9 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

Adanadan bir köşe: Hükümet civarı ve Seyhan © li E Etmedi: Adana, (Tan muhabirinden) — Adana pamuk müstahsilleri bu yıl kederlidir. Çünkü, mahsulle. ri fazla para etmemiştir. Bütün Çukurovada bu sene 239,370 hek tar pamuk ekilmiş ve bundan 38 bin ton mahsul alınmıştır. Fa kat, satış fiyatları hentiz düşük tür, Kılavlanların Kilosu 23—25, birinci nevi kılavlanların 36—38, İkinci nevi kılavlanların kilosu 28 — 29, piyasa temizi pamuğun kilosu da 26 — 27 kuruştur, essesereeee ; Romanya ile yapılan yeni an. $| laşmadan sonra, pamuflarımız için İyi bir mahreç bulunacağı ümidi kuvvetlidir. ...... .... Mandalar Dövüşürken Gediz, (TAN) — Firdan köyünde Hasan Acarm mandası sı içerken Halil Bfenin mandası - gelmiş;-iki manda dövüşe başlamışlardır. Hasar ayırmak isteyince Halil Efe kızmış ve Hasanı sırtından bıçakla yarala- muştur. Çukurovada Kültür Adanada mektep adedi ihtiyaca nisbetle az Adanada kültür müesseselerinden biri: Talebe Yurdu Adana, (Tan muhabirinden) Çukurovada, bilhassa Adanada kül tür sevgisi büyük bir ölçüdedir. Fs. kat mektep kadroları bu candan alâ. kaya cevap verecek şekilde değildir. Gerek ilk ve gerekse orta okul kad. roların; mevcudun yarısi kadar daha artırmak lâzımdır. Adanada biri kız, diğeri erkek ta. | Jebeye mahsus olmak üzere iki lise vardır, Bu iki okulun talebe mevcw- dü bin koş yüzü mütecavizdir. Vilâ- yette iki ortamektep, bir ticaret 0- kulu, 150 ilk okul, bir ziraat okulu, bir Oerkek (oOöğretmen (o okulu vardır. Bütün bu okulların talebe mevcudu 25 bindir. Çukurovada okuma iştahı o kader artmıştır ki, bütün bu müesseseler ihtiyacı ön'iyememekte, yeni okullar Adananın İmarı İçin Muazzam Bir Proje Yapıldı Adana, (Tan muhabirinden) — Bolediye, şehrin imarı için muaz. zam bir projenin tatbikine girişmek üzeredir. Bunun için umumi bir plân hazırlanmış ve vekâlete gönderilmiş tir. Yeni plânda eski şehrin inşa mın takaları, yeni evler mıntakaları, en. düstriye ayrılan yerler, nakil vasıta. larına tahsis edilen kısımlar, bahçe olarak istifade edilecek aruzi, istira. hat ve park yerleri bütün teferrü. atile ayrılmıştır, Ana demir yolu ile eski istasyon şube hattı arasında ku. rulmuş bulunan ikinci sanayi mahal. miryolu İle irtibatı temin edilerek Seyhan nehrinin şarkma doğru geniş letilecektir. Bu sanayi mmtakaların da ayrıca amele oturma yerleri de yapılacaktır. Orman yetiştirilecek Belediye, şehrin istasyon cephe » #inde de bir tipte binalar yaptırmak tasavvurumindır. İns “mintajeiikin. dan ziral sâhaldra geçiş Mudüdu da tayin ve tesbit edilecektir. Şehrin Seyhan kıyısındaki sırtlardan fayda. İ Adana Belediye parkında Venüs lanmak için burada orman yetiştiri. lecek ve buraları halkım gezintisine tahsis edilecektir. Şehrin garbinde, hipodromun yanmda şimdiden bir ha va İntasyonu kurulmuştr. Şehrin, geniş, güzel ve umumi yol. ları aynen kalacaktır. Bu yollarla birleşen diğer caddelerin şekilleri ye. ni plâna göre genişletilecek ve yeni. den açılacaktır, Plânda Atatürk parkı Halen, şehirle demiryolu arasında. ki sahanın ortasında Atatürk parkı bulunuyor. Yeni plâna göre, Atatürk heykelinin önünde bir merasim mey danlığı, şehitler pavyonu, teras, bir şehir oteli, müzikholü bulunan bahçe ler, ayrıca bir gül bahçesi, büyük bir İ çocuk oyun yeri, bir yüzme havuzu, tenis sahaları yapılacaktır. Seyhan garp sahilindeki set te, nakil vasıta. larma kapatılacak, gezinti yeri hali ne getirilecektir. Adana belediyesi, mali imkânler dairesinde işe evvelâ yollardan başla mış bulunuyor. Plânm tatbikine geçi inciye kadar şehirde iki kattan faz la bina inşası da menedilmiştir. plâna göre, bir pazar merkezi olacak ! kurulacaktır, li dersler olmakla beraber biraz da. hü basit şekilde nazari dereler göz. terilmektedir. Talebe Yurdu kadrosu Adana, kültür vadisinde yeni bir eser daha vermiştir. Adana talebe Yurdu... Şehirde açılan talebe yurdu, geçen yil Türk Maarif Cemiyeti A- dana şubesinin ve Adanalı zenginle. rin yardım; ile kurulmuştur. İlk ta. : “© İlebe kadrosu otuz beşken bu yrlki mektebi ismi altında iki devrelidir. | mevcudu kırk üçü bulmuştur. dine Birinci devre enstitü kısmıdır. Bura | ovanın köylerinden kazalarından oku ya diploma ile orta okul mezunları | mıya gelen 'fakir çocukları, burada kabul edilmektedir. yiyip içmekte ve yatmaktadır, Gele. Nazari derslerden başka dikiş, mo | sek sene bu müessesenin kadrosu da da, şapkacılık, çiçek, çamaşır, nakış, | yüze çıkarılacaktır. resim, ev kadınlığı, çocuk bakımı, | O Adanadaki okul ihtiyacını önlemek yemek pişirme, ütü, kola, çamaşır IŞ | için daha bazı hususi teşebbüslere ge leri gösterilmektedir. Tkinci devre ak | çildiği, hususi ilk okullar ve liseler şam kız sanat kısmında da âyni ame | açılacıZı haber veriliyor. açılmasını icap ettirmektedir. Kız Sanat Enstitüsü Geçen sene Adâna kadınlığı örnek bir müesseseye kavuşmuştur, Bu da, Adana kız sanat enstitüsüdür. Geçen yıl açılan enstitü, Adana ka. dınlığına bir çok faydalı şeyler öğ- retmiştir. Bu müessese, Adana kız sanat enstitüsli ve akşam kız sanat “8 lesi, Ceyhana kadar devam eden de! Ulucamiin arkasmdaki yer, yeni | tır. Burada modem ticerethaneler | Bir Milyar Portakal i Yetişecek | Adana, (Tan muhabirinden) — Çu | kurova topraklarının bir milyar por. | akal yetiştirebilecek şartları haiz| olduğu tesbit edilmiş bulunuyor, Çu | kurovada portakalcılık, pamukçuluk kadar ehemmiyetli bir dava halinde. dir. Portakalerlık ilah edildiği tak dirde denilebilir ki, pamuk kadar ve rim temin edecektir. Bundan bir imüddet önce, Ankara Ziraat enstitüsü narenciye profesörle rinden Gasner, Adana © ve havelisi- nin portakalcılığı üzerinde tetkikler. de bulunmuştur. Profesör Gasner'in portakallarımız. üzerindeki (tetkiklerinin & netice - si ümit verici oOve şayan memnuniyettir. Profesör, Çukurova. daki portakalerlik üzerindeki etütle. rini anlatırken başlıca gu tavsiye - lerde bulunmuştur: Yetiştirilecek narenciye fidanları için her şeyden evvel sağlam turunç ağaçları Üzerindeki meyvalardan çe. kirdek alınmalıdır. Bilhassa damızlık için çekirdeği atmacek turunç ağaç. larında sarılık hastalığı bulunmıya. caktır, Aşı kalemi almacak damızlık ağaçların da sarıl:k ve esir hastalık. lardan âri olması lâzımdır, Bir iki ay evvel mıntakanın narenciye bah. çelerinde görülen yaprak kurutan hastalığı hakkında (tetkikler » de bulunan (o profesör © kati bir teşhis koyamamıstır. Hastalıklı ağaçlardan nümune olarak alman dallârm Ankara enstitüsünde mikros kopik tetkikleri yapıldıktar sonra ne tice anlaşılabilecektir. Portakal bölgelerinde uzun boylu etütler yapan profesör, Çukurovanın portakalcılıkta büyük bir irikişafa müsait olduğunu, milyonlarca ve hat tâ bir milyar portakal almanm im. kân dahilinde bulunduğunu ve bu miktarı istihsal edecek sahanın da mevcut olduğunu ilâve etmektedir. Bu yıl portakal mahsulü çok iyi. dir. Ihrag edilmiyen düşük mallar da hesap edileçek olursa yeni mahsul 1,500,000 portakal tahmin edilebilir. Kanallar İnşaatına Geçiliyor Adana, (Tan muhabirinden) — Çu kurovada suları bir nizam altma al. mak için çalışmalara geçilmiştir. Sey hanın sağ ve sol kısmında açılacak ana kanallarm ihalesi yapılmış, bu iş Aral 'Türk şirketine verilmiştir, In şalın mukavelesi de bu hafta içinde Ankarada Nafıa Vekâleti ile şirke - tin selâhiyelii mümessilleri arasında imzalanmıştır. lik hamlede 18900 metrelik kanal yapılacaktır, Inşaat hazırlıkları baş- İamaştır. Şu hale göre, Adana, bütün Çukurovayı ihya edecek olan büyük su projesinin tatbiki arifesinde bulu. nuyor. Çukurova sularınm zararını ortadan kaldırmak ve faydalı bir ha le koymak için yedi milyonluk iş ya- pılacaktır, Tk iş olarak şunlar başarılacaktır: Tkbahar feyezanlarının tahribati- nı menetmek, sularm bir an evvel denize akmasını temin etmek, sulama ve kanal teşkilâtı yapmak, suların tanzimi için barajlar kurmak. Hükümet, Çukurova sularını tan. #im işine girişirken, ilerde Adana. nm bir “İçliman,, haline konulması. nı gözönünde tutarak ameliyatı ona göre yaptıracaktır. Bu büyük proje- ye göre, Adana, Şarki Akdenizin en büyük liman: olacaktır, Kuvvetle tahmin edildiğine göre, bu proje başarıldıktan sonra Çukur. ovadan 150 milyon kilo pamuk ale mabilecektir. . Çin (Başı 1 incide) meselesinin birkaç seneden evvel tamamiyle halledilemiyeceği zanne dilmektedir. En son harp vaziyeti Tokyo, 8 (A.A.) — En san Japon tebliğine göre vaziyet şu merkezde - dir: Şimali Çinde Nankin—Tsinan de | miryolu uzunluğunda faaliyette bu lunan kıtalar 5 Sonkânunda saat 14,30 da Tsinanm 150 kilometre © nubunda kâin Tsovtsien şehrin İş gal etmişlerdir. Bu kıtalardan bir kısmı âyni gün Tsovtsienin 12 kilo metre oonubunda kâin Kichhotsun'u İşgal etmiştir. Tsinan—Çingto şimendifer hattın da Japon kıtaları 6 sonkünunda Tsi nanm 90 kilometre şarkında kâin Çangtieni işgal etmişlerdir. Japon kıtaatı püskürtüldü Hangçeu, 8 (A-A.) — Çin ajansı bildiriyor: Yençun Tsiningin cenunda cereyan eden muharebe her saat da- ha ziyade şidetlenmektedir. Fakat mevzilerini muhafaza eden Çinliler düşmanım ileri hareketini Hsuçobda durdurmıya hazırlanıyorlar. Tsinpumun cemubunda Çin kıtaatı,Ja ponların Minguanga olan taarruzla rını defetmişler ve cenup İstikametin de 25 kilometre mesafede bulunan Kiaşana kadar ilerlemişlerdir. Hangçeunun arızalı batı cenubu böl gelerinde muharebe şiddetle devam etmektedir. Japon tayyareleri Vuhya yaptıkla rı hava baskınmda 40 kişinin ölmesi »6 sebep olmuşlardır. Hasarat ehem miyetsizdir. Paotinfu yakinindeki Kaoysing-.L4 9-1-935 << Japon Boğuşması hisem Kıtasma mensup Japon aske leri arasında İsyan çıktığı ve esileriN birçok yüksek rütbeli zabaltleri öl” dürdükleri bildiril Japon tebliğine göre Tokyo, 8 (A.A.) — Bir Japon tek grafı, Pekin - Hankov ve 'Tençin Puko demiryolları boyunca şimajden ve cenuptan ayni zamanda yapıla Japon ileri Bereketi önünde beti Lunghai ve doğu bölgelerinde 500 bin Çin askerinin Yangtsenin cenu- buna doğru çekilmekte olduğunu bi diriyor: Bu telgrafa göre, aJponlar, Çinli ler tarafından boşaltılmak Üzere bu” lunan. Şangtung vilâyeti içindeki Tsining ve Tsuhsleni işgal etmişlerdir 'Tokyo, 8 (A.A.) — Kogyo gazele si, Çin sahillerinin abluka edilmesi Üzerine Singapur ve Manil limanlsr rmda Çine gidecek 300 bin ton eşy& nın beklemekte olduğunu bildirmiş” tir, | Tsingiao, 8 (A.A) — Dış lima * nında on iki Japon nakliye ve harp gemisinin gözükmesi büyük bir eB* İ dişe uyandırmıştır. Henüz hiç bir ih raç hareketi vuku bulmamıştır. Çin komünisilerinin kongresi Hankov, 8 (A.A.) — Çin komü * nist partisi, Çin — Japon harbinde Çin komilistlerile Kuomintang ara * sındaki iş birliğini kuvvetlendirmek ve genişletmek için yedinci milli koB gresini içtimaa davet etmiştir. Kongrenin ruznamesi, amele smi fınm seferber hale getirilerek harbe fülen iştirak ettirilmesi meselesini ve Çin komünist partisinin müstak bel programının tarzimini ihtiva et* mektedir. Her Tarafta Karakış (Başı 1 incide rmda da şiddetli kış hüküm sürmek- tedir, Karadenizde oldukça kuvvetli fırtma vardır. Bilhassa deniz Üzerinde, tipili kar tehlikeli olmakta limandaki vapurla- rm seyriseferin: bozmaktadır. Dün, Akay, Şirketi Hayriye vapurlar: güç lükle işliyebilmişlerdir. Dün sabah Yalovaya kalkacak vapur, ancak öğ- leyin saat 13,30 da hareket edebilmiş tir. Karadeniz postasını yapacak Bar tan vapuru da seferden vazgeçmiş- tir, Sandet vapımı Randrrmadan we alamamış ve iskeleyi tahrip etmiştir. Bunun üzerine o sahillerde Bakraç manıma sığınmıya mecbur kalmış- tır. Güneysu vapuru da yirmi dört sa at teahhürle, dün akşam Karadeniz. den gelebilmiştir. Dün beklenen Inönü vapurunun da Fethiye limanma sığındığı anlaşılmış tır. Köstenceden gelen malümata göre, bir Norveç vapuriyle Türk bandıralı Yekta vapuru, tipi yüzünden çarpış- mış, Yekta, kıç tarafından tehlikel bir yara almıştır. Vapurun kurtarıl- masına çalışılmaktadır. Biga çayı taştı Biga, $ (TAN) — Biga çayı taştı. Sahildeki evlere sular hücum etti. Bağlarda çalışan birçok aileler mah- sur bir vaziyette kaldı. Karabiga ve Çanakkale şoselerini sular kapladı. Postalar geri döndü. Kiremit ocak- ları ve arabalar sular tarafından de- nize sürüklendi. Çavuşköyü tama- men su altında kalmıştır. Sular beş metre kadar yükselmiştir. Seylâp ©- kadar şiddetlidir ki, taşan dereler Üs- tünde, yüzler.e ölü yılan vardır. Yr lan yuvaların seller tarafından bo- aulduğu ilk defa görülmektedir. Izmir, $ (TAN) — Gediz ve Men- deres havalisinde sular biraz yatış- mıştır, Fakat, tehlike tamamen ber- taraf olmuş değildir, Dağlardaki kar rna ovası tamamen su altındadır. Tire ci- varındaki Rahmanlar köprüsü arıza- ya uğramıştır. Ödemiş — Adagide yolunun bir yeri yarılmıştır. Her tarafa kar yağıyor Diyarbakır,$ (TAN) — Günler. denberi kar devam ediyor. Yollar ka- palıdır. Bir haftadanberi posta gelmi yor. Civar kaza ve vilâyetlerle olan irtibat ta Kaybolmuştur. Şiddetli 80- ğuklar hüküm sürüyor. Erzincan, $ (TAN) — Kemaha çi- mento götüren bir kamyon, şehrin dı şımdaki köprüden geçerken dereye uç muştur. Yolculardan Terçanlı Ismai oğlu Ali öldü, Diğer yolcuların yara- ları var. Yaralılar tedavi altına alın- mıştır. Sıvas, 8 (TAN) — Kar devamlı su rette yağıyor. Her taraf bembeyaz- — dır. Yollar kapandı Münakalât durdu. Birçok yerlerde kızaklarla irtibat te minine çalışılıyor, Neveser vapuru, karaya oturdu, kurtarıldı Dün akşam, saat 19 raddelerindâ Akay idaresinin Neveser vapuru Ka” lamış önlerinde bir kaza geçirmiş, v8 pur sığlık olan karaya oturmuştur. Hâdise şöyle olmuştur: Neveder vaptıru-Büyükadaya- git“ mek üzere saat-17;40 ta - Köprüde kalkmış, ve bir iki iskeleye uğradık” tan sonra Kalamışa gelmiştir. Kale” miştan sonra, Anadolu yakası iskele lerine uğrıyarak Büyükadaya gide cekti, Fekat, vapur tam Kalamışa yana” şacağı sırada, manevra yaparken, dü menin bir crvatası kırılmış ve vapuf j istenilen istikamette hareket edeme" yince bocalamıya başlamış, kumlu” ğn hafifçe oturmuştur. Bu sırada vapurdaki yoleular bü ylik bir heyecanla yerlerinden fırlar” mışlar, kadınlar, çocuklar ohaykırı# ser, alman tedbirler sayesinde dahâ feci bir akıbete düşmekten kurtar mıştır. Vapur güçlükle ve civardaki. diğer vasıtaların yardımiyle iskeleye yanaştırılabilmiş ve korku içinde bur lunan Ada yolcuları Kalamışa çık” rilmaştar, Neveser vapuru sonra Kalamış is” kelesinden Modaya getirilerek bağ“ lanmıştır Vapurun arizası tamir € dilmektedir. Ispanyada Hükü- metçilerin Zaferi (Başı 1 incide) ka hükümeti, bugün yeni o mevki ler elde ettiğini haber vermektedir” Cenubi Ispanya sahillerinde kars” ya oturmuş olan Fransız Guayjş v£ puru tamamile batmıştır. Müreti8 battan bir mühendis ölmüş ve 19 kir gi yaralanmıştır. 'Teruel cephesinde ölen Röyter m& habiri Sheoplenksin merasimle gö” mülmüştür. Borselona Bombardıman edildi Bugün âsilerin tayyareleri Barsö lonayı bombardıman etmiş ve bir #Ü rü yangın bambaları atmıştır, Seki$ kişi ölmüş ve birçok kişi yaralarnmı$ | tar. Franco bugün Londraya bir muh tıra göndererek Barselona ile Bur * gos tarafmdan gönderilen mü lere ayni muamelenin yapılmasını # temiştir. Burgos bilhassa Londradi” ki ajanı Dük D'Alba'ya sefirlik pöy? #i verilmesini talep etmiştir. Lond78. nın bu teklifi kabul etmiyeceği yn miyetle zannolunuyor.