20 Şubat 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

——— 20-2-Y45 aaa BUGÜN Baş Döndürücü Vakalar Ömer Rıza DOĞRUL (işe haberlerine bir göz at- mak bile siyasi bir muhar- ririn başım döndürmiye kifayet edecek vaziyettedir. En başta A- vusturya meselesi geliyor. Bir haf- talık © vakalar, © Avusturyadaki Nazistlerin bundan böyle Başve- kil Şüşnigin vatanseverler cephe- sinde tam müsavat dairesinde ça- bşacaklarını, hattâ Avusturya tiklâlini koruyacaklarıra dair ant İçeçeklerini gösteriyor. Öte ti tan Avusturya ile Almanya ara- #ındaki iktisadi vaziyetin aslaha İ- çin çalışılacak ve bu iş te bir Nazist tarafından deruhte edilecek. ON. zistlerin iktidar başında mi mevkileri de ele geçirdiklerini ilâ- ve edersek Avusturyanın için için Nazist olmıya doğru süratli adım- lar attığını ve mükadderatını da Almanyaya bağladığını anlarız. Avusturyanın anti komintern pakta bağlanacağı hakkındaki haberler de bunu teyit ediyor Gerçi Avus- turya içinde bilhassa Kraliyet t raftarları ile işçiler son teşehbüs- Tere muhalif bir vaziyet almış bu- Tunuyorlar, fakat Anşlus ameliye- si adım adım ilerlediğine göre bu muhalefetin keskin ve kati bir ma hiyet alması beklenmiyor. 'ngiltere ile Fransa Avus - azze klâlini koru - mak yolunda Viyana ve Berlinde bir teşebbüste bulunmuşlar, “fa kat bu teşebbüsün ne netice vere <eği anlaşılmamıştır. İngiltere, İ- talyanın Avusturya meselesine gi terdiği kayıtsızlığı kurenlamak is- temiş ise de anlaşılan İtalya, an- «ak Habeş İmparatorluğunun ta - minması mukabilinde bu işle alâ- kadar olacağım anlatmış ve bu yüz den İngiltere kabinesi bugün fev- kafiye bir tnnlantıya davet ştur. Lop. diği henüz belli değildir. Fakat bu İşte müteşebbisin İngiltere Başve- kili olduğunu, onun da İtalya ile süratle anlaşmak taraftarı bulun- duğunu hatırlarsak İtalyanm fır. Satı istismar edebildiğine hükmet- Mek icap eder, Areas Uzak Şarka atla: dığımız takdirde orada va- #iyetin bir #ahavvül geçirdiğini Sörürüz. Çinlilerin mukabil taar- Yazları sıklaşmış ve Japonlar ye kuvvetler sevkine mecbur kal- Püşlardır. Bununla beraber Japon- ların faikiyetlerini muhafaza et. tiklerini, fakat bu faikiyetin çok a - Bir fedakârlıklar pahasına idame e- dildiğin; görürüz. Yangtse üzerinde Ki kuvvetler Başkumandanı Gene- Yal Matsui'nin yabancı devletle - *6 bilhassa İngiltereye karşı şid - beyanatı yüzünden tebdil ğini nazarı dikkate alırsak, Yanın harici dünya efkârı- esine karşı saygı göstermek iyacını hissettiğine hükmedebi- ij zak Şarkta vukubulmakta 9 ge an diğer mühim bir hâdi- ve milli kongresinin tasıdır. Milli kongre reisi Bose ia açma sutkunda Hint mil- Yetçilerinin hedefini “tam Hs w olarak tarif etmiş ve Hin- İngiltere ile bütün müna- i kestikten sonra onun- İN nan belenini yapabile - va buzünkü İrlândayı kendi- nek ulahileceğini söylemiştir. a e ve bu sözleri kabul e onzreciler, buzünkü Findis; iin Yarısından fazla bükümet- vine hâr, v teşkil edi Bu partinin un aldığı vazife Hindistan is- Si © kavuşturmaktır. Hindis- Beri Dü yolda yürümiye, bu yolda a) muvaffak olan parti- pe İleri adımlar atacağı şüp «lan en kuvvetli par iyorlar. “HARİCİ ROMANYA: ltalyadaki Butenko Rolünü Kim Oynuyor Bükreş, 19 (TAN) — Butenko hâ- disesi dolambaçlı bir mahiyet almış bulunuyor. İtalyanlar; Sovyet elçisi- İnin kendi memjeketlerinde bulundu- Şuna inandırmak için uğraşırken Sov yet Rusya, işe faşist muthikesi, ünva Bini vermekte ve Butenkonun muhak kak surette öldürülmüş olduğunu id | dia etmektedirler. İtalyan gazetelerinin yazdığına gö re Butenko'ya Romanya hariciye ne | zareti tarafından 15 ikincikânun 38 de verilen bir hüviyet cüzdanının fo toğrafı neşredilmiştir. Roma radyo- su Butenkonun sesini tanıtmak için fransızca, rusça beyanatını neşretmiş tir. Kendisi ecnebi gazetecilerle ko- nuşarak hüviyetinden şüphe edilme- mesi icap ettiğini söylemiştir. Buna rağmen Tass ajansı, Buten- ko rolünün bir beyaz muhafız tara- fından oynanmakta olduğunu ve neş redilen fotoğrafların Butenko'ya ait olmadığını ilân etmektedir. Diğer taraftan firar hâdisesi üzeri ne Bükreşe gelmiş olan Sovyetlerin | Prag elçisi Aleksandrovski, henüz tahkikatla meşgul bulunuyor. Buten konun yerine yeni bir maslahatgü- zarın tayin edilmiş olmasına rağmen bu zâtın Bükreşte ikarceti Romanya siyasi mahafili tarafından diploma- tik teamüllere muhalif bir hareket olarak telâkki edilmektedir. Bükreş mahafilince, Butenko hâ- disesine kapanmış nazarile bakılmak ta olduğu halde resmen tayin edil memiş olan bir diplomatın resen tahkikat ve Lelkikat yapması calz gö rülmemektedir. MISIR: “Son Çarpışmalarda 50 Kişi Yaralanmiş Kahire, 19 (A.A) — Yeşil gömlek liler kurumunun o İskenderiyedeki dünkü toplantısı esnasındaki çarpış- malarda elli kişi yaralanmıştır. Bu a- rada Nahas Paşa lehinde nümayiş- ler yapılmış, yaşa diye bağırılmıştır. Kahire, 19 (A.A) — Veft partisin- den çıkarılmış olan meclis reisi Ma- hir Paşa bugün Kahire içindeki inti- hap mıntakasına giderken civardaki halk tarafından bücuma uğramış ve arabası taşa tutulmuştur. Kahire, 19 (A.A) — Bakanlar mec lisi bugünkü toplantısında tadil olu- nan intihap daireleri şeklini tetkik | etmiştir. Kararname yarın çıkacak - tar, | Yeni Bir İcat: Hava Mayini Vaşington, 19 (A.A) — Dün, mebusan meelisinin bahriye en- cümeni huzurunda Lesler Barlow | mindeki bir askeri mucit tara- fından harp gemilerine karşı ha- İva mayinleri ile yapılacak yeni İ bir hücum tarzı hakkında izahat Bu tarzda bücumlara karşı İ harp gemileri tamamile aciz bir vaziyette kalacaktır. Bu hava ma yinleri, 4500 metre yükseklikten her nevi harp gemilerine karşı müessirdir. Bu mayinler, deniz mayinlerinin deniz altında yap- | tıkları tesiri aynen havada yap- | maktadır. İ İ “Bu husustaki plânlar. şimdi te İİ maniile hazırlanmış bulunmakta dır. Bu yeni hücum silühi yakın da tatbik sahasına geçecektir. Bu yeni silâh, her nevi nakliye ge - mileri ve diğer yardımcı gemile- | re karşı da müessirdir. İ UZAK ŞARK: tayyaresini Londra, 19 (TAN) — Uzak Şarktan | gelen en son haberlere göre, harp bü tün şiddetile devam etmektedir. Sarı nehir üzerinde beş kilometre lik meşhur Pekin - Hankov demiryo iu köprüsünü, Japonların ileri yürü- yüşü durdurmak için Çinliler tara - fından dinamitle atılmıştır. Bir Çin tebliği dün Hankov üze - rine yapılan Japon hava taarruzu es- nasında İ2 Japon tayyaresinin dü- şürüldüğünü resmen bildirmektedir. Japonların tebliği Japon kaynaklarından verilen bir habere göre, mütemadiyen takviye edilen Lunghai civarındaki Çin kıta ları Tsining, Mongyen vesair mınta- kalarda geniş mikyasta birçok muka bil taarruzlar yapmışlarsa da Japon kuvvetleri mükavemet ederek Çinlile ri ağır zayinta düçar etmişlerdir. Çin kıtaları Wuhudan o Hankova kadar bütün cephede birkaç kere ta- arruza kalkmışlarsa da her defasın » da ağır zayiat vermişlerdir. 3 Pengpu etrafında Japon küvvetle- Tİ adetçe faik düşman kuvvetlerinin mütemadi mukabil taarruzlarına rağ men İyi neticeler elde etmektedirler. Pekin, 19 (A-A.) — Şansi eyaletin- de ilerliyen Japon kıtaları Gengyang Çinliler, Hankovdaki hava harbinde 12 Japon düşürdüler Vazifesinden ayrıldığı teeyyüt eden General Matsui ve Ling -şin mevkilerini işgal etmiş lerdir. Ordu namına söz söylemiye salâhi yettar bir zat, devamlı muhasemat ihtimali karşısında Çinde bulunan Ja pon ordusunda bazı değişiklikler ya- pılacağını bildirmiştir. Başvekil Şehrimizde (Başı 1 tnetde) , AKEZ KÜ lili bildi Tgaz, Emni- yet müdürü Salih Kılıç, Sümerbank umum müdürü Nurullah Esat, hükü İmet ve parti erkânı ve kalabalık bir İhalk kütlesi tarafından karşılanmış. tır. Başvekil, kendisini karşılıyanlara te şekkür ettikten sonra rıhtıma çıkmış ve Acar motörile doğruca Dolmabah çe sarayına giderek Cümbhürreisimi- 7e tazimlerini bildirmiştir. Hariciye Vekilimiz Tevfik. Rüştü Aras ta Bü- yük Öndere arzı tazimat etmiştir. B. Celâl Bayar, B. Tevfik Rüştü Aras, sarayda bir müddet kaldıktan sonra otomobille Perapalas oteline piderek kendilerine tahsis olunan da- irelerinde istirahat etmişlerdir. Ak- spm üzeri tekrar birlikte Dolmabah- çe sarayına giderek © Reisicümhuru- muza mülâki olmuşlardır. Başvekille Hariciye Vekilimizin bu i akşamki trenle tekrar Ankaraya dön meleri muhtemeldir. B. Arasın Mısır seyahati HİNDİSTAN: Milli Kongrenin iledefi: Tam İstiklâl Londra, 19 (Radyo) — Hindistan milli kongresinin toplantısında rois Bose, bir nutuk söyliyerek hedefleri- nin tam istiklâl olduğunu tebarüz et tirmiştir. . Kongrenin programı hakkında iza- hat veren Bose. memleketi istiklâle hazırlamak ve bilhassa kültür birliği temin etmek yolundaki gayretlerini anlatmıştır. ———— reye gelmesi Hariciye Vekili Doktar Rüştü A- rasın bu ziynreti hususundaki pro gramı hazırlamıştır. Halen Kahi- rede bulunan Mısırın Ankara el- çiliği sekreteri, bu programı Tür- kiyeye götürerek Doktor Arasa bildirecektir. Mal'ye Vekili geldi Maliye Vekili B. Fuat Ağralı, dün sabahki trenle Ankaradan şehrimize Kahire, 19 (A.A.) — Hariciye Nezareti, mart ayı zarfında kahi- gelmiş ve Perapalas oteline inmiştir. Maliye Vekilimiz de kısa bir müd- det İstanbulda kalacaktır. İSPANYADAKİ BOĞUŞMA: İspanyada harp gene şiddetlendi, Teruel civarında âsiler, yeni bir ta- arruza giriştiler, Hükümet kuvvetlerinin müdafaası karşısında bu teşebbü- sün de akim kalacağı tahmin ediliyor.Bu resimde, son çarpışmalarda hara- beye dönen bir sehir manzarası görüyoruz. beklenen Türkiye | HA ERLER | AMERİKA: Borçlar Meselesi Üzerinde Yeni Müzakereler mi? Vaşington, 19 (A.A) — Roosevelt) dün Morgenthaw, £ parlâmentonun| ikinci reisi Garner âyan ve mebusan meclislerinin maliye encümenlerinin reisleri ile beynelmilel borçlar mese- lesi hakkında görüşmüştür. Bununla beraber bu hususta umumi müzake- relere geçilmesine imkân yoktur Çünkü parlâmento daima borçların tamamile ödehmesi taraftarıdır. İngiliz murahhasları bir ticaret an- laşması imza etmek üzere Amrikaya gidecekleri için Roosevelt meselenin bütün cephlerini tetkik etmek iste- miştir. . İngiliz tezi ümumi mahiyette ola- rak imza edilecek olan ticari ve ma- li bir anlaşmanın çerçevesi içinde borçlar meselesinin halledilebileceği merkezindedir. Salâhiyettar mahfiller, Macarista- nın tedahülde kalan borçlar için bir hal plânı teklif etmesi üzerine Roose- vit'in istişarelere başladığını ve mat buatın da bu meseleyi tâzelediğini be yan etmktedirler. B. Roosevelt'in İstişareleri Vaşington, 19 (A.A.) — Siyasi mah filler, Roosevelt'in 1933. senesinde maruz kaldığı müşkülâtla yine kar- şılaştığını ve yine ayni çarelere baş- vurduğunu kaydetmektedirler. «Roosevelt, .işsizlere yardım etmek için devletin kasalarını genişçe aç- makta, takip ettiği maliye ve para siyaseti ile sanayicileri istihsallerini çok miktarda artirmıya ve Amerika- lıları para sarletmiye teşvik etmek- tedir. Bir yandan da zirai İstihsalâtın kontrol altına alınması kendisine zi- ral mahsulüt fiyatlarını ipka veya Çİ a e Bununla beraber beynelmilel par? vaziyetinin 1933 teki vaziyetten fark kı olduğu keyfiyetini nazarı dikkate almak lâzımdır. rüldüğü takdirde bu ameliyenin 1933 senesinde olduğu gibi fayda tevlit etmiyeceğini bilmekte ve paranın kıy meti düşürüldüğü takdirde gelecek ay İngiltere ile Amerika arasında bas liyacak olan müzakerelerin muvaffa- kıyetini tehlikeye düşüreceğini tak- dir etmektedir. # Vaşington. 19 (A.A) — Roose- | velt deniz komisyonu reisi Kennedy- nin yerine ( Kontramiral Emorys - land'ı tayin etmiştir. İNGİLTERE : Deniz Silâhları İçin Yapılacak Teklif Londra, 19 (A.A.) — Devletlerin her sınıf harp gemileri için 1936 ta- rihli muahedenamenin sahabet mad- desini ileri süreceklerini işrap eden Vaşington haberlerinin doğru olma- dığı iyi malümat alan İngiliz mah- fillerinde söylenmektedir. İngilterenin yalnız saffı harp ge mileri için bu maddeyi ileri sürmiye hazırlandığı söylenmekte ve Ameri- kanın da ayni suretle hareket edece ğine hükmedilmektedir. Irlanda Başvekili Londrada Londra, 19 (A.A.) — İrlânda Baş- Vekili de Valera ve arkadaşları bu ak şam Londraya gelmişlerdir. Müzake- reler pazartesiye başlıyacaktır. KISA HABERLER * Resmi istatistiklere göre, Yugos lavyanım nüfusu 14.400.000 İcişidir. 4 Bir Leh plotu. 16 beygirlik motör le mücehhez bir plknörle 4680 metreye yükselerek rekor karmustır, 4 Romanyada nasırlar heyeti, kralın Tiyasetinde toplanarak yeni kanunuesa sl projesini tek'k etmiştir, # lüsiyan kabinesi doğu Afrikasmda müstalcl bir denir ve kars kumandan lığı kurulması hakkındaki kararnameyi tasvip etmiştir, # Bulgar zabıtası, Sopot kasabasında büyük bir komünist şebekesi meydana çıkarmış, 20 kişi tevkif edilmiştir. k Resmen bildirildiğine göre Fransa da işsiz amelenin sayısı bugün ancak 10 bin kişidir, Roosevelt, doların kıymeti düşü-| ELEK Kalk ta Beraber Dilenelim ! (Yazan: B. Felekl Herifin'biri kahvede oturan birinin yanına sokulup: — Allah rızası Için bana beş karuş verir misiniz? Demiş. Öteki cevap ve£ — Allah versin! — Bir kuruş ver bari! — Allah versin. yok dedik yat — On para ver ne olur! — On param da vok! ver de gideyim! Bu cevap üzerine dilenci dikelmiş ve demiş ki: — Ne oturuyorsun öyle ise be he- rif! Kalk heraber dilenelim! Bu fıkradan sonra gelelim işlerin pembe tarafına, Efendim! Bu sütunlarda birkaç de- fa size hizmetçi derdinden bahset- miştim. Allah kimin derdi varsa de- yasını ihsan etsin! Bizde de hizmetçi derdi var. Kime sorsak: — Aman kardeş! İyi kötü! Eliniz. dekini kacırmayın! Çünkü kökü ku- rudu, Hizmetçi kalmadı. Diyor. Halbuki beri tarafta hangi İ yoksul sile hakkında görüşsek: « — Akşama yivecek ekmeği yokl İdiyorlar. Öyle ise neden çalışmaz « lar? Orası malüm değil, belki de hiz- metçi İstiyenlerle hizmet edecekleri bi a getirecek bir teş- kilâtımız vok ta ondan. Ne ise işin ekonomi tarafını bırakalım da şu vas kaya bakalım. iz Eşlere, dostlara. şurava bürava söylive sövliye nihayet dün bize bir gönderdiler, Eli ayağı düz- gün cevikçe, kırklık bir kadın. Gali- ba Hitlerin sevmediklerinden. Bep öyle anladım. Valde, bir müstantik halile kadına baktıktan sonra sormıya başladı: — Nerelerde oturdun? irlerile tem: İhizmetçi — Falan yerden neden çıktın? — Kalörifer yoktu da ondan. — Ya! E filân yerden nicin çıktıni — Bir kat merdiven vardı. — Güzel! Peki falancada neden o turmarlın? — Radyo çalıyorlar. Ben alaturka sevmiyorum, — Ya! Mükemmel, Ne ise 6 bize lâzım değil... Bizde şu. şu, şu işleri gö- receksin! Ayda ne istersin? — Ayda otuz lira istiyorum. Amma sizde sıcak su var? ” — Bizde ne sıcak su var, ne kalöris fer. Radyoda da alaturka çalarız, © — Ya! Pardon övle ise. Sözünü bitirmeden ben lâfa karış tım, — Madam yanlışlık var! Çalışacak kapı değil size de bir hizmetçi lâ - zım, Bari heraber arıyalım.! Dedim. Yarı anladı. varı anlama. dı. Lâkin yüzümün aldığı ifadeden herhalde maksadımın pek nüvazişkâ- rane olmadığını farketti. İpini kırdı ve gitti, Acaba, efendilerin hizmetcilere hiz met ettiğini gösteren fantezi filmleri. Bi mi yaşıyoruz?! * Üsküdarda Makamıpeder Bay Sa- ih Saime: Mektubunuzu aldım. Bahis buyuru lan zat, “Kandillide Bav Asaf Münm- mer. dir. Mektubunuzun diğer noke talarım: bütün alâkadarlara okudum. İnsallah tesiri görülür. Ellerinizi ö- perim. B.F. İSVİÇRE: Ecnebi Sermayeden Resim Alınacak Cenevre, 19 A.A.) — Beş milyar Isviçre frangından fazla olduğu tah- min edilen İsviçredeki ecnebi serma yesinin bolluğu hükümet makamlas rım ciddi bir endişeye sevketmekter dir. Resmi bir tebliğde ecnebi altın ve dövizlerinin İsvicreye — akınını düre durmak için alınacak tedbirlerin tet- kik edilmekte olduğu bildirilmekte» dir. Mali mahfiller İsviçreye sığınan ecnebi sermayelerinin şekli ne olur. sa olsun bunların hususi bir resme fâbi tutulacağını zannetmektedir!