9 Şubat 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Edenin Beyanatı Etrafında Ömer Rıza DOĞRUL kdenizde korsanlığın kökü- nü kırmak için alınan ted- birleri anlatan İngiltere Hariciye Nazırı Mister Eden, bütün İngiliz #iyasi mahfellerinin teyidi ile kar- Şılandığı gibi hariçte de ayni şekil de karşılanmış bulunuyor. Paris i- le Romanın Londrayı teyide karar Yermiş olması, bu beyanata daha başka bir kuvvet vermiş ve İngil- terenin artık korsanlıkla kati su - rette mücadeleye azmetmiş oldu » ğunu göstermiştir. Korsanlıkla mücadele işi, geçen Yılın eylâlünde başlamış ve ilk a- inan netice korsanlığın durması olmuştu. Bunun neticesi olarak korsanlıkla mücadeleye tahsis o- lunan kuvvetler azaltılmış. korsam- ağın habis ruhu, bunu hemen his- #ederek yeniden hortlamış, ve ev- velâ bir Felemenk gemisi, daha Sonra iki İngiliz gemisi korsanlı- ğin tecavüzüne kurban gitmişti. İngiltere hükümeti bu vaziyet kar #ısında Akdenizin garbindeki dev- Tiyelerini kuvvetlendirmiş ve Nyon Muahedesinin ihtiyat tedbirlerini sağlamlamak ihtiyacım hissetmiş- tir, Ni» muahedesinin hüküm- lerine göre muahedeyi tat- bike iştirak eden devletlerin dev- tiye kuvvetler, İspanyaya ait olm Yan her ticaret gemisine beynelmi. | İel hukuk imkânı tanımıyarak ta- arruz eden her denizaltı gemisinin tecavüzünü bertaraf ederler ve Mmilmkünse bunları batırmıya çalı- fırlar, havadan vuku bulan her te- <avüzü de ayni şekilde karşılarlar. Son anlaşmalara göre kontrol al - tındaki sahada görülen her tahtel- bahir hemen batırılacaktır. Mister Eden, bu yoldaki beya - batını, İspanya âsilerine karşı şid- detli ibtarlarla teyit etmiş ve bu İhtarlar yalnız. Almanyada iyi te- sir yapmamış ve vakitsiz sayılmış- tır. Almanya, âsiler hükümetini tanıdığı ve kendi rejimi ile İspan- Ya âsilerinin rejimi arasında kuv- vetli bir karabet gördüğü için va- #iyeti hu şekilde telâkki edebilir. Fakat Akdenizin emniyeti ile ya - kından alâkadar olan devletler, İspanya âsilerinin şimarıklığından hakkile usanmış bulunuyorlar. Bu şimarıklığa ve taşkınlığa son ver- €eği şüphe götürmez. Terael'de: ogi V nya hükümet kuvvetleri. min Teruel'i zaptederek ye- »İ cümhuriyet ordusunun satveti- Bi göstermesindenberi İspanya â- *ileri burasını geri alarak itibarla- tını kurtarmak için uğraşıp didiş Mektedirler. Burada aylardanberi devam eden muharebelerin şimdi- Ye kadar verdiği netice, âsilerin bü Yük yardımlarla hazırlanmalarının *ümhuriyetçi İspanyayı sarsamı- Yacak mahiyette olduğunu göster- Mekten ibarettir. Harp iktızası 0- in ilerleme ve gerilemeleri bir ta Yafa bırakacak olursak bu netice- m yeni cümhuriyet ordusu hesa- na kayde değer bir muvaffakıyet “Olduğunu söylemek icap eder. Bu münasebetle şunu da ilâve et Mek gerektir; Panya elimhuriyeti. açık şehir. i bombardımandan çekinmek i- ,$İ» vukubulan teşebbüsü derhal i- Ni karşılamakla medeniyet dünya- sa zarında itibarını ve bütün İn- d »lık gözünde esasen kazanmış ol tü Mevkii bir kat daha ileri gö- #düğü halde âsiler. ayni teşeb - hor le Erzurumda İki Fabrika Kuruluyor Pie Glee 7 (Tan muhabirinden — Mil İlkbahrada Erzurumda bir iş 9 200 bin Iliraya mal olacak İplik fabrikası kurulacaktır. Bun an baska yine bu yıl içinde Erzu- 1. Seker fabrikasının temelleri atı- Acaktır. Londra, 8 (Hususi) — Çin gazete- leri Çin cenubundaki Amoy'un ab- lukasından bahsetmekte ve Japon donanmasının şehir teslim bombardıman edileceğine dair Ja- ponların kati ihtarlarda bulundukla- rını yazmaktadır. yâreler tarafından, cuma günü harp tayyareleri gemileri tarafından bom bardıman edilmiş. dehşete uğrıyan halk kaçmış ve beynelmilel mınta - kaya sığınmıştır. Ölülerin sayısı kır- kı geçmiş bulunuyor. Japonlar bil - hassa radyo İstasyonu ile kaleleri tahrip etmek istemişler, kaleler şid- detle mukabelede bulunmuştur. Japonlar, Çinin şimalinde Pol Tientshin hattı üzerinde yeni bir İ- lerlemeden bahsetmekle beraber ta- arruzlarının başladığını bildiriyor - lar, Çin kuvvetleri şiddetli mukavemet göstermektedir. Çin kuvvetlerinin Pengpu civarında Vuhuda ve Han - kow'da mukabil taarruzuna dair ha- ber veriliyor. Japonlar Şantoh'nun o 25 kilo- metre cenubundaki Nonlayi zaptet- tiklerini bildiriyorlar, cıları Şanghayın 40 kilometre cenu- İbu şarkisinde bulurtan Sunkingi bir baskın neticesinde ele geçirmişler - dir. Jâponlar Texas Oll Amerikan şir- Keti tarafından satın alınmış olan benzi nakleden mavnalardan mürek kep küçük bir filoya taarruz etmiş - ler, bir Çinli telef olmuştur Japon gazeteleri bir kaç gündür. Kantonda karışıklıklar çıktığını, ha- inlerin birer birer avlandığını yazı- FRANSA: Ucuzluk İçin Vergiler İndirilecek Paris, 8 (A.A) — B. Marehan- deau, maliye işlerinin ve iktisadiya- tın para serbestisine ve bütçe muva- zenesine riayet şartile ıslahı hakkın- da birtakım projeler hazırlamakta olduğunu söylemiştir. Nazır, hayat ucuzluğu için de ver- gileri hafifleten bir proje yaptığını ilâve etmiştir. Umum 'mesai konfederasyonu u- mumi kâtibi B. Jouhaux ise şöyle de- miştir: “Bütün dünyada milletler, teşkilât vücude getirmek hususünda hariku- lâde gayretler sarfettiği. mali işleri- ni bilfiil kontrol ve iktisadiyatını ida- re'eylediği bir zamanda liberal reji- min sulistimalleri içinde yaşamakta devam etmiye imkân yoktur... Davalarından Vazgeçmiş Paris, 8 (Radyo) — Miralay Larok, bazı gazeteler aleyhine açtığı 25 ka- dar davadan feragat ettiği için bu da- valar şı'kut etmi Elçimiz Hariciyede Paris, 8 (A.A. — B. Delbos, dün Türkiye büyük elçisi B. Suat Davaz ile Yugoslavya orta elçisi B. Purith'i kabul etmiştir. ——— KANADA: Faşizm ve Komünizm İçin Takibat Ottava, 8 (AA) — Adliye nazırı. Kanada hükümetinin komünistlerle faşistlerin faaliyetleri Eskkında bü- tün memleketlerde bir anket yapaca ğını beyan etmiştir. Nazir. askeri talimler yapan bütün teşekküllerin gayri kanuni olduğu- nu söylemiş ve bunlar hakkında ta- kibat yapmağa karar vermiştir. Çin kaynaklarına göre, Çin akın -| Japon Zayiatı 50 Bin Ölü, 150 Bin Yaralı Çininki Bunun 4 Misli! S olmazsa Şehir geçen perşembe günü de tay | > SUPER d HANI e e Harp Sahasının Krokisi yorlar. Şanghaydan gelen bir habere gö- re. bugün Japon tayyareleri Hankov ve Icanga kârşı akın yapmışlardır Japon Zayiatı Sanahay, 8 (A-A.) — Harbin başın- danberi Japon zayiatı 50 binden uss- ğı değildir. Yaralılar da 180 bindir. Çin zaylatı herhalde bunun dört mig- lidir. Japonlar gerçi hedeflerine varı- yorlar, fakat Çinlilerden, hic urmma- dıkları şekilde mükevemet görüyor. lar. Harpten alınan der ssker tarls- biğı, malzeme fazlalığına karsı koya» maz ve silâhlar yeknesak olmalıdır. Çin ordusunun yüksek kumandanla. rı kabiltvetii değii Japon teslihatı Tokyo, 8 (A.A.) — Salâhiyettar ma hafil, Japonyanın zırhlılar meselesin de İngiliz - Amerikan atlebini kabul etmesinin muhtemel olmadığım be yan etmektedir. Bu meselede üç dev letin beraberce hareket etmelerin- den dolayı hiddete kapılmış görün- mekte berdevam olan bugünkü Ja- pon gazetelerinde Japonyanın bu ta lebi kabul etmesi lâzım geleceğini .... İngiliz Kralı Parise Gidiyor Londra, $ (A.A.) — Resmen bildirildiğine göre | İngiltere Kral ve Kraliçesi 28 Hari resmi ziyarette bulunacaklar- dır. Kral bu ikameti esnasında Villersde büyük harpte ölen A- vustralyalılar için dikilen âbi- deyi açacaktır. i.e ALMANYA: Bir papaz hiyanet suçundan mahkemede Berlin, 8 (A.A.) — Vatana hiya. net cürmünden dolayı adliyeye veri. len protestan papazı Niemöllerin mu hakemesinde, mahkeme memurlarile adliye. mezhepler ve propaganda ne- zaretlerinin mümessillerinden başka kimse bu'undurulmamıştır. Müdafaa, mazmun lehine olarak kalın yedi eilt vesika toplamıştır. Ha. ber alındığına göre muhakeme esne- sında Niemöller hararetli bir vatan. perver olduğunu söylemiş ve umumi harpte denizaltı gemisi kumandanı olarak vatana yaptığı hizmetleri an. latmış, harpten sonra da Spartakist lerle olan mücadelesni ve daha 1924 tenberj Nazi'ere rey vermiş olduğu- nu hatırlatmıştır. Maznn kendisine yapılan ithamla. rı bizzet narti liderlerini irhst ederek reddedebileceğini bildirmiştir. YUNANİSTAN: Majeste Kralin Amcası Öldü ima eden hiç bir teklif yoktur. RUSYA: GE Bir Hava Faciasında .. “ye 13 Kişi Öldü Moskova, 8 (A.A.) — Sovyetlerin (VW - 6 U.R. S.) adındaki kabilisevk balon, o Mourmansk o mıntakasında Kandalakcha civarında bir talim u- çuşu yaparken yere düşcrek parça - lanmıştır. On dokuz kişiden ibaret olan mü- rettebatından on üç kişi ölmüş üç kişi hafif surette yaralanmıştır. Uç kişiye de hiç bir şey olmamıştır. Balonun rüyet şeraitinin fena ol - ması yüzünden bir dağın tepesine çarpmış olduğu zannedilmektedir. Atina, 8 (Hususi) — Kralın amcası Prens Nikola bugün. böbrek iltihabın (dan ölmüştür. Müteveffa Prens 66 ya şında bulunuyordu. İngilterede Kent Dükasının ve Yuşoslav Kral Naibi Prens Polün kayin pederidir. Bugün Maliye Nazırı B. Rediyadis te vefat etmiştir. AMERİKA: o—— Yağmur Yüzünden Feyezan Felâketi Nevyork, 8 (A.A.) — Mebzul yağ- murlar ve karların çözülmesi, bilhas sa Misigan. Visconsin ve Kanadada tuğyanlara sebep (olmuştur. Birçok aileler, melcesiz kalmıştır. Müstakbel Harbe Hazırlık : İngilterede müdafaa hazırlıkları hem &skeri, hem de sivil cepheden yürüyor. İngiltere hükümeti, daha şimdiden halkı hava hücumlarından koruma talimlerine çok ehemmiyet veriyor. Resimde gördüğünüz gibi, İngiltere, halk arasında sık sık böyle hava hücumuna, yani zehirli gaze karsı korunma usullerini öğrenme talimleri yapılıyor. Buz parçasının akış istikametini gösteren kroki ŞİMAL KUTBU: Buz Adası Akışına Devam Ediyor Moskova, 8 (Radyo) — Papanin i- le üç arkadaşını taşıyan buz adası Groenland adasının şark sahili bo- yunca cenuba doğru akmakta devam ediyor. Papanin ve arkadaşları ilmi İ müşahedelerini saati saatine yazı- yorlar. elde ettikleri neticeleri de hergün telsizle buraya bildiriyorlar Murmanç vapuru İle yolda bulu- nan Taymyr buzkıranından ve bu. günlerde Leningrattan hareket ede- cek olan Ermak vapurundan maada hükümet cesur Papanin grupunu teh likeden kurtarmak icin Murman buz kıranını da dün hareket ettirmistir Bu vapurda pek çok kömür İhtivatı ve altı ay kifayet edecek erzak mev- cuttur. Ayrıca Iki tayyare de taşı- maktadır. İNGİLTERE: Ordu Kad osunda 20 Bin Kişi Eksik Londra. 8 (A.A) — Bugün Avam kamarasında. asker devşirmesini er- tırmak icin hükümete ne gibi tedbir ler düştüğünü ve ordunun silâh ve levazımını yenilemek için neler ya- pıldığına dalr harbiye nazırına bir. çok sualler sorulmuştur. Nazır, verdiği cevapta şunları söy- lemekle iktifa etmiştir: 1937 ikinciteşrininin birinden 938 ikincikânununun 29 una kadar 9061 kişi orduya kaydolunmuştur. 1936 ve 1937 senelerinin ayni devresine nis- betle yüzde 32 kadar artma vardır Kadrovu tamamile doldurmak icin daha 20 bin asker ve subay lâzımdır. Tayyare Grevi Büyüdü Londra. 8 (A.A) — Haviland tay yare fabrikalarında 1.000 amelenin bir müddettenberi devam eden grevi ayni şirketin Hatfield'deki diğer bir fabrikasına da sirayet etmiş ve 900 amele daha grev yapmıştır. İTALYA: © Sanayi Sermayesi Tezyit Ediliyor Roma. 8 (A.A) — İtalyan endüstri İ ve ticaret mahsulünün kontrolüne me İmur “tasarrufun himayesi" komitesi dün B. Mussolini'nin başkanlığınd; toplanmış ve bazı mühim endüstri mi esseselerine ait sermsyelerin arttırıl- masını tasvip etmiştir. Artma 900 mil yon lirete baliğ olacaktır Tarablustaki İtalyan Ordusu Kahire, & (A.A.) — Trablustan gelen haberlerde yeni umum asteri müfettişliğine tayin olunan Umber. to yakında Trablusa gidecek ve yüz bin askerin iştirakile Mesrr ve Tunus hududunda büyük manovrala; yapı. lacaktır, Kısa Haberler : # Pilistinde ilamına karar verilen bir Yahudi polisinin cezası tneiliz Ku- mandanlığınca müebbet küreğe çevril- miştir. X Romanya Kralı Karolun yakında usun bir Avrupa seyahatine çıkscağı söyleniyor. vk Bulgaristanın istiklâl yıldönümü olan 3 Martta bütün Bulgaristanda bü- vük terahürat vanılarakrnıs. 3 ELE Kırılmaz Cam (Yazan: B. Felek) Ah efendim ah! İnsan neler özlü- İyor neler! Lâkin gel gelelim; her öz- lediğimiz şey tahakkuk etmiyor ve bereket ki tahakkuk etmiyor! Şimdi belediyenin bir kaygusu var: Taksilere ve otobüslere kırılmaz cam takıtrmak. Kırılmaz cam olur mu hiç? rmuş. Evveli camların hepsi imdi kırılmıyanları da var, neviden olması işine karışacak deği» lim. Çünkü otomobil bahsi bir pü- rüzlü iştir. Neme gerek ağrısız ba- sıma iş açayım! Benim niyetim kı rılmaz camdan intikal edip başka ki rılmaz şeyler üzerine lâf etmektir. | Otomobil yolcusu yaralanmasın di- ye camlarını kırılmaz yapıyoruz da neden meyhanelerdeki kadeh ve bar- dakları, hattâ camları kırılmaz nevi- den yapmıyoruz? Onların canı yek mu? Ne olur onlar için de kırılmaz kaydini koyalım! Meyhanede kadeh İ kırıp yaralananlar otomobil camile yaralananlardan az mıdır? Yine ne olurdu yüreklerimizi de rılmaz hale koysak! İster istemez sebeplerle biribirimizin yüreğini kır- dığımız az mı? Bu arada haysivetimizi ve İzzeti kırıkları her gün önümüzde durur- ken bunun İüzumsuzluğunu iddia © debilir miyiz?. Ve mademki, hep kırılmaz şeylerle bezeniyoruz. ümitlerimizi de. gayret lerimizi de inkisara dayanacak şe « kilde takviye etsek ne olur, ne â- lâ olurdu! Hele bir otomohil camları kırılmaz yapılsın da faydası görülürse öteki- lerin de kırılmaz hale getirilmesi ça- relerini düşünürüz. Et ucuzluğuna doğru Et Resmi Ki.o Üzerinden Alınacak Hükümetimizin İstanbulda eti ki- İlo başına on kuruş ucuzlatma kararı bu ayın sonunda tatbik sahasına gire- cektir, Bu sebeple belediye bu kâra- İrin tatbiki etrafındaki tedbirleri al- mıya başlamıştır. Bu cümleden ols- rak belediye reisliği mezbaha res- İ minin kilo üzerinden alınması hak- İkında dün Şehir meclisine bir teklif | yapmıştır. Bu teklifte, hükümetin u- cuzluk prensipine ehemmiyetle İşa- İret edildikten sonra, mezbaha resmi- nin hayvanlar diri olarak kilo üze- rinden alındığı takdirde yalnız bu su- retle etin kiloda dört kurus ucuzlıya- cağı, bunun da hayvan müstahsilleri- nin menfaatine uygun olduğu bildi- rilmekte, sonra tarifeye geçilmekte- dir: 1 — Mezbaha resmi 1 marttan iti. baren diri olarak ayakta tartılacak o- lan hayvanlardan kilo başına yüz pa- ra olarak lınacaktır. İ 2 — İstihsal mıntakalarından ke- silmiş olarak gönderilen hayvanların İ mezbaha resmi, kilo başına beş ku- İ ruştur. 3 — Baskülle tartılmalarına imkân olmıyan hayvanlardan mezbaha res- mi. et sikleti üzerine kilo başına beş kuruştur. 4 — Mezbahada kesilen ecnebi ma- b domuz etinden kiloda sekiz kuruş, yerli malı domuzdan kiloda 6 kuruş- tur. 5 — Kilodan az olan kesirler va- hide irca edilecektir. Bu teklifin mülkiye ve Iktısat en- cümenlerinden mürekkep o muhtelit bir encümende tetkikine karar ve- silmiştir. Tekirdağında Stat Tekirdağ 8 (A AŞ — Ruzün sa. at beşte Tekirdağ #tadvomundn Te. mel atma merasimi yaprireştır Urmimi Müfettiş Generai (Oirik, gençlik nama ve spor hakkında söy lev vermiş ve ilk kazmayı vurmuş. tar.