9 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

SİYASET ÂLEMİ Japon tecavüzleri önünde Amerika indeki hâdiseler ogün geçtikçe kabarıp bü- Yüyen bir tehlike olmaktan u- ?aklaşmış değildir. Siyasi mü- hasebetleri (o gerginleştirerek fenalaştıran tecavüzlerin her biri patlamıya hazır bir bom- ım fiti ine dokunan b'r alev &ibi felâketi biraz daha yak- laştırmaktan geri kalmıyor. Japon emperyalizmi, bir yandan Çin g bi koca bir ülkeyi işgal edip dururken bir yandan da sağa *ola hiç tereddüt etmeden taarruz ve İecavüz etinekten çekinmiyor. Ingiliz sefirinden sonra harp ge Milerine kadar teşmil edilen Japon tecavüzü, halen de durmuş veya durmıya yüz tutmuş görünmüyor. Notalar, tarziye ve tem'nat, her İki tarafın b'ribirini oyalandırmak İçin kullandığı diplomatik oyunlar- dan başka bir şey değildir. Hakikat, bugünkü vaziyetin böy Tece devam edip gideceğidir. Avru- Pa gazetelerinin bazı muharrirle- Tine göre, bugün, Bahrimuhitkebir Asya ile Amerika arasında muh. telif sevkcülceyg tecrübeler'ne sah- De olan bir dama tahtası gib'dir. Şimdiye kadar bütün dünya, bu deniz'n fevkalâde geniş olmasın- dân dolayı Iki taraf arasında kati betice verecek herhangi bir muha- Tebenin veya muharebelerin yapıl- Masma imkân olmadığı kanaatini besliyordu. Bu kanaate Japonya da iştrak ettiği için meydanı boş bulduğuna emniyet getirm'şti. Milyonlarca İriğiliz Lirasına Uzak Şarktaki kanlı boğuşmadan bir sahne H xıkatte de Amerika ile Asyayı ayıran büyük denizin umumi vez'yetine bakılırsa, içinde serpil kilçük adalardan başka bir kuvvei sefer'yeye Ünslilhareke vazifesini görecek mühim bir yer bulunmadığı göze çarpar. Panama kanalı ile Japonya adaları aracım 17.000 kilometrelik bir mesafe a- yırır. Malolan Muhteşem Bir Yıldönümü Kapurtala milracesi yıldönümü merasiminde Avrupa gazeteleri yine Kapurtala Dihracesinden bahsetmiye başladılar Dünyanm en zengin hüükümdarların- Siyılan bu zat geçenlerde 60 mer teei devriyesini kutlamıştır. Hususi Yatiam sık sık Avrupa güzeteleri- ME geçmesine sebep, senen'n b'r çok Ayları garpte, bilhassa Fransada ge Sirmekte olması, at yarışlarında, ©- Yin yerlerinde gık plâj © gazinolarm- tik stk gözükmesidir. Hüktmdar 1872 senesinde doğmuş Yaşında iken bâbasınm varisi si fatiyi, Hint tahtına oturmuştur. O zamandanberi Avrupa ile mem- leketi arasmda mek k dokuyarak ba- Yal sürmüş, Avrupan'n b'lhassa Fran Manin sanat, siyaset ve fikir âlem'ne hil meclübiyeti ile meşhur olmuş” İğ emi Harpte Kapurtalada YAP yi muhteşem sarayında Fransız leri çalışırken kendi tebaasmı 8€- ferber edip Fransız ve İngiliz davası- nm kuzanılması savaşına gönder. mişti, Mem'eketinde birçok rslahat ve ye- ni teşkilât yapmıştır. Bu sefer hi- ktlmdarlığının 60 mei senesi kutla- nırken Hintlilerin gözüne sanki bin bir gece masallarından biri gösteril. miştir. Milyonlarla İngiliz rası, me- rasimin ihtişammı çoğaltmak için donanma fişekleri haline ge'erek or- İdakğı aydmlatmıştır. Hükümdar ve dört oğlu altın ve elmasla bezenmiş İ maiyetleri ile dolaşarak göz Kamaş- tırmış'ar ve Ing'liz daveti lerini eğ- İlendirmek için Hind'n eh güzel dan sözlerine yerli rakışlar yaptırmızlar. dir. Bu seneki merasimde kapurtals mihracesi tebaası için kurulan bir 'anenin resmi kilşadint yaptırdığı çin nutuklar söylem'ş ve bütün bir gece, davetlileri ile birlikte eğleniriş- tir. Küçük adalarda toplanacak kü. çük kuvvetlerle Japonya gibi sene- lerdenberi dişnden tırnağına ka- dar s'lâh'anmış bir devletle başı çıkılanıyacağını son hâdiselerir verdiği derslerle anlamış olan A- merike, herhangi bir tecavüz için değil, fakat herhangi bir tecavüz den sakınmak içn bu denizde yen! yeni bazı tedbirler almax meoburi- Amerika efkârı umumiyesinin ekseriyeti tecavüzi- olmaktan W- zaktır Bu demokrat devletin tece vüz ve istilâ fikirleri "es'emekte o'duğu ddia edilemez Fakat d'ğer taraftan Japonya eraâni hatbiye- sinde öyle bir kanaat vardır ki. Ja ponlar bir gün Amerikaya hicrete kalk şsalar Behrenk Boğuzından daha müssit bir geçit bulumazlar. Şu halde bu müsait geçide atila cak İlk adim üzerinde Kamçatka yarımadası duruyor. Amer'ka erkânı harbiyesi kend. ni hissettirmiş olan bu temaydlü, Çin istilâsından daha vahim bir teh'ike olarak kabul ettiği için A- laskanın buzlu çöllerinde kaleler kurmuş ve kuvvetli tayyare filola- rına mahsus olmak Üzere Aleütiyen Adalarında hava üssüiharekeleri te sis etmiştir. Hiv Adalarındak! üssü'ha- rekeler ie birlikle Filipin yolu üzerindeki Sidvay, Vake ve Gu am Adalarındaki üssülharexeler yeniden takv ye edilmıştır. Filipin Adalarındaki vaziyet te bugünkü günde biraz gariptir. Run- lar on sene içinde tam istiklâlleri- n' kazanacak olduklarına göre A- merikalı kalmakta devam #decek- ler mi, yoksa Japonyanın pek aç gözlü görünen emperyal zmine zel bir lokma olup gidecekler mi Hulâsa bu muazzam denizin ör- tas'nda bugün dönen hâdiseler Çin toprakları üzerinde hüküm süren muharebelerden daha büyük kın ve gayızlar taşıyan içli ve eararu teh- likelerden başka birşey değildir. Tahkim edilm'ş bir adaya muka- bil öteki taraf on ada tahkim ede- rek vaziyet alıyor, Ve bü oyun tıp- kı bir dama oyunu gibi devam edi- yor. Bunların arasında bir oyun daha vardır ki, enteresandır: Jaronya,'geçen sene zarfmda A- mer'kaya yalnız 227 milyon yenlik emtia satmış, fakat buna mukabil tam 883 milyonluk eşya almış... işte Amerika sulhperverlerinin abandıkları nokta budur. Panay batırıldı ise müvazenei ticariye W- zerindeki faz'at ihracatlı yerine yüzlerce Panay almak mümkün. dir. Harp edip lehteki vaziyeti boz maktansa barışık kalıp ticarette TAN İ takopulos namihda genç bir kundu-| İ acı, Kral Konstant n sokağında, ge- | vetini, diledi İ Şu Garip Dünya: Para Yiyen Sıçanlar Hindistanda, Moraabad şehrinde bir zengin, Sterling kıymetinin düş mesi, üzer'ne bankalara itimadı kal| mamış, biriktirdiği 40 milyon lirası- nı yatağının altına gizlemiştir. İki sene yatağın altımda sakladığı paraları, geçen gün göreceği gelmiş ve sakladığı yerden torbayı çıkarmış tır. Fekat. bir de ne görsün: Iki sene çinde, fareler, bağlı buldukları deste deste liraları yemişler, parçalamış- lar, o i Çabuk boşanma rekoru Viyanalı sinema £ yıldızlarından Konstans Vort kocadan çabuk b şanma rekorunu kırmıştır. Kocası, artist Core Brent aleyhinr verdiği istidadan 15 dakika #onra mahkeme kararını tebliğ etmiş, kar: kocayı ayırmırtır. ! Boşanmada bu sürat, ru olarak kaydedilmiştir. . Gelene geçene para doğıtıyormuş Geçen hafta Selânikte Kosta Kos- dünya reko Vip geçenlere para milştür. Kosta po'* rdiği İfadede paraların kendisine alt olduğumu. ser | gibi kullanmakta ser- best bulunduğunu söylemiştir. Poli-| sn yaptığı iahk'kat neticesinde Kos- ta'nın, sevdiğ' kızın kendisine yüz vermemesi yüzünden, aklını bozduğu ve bu sebeple bankadan çektiği 2,500 drahmiyi sokakta rastgele dağıtuğ tespit edilmiştir. . Bir öpücük için üç yıl hapis Alman yir suç çişliyenleri ağır suret landırmaktad r. Geçen hafta bi kanlı, genç bir kızcağ zı iki defa öp tüğü için üç sene hapse mahküm edil miştir. Mahkeme, delikanlıyı, kızm mümanaatma rağmen öptüğü için de gil, 25 yaşında olan delikenimın 13 yaşında bir kızcağızı öptüğü için böy le ağır surette cezalandırmıştır. . Kraliğelikten vazgeçmiş Amöerikunu şark sahicetinde bu- lunan ve Fransız müstemlekt olan Mohemi, adasınm kraliçesi Saliba Mahamba, Paris sergisini ziyarete geldiği zaman, Fransız hükümeti ta rafından kendisine hizmet için veris len jandarma çavuşu Kamil Pol'a & gık olmuş ve bununla evlenmeği ka- rarlaştırmıştır. Fakat bunlardan do Zöcak çocuğun kanuni veliaht olma- #r İçin resmen evlenmeleri icap et miştir. Ancak Fransa hükümeti bu izdivaca razı o'mamıştır. Bunun üze rine Saliba kraliçelikten vazgeçerek yine jandarma ile evlenmiştir. . Pamuk tohumundan yemek Amerikada, Deksüs eyule.nde, pa- muk tohumlarından, insan g'dası ola- Tak istifade edilmesi için yapılan tee- rübeler iyi neticeler vermiştir. Pa muk tohumunun kekao k karıştreıl. masmdan husule gelen maddenin. ka- kaodan *ki misli muşaddi olduğu an- aşılmıştır. Pamuk tohumunun nahoş ağıtırken görül| mahkemeleri, ahli kokusu da tedricen İzale edilecektir. o Gözlük kullananlar klübü Nevyorkta gözlük taşıyanlar bir klüp tesis etmişlerdir. Birkaç gün ŞEHİRDEN RÖPORTAJ: Radyoda ÇI İmara Gi Radyonuzun faz Tr a a parazit Yap. 2 aasından Şikâ. TU etçi misiniz? BL. m alaturkacıla. ; yahut ta her agi kir garp is yonunu iyi din sek; ağz *edi. zevkine var. ak istiyorsanız oturduğunuz & anı derhal değiştirin. Şehir. den dışarı çıkm. Adalarda, Boğaz içinde, Pendik ve civarında bir ev tutarak yerleşin. Makinenizi ora. da kurduğunuz vakit, bir derece. ye kadar rahat edeceksiniz. Istanbulda radyo #boneleri git. tikçe çoğalıyor. Fakat, hemen bü. tün aboneler de, parazitten şikâ - yetgi.. Güzel bir şarkı dinlerken, aklınıza gelmiyecek münasebetsiz bir takım gürültüleri de dinlemek mecburiyetinde kaıyorsunuz. Şe. hirden uzaklaştıkça, güriütü de a- zal:yor. Başka memleketlerde radyo pa. tazitlerinin önüne geçen tedbirler almıyor. Onlar, dünyayı bizden daha rahat dinliyorlar, Fakat, size şunu müjdeleye- bilirim: Bizde de parazitlerin önlü. ne geçmek Üzere yeni baz: teşeb. bilsler yapılmak üzeredir. “Temas ettiğim alâkadar bir zat göyledi. yor: — Radyo kanunu mucibince, pa razilerin önüne geçmek için ted. bir'er alınması lâzımdır. Kanunda; “Milesseseler, parazite karşı teda- biri minia ittihaz edecek, müm. kün olanı yapacaklar... diye bir kayıt vardır. Yakmâa Ankarada fenni bir komisyon toplanacak. bir nizamname yapacaktır. Nizamna. mede parazite sebep olan muhte. Uf müesseselerin alacakları tedbir ler kararlaştırılacaktır. O zaman, radyomuzu yüzde elli daha rahat dinl'yebileceğiz, Bugünkü vaziyet, hak'katen işkencelidir. Parazit dedikleri, radyonun gü. rü tüleri nelerdir? Bunlar neden hâ sl oluyor? Belki, bunları, bir çok aboneler öğrenmek için fırsat bu. lamamışlardır, Radyo idaresinin salâhiyettar bir teknisiyeni para- zit hâdiselerin; anlatıyor. Idarenin de en büyük şikâyeti — bütün Is- tanbul halk gibi — tramvey'ardan dır. Parazit hikâyesi şöyledir: —— Parazitler iki nevidir: Atmos ferik, endüstriyel. Atmosferik pa. razlilerin önüne geçmek bugün i çin hemen imkânsızdır. Bu, dünya. nın her tarafında böyledir. Yaz mev siminde ve gündüz'eri daha çok, kı #1 ve geceleri daha az olur, Bü. yük tul mevçlerde çok, orts tulti mevçlerde az, kısalarda hemen hiç yok gibdir. Hulâsa, nerede elektrik şerare, içinde, klübe 30.000 âza yazılmıştır. K'üp, br kütüphane vücude getirmir ve miyop olanlar için de hususi kur lar açmıştır. M'yopların tedavisi iç doktorlar angaje edilmiş ve miyoj tan kurtulma çareleri hakkmda pre paganda yapilmasi o kararlaştırılmı tır. Amerika Cümhurreisi Bay Roose velt"'n karısı da bu klübe yardım e: mekteymiğ, . Roman okuyan mebuslar Bir Fransız gazetecisi, Fransız me buslarının he cins kitap okudulkları- na da'r bir anket yapmıştır. Anketin neticesinde, Fransız mebuslarınm en ziyade cinai romanlar okudukları an- laşılmıştır. — ————— devam etmek elbette hayırlıdır. Bülün dünya gazeteleri. Amâri- kanm medeniyet namına herhangi bir enerjik vaziyet alması İcap et tiğini söyliyedursunlar, bir tarafın bu 'şte “dama,, d'yeceği muhak- kaktir. Bu hangisidir? Bunu hâdi- selor gösterecek? si varsa, ordada parazit vardır. Rad yo mütehss:sı; warazitin neler - n hâsi olduğu a da yöyle an ta: Bilhassi, amvuylar.. Çok arazit ngırakları; lâm sa anahtarlar; Elektrik şirketinin transformatör kulübe'eri, asansörler, müteharrik elektrik roklümları,. Daha sonra, doktorların rontgen, Ültraviy»le atelyeleri... — Bu parazitlerin önüne nasri geçilir? — Gayet basit. Parazit sün ç- leri vardır. Parazit yapan her âle. tin. vasıtanın mahiyetine göre, bu süzgeclerin çeşitleri kullan abilir. Fiyatları çok ta pahalı değildir. Ye ri çikacak nizamname. bütün yu. karda saydığım vasıta ve âletler için birer süzgeç kullanılmamı mee- buri kılacaktır. O vakit. radyonu. v e YAZAN: Reşat Feyzi Parazitin Önüne Geçmek İçin Tedbirler Alınıyor AŞ 4 ği xu, rahat rahat açıp dinliyebilirsi. BİZ... istanbu) radyo stüdyosu idaresi, tramvay, elektrik şirketlerie bu imevzu üzerinde muhabereye de gi. rişmiş bulunuyor. (o Alâkadarların söylediklerine göre, tramvüy telle. rine temas eden arş Üzerinde bazı tertibat vücude getirmek lâzımdır. Bu da, çok masraflı bir şeyde. gildir. Şirket, yeni bir masraf ka. pısı karş sında tabii memnun de. gil. Şimdiden bir harekete geçmi- ye âmşde olmadığı da muhakka«.. Nizamname çıkınca çarünaçar pa. çaları sıvayacak... Bir sene içinde, parazit süzgeçlerinin kulianı.mıya başlanacağı temin ediliyor. O vakit, rahat rahat radyo din. lemek için, şehirden dışarı çıkmı. ya haret kalmıyacak. Parazitlere rağmen Rak yo; — İstanbulun “elli başlı ihtiyaç rı sırasına gir. Konuştuğum t zat şöyle söy iyor: — Geçen ağun osta 20 bin rad o abonesi var. tr. Şimdi 30 bini bulmuştur, di. sw. Bü miktar da, mütema. bir ihtiyaç olarak karşılıyor. Ar. tık, radyo, bir lüks olmaktan çık, mıştır. Hükümet te bu telökkiye sahiptir. Düğün hediyesi olarak radyo götüren kimseleri çok biliyo ruz. — Radyo neşriyatı programım » dan şikâyet var mı? — Bu iş üzerinde çok çalıştık. Birçok değ'şiklikler yap tık. Nü. yet bugünkü çok çeşitli programı vücude getirdik. Halkın memnun olduğunu zannediyoruz. İstanbul stüdyosunun küçük Obützesle, daha fazla şeyler yapmak mum » kün değildir, Fakat, istikbal rad. yonundur. Radyo, lâyik olduğu mevkti ala, caktır. Parazitlerin de önüne geçi. Hince, rağbet daha faz.a urtacak. tır. Radyo makinelerinin fiyatları W. cuz denecek bir halde değildir. Ko Buştuğum salâhiyettar zat, bunu İs raf ederek: — Doğrudur, dedi, fiyatlar yük #ektir. Yapılan son tenzilât ta 22. dir. Meselâ evvelce 300 liraya ali, Dan bir makine şimdi 280 tiradır. Halbuki, bu makine 120 lirays ah. nabilir, Bunun bir çok sebeperi “Am, Yak bir istikbalde, fiyat meselesi de hal Jedilebilecektir. Radyo mühen. disleri, abonele » rin, makineleri Asha iyi muhafı a etmesini ta iye ediyori Gece, neşriyat b ince, anteni *op ığa vermek. “iş o prizden çıkar sak Jâzım geli NZZ —— yormuş, Bu ted birimi kay sunması icap ettiğini sorduğum vakit, şu cevabı verdiler; — Bilhassa fırtınalı havalarda yıldırım düşebilir. Pahalılığ ndan gikâyet ettiğimiz makineler harap olur. Korkulu rüya görmektense, uyanık yatmak evlâ değil midir? Radyo sahipleri, bu tavsiye de kulağınızda küpe olsun. Parazit bahsi etrafında daha ban şeyler yazmak istiyorum, Fakat, bir ye. ni masraf kapısının açılacağı habe rini vermek gibi, fena bir haberi müjdeleyen İnsan vaziyetine düş. mek, işime gelmez. Nizamname çı. kınca, parszit süzgeçleri daha yle şeylere takılacak ki. sormayın. Bunları saymak bile sayfalar dol. durur. Fakat. unutmayın ki, o za- man, Bayan Safiyeyi daha iyi din. Yiyeceksiniz.