25 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

25-5-038 BUGÜN) Ademi Müdahale | Komitesi Ne İŞ Görecek? Yazan: ömer Rıza DOĞRUL Sekoslovak yada Yapılan son umü- Müma sükünet içinde cereyan N Orta Avrupada mühim bir *yi atlattığı için şimdi bütün * yarın toplanacak olan ademi Tama komitesine çevrilmiştir. | 'erçi ademi ynüidahale komitesi iye kadar esaslı hiçbir iş başara- - Bl bu komiteye rağmen İspan- İp Çihe müdahale etmek istiyen- ) İstedikleri ölçüde müdahale et-| dir, Fakat bugünkü vaziyet a-| müdahale komitesinin mukad- katiyetle tayin edecek bir | “SİPER almış bulunuyor. | lam bir aralık, İspanya harbine Ni Ki bulan müessir müdahale a munhasır gibi ii hi dövüşen iki taraftan âh, Aş *rın askeri kuvvetlerinden, si- V Bim tayyarelerinden ve sair iğ, rindan ve teşkilâtindan isti- <diyor. Buna mukabil diğer ta- etm, deh) Müd, mi Mahiyeğ inde yeniden dayan» lin satın alamıyor ve kendisine | vi besliyenlerden ayni mua Mia göremiyordu. Buna sebebiyet dahı ©» bellihaşlı âmil de ademi mi komitesi idi. tal, api müdahale komitesinin iki ta ön, > silâh verilmemesi ve gönüllü | tale İmemesi için tatbik ettiği kon | Yo, temi çoktan yıkılmış bulunu- dağ, ortekiz ile Fransanın kara hu-| Artık kontrol edilmediği gibi 4, Könirolüi de varlığı ile yokluğu | Vİ sayılacak bir hale gelmiştir. | Pı, ün neticesi olarak Fransanın| bay, Mdudundan cümhuriyet İs- Mig yığın yığın silâh gönde Yaya dair bir takım haberlerin Wi i, hattâ cümhuriyetçilerin| lar sayı Kad sade vetlerinin bu yaz mevsimi i- taka ri bir zafer kazanmalarının den, in olmayacağına, belki bu yüz rbin gelecek kısa kadar uzıva- P, dair mütmlsalor yürütülmesi, kiye İle İlalyanın arasım açınıya e ve bu iki devletin İngil- > İtalya tarzında anlaşmalarına Nin bırakmamıştır. ödü & Ti ademi müdahale komitesin- Üağiy, im süren vaziyet şu merkez- may anya ile İtalya, Frankonun sü- İk, e katiyetle muzaffer olmasını mekte ve her hangi devletin buna Meşi Olmasına, yahut bunu geciktir- h€ tahammül etmemektedir. iii “1 Vaziyet, Fransayı şüpheye dü- haekte ve Fransa, İtalya ile Alman W hg, ilerde İspanyayı, kendisine kar May; tazyik vasıtası olarak kullan. ndan endişe etmektedir. Fran Pb Süre, Almanya, Fransa ile Sov- ty arasındaki karşı az mı feshettirmek için İspan- Blaki vaziyetinden istifade ede- Ve Fransayı iki ateş arasına dü- İye çalışarak bu neticeyi temine | az caktır. İtalya da, İspanyadan Me le istifade edecek ve Fran-| aş tehdit edici bir vaziyet a- şansa ise kendini İspanya yüzün- Ye, vik altına koyacak bir vazi- düşmek istemediği İspan- Sümhuriyetine (silâh | gitmesine i Yummaktadır. Kya, Almanya ve Fransanın va- rini bu şekilde tesbit ettikten in vaziyetlerini laşır. İngiltere, deg, vâhasile ademi müdahale lehin- ir. Sovyet Rusya, İspanyanın meş ükümeti olan cümhuriyet hi ii »S yardıma taraftardır. &y” Pellihaşlı alâkadarların vaziy e merkezde olduğu halde, İngil-| ükümüeti kara ve deniz kontrolü Ü De «den bir proje hazırlamış ve ti, 29İeyi devletlere takdim etmi İste kat projenin alikadar devlet- Ying birini de hoşmut etmediği, bu toplan, demi müdahalenin gelecek) Yaşa, Osindan da bir netice alınamı- AĞI şimdiden tahmin olunuyor. undan, n tiz çikacak netice şudur: Can | ekiş yaşımakta olan ade tey, Pale komitesi artık son nefesini | “ efesini ie Ve ihtimal ki, İspanyada en kup, puharebeler bundan sonra vu- ulacaktır, “Jolduklarını, başladıklarına, bu yüzden Fran| * -İmek üzere Yuzoslavy HARİCİ D. Muhafızlar Reisinin Muhakemsi Codreno İhtilâl Yapmak İstemediğini Söylüyor Bükreş, 24 (A.A) — Eski Demir Muhafızlar reisi Codreano mahkeme de relsin suallerine ve müddelumü- n iddianamesine cevap vererek etine kar mir kendisinin d harekette bulunduğunu ittihamı - nın kimse tarafından yapılmıyacağı- nı, başında bulunduğu bareketin dai- ma kanun çerçevesi içinde kaldığını ve hiçbir vakit ihtilâl hazırlamıya teşebbüs etmediğini söylemiştir. taraftarları nezdinde ın silâhlar hakkında da, bunla »lar veya harp hatırâsı miş silâhlarla devlete karşı bir ih lâl ve isyan hareketi bâşarılamıyaca ğını kaydetmiştir. Mahkeme, bu ifadelerden sonra ha celse akdetmiştir: Avusturyada Müthiş Feyezanlar Graz, 24 (A.A) — Karların bir - denbire erimesi ve bir kaç günden— beri yağan şiddetli yağmurlar netice- sinde ya ve Korentiya'da büyük feyezanlar olmuştur. Şimdiye kadar 6 ölü vardır. Hasar çok mühimdir. Bütün Mur vâdisi su altındadır ve bir çok yerlerde demiryolları müna- kalâtı tamamile durmuştur. Mur neh ri üzerindeki köprülerden bir çoğu da yıkılmıştır. Keza Graz ile şimal a- rasındaki münakaleler de kesilmişti: Cuma günündenberi Mur nehr fi kazı taşımaktadır. DANİMARKA İki Vapur Bombalandı Kopenhag, 24 (A.A) — Dün iki vapura karşı dinamitle suikastte bu- lunulmuştur, Failler meçhuldür. 900 &r tonluk olan bu iki vapur Sen Se- bastiyen Ispanyol seyrisefain şirke- #i hesabina yapılmıştı ve 1937 mayı sında İspanyol hükümetinin bu va- purların teslimi hakkındaki t mahkemece reddolunmuştur, İNGİLTERE Lâvrensin Evi Londra, 24 (Hususi) — Büyük Harp rasında Arapları Osmanlı devletine karşı ayaklandırmak yolundaki ma| ceralarile meşhur olan Lavrensin e- vi bugün milli eserleri koruma ce- miyetine devredilmiştir. Cemiyet bu evi milli bir âbide olarak korumak vazilesini üzerine almıştır. MEKSİKA Vaziyet Sakinleşiyor Meksico, 24 (A.A) — Bütün mem #fle rükün hüküm sürmektedir. Asi general Sedillo'nun merede bu * lunduğu bilinmiyor. San Lui valisile memurları hep dağa kaçmışlardır. YUGOSLAYYA Fransız Ameleleri Belgrat, 24 (A.A) Yugoslav demiryolları amelesini ziyaret et - ya gelmiş o - lan 80 Fransız demiryolu amelesi Split'e muvasalat etmi hararetle istikbal edilmişlerdir. Fran *ız demiryolları amelesi, bu müna - sebetle şö: bir çelenk koymuşlardır. İzmir Enternasyonal Fuarı En ucuz, slış veriş, bol eğlence ve çok yeniliklerin doğduğu yerdir. Mutlaka iştirak ve ziyaret ediniz Milyonlarca müşteri, mallarınızı bek yor 20 Ağustos — 20 Eylül 1038 bugün bu modası geç | İ sa müstemlekelerin müdafa; er ve orada | kral Aleksardr'ın â-| bidesini ziyaret etmişler ve âbideye MATTA Çindeki son vaziyeti gösterir harita.. Japon Hükümeti İngiltereyi Protesto Etti | Tokyo, 24 (A.A) — Japon Hariciye Nezareti, Japon kıtaatının Amoy'a ihracı üzerine tahaddüs etmiş olan vakayi hakkında ge- çen Çarşamba günü Avam Kamarasında İngiltere Hariciye Müs- teşarı B. Bütler tarafından yapılmış olan beyanatı, Tokyoda İngi- liz sefiri nezdinde protesto etmiştir, Bu milnasebetle Japon hariciye ne (——— EE zareti namına söz söylemeğe salâhi vi yettar olan ki bu e yapılan Cümhuriyetçi tahkikatın B. Bütler'in id arının Taarruzu yanlışlığını meydana çıkarmış oldu- Şuna beye ve muimalleyhin baya “İğ rami 24 (lurizi)-2 lapa yadoki muharebe bilhassa şima- natının Japon siplerini lekelemek duğ ezme maaş mekte olduğunu!ğ H sarki cephesinde son derece canlıdır. Burada bir kaç hafta- İlâve etmiştir. Harp Vaziyeti lık sükünetten sonra hükümet, | Nevyork, 24 (Hususi) — Uzak şark |$ küvetleri, şimali şarkide Bar- harbine dair alınan en son haberler /$ #elonanın elektriğ e İşu merkezdedir; Japon kaynakları |$ den dağlık sahaları geri almak Lunghay demiryolu üzerinden garbe |$ ici! (d0'TUza geçmiş ve meşrolur d gi di ii meni Üzerinden garbe |$ nan tebliğlere göre kırk mil ge- oğru ilerlediklerini ve Suçovun BAP İŞ mirtiğinde bir sahayı işgal etmiş- binde hatlarını yüz mil ileri götür -İ$ e. Asiler hükümet kuvvetlerini üklerini ve Lanfeng şehrini işgal et i attıklarını bildiriyorler, tiklerini bildiriyorlar. arassa : j f milletinin şeref ve ; i temine Tanaaaaaanaaaasananakek ökk e İRİ ESTONYA Bitaraflık Statüsü Helsinki, 24 (A.A) — Finlândi- ya hariciye nazırı Holsti, Stokholm - FRANSA Kalkınma Programı | Paris, 24, (Hususi) — Cümhurr si bugün kalkınma programına ikinci kararname serisini imzalamış tır. Bu kararnamelere göre önüm! deki iki yıl zarfında Fransü 61 m sını Nafıa işlerine ve iemlekelerin istismarına, bilhas ni tak. Holsti, gazetecilere yaptığı beya - natta İskandinavya devlet fından. hazırlanan bitaraflık nün müşterek olduğu: da alâkadar İskandinav devletleri tara- fından imzalanacağını bildirmiştir. ri tara -| statüsü- ve yak | viyeye sarfedecektir. | eeaeeesesazsaz KISA HABERLER 4 Bir çok Amerikan amele cemiyet- ol itildi Viyanada Açlık Zürih, 24 (A.A) — Viyana - dan gelen seyyahların anlattık larına göre dün Viyana cadde - bir takım 1 gruplarına tesadül e dilmiştir. Polis askerin de mü - zahereti ile intizamı tesis etmiş mektupları gönde X Portekiz Nafi stifa ete ; da Londraya gelecektir. İve bu nasyonalistlik yüzünden do - Ingiltere Için En Büyük Tehlike: © 'Müstemlekelerdeki Müfrit | Milliyetçi Hareketlerdir!" | Londra, 24 (A.A) — Müstemleke Nazırı Makdonald, İngiltere İmpara toplantısında pâratorluğun inhitatı için yegâne teh | likenin dominyonlarda müfrit nas - yonalistlik olabileceğini * kaydetmiş İstanbulda Havanın Pahalılığı Yazan: B. FELEK Bir fıkra vardır: Tamahkâr bir kahveci dükkânına gelen daha kuyruk sokumunu peykeye iliş- ürmeden çırağı gönderir, ne içece- ğini sordururmuş. Bu kahveye bir gün yorgun gelen bir müşteri, daha nefes almadan garson gelip sormus: — Ne alacaksımız?. Adam da pek haklı olara — Evvelâ biraz soluk alacağım. Arkasından ne alacağımı ben seni ça Hirır, haber veririm. demiş. Hakikaten yorgun bir adam | ilk ihtiyaç, bir geniş nefes almak de- gil midir? müşteri minyonlardan her hangi birisi gü - mıya karar verirse bunun tehlike başlangıcı olacağını söylemiştir. Makdonald, dominyorların bü - tün meş inin isaf edilmiş bulunduğunu ve bundan mâda her hangi bir ekonomik ve milli müda- faa endisesinin de o: bahsolmadığını tebari aratorluğun küçük miky: r Milletler Cemiyet kil eylediğini ve bu Milletler Cemi yetinin Cenevre müessesesine nün birinde nümune olması icabede ceğini beyan etmiştir. ——— Yugoslav Radikal Birliğinin Mitingi Belgrat, 24 (A.A.) — Dünkü bü - tün gazeteler, Yugoslav radikal bir - liğinin pazar günü Odzaçi'de aktet- miş olduğu muazzam miting hakkın- da bir çok malümat neşretmektedir - ler. Bu miting esnasında ziraat na - zırı B. Stovkoviç ile eski hazırlar - dan B. Yankoviç 5 binden fazla ha- mrun müvacehesinde mühim nutuk lâr irat etmişlerdir. u talepli gü - Rumen - Türk Ticaret Odası Merasimle Açıldı Bükreş, 24 (A.A) — Anadolu A - Jansının hususi muhabiri bildiri - yor: Ticaret Akademisinde bugün İkt: güver etinde , resmi inesku ri Rumen - Türk Ticaret Od; küşat toplantısını yapmış ve nazır, elçimiz ve akademi direktörü ve muh telit ticaret odasının reisi eski mali- ye nazırı profesör Viktor Slavesko, bu münasebetle nutuklar irat etmiş- lerdir. Bu içtima Türkiye ve o Ru- manya arasında bir dostluk görüşü manzarası vermiştir. İçtimadan son- ra oda tarafından davet edilen güzide zevata bir çay z Gerek içtimada gerek 2 kiye - Rümanya arasında ti pan müesseselerin mümesş bulunmuştur. İçtima sonunda Başvekil Celâl Ba yara, İktisat Vekili Şakir Kesebire ve Merkez Bankası umum müdürü tir. Beş yüz kişinin tahşit kamp larına gönderilmiş olduğu riva. kk yet edilmektedir. Mereeeeaaasesasesenane * Amerika mebüsan meclisi messi| ücretler hakkındaki ke m derhal meclirte mü: e uhalife karşı 8: : Beynelmilel Katolikler kongresi bu sene Peştede toplanıyor. Kongreye bütün dünya k sebetle bir fener alayı tertip olunacak ve Katolikler İMA hi Kemal Zaime ayrica Rumanya Başve kiline, Rumanyarın Ankara elçisine raflar çekilmesi alkışlarla tasvip edilmiştir | BEYNELMİLEL KATOLİKLER KONGRESİ atelikleri iştirik edeceklerdir. Bu müna- iler okuyacak! “ İjandarmal, Öyledir amma bu nefesi nerede al- malı? İstanbul gibi dört tarafı denizle İnün birinde imparatorluktan ayrıl -| çevrilmiş ve yer yer derelerle yarıl- mış bir şehirde nefes alınacak yer, şüphesiz su kenarı veya suya bakan açıklıklardır. Halk ta ba ihtiyacı hissettiği için dir ki hep deniz ve dere kenarları- na koşar, Lâkin böyle serbestçe halkın otu- rup nefes alabileceği su kıyıları şe hir içinde pek azdır. İstanbulun Marmara sahilinde su- run boş ve rahat bıraktığı yerler hi- rer kahve olmuştur. Haliçte ise boş deniz kenarı yok gibidir. Şehir içindeki parklardan Beyoğ- lu tarafı ücretlidir. İstanbul tarafı da akşamları kapanır. Halbuki ça» lışan adam, hele işçi ve esnaf sıni- fı yediden sonra serbestleşir. Gece bir nefes almak isterse nereye gider? Cebimde para olmadığını ve iki ço cuklu bir aile reisi oldu. nerek aileme nerede bedava hava al dırabileceğimi düşündüm. Doğrusu İbulamadım. Bilen varsa haber ver- Büyük iyilik etmiş olur, Şehrin boş kıyıları neden azalıyor Nereye halkın rağbet etti rürlerse orayı ertesi sene mi ile kiraya veriyorlar. Ru gidişle Bo- ğ#az ve Marmarayı şehir içinden he- umu düşü gitgide Şundan: dava setredebiledek su k mıyacak gibi. itekim Üsküdarda iskele yanın- da 25 metre kadar genişlikte bir boş İluk vardı. Fakir halk, aksamları o- İraya toplanır, nefes alırdı. Bu sene orayı da bir tahtaperde ile kapatmış- Tar, kiralık yapmışlar. Yer, sahibinin malı ise şel va halkındır. yer göstermeden ı kak Ona nefes her tarafı kiraya İvermek ve kapamak doğru de Eğer bu kiralık yerler de insaflı ve ucuz olsalar canım yanmıyncak, Birkaç çün evvel kerilerimden mühendis ve iktısatçı B. M. N. bana gönderdiği bir mektupla Kâğıthane» de iki ufak gazoz için kendisinden 50 kuru ini ve göz göre göre soyulmağa razı olmadığından bu parayı vermediğini, kahveci ile arbede çıkt bu yüzden anı, nihayet yakayını kur. bunların bir olup olmadığını soruyor. Bu iş iki taraflıdır. Birisi şudur: Halkın nefes alıp İstirahat etmesi 4 çin açılan yerleri hükümet ve bele- diye kiraya verirken yalnız müzaye de bedelini değil, orada, satılacak şeylerin fiyatım da şartnameye İmalı ve müzayede bedeli yükseldik İçe kiracınm müşterilerden fazla pa. ra almaya kalkacağını düşünüp bu- nun önüne geçmelidir. Diğer taraftan bu kahveleri tutan ları birer madrabaz halinden çıka; malı, makul ve meşru kârlarla geç nir, şehir halkının birer hi line getirmelidir. Mayıs başında gün benilerde benden beş kahve için 85 kuruş is. tediler; verdim. Halbuki oturduğu- muz kırık iskemleler ve önümüzde- ki paslanmış saç masa bu kadar et- mezdi. Halkın sıhhati ile alâkadar olan bu işlere bir dikkatlice baksak, hat tâ bu mesele ile alâkadar olmak üze re bir dalre kursak çok iyi olur. Av- rupada “vakit geçirme” müsteşarlık ları teşkil edilmekte iken, bizim & menin sıhhati ile sıkı sıkı dar olan bu işleri kendi haline bırak- mamız. kavrtsızlıkla tefsir edileh Kaldı ki İstanbulu bir turizm sehri haline getirmek istiyoruz. Kendi hal. kımıza ağır'gelen bu sartlar, dışarı. dan gelecek yabancılara ne tesir ya. par? ni ha- alâka-