4 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Uzak Şarktaki Harp Ömer Rıza DOĞRUL zak Şarktan gelen haberler, Çin orduları tarafından gös- prilen mukavemetin gittikçe sert- ştiğini ve Çinlilerin Şantung, An- wel ve Şansi eyaletlerinde mü. (dim muvaffakıyetler kazandıklarını gösteriyor. Anlaşılan Japonlar Sa- finehrin Şimalinde de, Cenubunda büyük güçlüklerle karşılaşmak- Pi dırlar. Japonların muvasalesi, her erde tehlike içindedir. Çinliler Sa- nehri geçerek Cenubi Şansiyi teh- it etmişler, Sarınehrin Cenubunda- fi Çin kuvvetleri Japonlarla şiddet: | muharebelere tutuşmuşlar ve bu huharebelerde muvaffak olmuşlar. r. Yakın vakte kadar Japonlar, lensin — Pukav demiryoluna hâ kim oldukları halde hâkimiyetleri ; rsılmış, ve buradaki Japon muva- (galeleri de bozulmuştur. Daha mü- İ mmi Japonlar, mühim bir strate- k mevki olan Suçav'ı zaptedeme-| nişler, hattâ bu sahada ricate mec r kalmışlardır. Halbuki Suçav'ın faptı, Japonların Şantung ve Kiang- Şu vilâyetlerindeki yaziyetlerini tah im ederdi. Japon kuvvetlerinin bu- ada uğradığı muvaffakıyetsizlik ise, inlilerin bu vilâyetlerdeki vaziye- sağlamlamış ve Japonları daha In şiddetle tehdit ötmölerine Sa “muştur, “ vaziyet hütün dünyaya Çin Mukavemetinin, herşeye rağ- - sarsılmadığını ve kırılmadığını, reşal Çang - Kay - Şek ile Suçav- aki Çin kuvvetleri kumandanı Ge- Meral Ti-Y$inz - Jen'in mukabil ta- temelinden sarsacak mahiyette 1 ulunduğunu göstermiştir. | Gerçi Japonlar şimdiye kadar bir in husumeti İle karşılaşmakta ve Şi dpedikleri ülkelerde askeri hâki- e İYAlaAk, Kğ vi laumiyktedirler. pon ordusunun en mühim kısmı Sovyet hud ni Gi udunu ve po faaliyete | pan ihtilâflar, vazi, |ve neticede parti siy, Iğin kurbanı Gimeyezie Veft Partisi, bir aralık İsiri toplamış ve bütün ie Kanize etmiş ve Misir ittikggi: © hakkuk ettirmişti. Mastrm böy ge teşekkülden mahrum olm, için bir zâftır, Çünkü Vettin Yerini tutacak yeni bir teşekkül güze çap pıamaktadır. Bu yüzden Vef©in in. hilâli Mısır için bir teşettüt başlangı, «1 sayılahilir. Fakat her şeye rağmen Veft'in derlenip toplanması müm. kündür, İhtimal ki liderliğin değiş. mesi ve eski parti liderlerinin yeni. den birleşmeleri bu imkânı hazırl yacaktır. mma ERZURUMDA: İki Tifüs Vakası Erzurumu, (TAN) — Geçenlerde sıkan iki tifüs vakası üzerine vilâ - yet ve ilgili makamlarca alınan şid- detli tedbirler çok iyi sonuçlar ver- mİ$ ve bir hafta içinde başka vaka Börüşlmemiştir. Daimi bir önleme tedbir olarak vilâyetçe modern bir etüv ve hamam yapılmasıçin tetkikat yapılmaktadır. kat Maır kralı ile pap, ere idi Fa-|| Budapeşte, 3 (A-A.) — Naib ami- ral Horty, bu gece radyoda Macar milletine hitaben beyanatta bulun- muştur. Horty, bu beyanatında, Avustur- yanın Almanyaya iltihakı neticesin- de, efkârı umumiyede hâsıl olan he- yecanın yersiz olduğunu, bu beye candan istifade etmek İstiyenlerin inkisarı hayale uğrıyacaklarını söyle- miş, her türlü ihtilâl teşebbüslerinin siddetle tenkil edileceğini ilâve et- miştir. Horty, Milletler Cemiyetinin chem miyetini kaydeylediğini, Avrupanın yeni baştan tensikinin Milletler Ce- miyeti haricinde başladığını kaydet tiklen sonra Macar milletinin hükü- inete itimat göstermesini istemiştir. Horty'nin beyanatı bütün memle- kette derin bir akis uyandırmıştır. Nasyonal sosyalistlere mühim taviz- lerde bulunulacağından korkan mu- tedil mehafilin endişeleri zail olmuş tur. Hüler Graz'da yeni bir nutuk söyledi — Hitler bu akşam burada söylediği nutukta, 75 milyon- | luk canlı bir milletin müthiş ener- jisi ve vasıtaları sayesinde Avustur- Propaganla | Hilesi E ve a hilelerinden Almanlar partlı fından icat olunmuştur. ra, Henlayn taraftarları, ayakkapları- nım topuklarına gamalı haçı çivllemek 48 ve bu çivilerle yere basmaktadır - lar. Zemin yumuşak olduğu içim, bu givilerin izi-yerüstünde kalıyor ve bu suretle Henlayn partisi, Çekcalovak- ya hükümetinin Nazi bayraklarını kut (İ lanma, Nazi selâmını verme ve nl taşıma yasağına karşı gelmiş olu. yer. * İktetörlüğün demir pençesi, Ja- ponyada kendini günden güne hissettiriyor. Birkaç gün evvel, Japon #abıtası 7000 erkek ve 571 kızı eğlenee yerlerinde bulduğu işin yakalamış ve | İİ bunların fazla boş vakit bulup bu vak | İ| ti tiyatrolarda, ve eğlence yerlerinde || geçirdiklerini Iddia etmiştir. Veni mâ nev! seferberlik kanunu zabıtaya bu salâhiyeti vermektedir. * Sen ekiz aydanbari davam eden Çin yon Japon 1,832, esnasında Bir mall. murabba mil ga- nişliğinde olan Çin ülkelerinden 270 İ bin murabba mii işgal etmişlerdir. | h || satla devam eden görüşmeler Macaristanda Heyecan Amiral Horty, Macar Efkârıumumiyesine Sükünet Tavsiye Etti yadaki sefaletin süratle ortadan kal- kacağını söylemiş ve demiştir ki: “Dünyanın bahsedegeldiği Avus- turya istiklâlini Avusturya milleti is- tihza ile karşılıyordu. Çünkü bir Al- man için tek bir istiklâl vardır: Bü- yük Alman vatanının istiklâli,,, Müteakıben Hitler Almanyanmn sulh siyasetini, Italya ile muslihane teşriki mesaisini anlatmış ve Alman milletinin hayat kuvvetlerini olduğu gibi muhafaza etmek yolundaki ide- alini teyit eylemiştir. Plebisit hazırlıkları Viyana, 3 (A.A.) — Dahiliye ne- zaretinin Servisleri 10 nisanda yapi" lacak olan plebisif'e-müteallik inti- hap listelerinin tanzimi için durma- İ HARİCİ HABERLER MISIR : dan çalışmaktadırlar. Listeler, salı ve çarşamba günü hazırlanmış ola- caktır. Göring, bugün Viyanadan Berline hareket etmiştir. Berlin, 3 (A.A.) — Adliye neza- retinin neşrettiği bir emirname, Al manyada Yahudi avukatlar hakkında cari usulü Avusturyaya da teşmil etmektedir. Almanyada tatbik edilen usul mucibince 1914 senesi ağusto- Tunan, Almanya veya müttefikleri hesabına harbe iştirak eden ve cep- hede baba veyu oğullarını kaybeden Yahudi avukatların mesleklerine de- vam etmelerine mümansat edilme- mektedir. sülük Bulgaristandaki Almanlar Burgas, 3 (A.A.) - Bulgaristan- da bulunmakta olan bütün Alman ve Avusturyalılar bugün sahilde topla- narak Tessalta vapuruna binmişler ve Almanya ile Avusturyanın birleş mesi için yapılmakta olan plebisitte reylerini kullanmışlardır. 180 Avusturyalıdan 178 i - evet ve bir tanesi - hayır - cevabını ver- miştir. Diğer rey kâğıdı boştur. 379 Alman ise müttefikan Hitler ve birleşme lehinde rey vermişler- dir. - BULGARİSTAN: Yugoslavyaya Yeni Hava Seferleri Sofya, 3 (Hususi) — Yugoslavya le Bulgaristan arasında hava sefer- leri yakında başlıyacaktır, Bu mak- bit- miştir. Mukavele bugünlerde imza- lanacaktır, iİhtiyat Zabitleri Kongresi Sofya, 3 (Hususi) — Bulgar ihti yat zabitlerinin kongresi, bu sene sundan evvel baroda mukayyet bu- | Veft Partisi Lideri Nahas Paşa Veft partisi Son Seçimde de Kaybetti Kahire, 3 (A.A.) — Eski Başvekil Nahas Paşa ile Maliye Nazırı Mak- İram Beid Paşa intihabatta mağlüp İ olmuşlardır. Bu seçimlerin en bariz vasfı Veft partisinin umumi inhize- mıdır. Halbuki bu partinin daha ge- çenlerde fesholunan mebusan mecli- sinde 168 âzalığı vardı. Nahas ve Beid Paşalar mebus çı- kamadıkları için kendilerine âyan âzalığı için yapılan teklifleri reddet- mişlerdir. Aşağı Mısırda yapılan intihaba- tın muvakkat neticeleri şudur: Hükümetçiler, 11, Mahiristler 13, Müstakiller 3 ve Vefd partisi 3 âza- lık kazanmışlardır. intihap edilecek âza miktarı, 145 dir. Kahire, 3 (A.A.) — Mısırda yapı- lan intihabatın neticesine göre nisa- bi ekseriyet hâsıl olamadığı için tek- rar intihap yapılması lâzım gelen 18 mıntaka hariç olmak üzere, hükümet 96, Saitçiler 79, Müstakiller 59 ve Veftçiler 12 mebusluk kazanmışlar- dır. — ————— —— 29 —- 31 Mayısta Karlovo kasaba- sında toplanacaktır. Kongrenin ilk gününde Bulgar istiklâl uğrunda ölen Bulgur kahramanları için me- rasim ve âyin yapılacaktır. * Sofya, 3 (Husus) — Frankfort şehrinde Berlindeki Alman — Bul gar dostluk cemiyetinin bir şubesi * kurulmuştur. | EJDERHA MEDENİYETİ BOĞUYOR RUSYA: Sovyet Elçisine Casusluk Teklif Edilmiş! Moskova, 3 (A.A.) — Japonyanın Eiganistandaki maslahatgüzarı Kuva bara, geçenlerde Kâbile giden yeni Sovyet büyük elçisi Mikailof'a karşı emsalsiz bir küstahlıkta bulunmaya cüret etmiştir. Japon maslahatgüzarı Kuvabara, Sovyet büyük elçisine yaptığı bir zi- İ yaret esnasında uluorta Japonya le- hinde casusluk yapmasını kendisine teklif etmitşir. Mikallof'tan icap e- den cevabı alan maslahatgüzar uta- narak çekilmiş gitmiştir. 'Tass ajansının salâhiyettar maha- filden öğrendiğine göre, Sovyetlerin Tokyo büyük elçisi Kâbildeki Japon mümessilinin bu küstahça hareketini hariciye nezareti nezdinde şiddetle protesto etmiştir. Tekzip Ediliyor Moskova, 3 (A.A) — Mareşal Vo- roşilof'un hasta olduğu hakkında ec- nebi memleketlerinde dolaşan haber ler tekzip edilmektedir. Mareşalin sıhhatinin mükemmel olduğu temin edilmektedir. Yeni Ankara Elçisi Moskova, 3 (A.A.) — Yüksek Sol- yet meclisi divanı Trentlef'i Sovyet- İer Birliğinin Ankara büyük elçiliği- ne resmen tayin eylemiştir, UZAK ŞARK: Çinliler Iki Şehri Daha Geri Aldılar Hankeu, 3 (A-A.) — Çin umumi karargâhından resmen tebliğ olundu- ğuna göre, Tientsin - Pukov demiryo lu cephesinde Çin kıtaatı geceli gün- düzlü 12 gün devam eden çok şid- detli bir muharebeden sonra Japon kuvvetlerini Talerşvang ve Hangs- vang'dan atmıya ve çok mühim sev- külceyş noktaları olan bu iki şehri geri almiya muvavffak olmuşlardır. Çin mahefili, bu mıntkadaki son muvaffakıyetlerden çok cesaretlen- mişlerdir. Japonların Hsuşov'u zap- tetmek teşebbüslerinin tamamiyle ö- nüne geçilmese bile hiç değilse bir müddet için tehir edilebileceği ka- naati kuvvetlenmiştir. AMERİKA: Dünya Sulhu İçin Demotrasiler Cephesi lâzımdır Nevyork, 3 (A.A) — İngiliz ame- Je fırkası lideri ve Londra belediye meclisi reisi B. Herber Morison, ha- lihazırda Amerikan amele fırkasının misafiri bulunmaktadır. Şerefine tertip edilmiş olan bir zi- iyafetin sonunda bir nutuk söyleyen bir zat, Amerikalıları infirat siyase- tinden vaz geçmeye davet ederek bu İsiyasetin mesafelerin artık mevcut ol İ madığı bir zamanda pek eski bir te- lâkki olduğunu söylemiştir. Hatip, İtalya, Almanya ve Japon- yanın harici siyasette önayak olmala rına mâni olmak için Büyük Britan- yanın teşebbüsü ile bir demokrasiler cephesi vücude getirilmesini iltizam etmiştir, Bununla beraber hatip, totaliter devletlerle müzakereler icra edilmesi fikrini reddetmemiş ve şöyle demiş- tir: “Zira rejimlerin arkasında men « İfantleri diğer milletlerin menfaatle - irinden hiç te farklı olmıyan milletler vardır.,, * Vaşington, 3 (A.A) — B. Roose- velt, meclis liderlerinin tavsiyeleri üzerine hükümet servislerinin tensi- kine”dair olan kanunda bazı değişik- likler yapmayı kabul ği > ETE İstanbula Para Lâzım! (Yazan: B. FELEK| — Kime lâzım değil ki azizim?! Diyebilirsiniz, lâkin İstanbula her yerden, herkesten, hepimizden fazla lâzım. Çünkü İstanbul senelerden, hattâ asırlardanberi bir ciddi imar hamile» sine uğramış değildir. Yangınların, yoksullukların ve payitahtlık bahtı- nı kaybedişlerin doğurduğu harabi de ayrı, Bir vakitler, Nedim'in. “Her sengine yekpâre Acem mülkü fedadır., Diye bir türlü paha biçemediği şehir, bugün büyük himmetlet, bü- yük masraflar ve büyük itinalar bekliyen çıplak bir “güzel,, halinde- dir. Geçenlerde hir İngiliz, gazetesi Londra hakkında küçük bir istatis- tik neşrediyordu. Barı garip nokta- Tarı da olan bu b: ğıya geçiriyorum: Londranın nüfusu $ milyon. Günde vasati 120 evlenme olu- yormuş. Yılda 51 bin ölüm, Yılda 56 bin doğum. Senede 40 gün sisli, Senede 187 gün yağmurlu. Senede 138 gün güneşli veya bü- Tatlu, Londra sokaklarının umum tulü 2325 mil (4200) kilometre. Bu sokakların temizlenmesi, ay- dınlanması ve tamiri için senede be- her mil başına 1450 İngiliz lirası sarfediliyor. Ve mil başına senede Yirmi yol kazası isabet ediyormuş. Şehrin senelik masrafı 40 milyon İngiliz lirası olduğuna göre, adam başına 5 İngiliz isabet ediyormuş Bizim İstanbul belediyesinin se- nelik iradı bir milyon İngiliz lira- sıdır, Nüfusu 700 bin olduğuna göre, # dam başına senede bir buçuk İngi- liz lirasından az düşer. Lâkin sokak» larının tulü şehrin nüfusu ile müte- nasip değildir. Bir taraftan da şehrin imarı için bir büyük proje yapılmaktadır. Ne bu projenin tatbiki, ne bu da- ğınık şehrin gündelik hizmet ve ih- tiyaçları İstanbullunun verdiği va- sati 9 Türk“lirasile temin edilemez. Onun için İstanbula para lâzım- i dır. Nasıl bulmalı? Evvelâ işin yapılmasına, sonra bu | iş için paranın lüzumuna inanalım © | da, sıra para bulmiya kalsın. Elbet- te bir çaresi bulunur. FRANSA : ği Ağa yi : Grev Hareketi | Diğer Şehirlere . , Sirayet Ediyor Paris, 3 (A.A) — Yeni grev hare , ketlerinin Lil ve diğer vilâyet şehir- | lerine sirayet edeceği anlaşılıyor. Lil'de marangozlar grev ilân ede- eklerini bildirmişlerdir. 2 Angulem'de, grev kalinde bulunan © bir fabrikadan kamyonla kâğıt çıkar maya teşebbüs eden bir şoför grev- ciler tarafından ağır surette yaralan mıştır. İhtilâfın halline doğr Paris, 3 (A.A.) — Sitroen fabrika- larının amele ve teknikçilerinden mürekkep bir heyet hükümetin ihti. lâfa nihayet vererek pâzartesi günü işe başlanması hakkındaki teklifleri" ni kabul etmiştir. Sitroen fabrikalarının müdürlüğü hükümetin tekliflerini kısmen kabul etmiş ve istisnai hakemlik hakkın - daki teklifi reddetmiştir. Sitroen müdüriyeti maden endüs- trisinin heyeti umumiyesinin yevmi yelerin artırılmasını istediğini be - yan etmiştir. Meselenin umumi plân da kanun dajresinde halledilmesi hâ- zım gelmektedir. Diğer cihetten umumi iş konfe- derasyonunun omaden federasyonu hükümetin tayyare fabrikalarındaki ibtilâfı halletmeye matuf teklifini kabul etmiştir, Tunusta Manevralaı Paris, 3 (A.A.) — Tunustan bildi- rildiğine göre, Fransız 52 inci hova fırkasına mensup 21 o bombrdıman tayyaresi cenubi 'Tunusta yapılacak olan manevralara iştirak etmek ü- zere mezkür sehre gelmistir. 4 d ; Ny