17 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

; $ # — — TAN NAPOLYONUN MISIR SEFERİ: Fransız Filosu ransız donanması, İskende riyenin batısında biraz bek Bi haberi üzerine 1 Temmuzda 1İs kenderiye önlerine geldi. Burada bulunan 58 toplu (İkabı Bahri) a- dındaki bir Triyalemizden bir za- bit Fransız donanmasına maksadi Bormak için gönderildi, fakat Bo hapart: “Benim kimseye zararım yok. Düşmanımız olan İngiliz, Hint iklimini aldı. Onu kurtarmıya gidi yorum. Bütün dünya ile düşman ol sSam Türklerle dostum, fakat bana top atarsanız bir tekne dört yüz tekne ile (hakikatte bu kadar ge Mi yoktu) başa çıkamaz. Beyhude kalyonu ziyan etmiş olursunuz.” de Mmiş ve bizim riyale de bulunduğu yerde kalmış. Bundan sonra Gene ral, Fransız konsolosunu. donan Mmaya —isteterek ondan — İn - giliz donanmasının Iki gün evvel İskenderiyede bulunduğunu öğren Miş ve kalenin müdafaa ve muka belede bulunacağını da anlamıştır. Birkaç saat şimali şarkide Merabrt koyuna, rüzgârın denizi oldukça kabartmasına rağmen kendisi baş ta olmak üzere bir müfreze çıkar Mış ve o gece İskenderiye üzerine —İskenderiye Önünde YOozdi. . e General Hüsnü Napolyon, Tulon muhasarasında lar ordunun geri ile muhabereleri ni kesmişlerdi. Bunlar ancak eh Yürüyerek ertesi sabah 2 t da harbederek burasını almıştır, ransızların Tulondaki hazıt bklarının Türkiye toprak larını istihdaf ettiği anlaşılınca, Türk donanması Akdeniz boğazına Bönderilmiştir. Buradan Fransız donanmasmın hareketini gözetle mek için etrafa çıkarılan kayıklar dan biri Rodos açıklarında, yelken &tıp —İskenderiyeden — kaçan bir Rum gemisine rastlamış ve bu ge Miden Mısırda olan bitenleri haber tİarak keyfiyet bir “kıta arize” ile tanıbula bildirilmiçti. Cörülüyor » ; ki, Pransız kuvvei seferiyesinin Mr Sıra asker çıkardıkları haberini de İstanbüul, Ing'lizlerden evvel haber &lmıştır. Fakat, ne çare'ki devlet Berek Mısırda ve gerek denizde Maddi ve manevi aciz ve meskenet içinde bulunuyordu, .İskenderiye almdıktan — sonra Fransız donanması, başkumandan dan iskenderiye limanına girmek için emir aldı; çünkü bu donanma, Orduya ve başkun.andanın müstak bel projelerine lâzımdı. Fakat Türk Pilotlarınm —eski — HFmana 74 ve 80 toplu —kalyonları sokama- Yacaklarını bildirmeleri hayret u Yandırdı. Çünkü methali iskandile Memur olan muktedir bir Fransız deniz zabiti bunun aksini iddia 'et Mişti. 64 toplu iki gemi ile firka teynler müşkülâtsız girdiler. Fakat büyük kalyonların girip giremiye- Ceğini anlamak için Amiral ile de Niz zabitlerinin mü im bir kısmı, donanmayı bir tehl'keye sokmadan Yeni bir iskandil daha yapılmasını lüzumlu gördüler. Harp gemilerinin 8üvertelerinde bulunan kara top ları ile cephane henüz boşaltılma £i için ve oldukça sert bir rüz Bâr estiği c'hetle Amiral bunları Abukır koyunda — tahliye etme- Yi teklif “ti ve bunun için de 36 SBaatin kifayet edeceğini söyledi. B aşkumandan — İskenderiye den memlükleri karşılamak Üzere, Kah're istikametinde hare t ettisi, zaman, Amiral Brueise, kenderiye limanmma girmek emri tazeledi. 4 >cak mümkün olamaz Sa Korfoya gitmesini ve burada, Fransız Nazırı Talleyrand'ın İs t?'"b“ldan gelecek emrini bekleme &'ni bildirdi. Eğer bu emir gelirse iral Ooradan Tulona dönecekti. A."'îml ise ikinci iskandil ameli nîs"'i yapan komisyonun Traporu . ”€ Bonapartın açık talimatına Böre hareket edecek yerde, bu ra Beım başkumandana göndermek ve n cek emre int'zaren Apukır ko Na demirlemek hatasında bulun mukG Ya, Fransız donanması için adder olan felâketin vukuunu için, Bonapart İskenderiye ket ettikten sonra, Arap Is ramlarda Fransızlarm kati galebe si ve Kahireyi zaptetmeleri üzeri ne korkarak itaat ettiler. Bu yüz den d'ğer muharrerat ile birlikte iskandil raporu da gecikti. Ve Baş kumandan ancak Kahireye girdik ten bir gün sonra, yani'27 Temmuz da donanmanın henüz emniyette ol- madığını öğrenerek fena halde kız- di ve Amirale memnuniyetsizliğini bild'rerek ya derhal yelken açıp Is kenderiyeye girmesini, yahut ta Korofya gitmesini tebliğ için yave ri Julieni o gece Amirale gönderdi. General Bonapart, Amirale yazdı ği cevapta, deniz kaidelerinin mu harebeyi acık'bir koyda kabul et meyi mMenettiğini hatırlatıyordu. Fakat süvari yüzbaşısı Julien Abu- kıra 3 veya 4 Ağustostan evvel va ramazdı. Halbuki Abukır deniz mu harebesi Ağustosun birinci ve ikin ci günlerinde olmuş, bitmiş ve Fran sığ donanması tâhrip edilmişti. Üs- telik bu genç ve mert zabit yolda Arapların bir hücumuna uğramış ve ehemmiyetini bildiği üstündeki em ri müdafaa ederek ölmüştü. ademki Fransız Amirali, Is kenderiye limanına gireme diği takdirde Korfoya gitmek emri ni almıştı. O halde kendi hareketi nin hem hâkim, hem de hakemi mevk'inde idi. Korfoda iyi bir Fran sız garnizonu ile altı aylık peksi met ve et depoları vardı. Keza iste diği erzakı tedarik için oradan, pek yakın olan, Arnavutluk sahiline git mek mümkündü. Nihayet elindeki tal'mat, onu Tulona gitmiye de sa lâhiyetli kılıyordu. Burada, Mısır da bulunan alaylara mensup 5 : 6 bin nefer vargdı, ki bunlar ya izin den veya hastahanelerden dönen ef rat ile ordunun hareketinden son ra varmış olan muhtelif kıtalardan ibaretti Ve bunların Mısıra gelme leri icap ediyordu. Amiral Brue's, bunlardan hiç bi rini yapmadı: Bilâkis, dört fırka teyn ile on üçer kalyondan mürek kep Fransız donanmasını, Abukır- limanında, kalyonlar prova hattın da ve cüzi inh'na ile sahile mü- vazi olarak, fakat her türlü ihti yat tedbirleri ihmal edilerek, demir letip bekletti. Amirali bu açık koyda kalınakta inada sevkeden sebepler hakkında pek muhtelif mülâhazalar yürütül müştür. Bazıları onun İskenderiye Himanrma girmenin imkânsızlığını görünce. bir defa Kahirenin zaptın dan emin olmak ve ordunun vazi yetinden endişesiz kalmak istediği ne zahip olurlar. Amiral Brueis baş kumandana pek bağlı idi; ordunun geri ile müdahale hatları kesilmiş ve buna benzer. hallerde daima ol duğu gibi ordunun gerilemesinde en fena haberler dolaşmıştı. -Maama fih Amiral, ehramlar muharebesi nin muvaffakıyetini ve Kah'renin alındığını 29 Temmuzda öğrendi ve zaten bir ay beklemiş olduğu için başkumandandan doğrudan doğruya bir haber almak arzusile birkaç gün daha beklemekte bir beis görmemiş olmalıdır. Amiralin aldığı talimat sarih ve müsbet oldu ğundan bu gibi motifler onun ha reket tarzımı makul addettirmek i- çin kâfi değildir. O, selâmetinden mesul bulunduğu donanmayı, hiç bir sebep ve mülâhaza ile emin ol miıyan bir vaziyette tutamazdı. er ne-olursa olsun: Amiral, kara ordusunun topcusunu vesairesini Abukır sahiline çıkardık tan sonra, ister Iskenderiye lima nma girmek 'çin, ister Mısır kıyıla rını birakmadan evvel kara ordusu na dair talimat almak için olsun, derhal demir kaldırıp denize açıl malı ve daima yelken açmak vazi yetinde bulunmalı idi. Fakat, o işi tamamen yanlış kavradı; evvelâ prova hattmnı tanzim ve tesbit için hayli uğraştı, ve Abukır adasını zaptedilmez zannederek en fena ge milerden Legerye ile Le Koukeran dan mürekkep sol cenahını bu ada nın gerisinde yerleştirdi. Halbuki pek hafif bir surette ve yalnız iki hafif topla 'şgal ettirdiği bu ada ona hiç bir istinat ve emnıyet ve remezdi. Donanmasının Loryan, Lö Franklen, Letonnan gibi en kuvvet li gemilerini merkeze ve iyi kuman da ed'lmiş Lejenerö kalyonunu da sağına koydu. O solunu taarruz e- d'lemez addederek ve en çok sağ ce nahından korktuğu için bu cenahı üçüncü 80 toplu kalyonu Lögiyyom tel kalyonu ile takviye etti. Fakat eğer düşman bu cenahma hücum ederse rüzgârı kaybedecek ve Ami ral Brueis te, bu takdirde, merkez ve sol cenahile harekete geçecekti. Fakat harbin hiç değişmez tü- resi amirale, düşmanın ona en fay- dalı olabilecek bir hareketini değil, bilâkis en çok muzır olabilecek ma- nevrayı yapacağını hesaplıyarak tedbir ve tertiplerini ona göre al- masını emrediyordu. Eğer Amiral vaziyeti daha iyi kavrasaydı, Abukır li manımda demirli kaldığına göre de, Abukır adasına 36 lık 20 kadar top ve 8 : 10 havan yerleştirir ve sol cenahını bu adanın daha yakı — nmna demirletirdi; bunun için İsken deriye limanındaki 64 toplu 2 gemi yi getirtir. bunlar diğerlerine na zaran az su çektiklerinden adaya da ha çok yakın yerleştirirdi; o suret le ki, bu ada rihetinden artık 801 cenahı çevrilemez olur. Iskenderi yedeki nakliye gemilerinden 3000 mürettebat getirterek bunlarla harp gemilerini takviye etmesi ik tiza ederdi; gerçi Amiral bu tedbi re müracaat etmiştir: fakat muha Tebe başladıktan sonra, yani pek geç... Bu sebeple bu mürettebat in Polonyalı Bir Kâhinin İddiaları Polonyada Osovetski adında bir Hintli son zamanlarda kâhinlik iddi- asında bulunmuş, hattâ geçen sene ortaya attığı birtakım iddialardan ba- zıları güya tahakkuk etmiştir. Bu adam, içinde bulunudğumuz 1938 senesi için de bazı kehanetler savurmuştur. Diyor ki: Japonya, Çini tamamen kendi itaati altına alarak Çinden ken di menfaatleri için çok istifade ede- cektir. Hedefi Vladivostok olacak o- lan Japonya, Çinde bütün demiryol- larını kendi eli altına alacaktır. Bun- dan sonra Japonlar, bütün Asyayı İş- gal etmek maksadile akınlarına de- vam edecektir. En büyük ve kati me sele, 1938 senesinde beyaz ve sarı ırkların biribirile mücadelesi olacak- tır. Beyaz ırkın bu şekilde mukad- deratı karşısında Avrupalılar, ara- larındaki harp ve kavgaların hiç ol- duğunu anlıyacaklardır. Bu tehlikeyi yalnız Stalin anlamaktadır. Stalin, Rusyayı tehdit edeni bili- yor. Bu sebeple, o, Leninin idealine aleyhtarı olanları imha etmektedir. Medeni dünyayı artık komünizm tehdit etmiyecektir. Komünizm. Rus milletinin uyanması için mantıki bir ihtiyac idi. 1938 yılmda Rusya da, Uzak şark taki harbe katılacaktır. Bu harp, bü yük hava harbi ile başlıyacaktır. Rusyanın harbe sokulması, garbi Avrupada da akisler uyandıracak - tır. Milletler Cemiyeti bugünkü za- yıf vaziyetinde devam edecektir, Fa kat bunun yerine 1938 senesinde Av rupa birleşik hükümetleri namında bir yeni teşekülün temelinin atılma- sına doğru gidilecektir. Bu teşekkü lün inkişafı, sulhü ve beyaz ırkın norma| inkişafını — temin edecektir. Garbin siyaseti, bu yeni teşkilâta da yanacaktır. Büyük rol oynıyacak olan İngil - tere, ilk defa olarak milletler ara - sında aracı ve müvazene temin edi- ci politika gütmekten vaz geçecek - tir. Şarktaki hâdiselerden dolayı A- raplık harekete gelecektir. Bu da İn gilterenin menfaatlerine dokunacak tır. Bu sebeple Ingiltere şimdiye ka dar güttüğü hareket tarzını değişti recektir. Avrupa ve Amerika çok hassas olacaktır. Fakat şarktan baş ka bir yerde infilâk olmıyacaktır. Iİtalya ile Polonya arasında münâ sebat çok kuvvetlenecektir. Umumiyetle 1938 senesi, beyaz ır km dünyada üstün olarak kalması mücadelesile geçecektir, e Sağır ve dilsizler için kilise Londrada hâlen sağır ve dilsizler i- çin 7 kilise bulunmaktadır. Kilisenin papasları da sağır ve dilsizdirler. K En uzun pasaport Dünyanın en uzun pasaportu bu gün Kiper namında bir Amerikan ti caret ajanının elindedir. Üç metre boyunda bir kâğıt olan bu pasaport ta 370 vize ve mühür vardır. Ajan, Atlantik denizini iki sene zarfında 24 defa katetmiştir. Bundan başka, Avrupa, Çin, Mısır ve Afrikayı da birkaç defa dolaşmıştır. e Yirmi sene süren tefrika Bir Ing'liz gâzetesinde 20 seneden- beri tefrika halinde çıkan bir roman bugünlerde aona ermiştir. Roman, de vamlı olarak 6,000 den fazla nüshada çıkmıştır. Bu roman, kitap halinde neşred'ldiği zaman, orta büyük'ükte ve 24 bin sayfalık bir eser olacaktır. Üzamsızlığı arttırmış,- fayda yeri ne zararları olmuştur. Hülâsa Ami Tal Eruecis prova hattınm kuvveti hakkında tamamile hayali ve yer Siz bir-itimat beslemişti.. Bütün harp prensipleri isterdi, ki, o bü tün donanmasi'le yelken açarak de nize açılsın; hiç olmazsa 2 ; 3 kal yon ve 8:10 firkateynden mürekkep bir filo: yelken açarak herhangi bir hafif İngiliz gemisi nin, donanmayı keşif maksadile. yaklaşmasmmı menets'n ve düşma nın yaklaşmasını vaktile öğrenmiş olsun. Fakat, şaamet onu gözgöre kendisine ve donanmasınâ kendi is teğile ve eliyle hazırladığı mezara sürükledi ve orada kör etti, Yeni senenin yeni filmlerinden olan “La Habanera,, da baş rolleri oynıyan Zarah ve Leander ve Karl Martell Frank Fay Eski Karısından Davacı.. Hollywood'ta epey dedikoduyu mucip olan mühim bir dava başla- mıiıştir. Artist Frank Fay güzel sinema yıldızı Barbara Stanwyek'le boşan- ma kararı almıştı. Yalnız, karı ko- ca arasında evlâtlrk meselesinden ikinci bir dava başlamıştır. Iki artist beraber yaşarlarken Dion ismindeki küçük bir çocuğu ev- lâtlık olarak almışlardı. Boşanınca çocuğun babada veya anada kalma- sı mevzuu bahsolmuştur. Çocuk şim dilik anasının yanındadır. Fakat Frank Fay çocuğu geri almak için mahkemeye müracaat ederek, eski karısının Rober Taylor'la seviştiği- ni, çocuğu terbiye etmeğe hakkı ol - madığını bildirmiştir. Kadın; mahkemeye - çıktığı Vakit Frank Fay'ın vekili şu sualleri sor- muştur: t — Sizin Robert Taylor'la dostlu - ğünuz pek sıkı fikıdir, Çocuğu baba- sından soğutmak üzere küçüğe hedi yeler verdiği de muhakkak değil mi- dir?.. Güzel kadın, Robert Taylor'la döst luğunu tasdik etmiş, fakat çocuğu babasından soğutmak üzere oyun - caklar aldığı iddiasına şiddetle iti. - raz etmiştir. Mahkeme reisi, hasrm avukata bir kadının hususi hayatını teşhire dava esasının müsait olmadığını bil dirmiştir. Norma Şerer şarnpiyonların şampiyonu Bugün şöhretini hâlâ muhafaza eden ' yeş | gözlü yıldız Norma Şerer bugüne kadar muhtelif müsabakalar da kazandığı birincilikleri ve şampi- yonlukları hesap etmiye kalkmış, ta- mam yirmi iki müsabakanın b'rincisi olduğu meydana çıkmıştır Bunları bi Ter satırla yazalım: 1 — Güzel gülme birincisi 2 — En iyi giynen kadın 3 — Köpek sevgisi birincisi 4 — Güzellik sigortasını en paha- h yaptıran yıldız 5 — Yıldızlar arasmda e€en fazla seyahat yapan 6 — Yıldızların en tutumlusu ve en zengini T — Yıldızlar arasında en az evle- nen ve en az boşanan * 8 — Bugüne kadar en çok film çe- viren yıldız İ 9 — Yemek pişirmesini bilenlerin en meharetlisi 10 — Bugüne kadar hiç hasta ol- mıyan yıldız 11 — En fazla portakal yiyen yıl- diz 12 — Holivudun ilk Kahkaha Kra- liçesi (Kraliçelik bugün bile Norma Şerer'dedir.) 13 — Holivut yıldızları arasında ilk defa kitap yazmış olan yıldız (Nor ma Şerer'in bu k'tabı bir seyahatna- medir ve büugüne kadar dört defa ba- sılmiştir.) 14 — Bütün yıldızlar saç boyası kullandıkları halde Norma Şerer hiç saç boyası ku ve sacmın Bartara Ztanwyex rengini hiç değiştirmemiştir. 15 — Yıldızlar arasında yapılan spor müsabakalarında güzel Norma- nm üç şampiyonluğu vardır. Diğer şamp yonluk ve birincilikle- rTini artık saymıya lüzum görmedik. Yıldızların 1937 Yılında Kazançları Her sene olduğu gibi bu sene de Amerika gazeteleri artistlerin sene- lik kazançlarını neşrettiler. Vergi tahakkuklarina esas olmak Üzere ve rilen beyannamelere göre yapılan bu neşriyat bize şunları öğretiyor. Frank Gary Cooper'in kazancı 11,110.000 Ronald Colman 10.860,000 Claudette Colbert 10.250 000 Mey West 9.600 000 Madelene Carol 8.610.000 Varner Bakster 8.520 000 Marlene Dietrich 8.070,000 Rote Chaterton 7,470.000 Rodi Vrale 7.140.000 Evvelki sene listenin başında Mey West varmış. Gary Cooper yalnız altı milyon frank, bizim Pâara ile altı yüz bin lira gibi az bir para ile an- cak dördüncü gelivormus.