15 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

Rum Vatandaş Şöyle Soruyor: Patrikhanenın matem alâmeti gibi kapalı duran kapısı: Ne zaman ”Rum Patrikhanesi fahri bir unvandır. n fahri müşavirliğin ifa edilmesi tabiidir. Açık mektubun aşağıya yazıyoruz; Çok saygı değer Rum Patriği Bay Veniyamin ve muhterem Sinot aza. larina; Malümu ruhanileridir ki bütün dünya değiştiği gibi Türkiyede de tahtlar yıkılmış, Sultanlar koğulmuş. yerine Cümhuriyet idaresi gelerek memleketimizde her şey değişmiş tir. Değişmiyen yalnız bir çey kal mıştır ki o da patrikhane ve onun imtfyazlı zamannıdd yapılmış. İdare. sine ait nizamnameyi bu açık mektubumda (Oopatrikhane için vereceğim fikir ve malümat kim- senin bugüne kadar hatırma gelmiyen ve fakat yapılması patrikhane ve İs- tanbul rumları için faydalı ve elzem ve hattâ bir vazife olan yeni bir ie- ranta dairdir. Malümu ruhanileridir ki patrikhanenin mevcut Üç kapısın. dan birisi, eski sultanlar tarafım. dan haksız olarak asılmış olan palrik Grigoriyosun asıldığı kapı üzeri. ne resmi konarak sultanların zul müne ve duyulan mateme bir alâmet diye kapatılmış idi. Senelerdenberi kapalı bulunan bu kapılar bugün de büyük bir taassupla kapalı tutulmak- tadır. Soruyorum ve dajma soraca- ğım: Bu doğru mudur? Çünkü yeni vaziyet zulmün yerine adaleti ve ma- temin yerine de süruru kaim etmiş- tir. Artık meydanda alâmeti zulüm, ve alâmeti matem kalmamıştır. Bu- nu izsh edeceğinden dikkatle okuma. Bizi rica ederim: Malümu ruhanileridir ki Sultan. lar zamanmda Türkiyede yaşıyan İstanbul rumlarma, patriklere ve despotlara bile zimmi ve reaya deni. lirdi. Nüfuslarında, Şer'iye ilâmle- rında ve sizlere o zaman verilmesi âdet olan fermanlarda bile Yuagim nam zimmi, resyadan Vasil diye yazı. hıdır. Türk vatandaşlık hakkı kati- yen verilmezdi, Tamam altı yüz 88- nedenberi İstanbul Rumlarının alın- larma zimmi ve reaya gibi siyah ya- bancı damgası vurulmuştu. Bu ess* ret ve yabancılık, zincirleri senelerce ayaklarımıza takılmış olduğundan tarafınızdan mecburi taşmmakta idi. Altı yüz sene sonra imdadımıza ye- tişen bu vatanın doğurduğu aslan yürekli büyük halâskârımız Atatürk Patrik Grigoriyosu asan o sultanları memleketten koğulduktan sonra bü- tün İstanbul rumlarının ayaklarma vurulmuş olan zimmilik ve reayalık gibi yabancılık zincirlerini kırıp ata. rak ve alımlarma vurulmuş olan bu kara damgaları silip çıkararak siz- lere ve bütün İstanbul Rumlarma da Türk vatandaşlığı yüksek şere- fini vermekle büyük Atatürk pat rikhanenin ve İstanbul Rumlarmın bususi bir halâskârı, başkaca bir kurtarıcısı olmuştur. Grig asan sultanlar memle- esas fıkralarmı hukuk müşaviri ve eski Adliye mü- fettişi Tiriyandafilos Kaya,, imzasile Patrikhaneye hitaben yazıl mış bir açık mektup aldık. Bay Tiriyandafilos mektubunda evve- lâ anlatıyor ki fahri hukuk müşavirliği kendi münasip gördüğü Çünkü Patrikhanenin ücretli bir hukuk müşaviri açılacak ? bütün Rum avukatlar tarafından Malatyada Sürülen Sahte lira'ar Kalpozan ibrahimin yaptığı sahte lira ile hakikisi Darende — İbrahim isminde birisi nin yeni liralıkları taklit ederek Ma- TAN Atina Röportajların - dan Mabaat Eski iktısat Nazırile bir Görüşme (Başı 7 incide) — Maksadımız o kadar temiz ve saftır ki hatıra böyle bir tereddüt gelebileceğini hiç düşünmedik. İ- kazmıza teşekkilr ederim. Cemi. yete suitefehhüm uyandırmıyacak bir isim aramayı iş edineceğim. Sizinle açık konuşayım: Ben candan Balkanlıyım. Hiç birimiz tek başımıza tam bir istiklâl için- de yaşıyamayız. Zayıf düşeriz. Hep bir.srada muazzam bir kuv. vet oluruz, Bir Balkan Birliği ku- rulmazdan çok zaman evvel ben bu kat'i kanaati muhafaza ediyor dum. Bilhasa iktısaden tek başına inkişaf etmemiz imkânsızdır. Bu takdirde yabancı devletlerden bi. rinin yedeğine düşmek ve onlerm arzu ettiği İstikamette yol slmak tinde kalırız. İçimizde ye, tek başina kalmıya bin- nisbe en mü mevkidedir. Fa. kat Balkan Birliği onun için de bir kuvvet kaynağıdır. ence Balkan Birliği ancak bir adımdır. Bütün “Bal kankılar, milli bakımdan tam mü. savatı muhafaza ederek ve bir ne vi federasyon esası kurarak bü. yük bir devlet halini almıya doğru gideceklerdir. Varlığımızı ve be kamızı korumak ve inkişafımızı te min etmek yüklerini ancak böyle. ce elbirliği ile taşıyabiliriz. Adalar denizinin sahillerini iş- gal eden Türkiye ve Yunanistan Balkan çerçevesi içinde bir iktıs; di kül teşkil ederler. Tabiat bu iki memleket ve milleti beraber yaşa- mıya ve çalışmıya mahküm etmiş- tir. Her ne zamen İki taraftan bi, ri bu hakikati unutmuşsa ve tabi- atin hilâfına gitmiye kalkışmışsı cezasını çekmiştir. Nesillerce ikti. sadi hayatımız o kadar girift bir sekli takip etmiştir ki Balkan har. Binde iki ordu çarpışırken iki taraf arasındaki iktısadi faaliyet âdeta norma) şekilde devam etmiştir. İs. tanbuldaki Atina Bankasmın harp zamanındaki müsmelelerine alt çeklerini bir hatıra diye saklıyo- rum. nadoluyu istilâya o gitmek | A en büyük hatamızdı. Bun. dan dolayı Venizelosun eleyhine | döndüm. Kanaatim dolayısiyle iki defa ölüme mahküm oldum. Hiç latyada piyasaya sürerken yakalın- | dığını yazmıştık. 150 kalp lira döken bu sahtekâr hakkındaki kanuni mu- | amele devam etmektedir. Piyasaya | sürdüğü paralar kâmilen toplattırıl- mıştır. Muhabirimizin gönderdiği yu karıdaki resim, İbrahimin kalp pa-| rası ile hakiki bir lirayı yan yana| gösteriyor. Çöp Meselesi İstanbulda bir mlddettenberi bazı | sıhhat meseleleri üzerinde tetkikat yapan hıfzıssıhha umum müdürü A #ım, Ankaraya dönmüştür. Asım, bu rağaki tetkikleri sırasında çöp İşini İde İncelemiş ve bir rapor hazırlamış. İtir. | | Zabıta Bir Kadın Hakkında Tahkikat Yapıyor Balatta Bereket sokağında 12 nu. maralı evde oturan Anna, eski ve kir i bir yorgandan bayrak yapmış, bu. nu evin balkonuna asmıştır. Zabıta tahkikat yapmaktadır. yerine hak ve adalet kalm olmuştur. | İÖyle oluncâ kapalı kapının artık zulüm ve matem alâmeti makamımda | kapalı olarak muhafazasına lüzum| İve mahal kalır mı? Mademki kalmaz o halde büyük namları anilirken dün yada eğilmiyen baş ve çarpmıyan kalb kalmamış olan Atatürkün bu balâskârlığına karşı bütün İstanbul Rumları namma minnet ve şükran borçlarını öğiyebilmek, mazi İle 2 lâkasmı kestiğini isbat edebilmek için patrikhane bugün hâlâ kapalı tutulmakta olan Patrik Grigoriyo. sun asıldığı kapıyı hemen açmalıdır. Bu tabii tedbirin hemen almması ümit ve intizarile muhterem elleri- .napistanı zivaretimizin en kıv. bir tesir, ümül, tabiatin kanunları- nın emrettiği istikamete bu kadar aykırı bir gidişi bana kabul ettire. mezdi. Bugünkü Başvekli General Metaksas ta Anadolu harbine kar- şt ayni kanaati hararetle muhafa. za etmiştir. Ben Balkan harbinde de, Anadolu harbinde de askerlik ettim: Balkan harbinde yurt na - mina severek dövüştüm. Anadolu harbinde bunu Yapamadım. Yunanistanda bir çok meseleler münakaşa mevzuu olabilir, Fakat Türkiye ile dostluk ve iş birliği meselesini münakaşaya lüzum du. yan hiç kimse yoktur. Bütün mil- let bu hakikati tâ esasından kav. ramakta müttefiktir. Bugünkü Yunanistanda “büyük fikir, sulh- tür ve Türkiye ile dostluktur. aşmda bulunduğum cemi . yetin maksadı, maziyi tas. fiye ve nazari dostluğu kızıştır - mak değildir. Aramızda kurulmuş bir halde müşterek bir medeniyet, müşterek alâkalar (o bulunduğunu ve tam bir iş birliği coğrafi vazi, yetin zaruretinden doğduğunu an- latmak ve duyurmaktır. Cemiyet toplantısındaki ilk konfetansımın mevzuu bu olacaktır. B. Pesmasoğlu ile saatlerce tat. lı tatlı konuştuk. Uzaktan uzağa durunca araya ne kadar kolayca guitefehhlimler girebileceğini, top- lantımıza saik olan hâdise de gös. termişti. Iki memleketin her sinif halkı arasında temasların çoğa) - masındaki faydalarda hepimiz it. tifak ettik. Talebe mübadelesini, turizın kolaylıklarını, ber nevi mes- lekdaşlar arasında toplantıların çoğalmasını ve sıklaşmasmı çok arzuya lâyık tedbirler diye tölâk. ki ettik. B. Pesmasoğlunun evinde mi- nakaşa İle geçirdiğimiz saatler Yu Paraşüçü gençler anlatıyor! Dünkü bayramda (Başı 6 meida) onuşmamı heniz bitirmiştim ki, mülzike İstiklâl marşma başladı. Halk; tepeden ttmağa ka- dar heyecan kesilerek, derin bir saygı içinde marşı dinliyordu. arerilerden Hâzımi kürsüde gördük, O halkın coğkunluğu artı- Türkkuşu! sesleri gı Nihayet, ilk havalandı. Pi motörlünün yyare; mör, önde giden, yürüyüşüne adımını ya çalışan bir tayyare yav rusu gibiydi. Havada taklalar ata- rak, arada bir süzülerek, sağa sola tatlı yalpalar vurarak uçuyordu. dan sonra, öteki tayyare- ler de havalandılar. Ve ni- hayet sıra, paraşüt atlamalarına geldi, Tik olarak Bayan Yıldızın paraşütü, beyaz bir kelebek gibi, bin metreye yakın bir irtifadan sü- züle süzüle inmiye başladı. Onun arkasından, er'tek tayyare. ci arkadaşları da birer birer indi- ler. Tkinel inen Hüseyin Uçar, hava. da biraz fazla kaldı. Çünkü o sr. rada küvvelli VE FİZZİr esmekley di. Paraslit, hıp'ukta yalpaya tu nuş bir gemi gibi, bata çıka ini- recl Hikmet te pa- en atladıktan sonre, plânörler yeniden ucuşa başladıl ur. Nihavet, cift motörlü ir tay yareden üç tayyareci Ali, Ferit ve Tevfik. ücü birden marastitle yere atladılar Ve tören bu suretle sona ermiş oldu. ök Garpmisakıiçin (Başı İ incide) layı noktai nazar teatilerinde bu lunmak İmkânmu selbetmemektedir. Fena karşılanmış Paris, 14 (A.A.) — Garp paktı me- selesi hakkımda gazeteler uzun tef- rde bülunmiya devam etmekte - nm yüksek hakemidir. Söylendiğine göre, Avrupa, emin ellerde bulunu- yor. Fakat Paris ve Londrada muka- bil proje, menfi surette karşılanmış- tır. Yani bu proje kabul edilmemiştir. Almanyayı kendi tasavvurlarını mey- dana çıkarmıya mecbur elmek #İYa-| seti terkedilmemiştir.,, Övr gazetesi, Fransa hariciye neza- retinin, Alman cevabımı menfi bir ge- kilde karşıladığını kaydettikten son- ra bu cevabın nazik bir lisanla kale- me âlmmış olduğunu tasdik eylemek- tedir, Giresun Gençlerinin Temsilleri Giresün, (TAN) — Halkevini yıl- dönümü münasebetiyle temsil gubesi gençleri “Ana,. piyesini üç defa oy- namışlardı Yorulmaz bir gayretle çalışan genç ler, şimdiye kadar “Ana,, dan başka “Hedef, Belkıs, Akm, Himmetin oğ- lu, eserlerini de sahneye “oymuş ve mauvaffakıyet kazanmışlardır. —ı metli hatıralarından biridir. Ev sahibine teşekkür ettik ve Yuna. nistanm bu geniş görüşlü devlet adamiyle görüşmekten ileri gelen samimi memnuniyetimizi ifade € * derek ayrıldık. ar # Türkkuşunun genç planörcilerinden İki facia iki ölümle neticelendi (Başı 1 incide) İki bacağmı kesmiş, Sabahaddin he. men hastaneye kaldırılmış, fakat bi. raz sonra ölmüştür. İkinci faciaya gelince; onu da göy. le öğrendik: Dün sabah saat on buçukta Şeh | zadebaşnda Ferah sineması önünde yine bir tramvay kazası olmuş, 11 yaşmda bir çocuk tramvay altımda kalarak iki bacağını kaybettikten sonra ölmüştür Edirnekapıda Stıltan Sarmaşık 80. evde oturan kağında 43 numaralı Veli oğlu Kasım, dün sabah kendi sinden bir yaş büyük olan kardeşi ile evden çıkmışlar ve yolda muhtelif tramvaylara atlayıp inmek suretiyle Şehzadebaşma kadar gelmişlerdir. Şehzadebaşımda 603 numarası vat. man Kâmilin idare ettiği tramvay a. rTebasmm arkasmdaki toparlanmıya vakit bulamadan, rö morkun altına yuvarlanmış, teker lekler iki bacağı Üzerinden geçerek paraçelanmış, ezilmiş ve kesilmiştir. Caddedeki halkin feryadı Üzerine hâdiseden haberdar olen vatman, 8. | rabayı durdurmuştur. İfade veremi yecek kadar bitap olen çocuk, sıhhi imdat otomobiliyle Cerrahpaşa has tanesine kaldırılmış ise de biraz son-| ra ölmüştür. Hadisenin muş, vatman Kâmille her iki araba nm biletçisi zannaltına alınmıştır. Hâdisenin şahitleri tesbit edilmiş. tr. Bugün vak'a yerinde belediye fen mühendisleriyle şahitlerin huzu runda bir keşif yaptırılacaktır. Ölen çocuğun annesinin de, babası. nm da hapishanede bulundukları an. | laşılmıştır. Polis, romork biletçisinin | çocuğu aşağıya atlamıya mecbur e dip etmediğini araştırmış, şahitlerin biletçinin kaza es. ifadelerine göre, nasmda İçeride yolculara bilet ver mekle meşgul olduğunu tesbit etmiş. Hâdisenin suçluları bugün bel. tir. li olacaktır. römorka #0l taraftan atlayan Kasım, karşıdan bir araban geldiğini görmüş ve iki w- raba arasında sıkışıp ezilmemek için kendisini yere atmıştır. Çocuk, henüz tahkikatiyle nöbetçi müddeimumisi Fehmi meşgul Ol. s.o BAŞMAKALEDEN MABAT Aklı Kullanmak Modası ! (Başı 1 i pe” rafından görebilen bir tek kisYe,*” | sadüf ederseniz çok hayret | Efendice mücadele Ss pordan maksat, hayat MÜ İmeği, lesinde biribirine ilem a, efendice o hareket ©... talihsizlik dakikasında talihli? bağlamamağı, kaybetmek tee ne mukavemet etmeği öğren İyi sporcu, bir mücadele kat... | tarafta kalmea, bir saniye İsi lığma kasteder gibi çarpıştığı yer” nı elini candan bir sevgi ile 8” gd bilen ve ihtilâfı vaziyeti kars” li kinin lehine tefsir “ederek Sf “Sen haklirm!., diyebilen sâAmd? Bu ölçüyü gözönünde tutar İdeki spor hayatma bakalım. DE» dudan, kinden, husumetten basi görürüz”. yi Fakat hiç olmazsa spor aJâk8* yanmıştır. Düşe kalka ha ğ Iculuğa doğru gideceğiz. Hayst o nunu daha yüksek usullerle, Gİ gi fendice bir surette oynamağs gidişin çok faydası olacaktır. Sun'i teneffüs yolu || akat fikri durgunluk v€ eri? mi hayatm müsbet ifl | lâkasızlık karşısmda da seyi ygs İ mamak, âdeta biraz suni tep, yoliyle cereyan ve hareket yani mak lâzimdır. o Memlekette #poru diye bir cereyan açmağâ Suk makla birdenbire mucizeler taht i edeceğini iddia edecek değiliğ- vi hiç olmazsa, Anglosakson m lerinde nefse hâkimiyeti, ber# hareketlerde eibgü birini” hürmeti öğreten ve hayat müe sini daha yüksek ve verimli “ siyeye çıkarmıya hizmet eden mil hayatımıza sokulmuş olacakti”, Doktor İbrahim Temonun 5, sporuna tahalg ettiği iki kupa Vİ. tesiyle bu bahsi ortaya gunci p taraftan alâka ve teşvik gördük” kadarını beklemiğörüuk. Hem hS ettik, hem de ümlde düştük ve *aye dik. Demek ki ortalıkta fikri gunluğa nihayet vermek hus hassasiyet ve #| vardır. Demek ki fikri kullanmak, işletmek, mü şanın zevkini duymak arzu basmı duyanlar hiç eksik değin Dimağ pek garip bir âlemdir “., gunluk karşısında taş kesilecek « , recede hareketsizliğe düşebilir. ç, kat, yolunda, usulünde, disiplini öp kir münakaşaları, umulmaz ÖSÜ, umumi alâka ve uyanıklık doğur! lir, Fikrin, fikir doğurması ve elde edilecek mülsbet verime yoktur » Ahmet Emin YALMANI Trabzonda Bir Hastan* Yaptırılıyor Ankara, 14 (TAN) — 250 yataklı bir hastane yaptır tr, Sıhhiye Vekâleti, bu © bir milyon 200 bin lira ayr Amerika İle Almanya Ares” daki Son Hüdiseler Berlin, 14 (A.A) — Ame gazetecisi Smolar hakkında Ane? yadan ihraç kararı, Ameriks> ii nin ciddi teşebbüsleri üzerin” marta kadar tehir edilmiştir. Samsun Muailimle'” e Sıvasa Gide va Srvas, (TAN) — Kurban bs” nı Samsunda geçirmiş olan sel w” alimleri, Samsunlu meslekdi buraya davet etmişlerdir. Mi Haber aldığıma göre Samsun ilimleri 23 nisan bayramında geleceklerdir. Mürefte Gaziköy Oku” Talebesinin Yardımla” ge” Mürefte, (TAN) — Gazi KÖY” talebesi, iki ay İçinde # da topladıkları 750 kuruşu a | miyeti umum! merkezine, 500 Ki da Tayyare cemiyeti umwmi ne göndermislerdir. a9 * e Bİ değil” Tee sa i