18 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

e iç 15-1-938 BUGÜN Milli Bir Kabineye Doğru Ömer Rıza DOĞRUL ransada kabine buhranı de- vam ediyor. Eski M. Bonnet'nin sosyalistler- Yardım görmemek ve radikal tarafından istemiye istemiye Pe getirilmek yüzünden yeni kurmak hususunda uğradı- akıyetsizlik üzerine, Cüm M. Blum'un yeni bir ka- kurmasını istedi, M. Blum da kabine kurmak istiyerek lideri Reno İle anlaş- Keno müfrit sağların bineye alınmasını İstediğin- sosyalistler buna muvafa- stmediklerinden Blum'un te- büsü boşa gitmiş, o da kibne teş den vazgeçmiye mecbur kal- rl Hİ, l Mepa! un üzerine Cümhurreisi eski vekil M. Chautemps'ı yeni bir ine teşkiline memur etmiş bu- EF LİSA Ek i | Chautemps tarafından teşkiti bekle kabinenin milli mahiyette olaca bunun için Chautemps'ın Blum Reno ile görüşmiye başladığı, bu J lar İyi bir netice verdiği kaide komünistler hariç bıra im üzere yeni bir kabinenin ması mümkün olacağı anla- li birliği ve endüstriyel barışı lıyacak bir hükümet kur- da, Tansanın en esaslı ihtiyacı. dü iş sahipleri, amele sen- bi larının kuvvet kazanmasını, Yüyen bir tehlike saydıkları i- İ sa Pdüstriyel güçlükler çıkara - Ye bu yüzden mali müşküller ; getirerek. halk . cephesini ndan daha müsait bir hüküme- İŞ başma gelmesini temin için a aymışlar v e muvaffak olmuşlar yana mukabil halk cephesine gi müfrit unsurlar, mutedil na- an atılmaları ve yerlerine dış İ vaad daha ar ihtiyatlı davra. İ ve 18 ay evvel başlıyan sosyal 7 in hareketine devam edecek ve / Piyasasını kontrol altına ala- rad iz ekonomi sistemini in- sürükliyecek kimseler geti- ilmesi içi uğraşıyorlardı. Tu nihayet iş sahiplerinin inadı > solların halk cephesi hüküme- Ni karşı Yarım yamalak müza- ii Chautemps hükümetini de- ve bugün içinden çıkılamı- ve kolay kolay çıkılamıyacağı len vaziyeti ihdas etmiştir. * Chawtemps'ın yeni bir milli kurmak istemesinin sebebi, ünig avEalarına. yol açmıyarak arasında mümkün merte- “a iş ef) temin etmek ve araların t,, ? Peraberliğini sağlamlamak- açgyallak olup olamıyacağını gö fişi Vi Tiğ Desitere ile İrlanda arasın- da, İrlanda birliği, müda- Ve ticareti meselelerinin ko- başlandı. İrlanda Baş sin Lideri De Valera, ikler karşısında bulun- alam söylemiştir. İrlanda 932 Mek, 'ye arazi varidatını ver dş , #tememiş ve İngiltere, İrlan- larına ağır vergiler köy- bu harekete mukabele et - iktisadi harp üzerine ükümeti, İrlanda esas ka İngiltere kralına | itant kaldırdı, Daha sonra iki , arasmda İrlanda davarları kömürleri üzerinde bir Yapılmış ise de İrlanda ida iie ederek esas tere kralı bahsini kaldırmış, daha sonra Lon planan imparatorluk kon- iştirak etmemiş ve yeni kanunu yaparak bu ka- an z Mir E TE # Berlin, 17 (TAN) — Yugoslavya Bâşvekili Stoyadinoviçin Führer'le mülâkatı bir saat kadar devam et- miştir. General Göring, Hericiye Nazırı Fon Neurath ve Yugoslavya Elçisi Markoviç mülâkat esnasında hazır bulunmuşlardır. Mülâkattan sonra Stoyadinoviç, maiyetindeki zat ları ve gazetecileri B. Hitlere takdim etmiştir. Yugoslavya sefiri Markoviç bugün öğle üzeri Yugoslavya Başvekili şere fine bir öğle ziyafeti vermiş bu #iya- fette General Göring, Fon Neurath hazır bulunmuşlar ve ziyafeti bir res mi kabul takip etmiştir. General Göring, Doktor Stoyadi noviç gerefine verilen av ziyafetinde bir nutuk söylemiş ve misafrini me- sul bir devlet adamı sıfatiyle değil, fakat bir dost olarak karşıladığını söylemiştir. Olen Yugoslav Kralın bütün Alman milleti için unutulmaz bir çehre olduğunu ve Stoyad'boviç İtarafından kazanılan muvaffakıyet- lerin ehemmiyetini anlattıktan sonra Almanyanm menfaatlerini müdafaa- ya ve sulhü korumıya hazır oldüğu- nu, iki memleket arasında hiç bir ih- tilAf bulunmadığını, ik' taraf arasm- | daki dostluğun fazla kuvvetlenmesini temenni ettiğini anlatmıştır. Doktor Stoyadinoviç te Genera'in Yugoslev- yayı ziyareti esnasmda bütün br mil letin kalbini kazandığını ve Almaoya ya karşı hayranlığının, Hitler terefm İHAR Berlin Mülâkatı Bitti Yugoslavya Başvekili, Almanyadan Ayrılıyor Her Iki Memleket, Sulh Yolun Dostane Bir Siyaset Takip Edece dan kazanılan muvaffakıyetleri gör- mekle arttığını ve İki memleket ara. sındaki dostluk bağlarmın inkişafım umduğunu söylemiştir. Resmi tebliğ Doktor Stoyad'noviçin ziyareti hak kında bu akşam şu tebliğ neşrolun- muştur: Yugoslavya Başvek'li ve Hariciye Nazırı B. Milân Stoyadinoviç, Berlin- de ikameti esnasında, iki memleketi alâkadar eden bütün meseleler ile u- mumi siyaset, meseleleri üzerinde, A| manya Hariciye Nazırı B. Von Neu- rath ile müteaddit görüşmelerde bu Yunmuştur. Bunu müteakıp, Başvekil General Göring ile ve devlet ve par tinin birçok yüksek şahsiyetleri we de görüşmeler ve vukua gelmiş ve ni- hayet B. Stoyad'noviçin Führer tars- fından kabulü, bugün bu görüşmeleri sona erdirmiştir. Bu görüşmeler, sa- mimi ve derin bir fikir teatisine fır. sat teşkil eylemiş ve karşılıklı siyasi düşüncelere karşı karşılıklı bir anlaş. ma ve samimi bir dostluk havası için de cereyan etmiştir. Bu görüşmeler, iki memleket arasmda,her sahrda Avrupa su'hüne hâdim ve devamlı bir dostluk idamesi için lüzumlu şerastin mevcut bulunduğunu teyit eylem str Her ikj taraf, Alman — Yugoslav münasebetlerinin bu mesut ipk'şatı- nin genişlemes'ne müzaheret hakkın. daki kati azimlerini bild rmişlerdir. İnahalı Faciası Davası Son Safhada Izmir; 17 (TAN) — İnebolu faci- ası muhakemesine bügün Ağırceza mahkemesinde devam edildi. Vapur #üvarisi Mehmet Alinin müdafaası yapılacaktı. Müdafaa vekili Man'sa- ya gitmek mecburiyetinde kaldığın. dan isteği üzerine muhakeme tâlik e- didi, * Izmir, 17 (TAN) — Vilâyet Mecli si aşıldı. Vali, yol ve mektep işleri Ü- zer'ndeki hassasiyetinden bahsetti ve vergi tahailâtındaki fazlalığı işaret etti. Izmir, 17 (TAN) — Pınarbaşmda Altınbağ köyünde bekçi dayı Tevfik karısı ile kavga etmiş, karısı bir bu- çuk aylık çocuğunu üzerine yorgan atmak suretiyle uyur bırakarak evi terked p kaçmıstır. Cocuk: teneffüs zorluğundan ölmüştür. Dayı Tevfik yakalanmıştır. m e m a undan İngiltere kralını tamamile hazfetmiştir. İngiltere hükümeti, Şimali İrlan- danın Cenubi < İrlanda ile birleş- mek istemediğini göstermek için şimalde bir umumi seçim yapmak. tadır. Fakat iki tarafın müdafaa ve Gcaret meseleleri üzerinde anlaş- maları mühtemel sayılıyor. Almanya ve Uzak Şark: Iman gazeteleri, Japonyanın Çin topraklarında fazla i- lerlemesinin tehlikelerinden bah- setmyie başladılar. Japonların Çin topraklarında fazla ilerliyerek bü- tün kuvvetlerini bu işe hasretme- lerinin Almanları çok rahatsız et- tiğini, Londra gazeteleri daha ev- vel yazmışlardı. Çünkü Japonla- rın Çin işine dalmaları ve yıllarca sürecek bir harp ile meşgul olma- ları, Almanları Sovyet birliğine karşı kullanabilecekleri büyük bir kuvvetten mahrum ediyor ve Sov- yet birliğini Uzak Şarktan yana ©- min bırakıyor, Alınan gazeteleri de aşağı yukarı ayni şeyi, fakat daha ihtiyatlı bir lisanla söylemekte ve mağlüp tarafın komünizm ihtilâ- line boyun eğeceğini ilâve ederek barış için çalışılmasını istemekte dir. | AMERİKA: Silâhla Yapılan Fütuhata Karşı Kat'i Muhalefet Vaşington, 17 (A.A) — Habeş fü- tuhatının Amerika tarafından tanm- ması meselesi gazetelerde yer bulma- sı üzerine, hükümet adıma söz söyle miye salâhiyettar bir zat, Amerika» nm polit kasında hiç bir değişikliğin olmadığmı ve Italyan fütuhatma mu- halefette devam ettiğini bildirmiştir. Bu zat, Amerika diplomasisinin meseleyi son zamanlarda hçbir gö- rüşmeye mevzu yapmadığını ve B. Cordell Hul''ün silâh'a yapılan - fütu- hatları tanımıya muhalif olan Stim- ettiğini söylemiştir. Salâhiyottar Amer'kan mahfelleri. bu prensiplerin uzak doğu anlaşmaz- ığında da tamamen tatbik edildiğini ve Amerikanm Çindeki ekonomik ve politik #Utuhatını tanımaktan imtina ettiğini kaydetmektedirler, Deniz Kuvvetleri İçin İstatistik Verilmiyecek Vaş'ngton, 17 (A.A) — Salâhiyet- tar mahafilden alman malümata gö- re, Amerika Bahriye Nezareti bun- dun böyle bahriye kuvvetleri hakkın da mutat olan istatistik neşriyatımı yapmıyacaktır. Diğer taraftan ayan bahriye encü meni de bu hususta hiç bir şey bildir miyeceği gibi Milletler Cemiyetine de bu bapta kat yen malfimat verilmi- yecektir. Bununla beraber Amerika dehiz İnşaatı hakkmda Ingiltere ve Fransaya malümat vermekte devam edecektir. Nevyork, 17 (A.A) — Nevyork Times gazetesinin bildirdiğine göre, Japon endüstri müesseseleri makine satın almak için Amerikadan 50 mil "yon dolarlık bir kredi elde etmiye ça- TAN İCİ HABERLER İ "Habeşistandaki Italyan kuvveti Zorluk Çekiyor Moskova, 17 (A.A.) — Umumiyet le zannedildiğinin aksine olarak Yük | , LoDdra, 17 (A.A) — Manchester Di inci celsesin | Güardian ve Dally Herald gazetele- Or zer La eter ve | Fİ, tamamen emin membalardan aldik de, Yüksek Sovyet riyaset divanı için ları malümata dayanarak şu haberi tekliflerde bulunmağa memur komis LA İŞ yonun reisi B. Kossier, Sovyetler Bir | Habesistandaki İtalyan işgal ordu- Aysin lar içinde Habeş kuvvetle liği Yüksek Sovyeti Reisliği için şim | “9 990 AY diki merkezi icra komitesi reisi Bay | TİİN mütemadi arzularına karşı mü- Kalenini teklif etmiştir. B. Kalenin cadelede bulunmıya mecbur olmuş- bu suretle devlet reisi olarak kalmak | 167 tadır, RUSYA: B. Kalenin Devlet Reisi Oldu Bundan başka, İtalyanlar, Habeşli B. Kossier bundan sonra, riyaset | $eflere karşı şiddet kullanılmasına divanı için reis vekillerinin, sekrete |râğmen Yerli işçi bulmakta büyük rin ve 24 szanım tekliflerini yapmış | zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Ke- tır, Bünlar arasında içlimam bidaye | 78. İtalyanlar, Habeşistanda neşredi- tindenberi riyaset bürosunun altında | len kanun mucibince yerlilerin ver- oturmakta olan B. Stalinin ismi de | miye mecbur tutuldukları ziraat mah vardır, B. Stalinin ismi şiddetli gikış | sullerini almakta da çok zorluk çe- larla karşılanmıştır. Riyaset divanı | Kiyorlar. azası arasında bulunan Uzak Şark Habeş |, Göridesi müstakil ordusu kumandanı Mareşal e Londra, 17 (A.A.) — Habeşistan im Bluherin ve Moskova askeri bölgesi a KE paratoriçesi, Filistine gitmek üzere kumandanı Mareşal Budienninin is Ti rini “e alk'şlanmıştır. mdradan ayrılırken imparator ve eek , birçok Habeşliler kendisine iyi yol Meclis, bundan sonra. mebuslar İ |culuk temenni ettikleri sırada ağla. in ayda bin ruble ücret ile ictime | mıya başlamıştır. m RU devreleri dahilinde günde yüz elli rub Kaas'di dn nit i le masraf ve ayrıcs demir yollarında e ip eli meccanl seyahat haklı kabul etmie | ve, <i KIPtİ Papaz refakat etmekte - tir. Iki meclis reisleri, masarif için i yılda tiç yilz bin ruble alacaklardır. | İmparatoriçenin bu seyahati İnygil. Halk komiserleri meclisi reisi E. | terede kışın şiddetli olmasına atfedik- Molotof bügün istifa etmiş ve derhal | mekte, sıhhi vaziyeti pek iyi olmıyan yeniden kabineyi kurmaya memur e | imparatoriçenin yazın tekrar Londra- di'miştir. ya döneceğini ümit etmektedir. Hariciye eneiimeni reisi B Tdanov. söylediği nutukta Harieive halk komi seri B Litvinnfu övmekle beraber Uzak Şark hududuna Japon haydut Tuğunun önine gecmek üzere derhal »iddetli harekette bulunulmasını ts Tep eylemiştir, Kanunu Esaside Tadilât Moskova, 17 (A.A.) — Sovyetler Birliği Yüksek Sovyet Meclisi, kanu >» anasinin 40 uncu medderinde tek if edilen tadilâtı kabul etmiştir. Düve edilen bir fıkraya göre. Mec is divanı asayişi devletin emniyetini müdafaa için kısmen veya tamamen örfi idare ilân edebilecektir. Diğer bir fıkra ile de. Meclis tati) BAŞMAKALEDEN MABAAT Canlı Halkçılık (Baş: 1 ineide) da alâkadar edecek bir mevzudur.,, elâl Bayar, et satışı ile alâkası tışlardan da pahalıdır. Bunun mâna- smı anlamak müşküldür. Et başlıca gda maddesi olduğuna göre bu man- zara yalmız hükfmeti değil, vicdanları olanlarla açık, şüphe götür- ELEK Radyo Programları (Yazan: B. Felek) On sene evvel belki bir fantezi, bir züppelik sayılan radyo, şimdi biraz yakası toplu her aile için bir ihtiyaç oldu dersem keramet yumurtlamış ol- mam, Musiki yoluyla, mizaçları yumuşa- tan bu güzel icat, konferanslar, pi- yesler, musahabelerle insanların &ö- zünü ve zihnini açmakta, dünya ha- berlerini vererek bizi artık üniversel bir mahlük haline sokmaktadır. Bu kadar faydalı, bu kadar güzel şey hakkında da görüşmemek mümkün mü? Radyonun bugünkü ehemmiyetini izah için bana dil döktürmeyin! Yal. mz son zamanlarda İngiltere ile İtal Ya arasında Arap âlemi etrafında yas pılan radyo neşriyatı mücadelesi bu- nun ne ehemmiyetli bir bahis oldu. ğunu göstermiye kâfidir. İşte dünyada radyo programları, onun bu ehemmiyeti ile mütenasip şekilde yapılır. İstanbul radyosunun da bir prog- rann var. Bu programın musiki bahsi üzerinde söyliyecek değilim. Çünkü bu yolda o kadar çok, © derece çe şitli görüşüldü ki, artık bu kalabalı- ğa ben de bir söz ilâve edecek deği- tim. Benim bü sefer ilişeceğim şey şu- dur: Bizim programda halkevlerinden 2- hnan bazı piyesler var. Ben bunların sanat ve edebi kıymetini tetkik ede- cek değilim. (Yalnız arada söyliye- yim: Bu piyesleri oynıyan gençlerin kulaklarında küpe olsun. İfadelerine nekadar Darülbedayi edası vermer- İllerse o kadar muvaffak olurlar. Çün- kü - esefle görüyorum ki - nasıl bun dan otuz sene evvel ber aktör Ma- nakyanın taklidini yapmayı sahne İ- cabı saydıysa bugün de bir artist - ka. dın olsun erkek olsun » iyi oynyayım deyince Darülbedayi sesini, Darülbe- dayi edasını taklit ediyor; cümle ke- İsişlerine. sual edatlarına öyle bir çeş” ni veriyor ki, insanın içi gıcıklanıyor, Türk tiyatrosunun ilerisi namına da- ha Küçük iken bu marızın önüne mutlaka geçmeliyiz). Asıl mesele bu piyeslerin ölçüsün- dedir. Ara sıra ilâve edilen bu piyes- ler maalesef çok uzun sürüyor. Pro- gramın havadis ve saire gibi diğer na mez bir lisan konuşuyor: Et fiyatı. vahit taarruza karşı karşılıklı miidn | Pin inmesi bir zarurettir. Bunun için faa için beyne'milel anlaşmalardan | ükümet belediye ve sair teşekkülle- mütevellit tashhütlerin tatbik; için |7e ait gelir kısımlarından fedakârlık harp ilânı halkı da reislik divanına | edilecektir. Satışla alâkası olanlar da İNGİLTERE: gönül hoşluğu ile fedakârlık hissele- klz va çel Ba bunu memnu- iyet arşı di t İngiltere - İrlanda ei Görüşmeleri Başladı de iken askeri bir tecaviz halinde ve da tahakkuk ettirilecektir. maralarının saatine tecavüz ediliyor ve 0 yüzden havadislerden birçoğu kırpılıyor. Bu da programların ciddi- yetini ihlâl ediyor. İkinei nokta da, radyoda verilen haberlerin azlığı ve tasnif edilmeyi- sidir. Bu haberler Anadolu Ajansı nın verdiği bültenlerin aynen okun- mazlarsa beklenen neticeler onlarsız masından ibaret. Halbuki o Anadolu Ajansı haberleri içinde hattâ gazete- Büşvekeil, yapıl fedakârlığın lerin bile almadıkları birtakım hu- doğrudan doğruya müstehlikin lehi. | *Wİ mahiyette şeyler var. Bunları Londra, 17 (TAN) — İngiltere —| ne olması lüzumunu en kati bir lisan. | dinleyicilere okumakta bir fayda Valera'ya verdiği ziyafeti müteakip İrlanda Başvekilini hararetle alkışla- mıştır. Zabıta, hususi tedbirler almış- tı. Müzakereler. üç saat kadar devam etmiştir. Müzakerelere iki taraftan dörder nazır iştirak etmiş bulunu - yor. De Vülera, müzakerelere baslama- dan evvel gazetecilere beysnatta bu- lunmuş ve “mühim güçlükler var. Biz, iki memleket arasındaki müna- sebetlerin ilerlemesini samimiyetle özlüyoruz. Müzakerelerin bizi bu ga- veye doğru ilerletmesini ummakta - yız,, demiştir. Müthiş Bir Fırtma Londra, 17 (A.A) — Dehşetli bir fırtına saatte 120 kilometre süratle Büyük Britanya adalarını sarsmakta dir. Deniz kazaları ve insanca zayiat mütemadiyen artıyor. B. Eden Londraya Döndü Londra, 17 (A.A) — Fransadaki mezuniyetinden dönen Hariciye Na- uşmaktadir. gri Nihayet Akılları Yattı Kudüs, 17 (A.A.) — Arap gazete lerinin bildirdiğine göre Iskenderun sancağı idaresi, Türk terim olduğun dan dolayı menedilmiş bulunan (Ha | grupu kabul ettiği bir karar suretin-| halk arasında umumi hayata bir kat tay) kelimesinin sancağı ifade etmek |de Filistinde imparatorluk dahilinde |daha bağlılık ve alâka uyandıracak. üzere kullanılmasına müsaade etmiş | hir dominyon olarak idaresini iste -| tar. mektedir. tir, p? zırı Eden, Başvekil Chamberlain ile uzun bir mülâkatta bulunmuştur. Yahudi Mebusların Kararı Londra, 17 (A.A.) — İngiltere ve Yahudi parlâmentosu, adı verilen A- acıyacağmı söylemiştir, e İrlanda konusmaları busün Mister) la ileri sürmüş ve “Hükümet tedbiri. |*ok- Buna mukabil, haberlerde gür ettiğini söylemişti... TUMATARA | Gamberdal'in ilamda Başvelili De | a biz bie Eaparm gis ez İntim dahili hkdiselerine dale biz fek Hm,, diyen bulunursa o adama da sa- kelime yok. başlamıştır. Londradaki İrlandalılar. | dece Radyo idaresinin bu iki haklı şek- Bagvekilimiz, meselenin menfi ih. | Yamı nazar itikara alacağından emel timalini gözönüne getirmekle bera. | olmak İstiyorum. ber hükümetin sermaye ve siye ven | Zira radyodan maksat teravih na- diği kıymet üzerinde ehemmyletle | AZI gibi sevap kazanmak değildir. durmuş ve en cazip şeklin samimi bir | Bunu dinliyenler bir zevk, bir is. İş birliği olduğunu tebarüz etirmiş. | (ifade için dinliyor. Bu da ancak baş. miş ka memleketlerdeki gibi eiddi etüt lerle yapılmış ve muntazam tatbik e- E* Jesi. İstanbulun bir sı, | dilmesine titizce itina edilmiş olan hat ve iktisat meselesi olmak- | Programlarla kabildir. la beraber, bütün memleketin de en| “Ty an mühim bir iktısadi davasıdır. Türki) Şubesi Lâğvediliyor yenin en mühim gelir membaların- dan biri hâlâ hayvancılıktır. İptidai Osmanlı Bankası kezimizin şimdiye kadar pahalılık yü | miştir, me Ke Sİ alani bagfiyo iliki mana si ketin Hetiştirin inek sube kapanacak, memurları Osmanlı memlei hayvan Bankasının diğer şubelerindeki ndin- kezlerini, bilhassa Şark vilâyetlerini alâkadar edecek mühim bir iktisadi z meseledir. Başvekilimizin söylediği nutuk, İs- tanbula ve bütün memlekete alâkası olan bu mühim iktisadi meselelere temas etmekle beraber en kuvvetli tarafı, yukarda da söylediğimiz gibi, canl: ve samimi bir halkçılık ruhunu * Kısa Haberler * Fransız bahriyesi, yeni bir mayn tarama gemisini denize indir. miştir; * Allenaba civarmda iki tren çar. pısmın, yedi kişi ölmüş, 15 kişi ya ralarmıştır; vam kamarasındaki Yahudi mebaslar ifade etmesidir. Bu Yuhtaki sevgi ve sıcaklık bütün kalpleri ısıtacak ve * Pariste münakalâr derasyonun patronlar odasma gön. derdiği mektubu tetkik etmiş ve bu. mu tasvip ederek greve devam ka. Tarı : Ahmet Emin YALMAN