23 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

“Trak,, Mudanyaya İlk Seferi ini Yaptı Türk Ticaret Filosu Yakın Bir Atide Bugüne Nazaran Çok İnkişaf Edecek Seyahate iştirak edenlerden başka bir grup (Başı 1 incide) mekten sonra Yeşile gidilmiş ve Ye- şileami ile türbe gezilmiştir. Burada bir müddet istirahat eden davetliler, oradan İpekiş ve Sümer- bankın Merinos fabrikalarına gitmiş ler ve fabrikaları gezmişler, hazırla” nan büfelerde ağırlanmışlardır. Bu ziyaretlerden sonra tekrar Çelik Pa- lasa dönülmüş ve burada bir müddet istirahatten sonra saat 18 de Mudan- yaya hareket edilmiştir. Davetlilerin Mudanayya dönüşün- den biraz sonra Trak, iskeleye dolan halkın alkışları arasında İstanbula hareket etmiştir. Davetliler vapurda hazırlanan zen gin bir büfe İle izaz edilmişler ve bu sırada Denizbarik Umumi Müdürü Yusuf Ziya Öniş, şu nutku söylemiş- tir: Muhterem misafirlerimiz, Türk Ticaret Filomuza, halis Türk ismi ve yepyeni,.teknesiyle. katılan “Trak,, vapurumukun şu birinci se- İerinde bulunmak bahtiyarlığını be- raberce tattık. Bizi Müdanyaya saat- te on sekiz milden fazla bir ratle götüren ve bu sürati makine sarsın- tıs duyulmadan temin eden şu be- yaz ve güzel vapurla deniz ticareti miz ve ticaret filomuz yeni şerefli! tarihine başlamış bulunuyor. Büyük Şefimiz Atatürkün ilham ve iradelerile varılmış olan bugünkü etapı iyice tebarüz ettirebilmek üze-| re biraz maziye döneceğim. Osmanlı saltanatından o Cümhuri- yet devrine kada" geçen zamanlarda | “Türk Deniz Ticareti, namını alabi- lecek bir faaliyet yoktu, demek doğ. ru olur, Kanuni Süleymanla Fransız Kralı Birinci François arasında yapı- lan muahedenin tatbikinde gösteri. len ilamal yüzünden kabotaj hakları. mızdan istifade edemez hale gelmiş. tik. Türk Ticaret Filosu bu metruk va- ziyetten Cümhuriyet devrinde sil kindi. Ve kabotaj haklarımızdan is- tifade edecek vaziyeti iktisap ederek Cümhuriyet devrine 35.008 safi ton- luk 28 parça posta gemisi İle idrak etti. Bu miktarın ihtiyacı karşılıya- bilecek hadde çıkarılmasını v efilomu zun yenilenmesini Büyük Şefimiz Ata türk 1 İkineiteşrin 936 tarihinde Bü- yük Millet Meclisinin açılış nutukla- rında emir ve işaret buyurdular. O günden itibaren Ticaret Filomu- Zün artırılmasını ve yenilenmesini proğram halinde ortaya koyan hü- kümetimiz üç küçük, dört orta ve üç büyük olmak üzere safi tonaj tutarı 36,000 ne çıkan on yeni gemi ısmar- lıyarak Ticaret Filomuzu eskiyenleri kadro harici etmek şartiyle 938 sene sinde 71.908 safi tonluk 38 parça pos ta vapuruna çıkartacak azim ve fe- dakârlığı Türk milletine karşı gös- terdi. Bu miktarın ilerde daha ne kadar artacağını ve Türk Ticaret Filosu- nun istikbalde alacağı heybeti sayın Başvekilimiz Celâl Bayarın Sösyete Şilebin üç gemisini ziyaretlerinde iret ettikleri beyanattan bir kısım alarak sizlere müjdeliyeceğim. Baş- vekilimiz Deniz Ticaret Filamuzu bütün şümüliyle izah büğurdükları beysnatlarının hülâsasını şu cümle- lerle yapmışlardı: lülâsa etmek icap ederse, bu- günkü tonaj miktarı yeni siparişleri- mize rağmen milli ekonomimize na“ zaran dundur. Yakın bir zamanda tonaj miktarımız yarım milyonu bul malı ve geçmelidir., Muhterem misafirlerimiz, Ulu Önderimizin iradelerini tatbik için şu Trak vapuriyle tahakkukünu gördüğümüz programı hakkıyle icra ettirmek üzere bizleri direktiflerile, himayelerile sevk ve idare hükümetimizin Başveklinden naklen verdiğim bu müjdeden #onra bir nok tayı daha işaret edeceğim: Bugün on sekiz milden fazla sür tirmekte olan Trak ve bunu takiben gelecek yeni vapurlarımızın ekono- mik sahada olduğu kadar içtima bünyemiz üzerinde de yapac ha yırlı tesirleri izaha üzüm görmüye- Tum. Mazi ile bügün bulunduğumuz nokta arasındaki mesafeyi tebarüz ettirmek üzere Türk bayrağı İle su- Tarımıza giren ve tienret gayelerine tahsis edilmek istenen ( ri bahri) ismindeki ilk buharlı geminin 1843 senelerinde Marmarada işlemeğe baş ladığmı hatirlatayım. (Seyri bahri) den sonra geçen ih- mal senelerini yukarıda arzetmiştim. Bir kaç aya kadar bi larımız ve bizim maks ısmarlanmış şu Trak gibi gemilerle| İseferlerimizi yapmak mazhariyetini Atatürkümüze ve onun iradelerini proğram halinde tatbik etmekte bu- Tunan Cümhuriyet hükümetimize #nedyun olduğumuzu tekrarlıyarak beraber geçirdiğimiz bu mutlu günü kutlularken Büyük Şefimizi sonsuz tazimatımızla ve tükenmez minnet- le bir daha anıyorum. Yusuf Ziya Öniş'in çok alkışlanan -İnutkundan sonra seyahat tatlı bir hava içerisinde devam etmiş ve va- pur 21,30 da Köprüye varmıştır. Trâkin ilk yolculuğu Denizbankın ve Bursa valisi Şefik Soyer'in göster diği gayret ve titizlikle çok iyi ve Büzel bir hava içerisinde geçmiştir. Trakın dünkü seyahatinde, gemi - Yİ yapan Krupp müessesesi müdür- lerinden von Östen ile ayni müesse- söhin ticaret müdürü Schmidt bulun- muştur.. Gemide garanti mühendisi olarak bulunan, Krupp fabrikası iş- letme mühendislerinden Emil Ost, İdün bir muharririmize geminin tek-| İnik evsafı hakkında şu izahati ver-| miştir: — Vapur en son teknik icaplara göre yapılmıştır; sürati 19 mildir, makinenin devir sürati 250 dir. Ma- kine 18 mille çalıştığı Zaman 3809, 19 mille çalıştığı zaman da 4000 bey gir kuvvetindedir. Makine türbin ve kazanın tazyiki 25 atmoslerdir. Ya- ni 350 libre tazyik vardır. Dümen çok iyi oturtulduğu için geminin manevra kabiliyeti çok iyi- dir ve kazan su borüludur. Onun için gemi yarım saatte hazır olabilir. Hal buki diğer gemiler ancak 12 saatte hazırlanabilirler. Vapura telefon merkezi, teltiz ter- tibatı, yankın ihbar cihazları, otoma tik iskandil aleti, sahile mesafeyi öl çen alet vardır ki bu sisli havalarda çok işe yarar. Gemide hava tertibatı ve sicak 80- edecek! atle bizleri Mudanyaya götürüp ge-|| İğuk su tertibatı mevcuttur, TAN atarncdlaşla NSA EEVe Şi Beyazıt Meydanı ve Tramvaylar Bayazıtta Soğanağada Sekban başı sokağı 13 numarada otu - | | arn B. Ertürk yazıyor: | “Bayazıtta tramvay enddesi- | nin dörtyol ağzı olan bü atin bulunduğu yere mutlaka bir seyrüseler memuru koymalıdır. Köprünün üstündeki geçit yerle- rinde olduğu gibi, Bayantta tramvay gaddesinin münasip bir | iki yerine de sarı çiviler çak - malıdır. Bu suretle halkın kar- © şıdan karşıya rahat geçmesi te- min edilmelidir. Son günlerde ve akşamları çok kalabalık olu: yor. Bilhassa akşamları ti atlerinde karşıdan karşıya geç- mek çok müşkül oluyor, tehli- keli vaziyetler oluyor. Bundan başka, bir de sabah- ları işlerine erken giden memur- lar, müstahdemler, ameleler bir | an evvel çalıştıkları yerlere ye- tişebilmeleri için, Yedikule - Sirkeci, Topkapı - Sirkeci, E- dirnekapı « Sirkeci, Harbiye » Aksaray, o Ortakö taş, Beyazıt - Şişli, Maçka, Beyazıt - Kurtuluş ara- baları da çoğaltılmalıdır. Bazan yolcular, yarım saat kadar tramvay bekliyor. Esasen | dolu olan arabalara binmek bü- yük bir hüner haline geliyor Bu noktalar etrafında alâkn» - dar makamların dikkat nazarım çekmenizi rica ederim.,, —> . .— İzmir yol amelelerinin şikâyeti Adinin bir okuyucumuz yaziyor: neşrini istemiyen iması mahfuz “Biz Foça - İzmir yolunda çalışan mi yol smelesiyiz. Aşağıda yazdığım, kâyetlerimizin. Yaztenizie neşrini Pit “7. kişiyiz; Biiğirmnda ikide ça vap vâr. Çavuş bire İzmirden gfahf emir ler getiriyor ve bizi canının, isterliği kadar çalıştımak istiyor. Bu mami şey beyle? 2 Elimizdeki “yol nmeleleri nizamna mesi,, ne gör & kişiye “5,, kilomefre vol r. Halbuki biz, “0,5, kilometreye ba Bu doğru mu? 3 — Biz, günde “11, saat çalışıyoruz. İş kanununda: “Demiryollarının veya seir yollar ve köp rülerin yapılması, muhafazası, yahut tami- Tİ veya tadili gibi iğlerde vâki olduğu veç hile; işçilerin ikamet ettikleri mevkiler » uz, den uzak bir messfede bulunan iş yerle İrine hep birlikte makledilmeleri icap eden her türlü işlerde bunların toplu ve mukan nen surette götürüp getirilmeleri ona - sında geçen zamanlar... İşten sayılacak zâ manlar olarak gösterildiği halde bir saat Uk iş yerine elimizde kazma kürek el a- rabam olduğu hulde giderken ve gelirken i#çen zaman İşten sayılmıyor. Biri böyle çalıştıran çavuş ve onun âmirinin ceza gör mesi lâzım değil mi? Biz bu hakkımızı ki- me dinleteceğiz? Alikadar makamların dik kat nazarını çelmenizi dileriz. , LİCEDE : Zelzeleden 2 Köyde 135 Ev Harap Oldu Lice, (TAN) — Kasabamızda, se- kiz saniye kadar devam eden şiddetli bir zelzele olmuş, fakat, hiçbir zayi- at kaydedilmemiştir. Ayni saatte Hani nahiyesinde dâa- ha şiddetli hir zelzele olmuş ve yüz ev hasara uğramıştır. Hani nahiyesi nin külerinde de otuz beş ev oturu- lsmıyâcak hale girmiştir. Nüfusça zayiat yoktur. Hanide zelzele devam etmektedir. Halk evlere girmekten korktuğu için açıkta oturmaktadır. Umumi müfettiş, vali, sıhhat ve nafıa mü- dijrleri, kaymakam Haniye gitmiş lerdir. Felâketzedelere azami yar- dımda bulunulmuş, on çadır veril. miştir. Kazamızın genç doktoru, felâketze deler için Kızılay namına inne topla maktadır. Bursa, (TAN) — 19 Mayıs bayra- mi, her senekinden bir inti- zam ve hararetle kutlanmıştır. Mu- tat merasimdeh ve beder hareketle- rinden başka, Balkan bayrak ve bi- siklet koşuları da yapılmıştır. Bayrak yarışında birinci ve kiri” ciliği Acar Idroan yurdu, üçündülü- ğü Muradiye klübü kazanmışlardır. Saha halkla dolmuş olduğu için bir Kazaya meydan vermemek için bi - siklet koşusu yarıda bırakılmıştır. ,Bursada 19 Mieyıs iğ Bayram gecesi, Dağcılik klübü 3 üncü yıl aile toplantısını belediye sa- lonunda yapmıştır. Uludağa sit canlı manzaralar, ve kayak sporu tablolarile süslenmiş 0- lan belediye, salonunda sabaha ka - dar eğlenikniş, toplantıya vali Şe- file Soyer, fırka kumandanı general Cemil Taner, belediye relsi Neşet Kiper, mülekalt generaller ve bir - çok müallimler de iştirak etmişler - dir. BAŞMAKALEDEN MABAT) Neler Yapmıya Mahkümuz? (Başı 1 incide) yeni ihtiyaçlarımızı ödiyecek bir mev kie çıkmıya mahkümuz. Bundan sop ra bir mahkümiyet hükmü g insanlar gibi çalışacağız, uğ süs normal bir ölçü diye kabul edin- ce Falih Rıfkı Aatayın söylediği tarz- da bir mahkömiyet allına giriyoruz. Hayatımızın diğer vasıtalarını da (Trak) seviyesine © çıkarmağa mah- köm ölüyoruz. Dün, (Trak) vapurile Mudanyaya vardıktah sonra otobüsle Bursaya giltik. Orada Çelik Palas adlı bir o- tel bulduk ki bu da yeni ve normal ölçülerimizle tam bize lâyık... Fa- kat Mudanyadan kalkarak içinde bir Çelik Palas, bir Merinos fabrikası, bir Yeşil Cami bulunan Bursaya var mak için bozuk bir yoldan geçmek lâzım geldi. Giderken bu yolun bo- zukluğunu pek farketmedik. Ara- mızda Burhan Felek vardı. Tatlı ta- rafından o kadar şeyler anlattı ki İbozuk bir yolda sarsıldığımızı hiç farketmedik. Dönerken Burhan Felek aramız - da değildi. Yolun halini gördük ve duyduk. Garibi şu ki bir, iki hafta evvel buradan geçtiğim ve her vakit alış tığımız bir vapura gindiğim zaman yolun hali dikkatimi celbetmemişti. Bir otobüsün bozuk bir yolda sarsi- larak gitmesini olagan bir şey bul- muştum. Trak vapuruyla Mudanya seyaha- tini Yapıp Çelik Palas otelinin zev- kinirve istirahatini duyduktan sonra Bursa — Mudanya yolu bende de- rin bir isyan uyandırdı. Baktım: Bütün yol arkadaşlarımda ayni is- yan hişsi var. Hepsi (Trak) vapuru- yaç tanıyor ve bunun hasretini şid- detle duyuyorlar. rtık'çaremiz yok. Geriye git- mek te yok. Trak vapurunun delâlet ettiği ölçüyü hayatımızın her köşesine sokmak için modern usul- lerle, tam bir iş birliği ile ve müs- bet hedeflerle çalışmağa mecburuz. Bundan korkumuz yok. Türk mil- leti, kendi kuvvetini iş başında git- tikçe daha iyi keşfeden ve anlıyan genç bir deve benziyor. Bu genç dev, yapmağa kendi kendini mahküm et- tiği bütün işlerin hakkından gelecek bir kudret ve istidattadır. En büyük kudret kaynaklarımızdan biri de kendimize böylece güvenmek hakkı- Bi kazanmış olmamızdır. Ahmet Emin YALMAN ğız, kazanç ve ödeme kudretimizle ih | bizde | ti zi na lâyık bir şoseyi normal bir ihti-| ANTALYADA : Yeni Kanundan Sonra Evlenen Hâkimler | l Antalyada evlenen ve evlenecek olan genç müddeiumumi ve hâkimler Antalya, (TAN) — Çok çocuklu hâkimlerin terfihi hakkındaki kanu- ik edilmiye başlanılma: evli de çocuklarını arttırmıya teşvik edi- yor. Bura müddelumümi muavininin küçük oğlu iki yaşına basmadan bi”| 23-55-0938 Radyo Btanbul Radyosu ÖĞLE NEŞRİYATI: Saat: 12,30 Plükla Türk musikisi e Havadis 13.08 Piâklu Türk müsikisi Muhtelif plâk neşriyatı, 14 SON. | AKŞAM NEŞRİYAT: Ssat 1830 Plâkla dans musikisi Bayan Nine: Çocuklara masal 1955! haberleri 20 Rifat ve arkâdaşları dan Türk musikisi ve halk şarkılaf? Hava raporu 20.48 Ömer Rıza lari Arapça söylev 21 Föml saz heyeti ve arkadaşları tarafından ( 2145 Orkestra 22.15 Ajans haberleri Plâkla sololar, Opera ve operet peri 22.50 Son haberler ve ertesi günün ramı 23 SON. Ankara Radyosu ÖĞLE NEŞRİYAT: Saat 1230 Karışık plâk neşriyatı © Plâk Türk musikisi ve halk şarkılar Dahili ve harici haberler, AKŞAM NEŞRİYATI: Saat 1630 Karışık pilik neşriyefi İngilizce ders (Azime İpek) 1915 musikisi ve halk şarkıları (Servet ve arkadaşları) 20 Sant ayarı ve &l neşriyat 20,15 "Türk musfkisi ve halk kıları (Fislük Recai ve arkadaşları) 217 ferans: “Spor konuşması o (Vildan 11,18 Stüdyo salan orkeslras 22 Ağam berleri 22,15 Yarınki program ve İs a aliil lili kle ekili YENİ NEŞRİYAT : VARLİK — Bü sanat ve fikir sının İİT inci sayısı çıkmıştır. ATEŞLER İÇİNDE — Hahkesirde rılmıştır. Beş çocuk hikâyesi bir aray$ tirilerek kitap yapılmıştır. ÜLKÜ YOLUNDA — İzinirden, mizin kahramanlığından, Bergamanın. tuluş ve flerleyişinden bahseden bir tır. Avukat Halük Öleren tarafından zılmış, Bergama Halkevi tarafından tartılmaştar. IĞIR —“Bu kültür ve fikir nın 65 inci sayısı çıktı, ROBENSON KRÜZOE — Yaşar tarafından dilimize çevrilen bu maruf güzel bir kitap halinde nesredilmi BÜYÜK AVRUPA ANKETİ — Pı Safa, Avrupa seyahati, orada gördü hakkında bu isim ile bir kitap yazmı İSTANBUL SERİRİYATI — Bu mecmuanın Mayıs nüshası Çıktı, TÜRK ODONTOLOJİ BÜLTENİ — intişar elf KAYSERİDE YAYA KÖY GEZİLE Bu gezilerdeki tetkik notisri serisinin $ cisi olan "Talas, “İsimlisi çıkmıştır. las, Rahiye merkezi hakkında kıy malümat vermael ANNELERE ÖĞÜT — Sıhhat ve içli müavenet Vekâleti taratndan tertip rilmiştir, Her annenin olcuması lâzigi bir eserdir. Parasız dağıtılmaktadır. ÇOCUK İSMALİ — Ayni Vekâletin yettiği eserlerdendir. Parasız dağıtılmal tadır. Çocuğu olanlar okumalıdır, BİT — Bu tehlikeli haşere ile mü leden bahsediyor. Sıhhat Vekâleti tarsfi den çıkarılmıştır. i DENİZBANK kızı dünyaya gelmiştir. | Geçen tatilden istifade edemiyen hâkimlerin istirahatleri için yerleri ne vekil gönderilmesi #uretiyle ken- dilerine izin verilmiye başlanılmış tır. Bunlardan bazıları, fırsattan bi- istifade evlenmek üzere buraya gel- mişlerdir. Akseki o müddelumumisi Ahmet Apaydın, defterdar Şükrü Kj şığın kızıyla evlerimiştir. Sesik müd | deiumumisi Fahri Akpınar ve Kor- kuteli hâkimi Nuri 'Tarhan bugün- lerde evleneceklerdir. Tki genç hâ - kim muavini de nişanlanmak üzere bulunuyorlar. —— PINARHİSARDA : i Panayırda i | | Pehlivan Güreş- leri Yapılacak “Pınarhisar” dan gazetemize yazı- Wyor: Ilkbahar pânayıri ayın yirmisinde açılmıştır. 23 mayısta, Kırşehir zel- zele felâketzedeleri menfaatine bü -| yük pehlivan güreşleri yapılacaktır. | Nahiye müdürü, belediye relsi ve spor klübü, fazla hasılat temini için lâzım gelen her şeyi hazırlamışlar. | dır. | o | Pınarhisar, (TAN) — Belediye, ka sabamızın kenarında güzel bir park yaptırmağa karar vermiş ve İşe baş-| lamiştır. Denizyolları İşletmesi Acenteleri: Karaköy Köprübaş' Tel, 42362 Sirkeci Yolcu salon# mana Tel 22740 Mudanya Postaları 23 Mayıs 1938 pazartesinden itibaren Mudanya hattında yaf tarifesinin tatbikine başlanacı tır. Postalar Mudanyadan cu * martesinden maada her gün sa“ at 830 da ve İstanbuldan cu- martesi Ve pazardan maada her zün saat 16,30 da kalkacaklardır! Cumartesi postaları Mudanya * dan saat 15 de ve İstanbuldan sast 14 te kalkacaklardır, Pazar Tenezzüh Posta: İstanbuldan pazar günleri sa- at 8,30 da kalkacak vapur Ar mutluya uğrıyarak 11,10 da Mu danyaya varıp Gemliğe gidecek ve Gemlikten dönerek saat 19) da Mudanyadan kalkıp Armut luya uğrıyarak 21,50 de İstam bula gelecek ve saat 22.20 del tekrar Mudanya ve Gemliğ” 4önecektir. İstanbula 21.50 de “gelecek bu postanın şehir dahil! vapur ve tren iltisakı temin & dilmiştir. Mudanya postaları K4| raköy rıhtımından kalkacaklar” dır. İşbu postalara ait her türlü kolaylık ve teferruatı ihtiva e-| den risaleler acentelerimizeder) ve AKAY işletmesi ve ŞİRKE TI HAYRIYE gişelerinden teda” rik edilebilir. (2046)