22 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
22'-6 - 938 BUGÜN İspanya Meselesini Hal İçin Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL »giltere »« İtalyan anlaşma - sini fazla vakit geçirmeden tbik mevkiine koymak için yeni bir teşebbüs vukubulmaktadır. İn- İsillere - İtalya anlaşmasının tatbiki, Üslyanın İspanyadaki gönüllülerini Sekmesine, yahut bu gönüllü bü Yük bir kısmını geri alarak sarih bir Vziyet almasına bağlı idi. Fakat İs- Panya harbinin ne zaman biteceği belli değil,, Bugünkü gösterişlere gö ?e harbin bir sene, helki de birkaç se Me uzaması muhtemeldir. Bunu na - #arı dikkate alan alâkadarlar, İngil İste - İtalya anlaşmasını biran ev - © konmasının ça - miye başlamışlardır. Yağlı Kâğıt Mücadelesi Yazan: B. FELEK Bu sözden bir şey anlamanıza im- kün yok. Ben de bunu frenk gazete- lerinde ilk gördüğüm zaman bir şey anlamamıştım. Fakat tafsilâtını oku- yunca öğrendim ki, yağlı kâğıt müca- delesi demek: Kırlarda halkın yemek yedikten sonra bıraktıkları yağlı kâğıtlar, ta- vuk ve balık kemikleri, boş sardalya ve konserve kutuları gibi süprüntü- leri çayırların üzerine, yol ortaları. ğaç diplerine, plâjlara, pınar baş larına atıp gitmelerinin önüne geç- mek imiş. Venedik | Mi ülâkatı| Alman Gazeteleri Bir | Fransız Gasetesine 200,000 Çinli Japonlara Karşı Taarruza Geçti Sovyetler Çin Sivil Şehirlerinin Bombardıman Edilmesini Yeniden Protesto Ettiler Nevyork, 21 (Hususi) — Uzak Ş tan gelen en son naberlere göre bin Çinli Şansi v.tâyetinile Japonla- ra karşı taarruzu gemiş bulunuyor İğaponlar da neşrettikleri tebliğlerda bunu kabul etmektedirler. Ha'bukı İJaponlar yakın zamana ksdar bütün Şansi ülkesini işgal ettiklerini bildi. riyorlardı. Çinliler Lunghay hattı ü- zerinde harekâtın tatile uğraması ü- zerine buradaki suvvetlerini sağlam Jaştırmışlar ve Japon Kuvvetlerine karşı şiddetle taarruza gecmişlerdir Bugün Japonya, Çinin şark kısmı- nın yarısını harp sahası tanıdığım 2lâ kadar devletlere “ildlirerek tebaalar” tn himaye İçin vaziyet a.malarını is- temiş ve bu cephenin Hindi Çiniye kadar uzandığını ildirm'stir Hankovdan haber veriidiğine gö re Tutukaoda karya çıkmış olan 2 Hücum Ediyorlar men, kurşuna dizilmi: Sovyetlerin protestosu Moskovadan bildirildiğine göre Sov yet Rusya Çinde sivillerin bombard: manını protesto etmiştir. Berlin, 21 (A.A.) — Halya harici-| ye nazırı Kont Ciano İle Yugoslavya Başvekili ve hari hoviç arasında Venedilte vuku bu - EA LAL Sovyet maslahatgüzarı bilhassa birİ jan mülâkatı bahseden Korrespon » Bu mücadele Fransada başlamıştır. in verdiği lümati kaç haftadır devam eden Kanlanun|dahe diplomatik genetesi, Frank | Gepeie)esin yeri. mama Be a $, bombardımanını ele almış ve bu boru | matbuatının ve bilhassa “Lö Tan” | üzen Sn alar. buradan ME. bardımanlarda mühim bir kısmı ka| gazetesinin ber halde bir panik uyan| yp, — oz yakl kayi dın ve çocuk olmak üzere kinlerce| dırmak üzere Avrupanın cenubu şar in — gr 1 i.e gele e rig ŞUAN ye eş iinde yeni Yankı eye Kizir elo Fransanın kırları be- Müteakiben Japon tayyare kuvve | dırmak teşebbüsünü tenkit ederek di | ze a Zara AE nim neme gerek. Ben bizimkilere ha- İerinin Kanton'a karşı yaptığı hare -İyor ki: ketlerin müdafaasız gayri muharip) “Bu manevralar ilk önce Maci m li Le halka karşı katiyen mühik gösterile-| şanı tetihdaf ediyor. Macaristan Ak e eğme al gz ei an rl bi ei manyaya karşı teyakkuza davet olü | rüntü ile doludur. Lâkin ne diyebili- nu söyliyen Sovyet güzeri ss i ludur. Lâkin y ikyümrlar, Latin 120 kilometre | hareketlerin Borpetler Birliği de| meyen. Macar hareiye sazın 5 Han İran gar aaa nca kese cenubu şarkisinde bulunan Şcvşiyar |dahil olmak üzere bütün medeni meni i N memiştir. Gazeteler, güya bir büyük gi geçmiştir. leketlerde derin bir nefret uyandır - hâdise Keslş gibi “falan semtte çiyle- Bir rivayete göre İtalya, anlaşma- N İspanya meselesinden ayırmak fik Yihdedir, Fakat İngilterenin ayni fi irde olmadığı ve İspanya mesel BİN hallini tercih ettiği anlaşılıyor. Bu yüzden dün toplanan ademi mü- İahale komitesinin çalışmalarına bü Yük ehemmiyet verilmekte ve yaban “ gönüllüleri geri almak meselesi- Bin ileri adımlar atacağı sanılmakta | İSİ, Halihazırda ademi müdahale, İs-| Panyaya komisyonlar göndererek ya hancı gönüllülerin sayısını tahkik e- Yevi Japon Hariciye Nazırı genersi Uzaki nın Alman genişleme emelleri hakkında yapılan bethahane iddia -| ları reddeden son beyanatı profes - İ#cek, bu gönüllüleri ayıracak vazi- Yetiedir, Komisyonlar gönderildiği ve in süratle intacına ehemmiyet ve- bin Japon askeri, 20 savı süren bi muharebeden sonra, tamamile mah Hankav umumi Çin karargâhından resmen tebliğ olunduğuna göre, Şang hay harbinde 88 inci Çin nümune fır dığını kaydetmiştir. Sovyet maslahatgüzarı Sovyet mil letinin hissiyatına terceman olarak | yonel tahrikâtçılar yapmışa benzemiyor. Bunlar, Ru üzerinde tesir ri denize dökülüyor,, diye haberler verirleken, halka, kırda yediği yeme gin çörçöpünü, soyduğu hıyarın ka- buklarını çantasına koyup şehre gö- türmesini tavsiye etmek, nereye gi- deceği hâlâ kestirilmemiş olan şehir çöplerini artırmaktan başka bir şeye yaramaz. Fakat ötede kazın ayağı öy- le değildir. Çöpü atacakları, yaka İ cakları yerleri vardır ve boldur. Bu mücadeleden bahseden Paris gazetesi şehirde ve Versayda bir ta- kım heykel ve binalarda halk tarafın dan kurşun kalem veya çakı ile ya- zılan yazıl yapılan resimler- vedilmiştir. Çinliler, 49 ağır maki neli tüfek ile 700 silâh elde etmiş - lerdir. Yine Hankavın resmi mahafilden beyan olunduğuna göre, sarı nehrin *ldiği takdirde, gönüllüleri birkaç *Y içinde memleketlerine göndermi - ?e imkân hâsıl olur ve o zaman İn - Ültere - İtalya anlaşmasını tatbik! Mevkiine koymak için bir mâni kal- ix, Tutulacak hattıhareketin bu mahi Yette olacağı anlaşılıyor. Çünkü İngil İtte hükümeti, parlâmentoya bu yol kasına kumanda etmiş olan general İ Luğhaun, Lanfenk'in müdafaasında aldığı emirlere harfiyen riayet etme diği için, Lanfenk'i bilâhara fırkası- nın tekrar geri almış olmasına rağ - Sovyet hükümetinin açık Çin şehir- lerinin müdafaasız halkın bu gibi ta- artuzlara uğramasına bir nihayet ve rilmesini şiddetle arzu ettiğini bil - manya petrollerini Fransaya satacak yerde Almanyaya sattığı takdirde | bundan Macaristan için doğacak teh Nkeyi işaret edip duruyorlar. Lö Tan gazetesi, Venedik mülâ - katını Italyanın Balkanlarda yeni bir siyaseti olarak tefsir etmekte ve İ Halyada Almanyaya ve onun şark dirimştir, isil Bakışta Dünya Haberleri YUGOSLAVYA MISIR genişlemesine karşı bir endişe uyan- dırmağa çalışmaktadır. Bu, ayni za: manda, Balkan devletlerini de teyak İN söz vermiş ve bu yoldan ayrılma Mayı taahhlit etmişti. İngiltere hükü İTALYA Metinin bu siyasetini değiştirmiye - “fine muhakkak nazarile bakılabi- "O takdirde son teşebbüsler olsa “ha ademi müdahale komitesinin fa- Miyetini hızlandırabilir. Buna, İz Mkbetleri İspanya ve nisan anlaşması tam mânasi- * tahakkuk eder. Amerikada: e merika Birleşik Cümhuriyet- lerinde herkesin dikkati yeni *bts seçimi hazırlığına çevrilmiş- * Örimüzdeki dört ay içinde Ame in umumiyesi her şeyden) bu işle meşgul olacak, bütün se dairelerinde faaliyet canlanacak pm sonteşrinde seçim yapıla- e alâkasını ke- i, 1936 sonteşrininde Amerika Cüm- X “teisi Mister Ruzvelt, Amerika ta- hee kazanılan en büyük ekseri - n. inci defa Cümhurreisliğine se yz İŞ, Cümhurreisine müzaheret e-| Na demokratlar da ayni şekilde ek-| 'et kazanmışlardır. Bu suretle ic vveti İle teşri kuvvetinin tam 4 ahenk içinde çalışması beklenmiş Akat Mister Ruzvelt, tam mâna- dinamik bir adam olduğu için İŞ, #eçmeden Amerika kongresi re- i Yahsi yeti issetmiş ve onun İra ine boyun eğdiğini hissetmiş, bu *n bazı meselelerde demekrat- li hrrei aleyhinde rey ver İ görülmüştü. Yy Yaziyetin verdiği netice çok İÇ imdi. Çünkü Amerika meclisin- Ne münakaşalar fırka ve im- İ, aşumaktan kurtulmuş ve pren- DN , rinde vukubulan hakiki ihti- * mahiyetini almıştır. Bu tahav| İN, Püzün bir hayli inkişaf etmiş. Yüzden bazı demokratlar, fır- May DA bağlı kalmakla beraber Ruz KN asetine muhalif vaziyet al- ty bu siyaseti tenkit etmişler - Nr Ruzveltin siyaseti “Nev Ne Mdını taşımaktadır. “Yeni ha- Mig dive tercüme edilen bu ün- Va k seçimin en mühim sava #*uunu teşkil edecek ve bu ye raftarlarile aleyhtarları dö İctdir. En kuvvetli ihtim. İrovnik'e gelmesine intizar edilmekte! , | hur Roosevelt 1939 da Amerikada Bir Fransız Kruvazörü | Belgrad, 21 (A.A) — Marseyyez adın daki Fransız kruvazörü, Kontr Ami- ral Deko'yu hömil olduğu halde Dübrovnik'e gelmiştir. Bu kruvazör, zütamlarından biridir. Hacmi, on bin tondur. Amiral Deko, mahalli (askeri ve mülki memurlar tarafından istikbal! edilmiştir. Dijler iki Fransız gemisinin Düb- İNGİLTERE Anavatan Filosu Veymut, 21 (A.A) — Saat 930 da Anavatan filosunun 80 cüzütamı, Nelson amiral yatının kumandası al hareket etmiştir. Amiral gemisinde beraberinde dük dö Kent ile amiral | Şarl Frob olduğu halde kral budün- |! makta idi. İRLANDA Dövalera Kazandı Dublin, 21 (A.A) — Henüz netice- eri alınamıyan 14 mebusluk famami- le mühalefete alı bile olss Dövaleri yeni seçim neticesinde mecliste ek- seriyeti mutlakayı elde etmiştir. Dövalera 72 K sgrav 40, müstak!' ler 7 ve işçiler altı mebusluk kazan mışlardır. AMERİKA Casusların Muhakemesi Nevyork, 21 (A.A.) — Casusluk i- şinde methaldar 18 kişinin muhake- mesi yarın Nevyork mahkemesinde başlıyacaktır. Maznunlar arasında At| man harbiye mezaretinin istihbarat | şubesine mensup olduğu söylenen | Bonin ve Menzel adında iki Alman ; subayı da vardır. Müddeiumumi yaptığı beyanatta casusluk teşkilâtının bir ecnebi hil kümeti hesabına Amerikanın milli müdafaasına ve deniz, kara ve ha- ha kuvvetleri hakkında salümat topladığını söylemiştir. Vaşington, 21 (A.A) — Relsieiim Muvaffakıyet kazanmaları »| buğday ekilecek sahayı 28 milyon hektar olarak tahdit eden kanun lâ- tında denize çıkmak üzere buradan yihasını imzalamıştır. Müdafaa Büdcesi Kahire, 21 (A.A.) — Başvekil Mu hemmet Mahmut Paşa, büdce pro » jesini perlâmentoya tevdi etmiştir. Milli müdafaa, şafısiygiy biten > © Bu münasebetle söylediği nutukta Başvekil, ezcümle bir devlet banka- sile bir endüstri kredi bankası tesi-| « si lüzumunu işaret etmiş, vergilerde ıslahat yapılmasının öcil mahiyetini tebarüz ettirmiş ve sözlerine memle- ketin mali vaziyeti iyi telâkki edile- bilir, diyerek nihayet vermiştir. Rumanya Kralı i o Bükreşe Döndü Bükreş, 21 (A.A.) — Rador A- jansı bildiriyor: Kral Karol, Luceafarul yatı ile, Karadenizde ve Boğaziçinde yap tığı gezintiden bu sabah Kösten- <eye dönmüş ve 21 top atımı ile | karşılanmıştır. Kral, hususi treni İ ile öğle üzeri de Bükreşe müvasa | lat etmiştir. Donanma Açıldı İ Roma, 21 (A.A) — Amiral Rikar- di kumandasında muharebe kruva- kuza davet etmektir. Kendileri: ğer devletlerle ihtilâfa Fransız hegemonya rü K Kavur ve Cezera Je müteaddit ie ERKE bir | İtal yan filosu, Maltayı resmen zi ket etmişlerdir. sı bildiriyor: Salâhiyettar mahfiller, bir Sov - yet ordu komiserinin Çekoslovakya- ya gelmek üzere yola çıkmış oldu « Buna dair yabancı memleketlerde ya pılan şayiaları yalanlamaktadır. Alman matbuat bürosu ve radyosu bir kaç sınıf Çek ihtiyatının istisnai talimler yapmak üzere silâh altına alındıklarını iddiaya devam etmek- tedir. Bu iddia, bazı ihtiyatların nor- Almanyada Borsalara Giremiyecekler Alman Yahudi. yadaki Malları Berlin, 2i (A.A.) — Ekönomi â Bakanlığı tarafından neşredilen bir emirnameye göre bundan böyle hiçhir Yahudi, Alman bor salarına ve ticaret piyasalarına kabul edilmiyecektir. Yalnız ştirme nmeliyesini kolaylaştırmak için âri ırkına mensup Alman firmaları ile iş yapmak istiyen Yahudi firmala. rı muvakkat bir zaman için, bor salarda ve piyasalarda Yahudi olmıyan mümessiller bulundu- rabileceklerdir. Yahudiler lerinin Alman- Tesbit Ediliyor Yahudilerin malları tesbit ediliyor Berlin, 21 (A.A) — Her nere- de olurlarsa olsunlar Alman ta- biiyetindeki Yahudilerin Alman ya dahilinde bulunan mallarını bir beyanname ile hükümete bil dirmiye mecbur oldukları hak - kındaki 26 nisan tarihli emirna meye © zeylen büzün heşre- dilen mütemmim biremirna- mede ecnebi tabiiyetinde bulu - nan Yahudilerin ancak kanuni ikametgâhları Almanya olduğu takdirde bu mecburiyete tâbi ol g dukları tasrih edilmektedir. TM Si NR ER AN h 1. İSTE Dü dee sistemler hakkında ber halde kend' yaret etmek üzere Tarant'tan hare-İlerine göre bir fikir edinmiş olacak “lardır. Çekoslovakyaya Bir Sovyet Ordu Komiserinin Geleceği Doğru Değil Prag, 21 (A.A) — Çeteka ajan-|mal talim devresini geçirmek üzere | davet edilmelerinin kasta müstenit bir şekilde tefsir edilmiş olmasından | ibarettir. Lahm istasyonunun Üzerinden bir Çek tayaresinin uçtuğuna dair Al man matbuatı tarafından verilen ha berler hakkında Çeteka ajansı tara- fından neşredilen bir tebliğde, aske- Tİ ve sivil Çek makamlarınca yapı lan tahkikat Avusturyanın Eski Borçları Ne Olacak ? Londra, 21 (A.A.) — Niyüz Kro - nikl gazetesi, Avusturya istikrazları hakkındaki müzakeratı yeniden can- landırmak için gelmiş olan Alman heyetinin muvasalatı münasebetiyle Almanyanın B. Funk'un geçen nut - kunda işrab etmiş olduğundan yade elâstikiyet göstermeğe amade olduğunu yazmaktadır. Bu hattı ha- sis edilmesi tehdidi olduğu söylen - mektedir. En mühim nokta, Almanyanın ka- İ bule şayan tekliflerde bulunup bu - lunmıyacağıdır. Filhakika Avustur- ya istikrazları ile Yung ve Devis is- tikrazlarını karıştırmağa ve Avustur ya istikrazları tahvilâtlarının hâmil- leri için tavizler elde etmek maksa- diyle bu hâmilleri feda etmeğe im - kân yoktur. Bu iki mesele yekdiğe - rinden tamamiyle ayrıdır ve böyle "kalması lâzımdır. di- sürükliyen emellerinden neticesinde bildirilen mıntaka ve santte hiç bir Çek tay- yaresinin hududun üzerinden uçma- dığının anlaşıldığı bildirilmektedir. reketin saiki, bir takas sisteminin te | den de şikâyet ediyor. Hayli uzun olan bu şekvaya bakı- İlırsa, Fransızlar “ve-Fransaya gelen ecnebiler bu gibi âbidelere karşı gös- Yerimesi Tüztm gelen hürmeti bilme- mezlikten gelmektedirler. Bir meraklı adam, bu yazıları tet- kik etmiş. Aşka alt yazı ve resimler başta geliyormuş. (Yürek resimleri ve biribirine girmiş isim harfleri gi- bi). Daha sonra asker künyeleri ek- seriyeti teşkil ediyormuş. Onun ar- dından kirli resimler ve şerhler ve İdaha sonra da politika temayüllerini gösteren yazılar geliyormuş, Bu arada nazarı dikkati celbeden şeylerden biri de bu harekete Fran- sızlara nisbetle yabancıların daha çok iştirak etmeleri imiş. Bu yaban- cılar arasında Anglo Sakson hemen, hemen yok gibi. Fakat Baltık mem- İleketleri halkı, Flâmanlar, Macarlar, İspanyol ve İtalyanlar fazlaca imiş. -İ Şimdi Fransada buna karşı da çare aranmaktadır. Lehistanda Krakoy şehrindeki meşhur Wawel şatosunda duvarlara yazı yazılmasın diye, bir kurşun kalemi ile muazzam bir lev- ha asılmış ve yazı yazmak istiyenle- rin bu levhaya yazmalarını rica eder muhtelif dillerde ilânlar yapıştırıd- muş, lâkin kimse aldırmadığından lev hayı kaldırmışlar. Fransada Burdey şatosunda da bu gibi yazıların önüne geçmek için: “Yalnız aptallar duvarların üstü ne isimlerini yazarlar. Sen onlardan değilsin!,, Yazısı muhtelif yerlerde ziyaret- çilerin gözleri önüne asılmıştır. (Bizdeki “eşeklere mahsus,, yi ları gibi). Ben frenk gazetesinde bu mal yi okuduktan sonra ferahladım doğ- rusu. İçimden “Eh! Bu iş sade bizde değil, Avrupanın en müterakki ve münevver memleketi diye geçinen Fra da varmış!,, dedim. Bizde bu merak belki de o derece ileri gitmiş değildir. Yalnız ağaçlara isim oymak merakı hayli eskidir. Bir de çocuklar yeni apartmanların mer mer fasatlarına biribiri -alevhinde müstehcen iftiralar yazıyorlar. Ya but falan spor klübünün yaşamasını temenni ediyorlar, işte o kadar, Bu gibi yazıların en geribini, ben Fransada bir ayak yolunda okumuş- tum. 1924 senesinde bir gün Parisin varoşlarında Park Deprens ismi veri len büyük spor sahasına gittiydim. (Lütfen sayfayı çeviriniz)
