25 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

RE Yazan: 'Ali Haydar Mithat Abdülhamidin oynadığı (Tercüme ve iktibas bakkı mahfuzdur.) Riya Dolu Rol Selânikteki meşhur Alâtini köşkünde hazırlık yapılıyor. No. 56 A vera ikinci dönüşüm- den sonra bir gün Talât Beyle beraber Yıldızı gezmiye git- Abdülhamidin hal'inden beri ar geçmişti. Söz arasında Talât Bey bana de- dik — Abdülhamidin 31 Marttan ev- velki gürültülü günlerde sizi husu- #i dairesinde kabul etmesi, cemiye- tin çok dikkatini celbetmiş, dedi ko dulara yol açmıştı. Mülâkat hangi salonda olmuştu? Bir tesadüf eseri olmak üzere biz de tam mülâkatın vukua geldi- ” ği salona girmek üzere idik. Salo- nu gösterdim. Sonra etrafıma göz perte Hiç birşey değişmemiş- ti. Kanape, koltuk, masa hep yerli yerinde idi. Yalnız yeşil perde İle örtülü olan ve beni sinirleten yer açılmıştı, Buraya yaklaşınca gör- düğüm manzara karşısında hayret- ler içinde kaldım. Duvarda babamın insan büyük- Jüğünde bir karikatürü asılı duru- yordu. Cizvit papası kıyafetine ko- u. Elinde bir kitap tutuyor du ki üzerinde (kanunnesasi) sözleri yazılı idi. Etrafında en yakın ta- tarları bulunuyordu. Abdülha- midin attığı bir tekme ile de hudut haricine atılmıştı Bu karikatür, Abdülhamidin bir taraftan babama olan kin ve nefre- tine, diğer taraftan keyfi istibdat usulüne olan bağlılığına canlı bir şahitti. Ayni zamanda da bu ada- mun riyakârlıkta ne kadar İleri gi debileceğini gösteriyordu. Birkaç ay evvel beni bu salonda, tam ka- palı yeşil perdenin önüne oturt- muştu. Sözleri hâlâ kulağımda çın- yordu. Gözlerinden yaşlar dökül- düğü halde şöyle demişti: .. . Ben onu babam yerine koymuştum. Kendisine karşı derin bir takdir besliyordum. Felâketine sebep ben değilim. Gözleri kör ol Sun, düşmanlarıdır, Beni aldattılar, bdülhamit, rol oyniyan bir aktör gibi bu sözleri söyler- ken, yeşil perdenin arkasında ne olduğu hiç şüphesiz her saniye ak- lında idi. Vatanını sevdiğinden do- Jayı felâketten felâkete sürüklediği adamın oğluna karşı bu riyakârca rolü oynamak, bu sahte gözyaşları- nı dökmek, demek ki kendisine ib- Wsçe bir zevk veriyordu. Abdülhamit Yıldız sarayına efen di sıfatile hâkim iken bu bayağı ko- mediyanın ortaya çıkarılmasına im kân yoktu. Ancak hal'den sonra herşey anlaşıldı. Resim teşhir edil. di. Pariste çıkan Figaro gazetesi hâdise hakkında dikkate değer bir | makale yazdı. O sıralarda Ahdülâzizin eski ma- beyincisi Fahri Bey bir gün beni görmiye geldi. Fahri Bey, Taifte menfi olarak bulunanlardan ve #on nefesine kadar babamın yanın- da olanlardan biriydi. Dedi ki: — Ben bir dava açmak niyetin- deyim. Abdülâzizin öldürülmediği- ni, kendini öldürdüğünü isbat edeceğim. Yıldız mahkemesi tara- fından verilen hükmü iptal ettire- rek Miihat Paşa ile arkadaşlarının beraetini istiyeceğim. Fahri Bey hamiyetli, namuslu, dürüst bir adamdı. Pek çok azap | ve işkence çekmişti. Böyle bir fik: rihe taraftar olmamak elimde dı ğildi. Abdülâziz memleketi 200 milyon. altın lira borca sokan, Mahmut Ne- dim Paşa gibi adamların hüküm sürmesine ve Rus sefiri İgnatiye- #in her dilediğini yapmasına mey- dan veren adamdı. Hele son sene- lerinde istibdadı delilik derecesine varmıştı. Horozları dövüştürür, ka- Zananların boynuna nişan asardı. Böyle bir adam yüzünden ortaya çı kan idam veya intihar davasının ameli bir mânası kalmamıştı. Ta- rih hükmünü vermişti, Bununla be raber rıda dediğim gibi, Fah- ri Bey kıymetinde bir adamın böy- le bir davayı yürütmesine mâni ol- mak elimden gelmezdi Pisi ortaya atılınca başta Yusuf İzzettin ve Beşinci Mehmet olmka üzere Hanedan a- yaklandı: «İş Saltanat hukukuna dokunur. Hünedana hürmet kal. maz.,, diye dava tasavvurunun ö- nüne geçmek İstediler. Dahiliye Na zırı Talât Bey tazyik karşısında kaldı. Hükümet davanın görülme- sine mâni olacak bir vaziyet aldı. O sırada Yusuf İzzettin Efendi babasının öldürülmediğine, ken- dini öldürdüğüne dalr Avrupa gü- zetelerine bir mülâkat vermişti Kendisini ziyarete karar verdim. Eğer bunu açıkça söylerse davaya belki de lüzum kalmazdı. Yusuf İzzettin, bana büyük bir azametle ded iki: — Benim babam büyük bir padi- sah idi. Hal'edildikten sonra yaşa- yamazdı. İntihar onun için şeref- tir. Kendisini hal'etmek büyük bir kabahati. Ben de şu cevabi verdim: — Babanız, memleket ve millet haini olan Mahmut Nedim Paşa gi- bi bir adamı dinlememiş olsaydı ve memleketin aleyhine çalışmasaydı kimse kendisini hal'etmezdi. u mülâkattan sonra Talât Bey beni Dahiliye Nezare- tine çağırdı. dedi ki — Bu davadan vazgeçiniz. Veli- aht, bu yüzden padişahı rahatsız e- dip duruyor, Avrupa gazetelerinde de fena akisler görülüyor. İşe teşebbüs eden adamın ben ol- Yalova modern bir su şehri olmak için muhtaç olduğu en lüzumlu miles. uyor:Bir sene ı yeni otel bit. miş, ve önümüzdeki mevsirnden itiba. ren halkın istifade edebileceği cidden imodern bir termal müestese ar, telin adı “Otel Termal, dır. Bu a- dın veril'şine sebep otelde su tedavisi İçin üzüm olan tesisatın vücuda ge. tirilmiş oln sapak bu x buldu ve güzel antresinden ge. niş ve süslü bir höle giriliyor. Bu hol boylu boyuna uzanan zengin ve zarif lonun sağında 80. Tönda eski Türk odaların andıran iki geniş oturma odası vardır. Bunlar fev kalide büyük bir zevkle döşenmiştir. Salonun ışık tertibatı orijinal ve gü zeldir. Salonun her tarafı geniş peneo. relerle etrafındaki güzel manzaraya açılmıştır. de 90 oda ve 150 yatak vardır. Evvelce mevcut otel ve paviyonlarda da 250 yatak bulunduğuna göre Ya. Jovada 400 kişi için #ieamet imkân te. min edilmiş demektir. Fiyatlar ye. İ mek içmek te dahil olduğu halde a- dam başma 4-5 liradır. /“OtelTermal,, Yalovayı > Modern Bir Su Şehri Haline Getirdi | kısmı bodrum katmdaki su tedavi daireleridir, Bul otelde ot , gerek di ilecekler için yirmi beş tane banyo ©. da banyo ardan ge- matik derece terti. uyma aletleri konmuştur. Bundan maada huşusi su tedavisi. ne muhtaç olan hastalar için de daire ler yapılmıştır, Ayrıca birçok elek. trik ve saire tedavi al tirti -İnmiştir. Bu dairenin başında doktor Nihat Reşat vardır. Bu tleri gi doktor kadrosu Sıcak memba suyu kaynaktan iti. baren borular içine alınmış ve suyun açıkta akıp pislenmesine, kaybolması na mâni olunmuştur. cuda getirilmiştir kilâtlı mükemmel bir su şehri haline getirilmiştir. . Kaplıca, 24 (A,A,) — Yalovada açılan yeni otelin adı sâdece "Otel Termal, oldu ğu halde bazı gazeteler bunun sonuna bir de Yalova kelimesi ilâve ederek "Otel Ter mal Yalova, yazıyorlarsa da bu yanleştır. Otelin adı el Termal» dir, POLİSTE Bir Ay İçinde Tam 11 Dükkân Soyan Hırsız Emniyet ikinci şube memurları, iki azılı hırsızı yakalamışlardır. Bunlar. dan biri, yedi senelik mahkümiyeti- ni İzmit hepisenşsinde — şeçirditer bit serbest bırakılan sabıkalı Topal Hasan Kâzürhdir. Hal İsan Küzm, hemen İstanbula gelmiş ve bir ayda Ayaspaşada, Pangaltıda, Cağaloğlunda, Sıraservilerde, Firuz- ağada, Şişlide ve Parmakkapıda tam İon bir dükân soymuştur. Son defa onr ây evvel tir. Diğeri de, birkaç spartmandan mü himce hırsızlıklar yapan Piç Meh - met isminde bir sabıkalıdır. Çaldık- ları eşyalar, meydana çıkarılmıştır. Odasında Ölü Bulunan Kadın Lângada Kayıkhane sokağında 8 numaralı evde oturan 80 yaşlarında Zehra isminde bir kadın, dün sabah odasında ölü bulunmuştur. Zehranın nezfi dimağiden öldüğü anlaşılmış tır. Caddede Eroin Çekerken Çengelköyünde oturan Salâhaddin desinde eroin çekerken suç üstünde yakalanmıştır. Salâhaddinin üzerinde de bir paket eroin bulunmuştur. madığımı anlattım ve hükümetin düşüncesinin teşebbüs sahi ri Beye bildirilmesini tavsi tim. (Arkası Var) yine bir dükkân soyarken ele geçmiş | | —Ucuz--, b hek İktisat Vekâleti, etten $ sonra ekmek (işiyle meşgul olmaya başlamıştır. Memle- hette bugünkünden daha ; ; ; pöyel Klineli ve bi Bel İ cuza mal edilebilecek ek- mek yapılması imkân dahi- linde görülmektedir. Vekâ- let şimdi, İstanbul ve taşra belediyeleri tarafından bu mesele hakkında muhtelif zamanlarda hazırlanmış o- lan raporları tetkik ettir. $ mektedir. İşin tetkik saf- hası bittikten sonra bu hu- sastaki çalışmalara fülen $ başlanacaktır. sesaaaaaeaaeamamanas? ; ; İMÜTEFERRİK : Çocuklara Yardım Birliği Balosu Dün Halk Partisinde yoksul çocuk- ti | irl heyeti bi isminde biri, Galatada Kemeraltı cad | 579 Yardıma birliği merkez heyeti bir toplantı yapmıştır. Heyet, bu birliğe daimi surette yardıma karar veren muhtelif müessesenin taahhütle- ni tesbit etmiş ve birlik menfaati ne Dolmabahçe sarayında büyük bir balo verilmesini kararlaştırmıştır. Tütün Konferansı Dağılıyor Şark tütünleri konferansı dün de öğleden evvel toplanarak çalışmala- Fakat otelin en meraklı ve mühim ve gerek ibs v vücudü Bu suretle Yalova konforlu ve tes.) BELEDİYEDE ; Temizlik İşleri Kontrol Altında Bulundurulacak Belediye temizlik işlerine ehemmi hir içinde, gerek umumi yerlerdeki temizlik vaziyetini daimi surette kon trol altında bulundurmak üzere üç i vardır. Banyolarda su derecesi. | Hakkı, r ve Bekirden mü hayvanlara karşı rilmiştir. Fırınlarda Gece Çalışılmıyacak Fırınlarda, şimdiye kadar geceleri ışılıyordu. Belediye, bu şekli mah gi düzler! şılacaktır. Tercümanlar Talimatnamesi Turizm müdürlüğü, tercümanlarla otelcilerin sayyahlara karşı alacakları vaziyetler hakkında bir talimatname yapmaktadır * Berlin belediyesi, belediye iktasat müdürlüğü tarafından çıkarılan bül tenlerin bir koleksiyonunu istemiş- tir. Yenicami Kemeri Meselesi Yenicsmi kemerinin muhafaza © dilip edilmiyeceği hakkında şubat başlarında kati karar verilecektir. Mütehassıs Prost ta henüz bu mesele Katırcıoğlu Yangınında Kast Var mı? Katırcıoğlu yangını tahkikatına © hemmiyetle devam ediliyor. Dün, teş kil balina bir ehlihibre tarafından mâ EL 2 İri Fşirketinden birer mühendisle, .müd- *İdelumumi muavinlerinden Reşat Sa- ka ve birinci sulh ceza hâkimi Reşit- ten mürekkep olan heyet, dün sabah saat dokuzdan 12 ye kadar ve bir bu- çuktan saat beşe kadar yangın ye - rinde tetkikat yapmışlardır. Ehlihib- Te raporunu bugün hazırlıyacaktır. Yangının nasıl çıktığı, kest olup ol- madığı araştırılmaktadır. Dün de bir çok kimseler sorguya çekilmiş, lendiğine göre, bir iki kişi de zan tına alınmıştır. Bugün; vaziyetin ay- $ İdınlanacağı kuvvetle ümit edlimek- tedir. Tahkikat, dün gece geç vakte kadar devam etmiştir. Son yangında bir kontrplâk fabri- kasının da yandığı yazılmıştı Halbuki hanın üst katında adı geçen fabrika- Bin yalnız merkez bürosu bulunuyor- du. Yanan, fabrika değil, bu bürodur. rına devam etmiştir. Konferansın ya- rın son bir toplantı yaparak dağıl - ması muhtemeldir. Holandalı Mali Gruplar Geldi me: landalı grup mümessili, bir hafta ka- dar şehrimizde kalarak bezi tetkik- ler yapacaktır. “Otel Termal, dan: Yalovada kurulan modern otelin dış ve içine ait iki resim. Sağ- resimde de otelin tam konforlu ve bütün asri ihtiyaçlara ceöap daki resimde bu eşsiz modern otelin umumi görünüşünü, soldaki veren iç yüzünden bir parçayı, herhalde zevkle seyrediyoruz. yet vermiye başlamıştır. Gerek şe-| rekkeptir. Kedi, köpek gibi zararlı an mücadelenin idare ve murakabesi de bu heyete ve- hakkında kati reyini bildirmemiştir. | Büyük Holanda mali grupları mü- sili Yohan Van Risvik, dün An- karadan şehrimize dönmüştür. Ho - 5.1-98 Ankaradan Telefon ve Telgrafla Nâfıa Vekilimiz Elektrik İşi İçin Şehrimize Geliyor Ankara, 24 (TAN Muhabi- rinden) — Öğrenildiğine gö- re, Nafıa Vekili Ali Çetinka- ya, bugünlerde İstanbula gi- decek ve İstanbulda Elektrik Şirketinin nizamname hüküm lerine uymıyan hareketlerini yerinde tetkik edecektir. Toprak Lâyihası Kongresinde Ankara, 24 (Tan muhabirir Hükümetin hazırladığı top nunu Jâyihâsı #on şeklini bulmak £ redir, Zirat Vekâleti projenin mühin hükümleri üzerinde alâkalların dü « şlindilklerini öğrenmek ve hazırlıkları i i| n| a tedavi | Zurlu görmüş ve bu usulü yasak €t- |ona göre tamamlamak üzere şubatta görmek istiyenler için doktor Reşat | miştir. Bundan sonra fırınlar da gün- | bir kongre toplamak kararmı vermiş. N'hadm maiyetinde beş kişilik bir) ti. Fakat kongre caktır. Görüşülecek meselelerin ba - şında, ziraat bölgelerinde alınacak ted birler, orman işletme idarelerinde w. cuzluğu temin edecek ve köylünt kalkınmasında âmil olacak başlıca 6- saslar mevcuttur, Kaymakamlar Arasında Ankara, 24 (Tan muhabirinden)- Uşak kaymakamı Adil Ozalçn Tur. gutlu kaymakamlığına ve Turgutlu kaymakamı Kemal Gündüz Uşak kay makamlığna nakledilmişlerdir. Bir Hariciye Tayini Ankara, 24 (Tan muhabirinden) Triyeste konsolosluğu kançılarlığına merkezden Şıdan Erman tayin edü miştir. Mesut Bir Doğum Nevzadın Adını Şef Atatürk Koydular Başvekâlet hususi kalem müdürü Baki Sedesin dün gece bir erkek çocu ğu dünyaya gelmiştir. Bu mesut do- gum Yalovada Atatürke arzedilmiş, bra k PARE Yaraya “Aydil, adını yermişlerdir. 6ski Mısır Hidivi papi Yalovaya Gidiyor Yalova, 24 (Hususi surette giden arkadaşımızdan) — Uç gündenberi Istanbulda bulunan eski Mısır Hidi, vi Abbas Hilmi Paşa yarın hususi bir vapurla Yalovaya gelecektir. BİRKAÇ SATIRLA Gi bulunan gümrük ve inhi sarlar vekili, dün inhisarlar idare sinde meşgul olmuştur, - M söilimlerin birikmiş kedem zamları halkında bü ay başı kati bir karar verilecektir, : o OY eni sistem çöp arabalarından şimdi ye kadar 120 tane piyasaya Çıka rilmiştir, . (K ok kömüründen alman gümrük res mi 20 bin tonda İki lira indirilmiş &r, Bunun şimdilik beş bin tonu Istanbul gümryklerine tahsin edilmiştir, TAKVİM ve HAVA 25 İkincikânun DR Ri 1938 ı Kasım: 79 Rumi: 1354 Tencikâmun; 12 : 749 — Oğle: 1226 İkindi: 15,0 —” Akşamı WAS Yatar: 18,50 — İrmsik; sas ma senem ete YURTTA HAVA VAZİYETİ Yurdumuzda hava umumyetle çok bulut ba ve yer yer yağışlı geçmştir, Yaşığlar, Sinopta yağmur, Ankara, Rekişehir, Kon ya ve Diyarbakırda kar şeklinde olmuş lar Karadeniz kıyılarında cenup cenubi Anadoluda şralden orta kuv , Trakya ve Ege mıntakalarında yine istikametten kuvvetlice esmiş. sarki ve cenubu şerki Anadoluda sakin kalmıştır, Dün Istanbulda beva tamamen kapalı ve yağışlı ceçmi gür gimalden saniye de 5 metre hızla esmiştir. Saat 14 te baro inetre 767,6 milimetre İdi, Hararet en çok 34 ve ear 3,2 santirat onirak kayde dlmiştir, (6 maal sarlında yağan yağmurun met Ce murabbasin bıraktığı sü miktarı $ kilo