31 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

— us. esr TAN Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI AN»? Emin YALMAN ki irde, hedefi; Haberde, fi- Yüst er şeyde temiz, dü- Biye imi olmak, kariin "a esi olmıya çalışmaktır. İKTİBASLAR Başvekil İnönü Belarattan Geçerken da İsmet İnönü Londra- Bargssiyme merasiminden dönüşte Mia Sonra Atinada hin, SPali ve Başvekili ile çok mü. kaş Förüşmeler yaptı. Belgrad'da çı. Yak Vreme gazetesi, Baş. dir, Bunu 24 meşretmekte » Ven Mayıs tarihli Vremeden aliş Mey en evvel, Yugoslavya Pine, miimessilleriyle tekrar gö- ayı pp satı zuhur ettiğinden do- m ettiğim, memauniyeti izhar ME. etmiştir: emma sabatlmln neticelerinden çok | Soyadın Kıymetli arkadaşım Dr. | Matna ,, >VİO'İ tekrar selimlamak fir. olduğumdan bilhas. | Yadin,» Üzerine Başvekil Dr. Sto - Met İniniy tel! bir tebessiim ile İs - Bili » teşekktir etmiş ve “sev miş, Alaşım tesekkür ederim,, de. 4 Kİ İNÖNÜ sözüne devam ederek: Balkan Antantı, bu defn dahi Ütü iy, yüvaffak olduğum veçhile, vvvettedir ve umumi sulhün en LU lâyik ve en müstekar Ami. Bulk, ileride Balkanlarda aca relerini ih vermekte berdevam sa karada kabineye, Partime ve bii Koslarya, and m ve Mesereek dostluğu Türkiyede Azami tır, ve heyecan ile karşılanmış. Vere Kara şimdi bile yüzlerinizde biz- Pati gı * Peslediğiniz hararetli sem. Ta, YAlarınm akislerini görliyo- Biye Dr. Stoyadinoviç İsmet İn 'D ederek demistir ki: «, — Kaan an gi va rağ diyorum. tı Met ke Bareket zamanı gelmisti. İs. Any İİ bütün Yugoslav matbu. arıyarak : uğoslavya matbaatma sami. ediniz.,, dedi. Yol İçin Beş Yıllık Pro ram lamanın, tr, lar fazla ehemmiyet verecek lik ,, Taksatis hazırlanan beş yıl - beyi YETEN kat'i şeklini atmıştır. Bu bi Böre, belediye, her sene ha gen 200 bin lira ayıracak ve YI Yol işine tahsis edecektir. tay, , “ideler asfalt döşenmesi tip Seneki programa alınmıştır. As döşenecek yollar için mlitehasrs Tak Taş temasa başlanmıştır. İlk ola- Bu Caddesi döşenecektir. “NX yaya eden sonra asfalta çevrile tesbit edilmektedir. Mn Sovyet Elçisi Ankaraya Gitti ye Bün şehrimize gelen Sov- Kai yam yeni Ankara elçisi B. Karaya! dün akşamki ekspresle An- İ tir, Mai bügünlerde Reisicümhur VE ima, ından kabul olunacak taamesini takdim edecektir. Hâdiseler sulh perisini içeri almıya çalışıyor. PARİS AYAKTA TAN Karşısında Ingiliz gözüyle İtalyan sulhperoerliği: Bir İngiliz karikatüreünü. 30 Bin Kiş i Bir Tek Nefes Kesilmiş Onları Dinliyor Paris, 18, MAYIS; 0,000 kişilik yusyuvarlak bir'salon. Sahnenin kar- şısında, bulut gibi serilmiş san- dalyelerin üzerinde insanlar karınca gibi kaynaşıyor. Ke. narlarda, küçük localarda yer- li ve ecnebi muhbirler yer al, mışlar... Anfiteatr gibi kat kat yükselen rahlelerin üzeri insan dolu.. Paradide ayakta biribir- lerinin omuzlarından uzanan başlar, yüzlerce, binlerce, göz- leri karartacak kadar çok in- san başları. Sahnede hatipler ve ay ue'dan gelen İspanyol m: vi ia Ricardo Urando, Katalonya murshhası Jordi Benejam, Halk Cephesi hatipleri, İspanya şerefine yapılan bu içtimada, heyecanlarmı dökmek için nöbet bekliyorlar... İki kişi, güçlükle taşıyabildikleri İs panyol bayrağını sahnenin önün - de hürmetle tutuyorlar... Salonun yusyuvarlak her cephesi İspanyol, Fransız bayraklarile süslenmiş... Müjik Ispanyol marşmı çalıyor, 30,000 kişi ayakta, 30,000 ağız bir nefes gibi milli kurtuluş için çar- pışan milletin marşmı büyük bir aşkla okuyor. Içtimam relsi konuşuyor... He- men bir şsenedenberi Ispanya toprakları üzerinde geçen facia - nm bilânçosunu (yapıyor. Söz Basgue murahhasmdadır... 30,000 kişinin el şakırtısı, candan, yürek- ten gelen hurra sesleri, salonun ta- vanmda derin, Insana dehşet ve - ren uğultular yapıyor... Otuz bin kişi ayakta bir nefes gibi, bir tek ses gibi duvarları delerek, slevler içinde yanan İspanyaya uzanıyor gibidir. ir senelik azabın, bir senelik kanlı, ateşli bir cidalin i- çinde, bir deri, bir kemik kalmış, Basgue milletinin heyecanlarmı Fransız topraklarma getiren, ince, esmer, küçük bir adam konuşu- yor. 16 yaşında oğlunu siperlerde kaybeden bu babanın ağzından İs- panyanm faciasını, asırların tari - binde az görülen bu vahşet dramını dinlemek, damarlardaki kanı da » marları petlatacak kadar harekete getirmeğe kâfidir... Ricardo Urando konuşuyor... Gözlerinizin önünden, başları de - tinmiş, gözleri patlamış, burunla - rı kopmuş, minimini vücutleri yüz- lerce yara almış, analarınm kucas ğında meme emerken ölmüş ma- sum İspanyol çocukları geçiyor, Bu matemli babanın, ölen çocuklara karşı duyduğu heyecan, 30,000 ki- şinin heyecanı ile bişleşiyor. Yer ayaklarınızın altmdan kaçıyor gi - bidir, icardo Urando anlatıyor... Sekiz yaşmdaki çocuklarile berâber siperlere koşan cesur İs - panyoi kadınları, milli istiklâlleri- ni korumak için çocuğuna varm - caya kadar herşeyini feda eden, kahraman milletin Kadınları siper- lerde dövlüşüyorlar.. Faşist tayya» relerin yerlere serdiği yüzlerle, bin lerle ananın kanlı nâşlarile karşi karşıyasınız... Sokakları bir baştan bir başa tutan genç, ihtiyar, binler le İnsan' kemik parçaları halinde Yatıyor... Ufuklarda tayyareler, düşman tayyareleri, dünyayi ate- #e Vermek için Pirenenin üzerinde uŞan, zulmün, vahşetin kanatlı bey kuşları uçuyor... Muazdam san'at âbideleri, bast kopmuş heykeller gibi, dişleri dö- külmüş İskeletler gibi, gözlerinizin karşısında sırıtıyor... Yıkılmış 88 - raylar, yanmış, kül olmuş maböt- ler, bütün bir tarih, bütün bir ma- zi, bir harabe halinde... Bu eski muazzam Abidelerin teş yığınları arasnda kadm, erkek yanyana, bir ordu gibi dizilmiş ölü- ler yatıyor. İspanya, alevler için- de yanıyor, İspanya kan ağlıyor. Ricardo Urando'nun acrkir sesi, bel ki mezara girmiyen kendi çocuğu" nun, bütün İspanyayı bir mezarlık haline getiren İspanyol kurbanlar! nm ölüm çalıyor... 30,000 kişi ayaktadır... 30,000 kalp çarpıyor... Pasyonerya, bütün bu kahramanlığın bir sembolü gi- bi, ağızlardan hürmetle, heyecan- la, çoşkun bir dalga gibi taşıyor. Basgue'dan gelen hatibi alkışlıyan avuçlar kıpkırmızıdır. Bayrağı ta- şıyanlar nöbet değiştiriyor... Müzik Karikatürcü Gözüyle... rine yapılmıştır. Ölümden güç kurtarılan Bask çocukları... İspanyol marşını çalıyor. ahraman Ketalonyanm mu- rahhası Jordi Benejam kür- süldedir.. Ayaklar yerlere vuru - yor., Salon başınıza yıkılacak gibi- dir. Katalonya... İspanyol kurtu. Juşunun bu belkemiği... Ayakta duran Parisi, coşturmak için en kuvvetli bir eksir gibi... | Hatibe söz vermiyorlar.. Katalonya çığlık- ları, belki de Notrdamın kubbele - rinde aksediyor, Jordi Benejam değil, bir volkan Bibi âteş kesilmiş Katalonya konu- yuyor... Katalonyaldarm selâmla - rini Fransanın çocuklarma getiri - yor. Hürriyet için çarpışan mille - tin, hürriyete tapan millete, esaret zincirlerine girmemek için yaptığı mücadeleyi anlatıyor. Anarşizmi ayaklandıran faşist kumandanlara haber veriyor... Katalonya, İspan « ya istiklâlini, demokrasiyi, hürri « yeti kurtarmak için, ederse, son çocuğumuza, tleri ve. recektir. 1, Troçkizm değil, en büyük emperyalizmin top lu kuvveti dahi, bir duvar gibi zul- mn önüne dikilen bu heyecanı sön düremiyecek, Düşman Madride gi. remiyecektir. Katalonya, bütün bir leşen İspanya ile beraber yürüye - cektir. Madrit, Bilbao, Durago, Is. panyanm her şehri, her köşesi bir kahramanlık âbidesidir. Katalonya bu âbidelerin bekçisidir. atslonya siperlerinin arka - #mda anarşizm ihtilâli oldu ğunu söyliyenler yalan söylüyor - lar... Bu Katalonyada hiç bir dis siplin ve nizamı kabul etmiyen bir avuç serserinin, faşizm ve Troç - kizm < prokanolarile birleşmesi. dir. Katslonyanm isyanı değildir. Italyan gözüyle İngiliz sulhperverli; nün çizmiş olduğu bu karikatürün altında sa cümle vardır: İtalya, e Edenin İngiltere için "Yağ toptan olur., yolundaki beyanatı üze- Bu İtalyan karikatürü Mr. Katalonya bütün insaniyetten bir- şey istiyor... Hür yaşamak için do- Zan İspanyolun, hirriyet savaşı » na, istiklâl savaşma yardım dili - yor... Herkes ayaktadır. Paris âyakta- dır, Bayrağı taşıyanlar, nöbet de- Bistiriyor. Müzik Marseyyezi çalı. yor.. Enternasyonali çalıyor. 80 bin ağiz birden, 30 bin kalbin heye- canlarını döküyor. Bu yanardağ gibi patlıyan heyecanın İçinde in - #anlar kayboluyor. Sesler, İspanya da cançekişenlerin matemini, hür. riyetin, istiklâlin aşkmı üfliyen sesler, bulutların arasmdan yanan İspanyaya bütün insaniyetin kula- ğına varacak kadar kuvvetle yük - seliyor, (Bu, sadece Pariste, İspanya şe- refine yapılan bir içtimadır....) Okuyucu Mektubu | İznikte Ortamektep Açılması İsteniyor Iznikte Beyler mahallesinde Ben- diye sokağında 1 numaralı evde İz. nik ilk okul mezunlarından Naciye Tuner Imzasiyle aldığımız bir mek- tupta deniliyor ki; *“ — Kazamızda orta okul olmadığı için tahsilimize devam edemiyoruz. İlk mektebi bitiren arkadaşlarımızla beraber orta mektebe girmek arzu- sundayız. Fakat mektepsizlik yüzün- den bu arzumuzu yerine getiremiyo- rüz, İzmikte bir orta mektep açılma- sI İçin alâkadar makamların nazarı dikkatini çekmenizi bilhassa rica e- deriz.” 5 Kanunlar Karşısında: “Boşanmada Çocuk Kime Kalır? Masamın üstünde bir mektup bul. dam, Bu makalemi alâkadar eden kıs. mı şöyle yazılmış: “Kocamla boşan- dık. Dört yaşmda bir kız çocuğumuz var, Mahkeme çocuğu babasma ver- di. Bu ae biçim iş? Çocuk hem kız ve hem deküçük olduğundan anaya düş- mez mi?... Mahkemenin bu kururma nasıl itiraz edeyim?” Boşanmada, her nedense kızço. cuklar, anaya, erkek çocuklar da ba- baya bırakılır, düşüncesini ileri sü- renler çoktur. Bazı kimseler de, yedi yaşına gelmiyen ufakların anasına ve ondan sonra da babasına verileceği. ni zannederler. Halbuki, bu düşümüş tamamen yanlıştır. Çünkü, bizim ka. munda böyle bir madde yoktur. Türk Kanunu Medenisi (148) inci madde- sinde diyor ki: “Boşanma * veya ayrılık vukuunda, hâkim ana ve babayı dinledikten son. ra hakkı velâyetin kullanılmasına ve ana ve baba ile çocuklar arasındaki şahsi münasebetlere dair iktiza cd n tedbirleri ittihaz eyler.” Görülüyor ki ne yaş, ne de kız ve. ya erkek olma, kanunen çocuğun #- na veya babaya bırakılmasma tesir etmez, Hepimiz biliriz ki, bosanma ile ka. rı koculık ortadan kalkar, Bu karı ko» calığın ortadan kalkması, velâyet hak kının kullanılması hususunda bazı © değişikliklere (oyol (açar. Ana gene ana, baba da ge ne babadır. Böyle olmakla be. raber, boşanan karı koca artık ço cuklarına müştereken bakamazlar, Çünkü bir araya gelip beraberce mü. zakere edemezler. Buna imkân yek. tur. Demek oluyor ki, yeni bir vaz. yet ortaya cıkıyor. Çocuklar lzerin- deki velâyet hakkı anaya mı, yoksa babaya mı verilecek? Yani, çocuklar karıda mı, yoksa kocada mı kala . cak? Terbiyeleri ile kim meşgul ola. cak? Hâkim, çocukları hangi tarafım daha iyi terbiye etmesi ve bakması kabil olduğunu takdir eder ve ona göre kararmı verir. Bizim kanunu- muzun gayesi, çocukların ana ve ba. balarmın boşanmalarmdan en az z- rar görmeleridir. Çocukların menfa- ati başta gelir. Ahlâkmın kötülüğü dolayısile fena yola sevketmesi, fena terbiye verme. si ihtimali olan tarafa, tabiidir ki hâ- klin çocuğu veremez, İlk terbiye en esaslı iştir, Ahlâksız bir ana çocuğu. nu ahlâksız yetiştirebilir. Ayyaş bir babanm yanında ise, küçük iğrenç bir hayata ufak yaşında şahit olur. Her iki hal de çocuğun ahlâka fena te. sirler yapabilir. Bu vaziyetlerde hâ- kim çocuğu daha İyi bakabilecek ta- raf hangisi ise ona verir. Fakat bazan da, karı veya koca, gocuklarma ayni derecede ihtimam edebilecek kabiliyette olurlar. Ru va. ziyet karşısında hâkim nasıl karar vermelidir? Hâkim, birçok noktaları gözönünde tutar, Meselâ, çocukların Yaşlarmı, davada hangi tarafın haklı veya kabahatli olduğunu, hattâ her birinin ailesi efradma varmcaya kür dar tetkik eder, Bazı istisnai haller de vardır. Me. selâ, memedeki çocuğu hâkim herhal. de anasma bırakmalıdır. Çünkü, kü. cüğün gerek sıhhat ve gerek bakım noktasından anasma ihtiyacı vardır. Eğer çocuklar birden fazla ise, va- riyete göre, hâkim, bu çocukları bir veya birkaçını babaya ve diğerlerini de anaya verebilir. Çocuk hangi ta. rafa verilmişse, velâyet, (hakkımı yalnız o taraf kullanabilir. Bununla beraber, meselâ çocuklara ait sanat ibtihabı gibi, pek mühim meselelerde, hâkim karı kocanın müşterek reyi İle hareket edilmesine karar verebilir. Fakat şunu da işaret edeyim ki, jsocuk kime verilirse verilsin, diğer taraf onu görebilir. Bir baba veya a- İ mayı çocuğundan hiç bir kuvvet ayı- ramaz. Hâkim kararmda, haftada kaç kere ve ne suretle ana veya babanın yavrusunu ziyaret edebileceğini açık bir Hsan ile bildirir. Bununla bera. ber ahlâksızlığı mahkemede sabit 0- lan baba veya ananm çocuklarını 2i- yaret etmesini hâkim menedebilir, İsmail Kemal ELBİR (stanbul Barosunda Avukat) Sümer Bank Umum Müdürü buraya geliyor İzmirde tetkiklerde bulunmakta 0- lan Sümerbank umumi müdüri B Nurullah Sümer yarın buraya gele « cek, birkaç gin sonra da Karabilke giderek kurulmakta olan demir fab. rikalarımızın inşaat fasliyetini tef. tiş edecektir,