2 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

â UZ M.SIFIR No. 107 Fesat Ocağ Tedbir Düşünüyoruz sat Beyin gizli odasında ko- muştuğum mütekait zabitin bahsettiği Z. yi eskiden tanırdım. Gİ Balkân harbinin sonunda bazi ne- Ç ferlere uydurma ihraç tezkereleri verdiğinden dolayı zabitlikten ko- wulmuş ve on beş sene hapse mah- küm olmuş sabıkalı bir adamdı. İşgal esnasında Anzavurun yanı- na girdi, binbaşı elbisesi giyerek & tabur kumandanı oldu. © Çarkçı yüzbaşısı Hulüsi sözüne © devam ediyordu: * — Şeyhten sonra Z. ayağa kalk- tı. Saçma sapan bir çok sözler de © söyledi. Neticede: Binbaşı Z. bizim semtteki gizli teşkilâtın reisi A. Paşa zade C. de kA #ibi oldu. Ben, N, telgrafçı H, Sal- İigöbek imam, M. Hoca, Şeyh F. de aza olduk. İşimiz İstanbulda millici küvvet- > İere hizmet edenleri, toplandıkları yerleri bulup İngilizlere haber ver- mek, Bu, benim vicdanıma dokan- dı. Onların yüzüne karşı bu va- f zifeyi kabul etmekle beraber gel dim, olup biteni Esat Beye haber verdim. — Çok güzel. Teşkilâtınızın bir haftalık çalışması ve edindiği ma- * Tümat hakkında da biraz malümat verir misiniz? © o — Neye geldim, buraya ya, hep “bunları ârilatmal için. Sallagöbek uham, Şehremininde milW kuv > 'vetlere taraftar olanların Emin Ali Beyin evinde toplandıklarını Ve Şehreminli Salp, Şevki ve yüzbaşı Mehmet Beylerin evlerinde bir çok silâh ve cephane saklı oldüğu ha- berini getirdi. Şeyh F. Zeytinbür- nu fabrikasından Anadoluya kaçırıl Üzere fişek doldurmıya mahsus lardan bir kisminin sandıklan makta olduğunu, müritlerinden ve Yabı:kada çalışanlardan Hf.den duy duğunu söyledi, M. Hoca da Top- © (kapı sarayı muhafazasında bulu - “İnan taburların kumandanı binbaşı « Hüsnü Bey, taburuna ait ihtiyat kış ? j hik elbiselerini Anadoluya gönder- İ mek üzere balya yaptırdı ve bü # balyaları cami civarında bulunan 4 “irbelerden birinde saklattırdı, de- k V , Telgrafçı H. Esat Beyin mili küvvotlere mensup zabitlerin İs- * “tanbulda saklanıp toplandıkları © yerleri merkez kumandanlığına as- (keri bir telefon hattı ile bağladığın- “dan ve bu hatlarla yapılacak gö- Üşmelerin çalınması İüzumun - 'pn bahsetti. Süvari N; de Galata Gümrüğü hamallar kâhyası Salih reisin silâh ve cephane kaçıran gruplara ücretsiz hamal vermek su- #ile yardım ettiğini ve bu ada- jim kâhyalıktan utaklaştırılması 'nı istedi. İşte alınan haberler bun- : i © © — Teşkilâtınız, aldığı bu haber Öleri nereye ve ne vakit bildirdi? © — Dün binbaşı Z. derleyip, top- Jayıp İngilizlere götürdü. — Hangi İngilizlere? — Orasını pek iyi bilmiyorum. Hs Efendide başka malâ- mat yoktu. Beraberce Esat ? Beyin odasına gittik. Esat Bey Hu- Jüsi Efendiye; $ J © — Çok teşekkür ederim, dedi. Bu iş için bir daha görüşelim, ol- © maz mı? Bu akşam üzeri geç va- © it gelmenizi rica edeceğim. Şimdi gidebilirsiniz. Hulüsi gittikten sonra: — Otur bakalım elmasım, dedi. “İEvvelâ bu adam hakkında duygu» pu söyle, | — Şimdilik kati bir şey söyliye- miyeceğim. Bu müracaatin de di- Zerleri gibi bir manevra olmasında Tygiphe edemez miyiz efendim. — Su halde? W — Akşama tekrar gelmesini em- İfettiğiniz çok iyi oldu. Müştak ve iş efendileri peşine takarız, ve bütün hal ve hareketleri- IN MUTAREKE TIRALA aa İİ — 1 Yazan: M. SIFIR ı Hâkkında Gazetecilerin Şükrü Kayaya Teşekkürleri Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Şükrü Kaya bu sabah An- karadan şehrimize gelecektir. Yeni Matbuat Kanununun çıkması — Bu adamın fena bir geldiğini zanneder misin? — Olabilir, — Fakat haber verdiği şeyler hep doğru... — Evet doğru.. Emniyetinizi ka- zanmak için tabii doğru Şşeyler- den bahsedecek veya ettirilecek. — Bu da hatıra gelir. Hülüsi, Hürriyet ve İtilâfçıların diğer semt lerdö de bu yolda teşkilât yapıl niyetle kilini Karşılıyacaklar ve teşekkürle- rini bildireceklerdir. yanda, gazeteciler, Vekilin şerefine bir çay vereceklerdir. Bu çayda da bütün İstanbul gazetecileri buluna- dığını söylüyor. Bunları nasıl bu- | caktır. Jacağız? amm Ga — Alinan haberlerin Zeki tara- İMÜTEFERRİK : fından nereye verildiğini anladık- tan sonrâ hepsini buluruz, efen- dim. Bu işlerle en ziyade gizli hiz- metler grupu meşgul olduğuna gö- re, verilecek bütün haberleri günü gününe öğrenebiliriz. Bununla be- raber emrediyor iseniz Pantikyan, Çavuşyan ve M. A. Bey gibi kuvvet lerimizi de şimdiden bunların aley- hine harekete geçirelim. Yeni Elektrik Idaresi Dün Işe Başladı Elektrik işleri Idaresi, dünden iti baren bilfiil çalışmıya başlamıştır. — Çok iyi olur, elmasım. Esat Bey yaver Burhan Beyi ça- ğırttı. Hulüsinin verdiği haberleri not ettirdi. Burhan Bey icap eden- lerin uyanık ve tedbirli bulunma- larını tenbih için yola çıkarken ben de kumandanlıktan ayrıldım. (Devamı var) dışı bayraklar, defne dallarile süs- lenmişti. Elektrik işleri idaresinin diğer müesseseleri de gündüz bay- rak ve gece de elektriklerle donan- mıştır, Elektrik işleri umum müdürü Kad ri dün sabah büroları gezerek me - murlarla görüşmüştür. Yeni umum imüdür bir tamimle memurlara yeni idarenin çalışma tarzını bildirmiş - tir. Eski şirket direktörü De la Croix ile arkadaşları şeflere veda ederek Metro hanın terketmişlerdir. Elektrik idaresi, elektrik şebekesi ni ıslah edecektir. Silâhtarağa fab- rikasının genişletilmesine çalışılır - ken, şebekenin ıslahına da başla - 9-7) «AMMAN İ silahtazağ fabrikasının genişle - tilmesi projesini hazırlamak üzete tetkikler yapmakta olan heyet, bu hafta içinde çalışmalarımı bitirecek tir. Yakında Avrupaya elektrik ka- zanları sipariş edilecektir. Islahat bir senede bitecektir. Bonolar Yine Düştü Gayrimübadiller hakkında Maliye Vekâletince hazırlanan kanun proje #inin henüz Kamutaydan “geçmediği anlaşılmıştır. Gelecek içtima devre- sine kalan bu iş, gayrimübadilleri bir derece memnun etmiştir. Gayri- mübadiller Maliye Vekâletinin pro- je üzerinde değişiklik yapacağı ümit lerini beslemektedirler Evvelki gün yüz lirası on bir buçuk. Jiraya-kadar satılan bonolar dün tekrar on liraya düşmüştür, Poliste Değişiklik Emniyet beşinci şube müdür mua vini Tahir Zülfakaroğlu üçüncü şube müdür muavinliğine nakledilmiştir. İS Yel imiş Umum Müdürü Müfit Necdet Deniz İki senedenberi Deniz Ticaret Mü- diriyetini muvaffakıyetle idare eden Müfit Necdet Denizin Limanlar U- mum Müdürlüğüne tayin edildiğini h&ber aldık. Müfit Necdet Deniz, ayni zâmanda Deniz Ticaret Müdürlüğü vazifesini de ifa edecektir. Müfit Necdet, Deniz Ticaret Mü- dürlüğüne geldiğinden itibaren deniz işlerini düzeltmek, deniz ticaretinin inkişafını temin etmek hususuhda bü yük muvaffakiyetler (göstermiştir. Çalışkanlığı, vazifesine olan bağlılığı ile bütün denizcilerin sevgisini kazan mıştır. İstanbulun muhtelif yerlerin- de yaptırdığı mendireklerle Marmara havzasında işliyen küçük gemi ve yel kenlileri kışın tehlikeden kurtarmış|b97! Yeni değişiklik yapılmıştır. tır. A Büyük Millet Meclisinin yaz ta Deniz Ticaret Müdüriyeti vazifesi |tiline karar vermesi üzerine, dün de, ni de yapmak üzere Limanlar Urnüm |evvelki gün olduğu gibi, husust ka- Müdürlüğüne tayini bütün denizcile |tarla şehrimize birçok mebus gelmiş ri sevindirmiştir. YENİ ELEKTRİK İDARESİ: tir, ni tahkik ettiririz. Eğer bir foyası | Elektrik Şirketinin dünden itibaren resmen Nafıa Vekâleti tarafından varsa bir iki günde meydana çi- | işletilmiye başlanması münasebetle, şirketin merkez ve bütün şube bi. (bah saat onda Filipogrimani vapur! naları böyle süslenmişti. münasebetiyle, bütün İstanbul gaze- Bu akşam saat 17 de Serki Dor- Bu münasebetle Metro hanının içi ve Şimdilik beşinci şube müdür mua - vinliği vazifesini ayni şube başkomi seri Nail vekâleten görecektir. İs - tanbul polis komiserleri arasında da e TAN YERLİ HABERLER Dairelerde Kadar Bazı kimseler bu yeni “usulü ya- dırgamışlar, bu zamana kadar aç du- ramıyacaklarını hesap ederek övwio- rinden sefertaslarile yemek getir. mişler; dairelefinde yemişlerdir. Di- ğer bir kısım memürler ise delieles| rinin kapanmasını beklemişler, ve işten;çıkınen doğru lokantaya git-| mişlerdir. | Esas itibariyle umumi Yziyetizi ve işlerde hiçbir aksaklık olmamış, yalnız nakil vasıtaları yeni vaziyete | göre tarifelerinde değişiklik yapmak lüzumunu hissetmişlerdir. Vali tarafından verilen bu yeni| çalışma usulü şehrimizdeki bütün resmi dairelere şamildir. Bittabi in- hisarlar idareleri ve bu idareye bağ- hı imalâthaneler de bu aradadır. Ancak mali müesseseler, bu Kara- rın dışında kalmışlardır. Fakat ban- ka umum müdürleri aralarında müş- tereken verecekleri bir kararla, An-| karada olduğu gibi, resmi dairelerin usulüne uyabileceklerdir, Hattâ bu hususta bugün bir karar verilerek Pazartesi sabahı tatbik olunacağı söylenmektedir. İkitesadi mahfillerde Vekiller Heyeti karariyle yaz me- sal saatinin tatbiki için Ticaret Oda sına tebliğat yapılmıştır. Oda, tüc- carların bilhassa gümrüklerdeki mu- amelelerinin istinat edeceği menşe | şehadetnamelerini vaktinde yetişti- rebilmek için dün beş buçuğa kadar | müamelelerine devam etmiştir. Oda Wa usulün muhtelif piyasalarda ya- papcağı tesirleri araştırmak üzere tetkikata başlamıştır. Tetkikat neti- cesi, idare heyetine bildirilecek ve idare heyetanın vereceği karara yu re hareket edilecektir. Dün bankaların ve sigorta şirket- lerinin hepsi açık kalmış ve mutat olarak muamele yapılmıştır. Güm- rük bile dün çalışmıştır. Gümrük| kanununun 6düncü maddesinde güm rük memurlarının çalışma saatleri tesbit edilmiş bulunduğu için bu ye ni Kararın gümrüğe tatbik edilip e- dilmiyeceği henüz belli değildir. Yalnız Türkofis, Istanbul Kambi: | yo Müdürlüğü, Zahire Borsası saat on dörtte faaliyetlerine nihayet ver- mişlerdir. Milli Sanayi Birliği, bir- çok anonim ve İlmitet şirketler-vez!- İslerine deva ötmişlerdir. .Esasen her sene yapıldığı gibi Standard Oy! şirketi de dünden itibaren saat İl de mesaisine nihayet vermiştir. Muhtelif piyasalarda yaptığımız tetkiklere göre hükümetin son kara Tı karşısında piyasalarda yeni bir va ziyet hâdis olmuş değildir. Esasen bu kararın tatbik edileceği Temmuz ve Ağustos aylarında işler pek &z ol maktadır. Adliyede Dün 6 saatlik yeni mesai tarzı Ad- liyede de tatbika başlanmıştır. Bazı mahkemeler kapılarının önüne astık- ————— Muammer Eriş Geldi Saylav ve İş Bankası umum müdü rü Müammer Eriş dün şehrimize gel miştir. Müümmet Eriş öğle zamen: İş Bankasına gelerek bir müddet mü dürlerle görüşmüştür.» İş Banka henüz yaz mesaf saatini tatbik etmi- yerek saat üç buçuğa kadar muame- lelerine devam etmiştir. - Böhkanın yaz mesal saatinin #atbikine' başla- ması için henüz karar verilmemiştir Yunanlılar Gitti Evvelsi gün Edirneden şehrimize gelen Yunan askeri heyeti dün mem leketlerine dönmüştür. Heyet Gene- ral Zoyopulos'un başkanlığı altında, Albay Konolopulo, Albay Legeris ve Yorgolis'ten mürekkep bulunuyordu Yunan zabitleri şehrimizde bir gece lik kısa bir ikametten sonra dün sa le Yunanistana dönmüşlerdir. Çalışma Sistemi Dün Tatbika Kondu Dün sabah bütün resmi daire ve müesseseler saat tecileri, bu sabah saat 8,30 da Hay-| sekizde açılmış, on dörde kadar fasılasız surette çalı- darpaşa istasyonunda Dahiliye Ve-|şılmış ve 14 de her yer kapanmıştır. İ BELEDİYEDE : 2-7-938 Ankaradan * Telefon ve Telgrafia | Türk - İngiliz Mali İş Birliği Ankara, 1 (Tan muhabirinden) — İİngiltere ile Türkiye arasındaki kli- ring itilâfının #nzalanmasında &hem miyetli Fol oyriyan Eksport Kredit Garanti departman müdürü Bay Nikson İngiltere ile imzalanan itilâf Bâme ve başında bulunduğu teşkilât hakkında şu izahatı vermiştir: — Başında bulünduğum organi - zasyon şu sebeple kurulmuştur: On dokuzuncu asırda yabancı memleket Saat İde ları İlâmlarda #aat on dörde talik edi: len bütün muhakemelere ve tahkikat |Jer doğrudan doğruya Londraya mü İşlerine #sât on birde devam edilece. |racaat ederler ve elde edebildikleri ğini bildirmişlerdir. Bir kısım mahke/en İYİ Şartla istikrazlarını yaparlar. meler buna lüzum görmüğüiğler ve Saat on döritern sor'ra da işlerine de-| vam etmişlerdir. Mi Poliste Diğer dairelerde olduğu gibi Em- niyet Direktörlüğüne de dünden iti- baron sabah saat sekizden ikiye ka- dar vezife görülmeye başlanmıştır. Tarifelerde değişiklik Yeni kanun münasebetile dünden beri saat ikiye kadar tahdit edilmiş olan mesai müddetini nazarı dikkate alan Şirketi Hayriye memurların gi- dip gelmesini kolaylaştırmak üzere sabah postalarını yarım saat evvele almak suretile tarifesinde bir değişik- lik yapacak ve öğleden sonraki ser- vislerine iki vapur ilâve edecektir. Ayni maksatla Denizbankın Akay idaresi tarifelerinde bazı değişiklik. ler yapacaktır. Yeni tarifelerin pazar tesi tatbik edileceği anlaşılmaktadır. Vazifelerinin daha çok ticari mahi- yette olduğu nuzarı dikkate alınarak limanla alâkadar müessesatla güm. rük idaresinin mesa! saatlerinde hiç bir değişiklik yapılmamıştır. Burala Ta mensup memurlar eskisi gibi vazi- İçlerine devam etmektedirler. Fakat büyük harp sonunda İngi- > tebaasının alacakları battı. Serma yedgırlarmız yabancılara itimat et- mez oldu. Buvaziyetin devami para istikraz etmek istiyenler kadar da para ikraz etmek İstiyen İngiliz ser mayedarları ve İngiliz ticareti için kötü idi. Bu mülâhaza ile Eksport Kredi departmanı bir muarselenin yalnız ticaret ve iş tarafiyle slâka- dardır. Siyasi düşünce ile hareket et mez. Türkiye ile alâkamız Bosert şir ketiyle başlar. Türkiye hükümeti Bo sert şirketine sipariş vermişti. Şir ket parasını derhal! istiyordu. Mesele yi tetkik ettik, Türkiyenin kredisini sağlam bulduk. Ve krediyi temin et tik. Bunda muvaffak olunca, büyük bir Türk dostu olan İngiliz sefiri, bu krediyi genişletmek imkânını arama mızı istedi. Meseleyi tetkik ettik. Bunun üzerine Bay Muammer Eriş ile Bay İlhami Pamir Londraya gel- diler. İtilâfnameyi imzaladık Türkiye ile müamele yapmaktan büyük memnuniyet duymaktayız. Bu defa Ankaraya gelmemin sebebi, itilâfnamenin tatbik şekli üzerinde görüşmektir. Bay Muammer Eriş ile yakından tanışmaktan büyük memnuniyefisi- si duymaktayım. Eriş mahir ve «dp jik bir müzakerecidir. Türkiyenin menfaatlerini büyük hassasiyet ile müdafaa ettiler. Müzakereler bazan çetin safhaya girdi. Fakat neticede, Bir Haftada Yakalanan Kaçakçılar Festival Iç'n Hanırlıklava Başlandı Bu yıl yapılacak Festivalde bulu- nâcek senebi beyetlerile tema ölmek | Ankara, 1 (A.A) — Geçen bir haf üzere Balkanlarda bir getinti yapmak | t£ isinde gümrük muhafaza teşkilâtı ta olan Belediye İktışat Müdürü -A- | biri ölü 54 kaçakçı, 1597 kilo güm- sım Süröyya, bir hafta sonra şehrini, | Tük Kasağı, 284 kilo inhisar kaçağı, 2a gelecektir. Be seneki eğlenceler A | 7 kilo uyuşturucu madde, 1 silâh, 55 sım” Süreyyamın dönüşdelde kati ola | Mermi 150 Türk lirası ile 45 kaçak- rak tesbit edilecektir. Biz yil, mühte| 51. Pa9Yanı ela geçirilmiştir. lif Avrupa memleketlerinden. operet: Dahiliye ve Iktisat ve varyete İrupları getirilecektir. Vekilleri Geliyor Seyyah Getiriliyor Ankara, i (TAN Muhabirinden) — ' ,) Dahiliye ve Tktısat Vekilleri bu ak- Bir İlalyan vapur acentesile Beledi | abi ekine Bağl hiini “vegan ye arasında şehrimize seyyah getiril : p la Istanbula hareket ettiler. Garda mesi içi. bir ; Anlaşma, yapılmıştır. | Dahiliye ve Tktısat Vekâletleri ileri Bu anlaşmaya göre, bu vapur. Ağus- gelenleri tarafından uğurlandılar. 8 ayından 800 seyyah : getitecektir. Seyyahlar Bursaya da götürülecektir. Dahiliye Vekilinin Teşekkürü Bu iş hakkında icap eden teferrüatı görüşmek Üzere kumpanyanın iki mü| ankara, 1 (A.A) — Basın Birliği messi: şehrimize gelmiştir. İ Kanununun B. M, Meclisi tarafın - Ondülâsyon makineleri için ha|dan kabulü münasebetiyle muhtelif zırlanan tallmatnamenin önümüzde-| müesseseler ve basın mensupları ta ki Temmuz 15 de meriyet mevkiine | rafından hükümet ve parti adına Da konulması kararlaştırılmıştır. hiliye Vekili ve C. H. Partisi Genel # Şehir Meclisince kabul edilen| Sekreteri Şükrü Kayaya birçok te- margarin yağı talimatnamesi dünden |şekkür telgrafları gönderilmiştir. itibaren meriyet mevkiine konulmuş-| Dahiliye Vekili Şükrü Kaya hükü tur. met ve Perti için bu güzel vesile ile # Esnafın yıllık” sihhi Mmüayene|izhar edilmiş olan hislerden dolayı İmüddeti evvelki gün bittiği İçin, dün- mukabelede bulunmuştur. den itibaren kontrol ve yoklamalara başlanmıştır. Vaktinde muâyeneolmı yanlar cezaya çatptırılacâklardır. # Silâhtarağa — Kemefburgaz yo lürlun esaslı sürette Yeniden yaptırıl- ması kararlaştırılmıştır. TAKVİM ve HAVA 2 Temmuz 1938 CUMARTESİ RİZEDE İrinter o OGüis O “i Arabi: 1957 Rumi 135 Deniz Talebesi Cemaziyelevvel: 3 Haziran: 19 Güneş: 433 — Öğlr 1217 i İkindi: 16.18 — Akşam: 1944 Alınacak İrmnsi orasi hn vii Rize, (TAN) — “Hamidiye, mek- tep gemimiz ağustos ortalarına doğ-| YURTTA HAVA VAZİYETİ ru Karadenize çıkacak, Rizeye de ge| Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı z han malümata göre, yurtta hava umumi- lecektir. Bu gezinti esnasında İSara| öde eş basite geçmiş, rüzgirler çimen deniz sahili çocuklarından 200 kadar | satikametten orta kuvvette ermiştir. ilkokul ve orta okul mezunu, deniz| Dün İstanbulda hava açık geçmis, rür- gedikli erbaş okulunun muhtelif gı-| gür şimeli şarkiden seniyede 2 ilâ 4 metre Ti hizla esmiştir. Saat 14 te barometre 1880 Daş er zin vii mua lie Mü greek iie ünün oda, yene ve imtihanları “Hamidiye, de | gölgede 20.6 ve en az 19.2 santigrat olarık yapılacaktır. kaydedilmiştir.