17 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

ŞT AŞT TAN iBUĞÜN M. Bonnet — Muvaffak Olamadı. hautemps kabinesinde Mali- Ş ye Nazırı olan M. Bonnet, kabine buhranına son vermek ü- Zere yeni bir kabine kurmıya te- Şebbüs ettiği halde, en son haber- '©re göre, sosyalistlerle anlaşama- dığı için bu teşebbüsten vazgeçmi- Yye mecbur kalmış ve bu yüzden Fransada yeni bir hükümet kuru- amıştır. Sosyalistler M. Bonnet Mali siyasetine muhalefet ettikle- Ti ve para piyasalarının kontrole tâbi tutulmasını istedikleri için es- ki kabi mali siyasetini temsil ©den bir şefle birlikte çalışmak istemediklerini göstermişlerdir. Fransa Cümhurreisinin yeni ka- bineyi k k için' kime üh ettiği henüz belli değildir. Fakat Sosyalistler, Bonnet'nin mali siya- Setine muhalefet ettikleri gibi Fran Sadaki büyük iş dünyası da Chau- temps'nın bütün iktısadi siyasetine 1 gelmekte ve bu ZK ü kati husumet renk ve mahiyetini Vermekte, belki bu yüzden husu- Met, d krasi prensiplerine diş bilemek derecesine varmakta idi. Bu şerait içinde yeni bir hükü- Met kurmanın güçlükleri âşikâr - dir. Bu yüzden buhranın müzmin- leşmesinden korkulur. Fransa kabine buhranı, Millet- ler Cemiyeti konseyinin toplantısı- hi geciktirmiye saik olduğu için Milli bir hâdise olarak kalmamış, belki bu hâdise beynelmilel mahi- Yet almıştır. Bu hâdise, Fransi'da- ilinde soysal barışı bozacak ma- et alırsa o zaman hâdisenin e- lıelllluiyeti kat kat artacaktır. uriyeden gelen bir telgraf hükümet taraftarı fırka ile :'lhalifler fırkası arasında şiddet- B Üa Ha uğ bil- f İb-bqırglv-..Mâl.mda"minuî'üüâpu Malümat sahibi olmamakla beraber kümet partisi ile muhalefet par- tisinin arasını bozan en mühim â- Milin yine Fransanın Suriyeden Oparmak istediği bir takım büyük İmtiyazlar olduğu anlaşılıyor. Anlaşılan Fransa, Suriyede çıka- Sak bütün petrol imtiyazlarının' Tansaya verilmesini, Suriye Ban- imtiyazının Fransa - tarafın- dan istendiği tarzda ve şartlarla Yenilenmesini, Fransa tarafından Ârap memleketlerine karşı takip *lunan siyasetin Suriye tarafından fasvip olunmasını, ekalliyetlere da ha fazla teminat verilmesini iste- Miş ve Suriyedeki bu şartları çok Ağır bularak hükümet aleyhinde tiddetli hücumlar yapmışlardır. Fra , Suriyeye ve- Ten muahedeyi ancak bu esaslar abul olunduktan sonra tasdik e- *ceğini bildirmesi, Suriyenin va- Ziyetini müşkülleştirmekte ve Su- 'l"lilerle Fransanın arasını boz- dır, | — Hükümet partisi ile muhalefet İSİ arasında başlıyan mücade- l'j bütün Suriyeyi kaplıyacak bir lâk mukaddimesi sayılıyor. :6'-! istilâsı : talyanın Habeş imparator - I luğunu tanımak meselesi, günlerin hâdiselerinden oldu. '€rika Birleşik cümhuriyeti, Ja- ların istilâsına uğrıyan Mançu- ,_:i’“ tanımadığı gibi Habeşistanın an lâsını ta tanımıyacağını açıkça l't"“ştır. ©*tikanın bu hareketi, İngil- Üüzerinde tesir etmekte ve İn- Te de bu yolda adım atmaktan Hmnektedir. , laşılan İngiltere, ancak İtal- h::ı“m“mi bir anlaşma neticesi v bstiş, Fabeş meselesini halletmek “Yecektir. 17.1-938 Üi tde Bi istiklsi ton k!nu *rika ise siyasetini adalet ve Rebi lürmet sensine dayadığı- "'“Hııektedh_ AMERİKA : B. Hoover Sulh İçin Diyorki: Nevyork, 16 (A.A.) — Sabık Reisi- cümhur B. Hoover, söylediği bir nu- tukta, harp yükünü bertaraf edebil- mek için Amerikanın dürşyanm diğer kıtaları ile işbirliği yapmasını şid - detle tavsiye eylemiş ve demiştir ki: “— Bu işbirliğini yapmakla bera- ber, Amerika, diğer milletlerin harp- lerinin önüne geçmek veya bu harp- leri nihayete erdirmek veyahut eko- nomik zecri tedbirlerle ve ambargo- lara iştirak eylemek için askeri kuv- vetleri istimal ederek kendisini teh- likeye de koymamalıdır. Amerikalılar, diğer milletlerde ü- mitler uyandırmaktan vazgeçmeliyiz. Fakat ayni zamanda, dünyanın eko- nomik ve sosyal refahını 'artırmayı is tihdaf eyliyen her enternasyonal iyi gayrete işbirliği yapmalıyız. Diğer taraftan gümrük tarifeleri- mizi indirmeliyiz. Kellog misakı da dahil olduğu halde bütün muahede- lerin mukaddes mahiyetini idame et- tirmeliyiz ve bu paktın ihlâli yolu ile elde edilen muvaffakıyetleri ta- nımaktan imtina eylemeliyiz. Amerikanın milli müdafaa kuv - vetlerinin fazlalaştırılması lâzımdır. Fakat silâhın vazifesi, yalnız yapı- lacak teacvüzü geri püskürtmiye in- hisar ettirilmelidir. Deniz müdafaası bakımından ise, Filipin adalarının muhakkak surette Amerikanın mü - dafaa hatları dahilinde bulunması lüzumu yoktur.., Amerika deniz manevraları Vaşington, 16 (A.A.) — 12 kadar gemi, Antil denizinde icra edilecek gizli manevralara iştirak etmek üze- re Viergos adalarındaki üssü bahri- ye hareket etmiştir. Başmüddeiumumi 18 sonkânunda istifa edecek olan müddeiumumi George Sutherland'ın yerine yüksek mahkeme hâkimlerin- den Stanley Red'i tayin etmiştir. İRLANDA: Londra Görüşmeleri Ne Netice Verecek ? Londra, 16 (A.A.) — Röyter ajan- sı, bugün öğleden sonra yapılan İn- giliz — İrlanda görüşmelerinde, İr- landa birliği hakkında bazı tavizler elde ettiğini haber almıştır. Buna binaen bu mesele yarın ilk önce mü- zakere edilecektir. Bu hususta İrlandanın ümidini kuv vetlendirecek bir şey yapılamadığı takdirde diğer herhangibirmesele hak kında anlaşma husulü pek az muhte- mel bulunmaktadır. 'Bu takdirde kon ferans akim kalacaktır. Londra, 16 (A.A.) — Sunday Ti- mes, burada İngiltere ricalile görüş- meler yapmakta olan İrlanda Başve- kili B. De Valera'nın cebinde İrlan- danın sahil ve limanlraımın müdafaa- sına müteallik bir plân bulunduğ HARİCİ Yugoslav Belgrat, 16 (A.A) — B. Stoyad'no viç'in Almanya seyahati ve kendisi- nin orada gerek resmi mümessiller ve gerek halk tarafımdan görmüş oldu- ğu hararetli kabul, Yugoslav gazete- lerinin başlıca dikkat mevzularını teş kil etmektedir, Gazeteler, bilhassa Alman gazetele rinin ve Alman efkârı umumiyesinin Başvekil Stoyadinoviçin şahsında Yu goşlav hükümdarı Kral Ikinci Pierri, Naibi Hükümet Prens Paul'ü ve bü- tün Yugoslavya milletini selâmlamak ta olduklarını kaydetmektedirler. Dün akşam çıkan Belgrat gazetele- ri, B Stoyadinoviçin Berline muvasa latı hakkında birçok haberler neşret mekted rler; Yugoslavya Başvekili, Alman payi tahtmda B, Goering, Alman hüküme ti erkânı ve sair birçok yüksek rical tarafından istikbal edilmiştir. Goering'in ziyafeti Berlin, 16 (A.A.) — B, ve Bayan Stoyadinoviç bu sabah otomobille Berlin civarındaki Kraimall'e giderek B. ve Bayan Goeringin verdiği öğle yemeğinde hazır bulunmuşlardır. Leh - Alman görüşmesi Berlin, 16 (A.A) — Emin bir mem badan öğrenildiğine göre öğleden son ra Cote d'Azur'e hareket etmiş olan Beck, görüşmeleri esnasında bilhas- sa-Milletler Cemiyetinden ve Polon- yadaki Alman ekalliyetinden bahset miştir. Alman gazeteleri, yaptıkları tefsir lerde Beck'in D'et meeclisindeki son beyanatında ısrar etmektedirler, Beck, bu beyanatımnda Milletler Ce Berlinde Neler Görüştü miyetinin ideolojik bağlarla birleşmiş 3 —a Başx_'ekili B. Stoyadinoviç memleketlerden mürekkep bir birl!k haline gelmesinden korktuğunu söyle miştir. Ekalliyetler hakkımmda Beck, İlkkâ nun 1937 tarihinde ekalliyetler için Almanya ile Polonya arasında akte- dilen itilâftan sonra da devam etmek te olan oldukça mühim anlaşmamaz- lıkları izale etmiye çalışmıstır. Zannedild'ğine göre Beck. Şubat ortalarında- Horthy ve de Kanya'nın iştirakiyle B'olovicza'da tertip edile- cek olan büvük bir av partisine gel- mesi için Moscicki tarafından gönde- rilen davetiyeyi Goering'e tevdi et- miştir, İTALYA: ! | Romanyadaki Fonükanın Romada akisleri Roma, 16 (A.A.) — İItalyan mat- buatı Romanyanın yeni politikasın- dan bahisle birçok tefsiratta bulun- maktadır. Gazelerin hususi surette gönder - diği muhabirler, Romanyanın başlıca politika adamlarile yaptıkları mülâ- katları bildiriyorlar: B. Goga yeni politikanın, yani Ya hudi aleyhtarlığı politikasınm başlı ca sebebini şu suretle anlatıyor: Romanyadaki Yahudi aleyhtarlığı nın bir doktrin düşmanlığı olmadığı aşikârdır. Bütün azlıkların hukukunu tanıyoruz, fakat devlet hayatırım te melllerinin muhafaza edilmesini isti yoruz ve bu temellerin tamamen Ro men olması lâzımdır. Beynelmilel bakımdan, dev!lete sağ lam bir iç bariş platformu temin için İSPANYA: Francocular ivlalı işlerle - Uğraşıyorlar Salamanka, 16 (A.A) — Devlet bülteni Ispanya Bankasmın halea Büurgos'da bulunan ve SŞenato muci- bince hisse sahipleri tarafından s-çi! miş olan meclisi idarenin bankayı temsil eden tek teşekkül olduğunu te- yit etmekte ve Cümhuriyet hüküme- HABERLER İNGİLTERE: Şiddetli Bir Fırtına Hüküm Sürüyor Londra, 16 (A.A.) — Bütün İngil- terede şiddetli bir fırtına hüküm sür mektedir. Rüzgârın sürati saatte yüz kilometreden fazladır. Fırtına, seyrü- sefaini tehlikeye koymuş ve birçok maddi hasarlara sebep olmuştur. Şimal ekspresi, işaretlerden biri - nin, hat üzerine düşmesi yüzünden bazı hasara uğramış ve teehhürle gel- miştir. İmperial Airvays, Paris tayyare postalarını tamamile durdurmuştur. Bu sebepten dolayı Paristen Londra- ya tayyare ile gelmek niyetinde bü- lunan B. Eden, trenle seyahate mec- bur kalmıştır. B. De Valera, İrlandadan İngilte- reye geçerken şiddetli fırtınaya tutul müş ise de vapur salimen İngiltereye varmıştır. Dorset sahillerinde bir çok vapur- ların tehlikede olduğu sanılmakta - dır. Fırtınanın bugün öğleden evvel dinmesine pek ihtimal verilmemek- tedir. Londra, 16 (A.A.) — B. De Valera, büu akşam şu beyanatta bulurmuş - tur: “— Yenilecek büyük zorluklar var dır. İrlanda heyeti iki memleket aha- lisi arasında dostlük münasebetleri - nin temellerini atmayı samimi su - rette arzu etmekte ve şimdiki görüş melerde bu gayeye doğru terakki el- de edileceğini ummaktadır, ROMANYA: Hariciye Nazırı Parise Gidecek Hilrrge IR (A A V — Halen (et reışe bulunan lâomanya |le görüşmek üzere Parise gidecek - tir. B. Micescu, Balkan antantı kon- : V- arciiye Na- zırı Bay Micescu, Fransız kabinesi te- şekkül eder etmez. mezkür hükümet- #ELEK Aklıselim ! (Yazan: B. Felek| Dünyayı idare eden büyük kuvvet- leri hulâsa edersek bunları iki grup- ta toplanmış görürüz . — İlim ve ihtısas. — Aklı selim idaresi, Bu iki hasleti nefsinde cemetmiş, üstelik bir de ihtısasının icap ettirdi- ği mevkie geçmiş adam, dünyada en nadir bir mahlüktur. Derler ki: Bir adam hem zeki, hem sofu, hem de bektaşi olamazmış. Fakat bu üç vasıftan yalnız ikisine malik olabilir- miş. Yani zeki ve sofu ise bektaşi o- lamazmış. Zeki ve bektaşi olur, o za- man da sofu olamazmış. Sofu ve bek- taşi ise mutlaka zeki değilmiş. İmdi, ekseri fanilerde mütehassıs ve aklı selim sahibi olur, talihli ola- maz. Talihli ve mütehassıs olur, aklı selim sahibi olamaz, aklı selim sahibi ve talihli olur, mütehassıs olamaz. Bunların üçünü bir araya toplamak çok seyrek tesadüf edilen bir “vaka,, dır. Bunu böyle mütalea ettikten son- ra aramızda çok işittiğimiz bir lâkır- dıya dönüyorum. — : İyi idareci ve muvaffak adam diye tanınmış birini bir yere tayin eder- ler. Bu tayini zâhiren beğenmiş, bun- dan dolayı sevinmiş gibi görünenle- rin arkadan ettikleri lâfları hiç de- ğişmeden tayin edebilirim. — İyi amma, o adam nebatattan ne anlar? Diye bir ihtısas iddiası ileri sürer- ler. Lâkin bunun aksi de vardır. Bir mütehassıs adamı bir idare mevkii- ne tayin ederler. Ayni ağızlar da bu sefer: ) j — İyi hoş: âlim adam, mütehassıs adam. Lâkin idare adamı değil. Derler. Şu halde iki şeyden birini tercih etmiye mecburuz. Ya idaresiz ya müteh olmıyan aklı selim sahibi idareci. Dünya bu ikinci yolu tutmuştur. Zira mütehassış yetiştirmek için mek tepler, kurslar, enstitüler yani klâsik yollar var. Aklı selim sahibi idareci ise ancak tesadüfle bulunan, güç ye- tişen bir unsurdur. Bu sebepledir bAşka yerlerde nereae aklı selim hibi bir idareci bulurlarsa işin cinsini, nevini, dayandığı ihtısas şubesini dü- şünmeden oraya getiriyorlar. Bu a- damlar da aklı selimin vasfı olan iyi müteh b hak inde işin müte « seyine iştirak etmek üzere şubatın ilk say h n on beşi içinde Ankaraya gidecektir. ını bulup onların gösterdik- ALMANYA: ti tarafından tayin edilen diğer teşek külün, kanuna muhalif olarak tayin ed lmiş olduğundan hiçbir hukuki ma hiyeti haiz bulunmadığını bildirmek- tedir. Barselona, 16 (A.A) — Cünuhuri- yetçilerin tebliği: Teruel cephes nde hafif tüfek ate- şi teati edilmiştir. Salamanca, 16 (A.A) — Frankist- lerin tebliği: İşarete değer bir şey yoktur.. Kayzer Vilhelm Ve Bir Protesto Berlin, 16 (A.A) — Dortmund'da çıkmakta olan Westfalische Landes Zeltung, Almanyanın esk: Kayserin Almanyaya avdetine muhalefet etmi yeceği suretindeki şayiaları şiddetle protesto etmektedir. Bu gazete, Ingiltereyi nasyonal sosyalist rejimine karşı mücadele et bütün azlıkların haklı isteklerini ka bul etmek istiyoruz. Alman unsuru serbest bir kültürel inkişafa mazhar olacaktır. Fakat doğu - Avrupasımın her köşesinden Romanyaya gelen bu yeni göçebe halkım Romanya halkı o- dim vereceğim, Milletler Cemiyeti, memleketlerinden kaçan ve Romanya yı 'stilâ eden bu şahısların yerlerme dönmelerini istemelidir. B. Goga, dış politika hakkında şu sözleri söylemiştir: bu plânın bir torpido filosu ihdasını, İrlandanın mahrukatının temini mad delerini ihtiva etmekte olduğunu yaz maktadır. Dublin'de daha şimdiden birçok iş- lere başlanmış ve petrol tasfiyehane- leri inşa edilmiş olduğu söylenmek- tedir. İSVİÇRE: Bir Mühendis Suni Süt Yapıyormuş Paris, 16 (Radyo) — İsviçreden bu raya gelen bir habere göre, süt istih salâtında mühim inkılâplara yol aça cak yeni bir keşif başarılmıştır.. Bu keşfi yapan adam, İsviçreli bir zira at mühendisidir. Bu zat, uzun zaman danberi bu işle meşgul oluyordu. Ksn di iddiasına göre son zamanlarda bu na muvaffak olmuş ve bir ağacın ir ce dallarından suni süt istihsal etmi ye başlamıştır. Fakat henüz bu hu susta tafsilât vermiyor ve keşfi giz H tutuyormuş, larak tanm kabul etmiyece- ğim. Milletler Cemiyetinden korkmuya- rum, meseleyi Cenevreye bizzat ken- Tasavvurumuz, eski ittifakları ve mevcut dostluk paktlarımı esaslı — bır sürette değiştirmeksizin dostlukları- mızm çÇerçeves'ni genişletmektir.., - Fransadaki T evkifler: Gelen haberlere göre, Fransada faşizm namına gizli silâh depoları te- sis etmek,,suikastler yapmakl TEN YŞ Si de da tahl-il ediyor. Buyada iki mevkuf görüyoruz. Solda: Locuty, sağda mühendis Voret tevkif edildikten sonra. .. mek için imparatorluk - aleyhindeki mücadeleden istifadeye kalkışmakla muahaze etmektedir. Hariçteki Almanlar için Berlin, 16 (A.A.) — Lippe'de bir nutuk söyliyen Dahiliye Nazırı B Frick, Almanyanın vatandaşlarına ec nebi memleketlerde fena N leri yolda, fakat kendi aklı selimle- rinin dümenile başına geçtikleri işi yürütüyorlar. Avrupa ve Amerikanın demokratik olsun, otokratik olsun bütün memle- ketlerinde artık idareci ile mütehas- sısın ayrılmış olduğuna ve mütehas- sısların idarecilere verilmiş müşa - virler olduğuna şahit oluyoruz. Onun içindir ki, idare makinesi genişliyen devlet cihazlarında hiç olmazsa mü- tehassıs kadar idareci ve bilhassa ak- h selim — Bon sens'sahibi idarecile- rin yetişmesine itina etmek muvaffa- kıyetin baş şartıdır. Bu satırları, ihtısas ve idare kuv- vetlerinin, insan seçimindeki tesiri- ni göstermek ve aklı selim sahibi i- darecilerin her yerdeki gibi bizde de itibar kazanmalarını memnuniyetle karşılamak icap ettiğini anlatmak i- çin yazıyorum. . Okuyucularımızdan B. Feyvzi: ktuplarınızı | le okuyorum, Ce- edilmesini kabul edemiyeceğini be - yan etmiştir. Hatip, Almanyanın kültürel zâ - lar ist i lâzım gelmekte oldu- ğunu ve yersiz bir millet olmak sıfa- İtile müstemlekelerinden vazgeçemi- l yeceğini söylemiştir. AVUSTURYA arip Bir Hayvan Dehşet Salıyor Viyana, 16 (Radyo) — Buraya ge- len haberlere göre, İtalya hududuna yakın ğıüyücek bir köye, cinsi henüz anlaşılamıyan büyük bir hayvan sal dırmıstır. Bir fil büyüklüğünde oldu ğu iddia edilen bu garip hayvan, köy methalinde yakaladığı bir çocuğu parçalamadan yutmuş, sonra da köye şiddetle saldırmıştır. Hayvanın bu savleti karşısında kaçamıyanlardan üç kişi ezilerek ölmüştür, Hayvan he nüz imha edilememiştir. vap veremeyişimin takdirsizliğimden olma dığına inanmanızı rica ederim, Sevgi ve saygılar Bayım, B, F, SON DAKİKA : Başvekilimiz Mühim Bir - Nutuk Söyliyecek Ankara, 16 (TAN muhabi- rinden) — C. Halk Partisi Meclis grupu yarın sabah Mec liste bir toplantı yapacak, öğ- leden sonra da Meclis içtima edecektir. Başvekilimiz B. Celâl Ba- yar yarın Mecliste dahili ve harici siyasete ait mühim bir nutuk söyliyecektir. Meeclisin yarınki içtimaında bazı mü- him kanun lâyihalarının da görüşmeleri yapılacaktır.