15 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

KUM HATIRALAR ; Tavnshend İki milyon Ingiliz lirası teklir Left mekli ral Hali!, Buyük Harp hatıralarına devam Serek eral Tavnshendin ce » Yadınır şöyle anlattı tup çok kısa yazılmıştı: 52 Generali teslim şartları tes İt etmek üz nimle şahsen “rüşmemizi tekl £ ediyordu. Hemen Dicle üzerinde duran », oruma atladım. Ayni saatte Ge *ral Tavnshend de, kendi moto - Huna binerek ha etmişti. Kararlaştırdığımız. veçhile, Dic- “e Türk ve İngiliz ateş hatları or mda kendisi ile aramızda ilk te Mast yaptık İngiliz Generali ile aramızda ge Ken Zörüşmeler çok meraklı ol » du, In- Tavnshend söze şöyle basladı: — Ka asekri vazifesini Hamile yapmış bir kumandan 0- arak çıktığıma kaniim! Hüküme ancak bir ayltk mu - yordu. Halbuki, ben te #idanberi döğüşüyorum. $ ay zarfında bütün .#Wetlerimi tükettim. Hi 8 ordusunun uğradığı son hezi - Bet üzerine, benim için kurtuluş kine kalmadı, , Hükümetimin be i kurtaracağından, kurtarabilece- “den de ümidi kat'i surette kes » Yapılabilmeşi miimkün. olan « * Varsa, yapmış bulunuyorum! G #neral, bunu söyliyerek sus dn, tu Derin bir düşünceye Miş görünüyordu. Bir müddet e karşılıklı süküt ettik. Niha. Yet İngiliz Gen yeniden söze Wadi. Fakat bu sefer, sesi, esrar. Yanıma biraz — Sizi dinliy Ye mukabelede bulundam. Tavnahend, müşkül vaziyette ka anlarda gö devam etti: — Teklifim şudur... Beş ay sü- muhasarada, aç kalan ve bi- a) düşen ordumu esir etmiyecek kiz. Ben de buna mukabil, har #onuna kadar, emrim altında- mi Türkiyeye karşı si - kullanınıyacağına dair, size na gsm Üzel te e teminat verece - Elimizde top, tüfek ne varsa, Ptinl size terkedeceğim. Ve böy ©e silâhtan tecrit edilmiş asker imle Hindistana geçeceğim. “&er buna muvafakat edecek 0- sanız... G eneral Tavnshend, teklifi - ne benden rasıl bir kargti 4 teceğini daha önce kestirebilmek in, ta, zünü tamamlaması rica et- in Evet.. Şayet buna muvafa- dee tek olursam... giliz generali, kelimelerin ü. ez durarak, benim, içinde bu. duğum vaziyetten başka herhan YAZAN Sardhaddın gi bir vaziyette, bağkalari için bel. ki çok cazip sayılabilecek bir tek - lifte bulu; lin lirası öd Ben, yerimde irkildim, Bu, açık ça bir rüşvet teklifi idi, Fakat muztar bir düşman gener le bir çareye ham etmiye hakkım yoktu. Kendi- sine şu cevab: verdim: — General! Bizim, ne topa, ne de cephaneye i r. Tek lif ettiğiniz parayı da kat'iyyetle reddedeceğimi ta niz! B tim: unları söyledikten sonra Zir ağır sözüme devam et- a uzamıştır. mân Generalim! Har Bu uzayan harp içinde tın-az çok sarsıntılara uğsâmiş ol maması tabüdir. Bu sarsılan mi neviyatı düzeltmek için sizi, kuv. vetlerinizle birlikte esir etmemiz icap ediyor. Beni mazur görece - ğinizi ümit ederim, Fakat şura da emin olmanızı isterim ki: Hakki- nızda son derecede hrmetkârane hareket edilecektir. Plevne kahra- manı Gazi Osman Paşa hakkında Rus Çarı tarafmdan yapılan mi- | safir muamelesini sizin hakka da da tatbik ettirece; General Tavnahend, şaşkınlığını gizlemiye çalışıyordu. Öyle sanı - | rım ki, benden böyle bir cevap a- Iacağını ummamıştı. O gün için, işi kat'i bir ka - rara bağlıyamadan biri - birimizden ayrıldık. Yalnız bu ara» da; kendisine esareti kabul etme- | 7 si İçin ancak 24 saatlik bir mühlet verebileceğimi söylemeyi de unut mamiştım. General Tavnshend nâ mına ertesi günü bir parlmanter zabit geldi ve bana Generalden bir mektup getirdi. General bu mektubunda eski taktikini değiştiriyordu: Benim, bir milyon sterlin lirasını reddettiği- mi gören Tavnshend, belki hükü- metim nânuna böyle bir teklif ya pılırsa, kabul edebileceğim ümi - dine düşmüştü. Mektubunda, yine bu bahse temas ederek, ödemeyi vâ dettiği bir milyon İngiliz lirasını, iki milyon liraya iblâğ ile bu pa- rayı benim vasıtamla Türkiye hü kümeti emrine- ödemeyi teklif e- diyordu. Generalin esaretten kurtulmak için; ortaya attığı bu tekliflere muvafakst edemiyeceğimi *biraz şiddetli bir lisanla kendisine ba - Mİİ İİ A aş, KUPON Numaralı resmin ait olduğu darbımesel No TAN MANDANLA IRIN Kütülemmere tırlatmak icap etti, Ve » muhabereler- vâktim yoktur. Mo konuştuğumuz gibi, sizi eki kuvvetleri esir tindeyim. törde dı ve mi etmek mecbüriy Bunun nasıl ciddi bir zaruretten ileri geldiğini takdir « iz. Her 1 çaresini kabul et - ım. Hükümetim, e cepbanesine, ne ne (Arrası var) ' 750 Liralık Yeni Büyük Müusabakamız Eski Bir Görüşme "TÜRKİYE İLE DOST LARINA KARŞI tinada iken kulağımıza bir Anadolu Cemiyetinin başına Nazırı B. Pesmasoğlu geçmiş, cemiyet yer siiyete hazırlanıyormuş. OLMIYAN 'BİR SİYASET TABİAT KANUN- GELMEKTİR haber eski çalindi: Iktisat bir fa. Bu haber, Yunanistanın her tarafında karşılaştı. »mız hakiki döstlük havağına du, Hele yakın bir dost gözi mız B. Pesmssoğlunur ermiyordü. uygun görünmüyor. yle bakmıya al buna karışmış olması irkiye ile Yunanistan arasında ticaret ve dost. luk münasebetleri kurulmasına büyük bir gayretle çalışan B. Fufasa rastgeldik, Böyle bir cemiyet ku. rulmasının mânası ne olduğ dedi ki unu — İşin teferrüatmıben bilmiyorum. nizde en küçük bir tereddüt kalm B. Pesmasoğlü ile konuşmaktır. Hi ki ziyaretinize memnun olur. . Fufas akşam şu haberi Cemiy Kifisyadaki köşkünde bekliyorm Sabah Neşet Halil Atay ile beri Geniş bir caddeden, güzel (güzel köşkler arasından ilerliyoruz. Ka- yalık yurtlarına sığmıyan Yunar Ular, gemilerile dünyanın dört ta- rafına Y Hindistanda, Amerikada, Avustralya. da çalışmışlar, para kazanmışlar... Fakat bu kayalık yurdun sevgisi- ni ve hasretini hiç unutmamışlar. Günün birinde dışardan taşıdıkla- rı paraların bir kısmiyle burada hayır işleri kurmuşlar, bir kısmı. nı da dünya görmüş insanların zevkiyle güzel güzel köşklere, gü- zel eş! de nesli: İmışlar, Mısırda, erden süren bir refa. Şu resim hangi darbıme sele aittir ? Siz 60 darbımesellik listedebu resmin d. İY İk ei ME darbrmeselini bulup “numarasını © günkü kuponun (darbımesel numarası) hanesi. ne yazacaksınız. a e al yn resim numaraları ile darbımesel numaralarını karşılıklı gösteren bir liste yapıp sarih isminiz ve adresinizle ve mümkünse bir e 20 Nisana kadar idarehanemizde © bürosuna göndereceksiniz. de fotoğrm | TNasreddin Hoca müsabakaları için gönderilmiş eski fotoğ» “rafların muteber olmadığımı Se Şenkan İetoğta ğa si muvafık olacağını hatırlatırız.) Knk sorduk. B, getirdi reisi bizi ertesi sabah saat .onda Fufas Fakat içi, a en doğrusu şüphe yoktur Anadolu ber yola çıktık. hin verdiği alışıklık ve ze bir hayat esl geçir B. Pesmasoğlunun Kifisyadaki evi.bu sınıf evlerin en “iyilerinden Güzel bir bahçe... İptidadan mi almiş Liyor zce güzel bir yazı tiriyor. Burada A met İnönünün el yazık resimleri €n hürmetli köşelere Avrupanın meşhur ac bir çok resimleri daha varlarda sıra sıra cic güzel t edilmiş dosya larr., konulmuş. ik dolap. 60 darbımesej| 1 — Aç tavuk kendini arpa ambarında sanır ? — Ak ekçe kara gün içindir 3 — Anlıyana sivrisinek saz, anlamıyana davul surna az 4 — Au alan Üsküdar geçti $ — Balık baytan kokar $ — Bal tutan parmak yalar, 7 — Bedava sirke buldan tatlıdır. 8 — Beş parmak bu olmaz. 9 — Bir vitam ot deveye hendek arlatır 10 — Bülbülün çektiği dil belâsıdır 3) — Dalmasını bilmiyen ördek başını bırakıp kıçmdan dalar 12 — Damdan düşen halden bilir. 13 — Davulun sesi uzaktan boş gelir. 14 — Demir tavında gerek 15 — Denize düyen yılana sarllır 16 — Doğru söyliyeni dokuz köyden kovarla, 17 — El elden üstündür 18 — Eski tarak eski tag 19 — Evdeki pazar çarşıya uymaz. 20 — Eyreti ata binen çabuk iner. 31 — Gülme komauna gelir başına — Gülümü seven dikenin: de sever. — Hamama giren terler — Her horoz kendi çoplüğünde öter — Her gün papas pilâv yemez. — Her koyun kendi bacağından asılır — Horoz ölür gozü çoplükte kalır — Horoz çok olan yerde sabah ge, olur. — İh ürür. kervan yürür. — İle dalaşmadan, çalışı dolaşmak evlâdır Kel başı şimşir tarak. — Kendi düşen ağlamaz. — Keskin sirke kabına rarar, — Koyun bulunmıyan verde Abdürrahman Çelebi derler — Mahkeme kadıya mülk olmaz. — Mart içeri, pire dışa. — Minareyi çalan krlıfmı hazırlar, — Mızrak çuvala sığmaz. — Mum dibine ışık vermez. — Öfke le kalkan zararla oturur. — Parayı veren düdüğü çalar İ keçiye — Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. — Sel gider, kum kalır — Serceye çubuk beredir 5 — Su testisi su yolunda kırılır, — Süren ağar yanan yoğurdu #fliye rek yer — Taş yerinde ağırdır. — Tencere yuvarlanmış, kapağın bul | muş. iyi kıran da bir. wa getiren de, Tilkinin dönüp dolaşıp gideceği yer kürkçü dükkânıdir. Ummadık taş baş yarar Ürümesini bilmiyen it sürüye kur eririr — Üzlümünü ye de bağını sorma, — Üzüm üzüme baka baka kararır — Yalancmın mumo yatsıya kadar yanar. Yapı taşı yapıdan kalmaz. at yemini artırır — Yavaş atın tekmesi sek olur. Zensinin paranı rüğürdün çenesin. yorar, — Züğürt olap düsünmekten, uyar) olup kaşmmak evlide, ATİNA RÖPORTAJLARI: 8 Iktısat Nazırile Yazan: Ahmet Emin Yalman B. Pesmasoğlu evinin bahçesinde eşi ile beraber B Pesmasoğ'lu zarif, terbi- yeli, dünya görmüş bir zat. Bizi güler yüzle karşıladı. Kahvelerimizi içtik, öteden beri den konuştuk. Söz derhal Atatür- ke intikal etti. Bize Atatürk hak. kında yazılarını havi gaze! verdi. Yunan İktisat Nazırı sıfat- le Ankarada bulunduğu sırada 4 tatlirkün el yazısiyle yazılmış oli rak aldığı bir mektubu göst Bu çok samimi satırların kopyesi. ni almak istedik, Ev sahibi; husu- si bir mektubun neşrine hakkı ve salâhiyeti ol 1 nezaketle an lattı Biraz da ismi üzerine konuştuk. “Oğlu,, diye biten isminin mânası- nı anlamıya merak ediyorduk. Ss wallerimize aldığımız — ce vaplara göre babası son padişahlardan birinin (Mecit mi, Aziz mi hatırımda kalmadı) kınlarından imiş. Bir aralık nadığı miş. Adı Pe orada baş- ka isimlere benzesin diya sonuna Hâve etmişler. Pesmas. nm en yaman İş üni biri demek olan Kayseride at ve İş tecrübesi toplamış. Bunu o toprakta doğan. ne çikarmak elbette fakat Pesmasoğ- istidadı herhalde .büyük. Mısıra gitmiş. Büyük bir ser Sonra Atina Ban- tısadi ha. lar mertebe mümkün değil lunun müş vet kazanmış. kası kurmuş, Yuna yatında büyük roller oynamış. Fa kat eski yurt ta hiç Ohatırından çıkmamış. Akrabası İzmirde yer- leşmiş, senede iki defa onları gör. miye gidermiş. 890 senesinde Anadolu miyeli isminde bir kurmuş, Bu cem! iyeden Yunanis tana hicret edenlere yardım eder ve Anadoludaki hayır işleri için para toplarmış. Babasmın vefatın. da B. Pesmasoğlunu cemiyetin re- isliğine geçirmişler. Fakat cemiye tin asıl teşekkül sebebi ortadan kalkmış, Anadoludaki hayır işleri için Yunanlstandan toplanacak yardıma ihtiyaç yok. Ortada yeni bir hakikat var ki oda Türk — Yunan dostluğu ve yakmlığı... A. nadoluda doğan Yunanlıları bu dostluğun birleştirici bir bağı mev kiinde bul urmak ve aradaki .kaları çoğaltmak maksadile ce- yete yeni bir faaliyet sahası ha, atmış, py“ ki: — Fikir iyi hoş, fakat iki memleketi yakmlaştırmak için bu kadar hassasiyetle ve sevgi İle ça lışmak istiyen bir cemiyetin (A- nadolu) ismini taşıması acaba su. itefehhlim uyandırmaz mı? Yu- nan dostluğunu korumak makss, diyle bizim mübadillerimiz bir & miyet kursalar, adma da Tsalya, Girit veya Makedonya deseler tat, $iz bir tesir yapmaz mı? (Arkası Sa. 10 Si, 3 te) Ce cemiyet