Kızılların parolası şu di: “Geçemiyecekler!” Fakat bizi hiç bir sey durdurmadı ve istikbalde de böyle geçeceğiz!” Hitlerin Hsant daha yumuşak ve uysaldır. bir sulh deyri” nde: İngiliz Başvekili ve gazete! tından iyi kabul gören bu nutukta Führer, eski Alman sömürgelerinin geri vetilmesi lâzım geldiğini bir da- ha ileri sürmüş ve gelecek hir harp- te Almanyanın İtalyan ordusu ile İbirlik olacağını da bildirmiştir. Ga- İ zeteler, Roosevelt'in âyan meclisinin ordu encümeninde, metni henüz ne$ rolunmıyan nutku ile, demokrasile- İrin vazife ve mesuliyetleri üzerinde durmuş olduğunu yazıyorlarsa da bu hususta gazetelerde gördüğümüz ifşalar kendisi tarafından tekrip edil Bununla beraber Rooseveltin ve mesuliyetler hakkında- erinin ne olduğunu geçen » lerdeki meşhur mesajmda okumuş” tuk. Châmberlain, İtalyanm, harp İbiter bitmze İspanyadaki kuvvetler rini geri çekeceğini yeniden teyit et- miştir. Bundan başka şarki İtalyan Afrikası İle, Sudan ve komşu İngi- İliz toprakları arasındaki hudutlarda bazı düzeltişler yapılmağa karar ve- İngiltere - samimiyet öylemiştir. nim | ve sarsılmazlığna işaret eğen Cham- berlain, Fransa İle İtalya arasmdaki İ ceriinliğin, İspanya harbi nihayet arıken zail olamıyacağı kans- atindedir. Bonnet'nin nufkundaki İ yenilik beynelmilel bir yeni"harış nferansmın, top " İlanmasına' Fransanın Ker türlü yar. dımda bulunacağı keyfivetidir, Ben- net, mehuslar meclisinde Roosevel tin bir sözünü tekrar etik “Silâh £ lann ve slühslanma & a yarışı Avrupayı a sürüklemektedir. iki! birden olacaktır.” Bu nutuklar 1939 harp ve sulh dö. n noktalarından hiçbi rini çözmüş değildir. Başvekil Cham- berlain, Franko zafer kazanır kazan. maz, hiebir İtalyan kıtasının İspan- yada kalmıyacağmı ve İlalyanm İs- panyel toprak bütün e dokun- mıyacağnı söylerken, Times gazete- sinin © Roma muhabiri bu hesusta Mussolininin bir şartı olduğunu ilâ ve ediyor: Franko İle askeri bir itti. fak! İtalya İspanyadan çekilecektir: Fakat İspanyada Frankist bozulmıyae: nizamın na İnandıktan, ve ye- ni İspanyanm Akdeniz murwazene- sinde İtalya ile elbirliğini temin et- fikten sonra! Alman gazeteleri, ge- ne bu zaferin, XIV öncü Lul devrin. denheri, ilk defa, yeni bir vaziyet ihdas edeceğini söylemektedirleri Fransa İcin met bir hudut! Bü- tün tehlikeleri, meşguliyetleri, mas rafları ile üçüncü bir askeri müdafaa sınırı! Fransaya karşı olan tazyik politikası, yeni İspanyada, faşizm İ çin. ne kadar müsait ise Fransa için o kadar elverişsiz olan, yeni bir mes- net bulacaktı İspanyada harp bitince burünkü müphem hâl ortadan kalkacaksı da, onun yerine gelecek olan o vuruhun belki buzünkünden daha mühim si- yasi kargaşalıklıra meydan verip vermiyeceği şimdiden ve kimse ta» rafından tahmin olunamaz. Beynelmilel sulh balonu havada müşkülâtla tutunuyor. Bugüne ka dar birçok safra atılmıştır. O kadar ki artık sepette balonun bizzat sas hiplerinden gayri kimse görünmür yor. Acaha bu sahipler balonm mut- Taka havada tutmak icin. kendi ağır lıklarından da fedakürlik yâpnenk- lar mi? Bahis mevzuu, gün gecistir. mek değil, hakikatle karşı karsıya, et ete ve kemik kemiğe gelmek, be- tlerin gürültüsü arkasmdan, ve- kalarm cetin mantiğmı dinlemeğe tahammül etmektir. 1939, Avrapa- nın pek esaslı hir mukadderut sene- si olmakta devam ediyor.