17 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

X —— 17.1-988 NAPOLYONUN MISIR SEFERİ : a — TAN Fransız F ilosu İskenderiye Önünde ransız donanması, İskende riyenin batısında biraz bek Tedikten sonra, Ingilizlerin ayrıldı ği haberi üzerine 1 Temmuzda Is kenderiye önlerine geldi. Burada bulunan 58 toplu (Ikabı Bahri) 2- dındaki bir riyalemizden bir ze bit Fransız donanmasına maksadi Sormak için gönderildi. fakat Bo nâpart: “Benim kimseye zararım yoh. Düşmanımız olan İngiliz, H'ni iklimini aldı. Onu kurtarmıya gidi yorum. Bütün dünya ile düşman ol #am Türklerle dostum, fakat bana top atarsanız bir tekne dört yüz tekne ile (hakikatte bu kadar ge mi yoktu) başa çıkamaz. Beyhude kalyonu ziyan etmiş olursunuz.” de Miş ve bizim riyale de bulunduğu yerde kalmış. Bundan sonra Gene ral, Fransız konsolosunu donan maya isteterek ondan İn- Biliz donanmasının Iki gün evvel Iskenderiyede bulunduğunu öğren Miş ve kalenir müdafaa ve muka bölede bulunacağını da anlamıştır. Birkaç saat şimali şarkide Merabıt koyuna, rizgürm denizi oldukça kabartmasına rağmen kend'si baş ta olmak üzere bir müfreze çıkar Miş ve o gece İskenderiye Üzerine Yürüyerek ertesi sabah 2 temmüz- da harbederek burasını almıştır. ransızların Tulondaki hazı Uklarmın Türkiye toprak larını istihdaf ettiği anlaşılınca, Türk donanması Akdeniz boğazma Zönderilmiştir. Buradan Fransız donanmasınm hareketini gözetle Mek için etrafa çıkarılan kayıklar dan biri Rodos açıklarında, yelken açıp İskenderiyeden kaçanbir Rum gemisine rastlamış ve bu ge Miden Mısırda olan bitenleri haber *İirak keyfiyet bir “krta arize” ile Tambi Bi liiimiçti «ki, Fransız kuvvei seferiyesinin Mı Sırâ asker çıkardıkları haberini de Istanbul, İngilizlerden evvel haber Almıştır. Fakat, ne çare ki devlet Kerek Mısırdâ ve gerek denizde Maddi ve manevi aciz ve meskenet isinde bulunuyordu. İskenderiye almdıktan sonra Fransız donanması, beşkumandan dan iskenderiye limanına girmek İçin emir aldı; çünkü bu donanma, Srduya ve başkun.andanmn müstak bel projelerine lâzımdı. Fakat Türk Pilotlarınm o eski olmana 74 ve 80, toplu O kalyonlar o sokama- Yacaklarını bildirmeleri hayret u Yandırdı. Çünkü methali iskandile Memur ölan muktedir bir Fransız deniz zabiti bunun aksin' iddia et Mişti. 64 toplu iki gemi ile firka İeynler müşkülâtsız girdiler. Fakat büylk katyonların girip giremiye- “eğini anlamak için Amiral ile de MİZ zabitlerinin mü'im bir kısmı, “onanmayı bir tehi'keye sokmadan Yeni bir iskandil daha yapılmasın; lüzumlu gördüler. Harp gemilerinin Büvertelerinde bulunan kara top ile cephane henüz boşaltılma Ri için ve oldukça sert bir rüz Bâr estiği cihetle Amiral bunları Abukır koyunda © tahliye etme Yi teklif “ti ve bunun için de 36 Miatin kifayet edeceğini söyledi. Aşkumandan © İskenderiye den memlükleri karşılamak Üzere, Kah're istikametinde hare ket ettiği zaman, Amiral Brueise, İskenderiye limanma girmek emri Bi tazeledi. 4 “nak mümkün olamaz Ba Korfoya gitmesini ve burada, NSZ Nazım Talleyrand'n İs tanbuldan, gelecek emrini bekleme #'nl bildirdi. Eğer bu emir gelirse irnl oradan Tulona dönecekti Amiral ise ikinci iskandi! ameli Yerini yapan komisyonun raporu ve Bonapartın açık talimatına $öre hüreket edecek yerde, bu ra TU başkumandana göndermek ve Bilecek emre intizaren Apukir ko na demirlemek hatasında bulun ML Fransız donanması için te ed olan felâketin vukuunu in, Bonapart Iskenderiye dan hareket ettikten sonra, Arap Yazan: . Napolyon, Tulon muhasarasında lar ordunun geri ile muhsbereleri ni kesmişlerdi. Bunlar ancak ch ramlarda Fransızların katl galebe si ve Kahireyi zaptetmeleri üzeri ne korkarak itaat ettiler. Bu yüz den diğer muharrerat ile birlikte iskandil raporu da gecikti. Ve Baş kumandan ancak Kahireye girdik ten bir gün sonra, yani 27 Temmuz da donanmanın henüz emniyetle ol- madığını öğrenerek fenâ halde kız- di ve Amirale memnuniyetsizliğini bildirerek ya derhal yelken açıp Es kenderiyeye girmesini, yahut ta Korofya gitmesini teoliğ için yave ri Julleni o gece Amirale gönderdi. General Bonapart. Amirale yazdı Zi cevapta, deniz kaidelerinin mu harebeyi açık"bir koyda Kabul et meyi menettiğini hatsrlatıyordu. Fakat süvari yüzbaşısı Julien Abu- kıra 3 veya 4 Ağustostan evvel va ramazdı. Halbuki Abukır deniz mu harebesi Ağustosun birinci ve ikin ci günlerinde olmuş, bitmiş ve Fran 814 donanması tahrip edilmişti. Us. telik bu genç ve mert zabit yolda Arapların bir hücumuna uğramış ve ehemmiyetini bildiği Astündeki em ri müdafaa ederek ölmüştü. ademki Fransız Am'rali, Is kenderiye limanına gireme diği takdirde Korfoya gitmek emri ni almıştı. O halde kendi hareketi nin hem hâkim, hem de hakemi mevk'inde idi. Korfoda iyi bir Fran Sız garnizonu ile altı aylık peksi met ve et depoları vardı, Keza iste diği erzakı tedarik için oradan, pek yakın olan. Arnavutluk sahiline git mek mümkündü, Nihayet elindeki tal'mat, onu Tulona gitmiye de a lâhiyetli kılıyordu. Burada, Misr da bulunan slaylara mensup 5 : 6 bin sefer varğı, ki bunlar ya izin den veya hastahanelerden dönen ef rat ile ordunun hareketinden son ra varmış olan muhtelif kıtalardan ibaretti Ve bunların Mısıra gelme leri icap ediyordu. Amiral Brucs, bunlardan hiç bi rini yapmadı: Bilâkis, dört fırka teyn ile on üçer kalyondan mürek kep Fransız donanmasını, Abukır. Mimannda, kalyonlar prova hattın da ve cüzi inh'na ile sa mü vazi olarak, fakat her türlü ihti yat tedbirleri ihmal edilerek, demir iletip bekletti, Amirali bü açık koyda kulınakta inada sevkeden sebepler hakkmda pek muhtelif mülâhazalar yürütül müştür. Bazıları onun İskenderiye limanma girmenin imkânsızlığını görünce. bir defa Kahirenin zaptın dan emin olmak ve ordunun vazi yetinden endişesiz kalmak istediği ne zahip olurlar. Amira! Brueis baş kumandana pek bağlı idi; ordunun geri ile müdahale hatları kesilmiş ve bune benrer, hallerde daima ol duğu gibi ordunun gerilemesinde en fena haberler dolaşmıştı. :Maama fih Amiral, ehramlar muharebesi nin muvaffakiyetini ve Kah'renin alındığını 29 Temmuzda öğrendi ve zaten bir ay beklemiş olduğu için başkumandandan doğrudan doğruya bir haber almak arzusile birkaç gün daha beklemekte bir beis görmemiş olmalıdır. Amirafin aldığı talimat sarih ve müsbet oldu Zundan bu gibi motifler onun ha reket tarzını makul addettirmek i- çin kâfi değildir. O, selâmetinden mesul bulunduğu donanmayı, hiç bir sebep ve mülâhaza ile emin ol miyan bir vaziyette tulamazdı. er ne-olursa olsun Amiral, kara ordusunun topgusunu vesairesini Abukır sahiline çikardık tan sonra, ister İskenderiye ima nana girmek için, ister Mısır kıyıla ri bırakmadan evvel) kara ordusu na dair talimat almak için olsun, derhal demir kaldırıp denize açıl malı ve dsima yelken açmak vazi yetinde bulunmalı idi. Fakat, o işi tamamen yanlış kavradı; evvelâ prova hattını tanzim ve tesbit için hayli uğraştı, ve Abukır adasını saptedilmez zannederek en fena ge milerden Legerye ile Le Koukeran dan mürekkep sol cenahin; bu ada nın gerisinde yerleştirdi. Halbuki pek hafif bir surette ve yalnız iki hafif topla 'şeal ettirdiği bu ada ona hiç bir istinat ve emniyet ve remezdi. Donanmasının Loryan, L8 Franklen, Letonnan gibi en kuvvet İi gemilerini merkeze ve iyi kunıan da ed'imiş Lejenerö kalyonunu da sağrna koydu. O solunu taarruz &- dilemez addederek ve en çok sağ ce nahından korktuğu için bu cenahı üçüne 80 toplu kalyonu Lögiyyom tel kalyonu ie takviye etti. Fakat eğer düşman bu cenahna hücum ederse rüzgirı kaybedecek ve Ami ral Brueis te, bu takdirde, merkez Ve sol cenahile harekete geçecekti. Fakat harbin hiç değişmez tü- resi amirale, düşmanın ona en fay- dalı olabilecek bir hareketini değil, bilâkis en çok muzır olabilecek ma- nevrayı yapacağını hesaplıyarak tedbir ve tertiplerini ona göre al- masını emrediyordu. mi Amiral vaziyeti daha iyi kavrasaydı, Abukır Wi manında demirli kaldığına göre de, Abukır adasına 36 lık 20 kadar top ve 8 : 10 havan yerleştirir ve sol cenahımı bu adanin daha yakı nma demirletirdi; bunun için İsken deriye limanındaki 64 toplu 2 gemi yi getirtir, bunlar diğerlerine ua zaran az su çektiklerinden adaya da he çok yakın yerleştirirdi: o suret le ki. bu ada rihetinden artık 80) cenahı çevrilemez olur. Iskenderi yedeki nakliye gemilerinden 3000 mürettebat | get'rterek O bunlarla harp gemilerini takviye etmesi ik tiza ederdi; gerçi Amiral bu tedbi re müracaat etmiştir; fakat muha rebe başladıktan sonra, yani pek &eç.. Bu sebenle bu mürettebat in Polonyalı Bir Kâhinin İddiaları Polonyada Osovetski adında bir Hintli son zamanlarda kâhinlik iddi- asında bulunmuş. hattâ geçen sene ortaya attığı birtakım iddialardan ba- zıları güya tahakkuk etmiştir. Bu adam, içinde bulunudğumuz 1938 senesi için de bazı kehanetler savurmuştur. Diyor ki: Japonya, Çini tamamen! İ| kendi itaati altına alarak Çinden ken di menfaatleri için çok istifade ede- cektir. Hedefi Vladivostok olacak o- lan Japonya, Çinde bütün demiryol- larını kendi eli altına alacaktır. Bun- dan sonra Japonlar, bütün Asyayı iş- gal etmek maksadile akınlarına de- vam edecektir. En büyük ve katl me sele, 1938 senesinde beyaz ve sar ırkların biribirile mücadelesi olacak- tır. Beyaz ırkın bu şekilde mukad- deratı karşısında Avrupalılar, ars larındaki harp ve kavgaların hiç ol- duğunu anlıyacaklardır. Bu tehlikeyi yalnız Stalin anlamaktadır. Stalin, Rusyayı tehdit edeni bili- yor. Bu sebeple, o, Leninin idealine aleyhtarı olanlar imha etmektedir. Medeni dünyayı artık komünizm tehdit etmiyecektir. Komünizm. Rus| milletinin uyanması için mantıki bir| ihtiyac idi, 1938 yılmda Rusya da, Uzak şark taki harbe katılacaktır. Bu harp, bü yük hava harbi ile başlıyacaktır. Rusyanm harbe sokulması, garbi Avrupada da akisler uyandıracak - tır. Milletler Cemiyeti bugünkü za- yıf vaziyetinde devam edecektir, Fa kat bunun yerine 1938 senesinde Av rupa birleşik hükümetleri nammda bir yeni teşekülün temelinin atılma. sına doğru gidilecektir. Bu teşekkü lün inkişafı, sulhü ve beyaz ırkın normal inkişafını o temin edecektir. Garbin siyaseti, bu yeni teşkilâta da yanacaktır. Büyük rol oynyacak olan İngil - tere, ilk defa olarak milletler ara - sında araci ve mlvazene temin edi- €i politika gütmekten vaz geçecek - tir. Şarktaki hâdiselerden dolayı A- raplık harekete gelecektir. Bu da İn gliterenin menfaatlerine dokunacak tar. Bu sebeple İngiltere simdiye ka dar güttüğü hareket tarzı değişti recektir. Avrupa ve Amerika çok hassas olacaktır. Fakat şarktan bag ka bir yerde infilâk olmıyacaktır. Italya ile Polonya arasında münd #obat çok kuvvetlenecektir. Umumiyetle 193R senesi, beyaz ır | km dünyada üstün olarak kalması mücadelesile geçecektir, *. Sağır ve dilsizler için kilise Londrada hâlen sağır ve dissizler $ çin 7 kilise bulunmaktadır. Kilisenin pâpasları da sağır ve dilsizdirler, . En uzun pasaport Dünyanm gn uzun pasaportu bu gün Kiper namında bir Amerikan ti caret ajanmın elindedir. Uç metre boyunda bir küğıt o'an bu pasaport ta 370 vize ve mühlir yardır. Ajan, Atlantik denizini iki sene zarfında 2 defa katetmiştir. Bundan başka, Avrupa, Çin, Mısır ve Afrikayı da birkaç defa dolaşmıştır. * Yirmi sene süren tefrika Bir Ing'liz gâzelesinde 20 seneden- beri tefrika halinde çıkan bir roman bugün'erde sona ermiştir. Roman, de vamlı olarak 6.000 den fazla nüshada sıkmıştır. Bu roman, kitap halinde neşred'ldiği zaman, orta büyük'ükte ve 24 bin sayfalık bir eser olacaktır. Üzamsızlığı arttırmış,- fayda yeri ne zararları olmuştur. Hülâsa Ami ma Erueis prova hattınm kuvveti hakkında tamamile hayali ve yer siz biritimat beslemişti? Bütün prensipleri isterdi, ki, o bü tün donanmas'le yelken açarak de nize açılsın; hiç olmazsa 2 : 3 kal yon ve 8:10 firkateynden mürekkep bir filo; yelken açarak herhangi bir hafif İngiliz gemisi nin, donanmayı keşif maksadile yaklaşmasını menets'n ve düşma nın yaklaşmasını vaktila öğrenmiş olsun Fakat, şaamet onu gözgöre kendisine ve donanmasınâ kendi is teğile ve eliyle hazırladığı mezara sürükledi ve orada kör etti. Yeni senenin yeni filmlerinden olan “La Habanera,, da baş rolleri oynıyan Zarah ve Leander ve Karl Martell Frank Fay Eski Karısından Davacı.. Holiywood'ta epey dedikoduyu mucip olan mühim bir dava başla. mıştır. Artist Frank Fay güzel sinema yıldızı Barbara Stanwyek'le boşan- ma kararı almıştı. Yalnız, karı ko ca arasında evlâtlık meselesinden ikinci bir dava başlamıştır. Iki artist beraber yaşarlerken Dion ismindeki küçlik bir çocuğu ev lâtlık olarak almışlardı. Boşanınca çocuğun babada veya anada kâlma- #1 mevzuu bahsolmuştur. Çocuk şim dilik anasının yanmdadır. Pakat Frank Fay çocuğu geri almak için mahkemeye müracaat ederek, eski karısının Rober Taylor'la seviştiği- ni, çocuğu terbiye etmeğe hakkı ol - madığmı bildirmiştir. Kadın; mahkemeye” “ çıktığı" akit Frank Fay'ın vekili şu sualleri sor. muştur: — Sizin Robert Taylor'la dostlu - günü pek sıkı fikıdir, Çocuğu baba- sından soğutmak üzere küçüğe hedi yeler verdiği de muhakkak değil mi- dir?.. Güzel kadın, Robert Taylor'la döst luğunu tasdik etmiş, fakat çocuğu babasından soğutmak üzere oyun * aklar aldığı iddiasma şiddetle iti. - raz etmiştir. Mahkeme reisi, hasım avukata bir kadının hususi hayatını teşhire dava esesının müsait olmadığını bil dirmiştir. Norma Şerer şampiyonların şampiyonu Bugün şöhretini hâlâ muhafaza eden' yeğ | gözlü yıldız Norma Şerer bugüne kadar muhtelif müsabakalar da kazandığı birincilikleri ve şampi. yonlukları hesap etmıye kalkmış, ta- mam yirmi iki müsabakanın b'rincisi olduğu meydana, çıkmıştır Bunları bi rer satırla yazalım: 1 — Güzel gülme birincisi 2— Bn iyi giynen kadm 3 — Köpek sevgisi birincisi 4 — Güzellik sigortasını en paha- kı yaptıran yıldız 5 — Yıldızlar arasında en fazla seyahat yapan 6 — Yıldızların en tutumlusu ve en zengini 7 — Yıldızlar arasında en az evle. nen ve en az boşanan © 8 — Bugüne kadar en çok film çe- viren yıldız 9 — Yemek pişirmesini bilenlerin en meharetlisi 10 — Bugüne kadar hiç hasta ol. mıyan yıldız 11 — En fazla portakal yiyen yıl diz 12 — Holivudün ilk Kahkaha Kra- liçesi (Kraliçelik bugün bile Norma Şerer'dedir.) 13 — Holivut yudızları arasmda ilk defa kitap Yazmış olan yıldız (Nor ma Şerer'in bu K'tabr bir seyahatna- medir ve bugüne kadar dört defa ba- silmiştir.) 14 — Bütün yıldızlar saç boyası kullandıkları halde Norma Şerer hiç saç boyası kullanmamış ve saçının Yüz bin lira gibi cak dördüncü Barlara ZianwycX rengini hiç değiştirmemiştir. 15 — Yıldızlar urasında yapılan spor mlisabakalarında güzel Norma- Bm Üç şampiyonluğu vardır. Diğer şamp yonluk ve birinclikle- rin: artık saymıya lüzum görmedik. Yıldızların 1937 Yılında çları Her sene olduğu gibi bu sene de Amerika gazeteleri artistlerin sene- lik kazançlarını neşrettiler, Vergi tahakkuklarma esas olmak füzere ve rilen beyannamelere göre yapılan bu neşriyat bize şunları öğretiyor. Frarik Gary Cooper'in kazancı 11.110.000 Ronald Colman 10 860.000 Claudette Colbert 10.250 000 Mey West 8.600 000 Martelene Carol 8610000 Varner Bakster 8.520 000 Marlene Dietrich 8.070.000 Röte Chaterton 7470.000 Rodi Vrale 740.000 Evvelki sene listenin basmda Mey West varmış. Gary Cooper yalnız. altr milyon frank, bizim Para ile alte Az bir para ile an.