19 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

2 MI KUMANDANLA RİN HATIRALAR | istiklâl Savaşının içinden Sayfalar O" hava çok sisli idi, Dur madan yağmur yağıyor - a Kadiri halkı, kahvelere top. Miş; Mamuk sğa kolundan ha- Yirir bir haber alabilir miyiz, diye merak ve'heyecan içinde bekleşi- Yorlardı © gece, hemen hiçbirimiz uyu - Madık, Ermeni çetesinin, ani bir baskın yapması ihtimali kuvvetli i. Kasabada eli lâ tutanlar, sa . günü de yle endişe ile bim Ortalık ka aşlamış bi Sokak başları. dâ, biribir eriyle leşen vatan . daşlar göze çarpı. Yordu © günkü vazi Yete göre endişe - ler, hiç te â Hyan'm, yersiz Göğdere - yannda bin kadar, gözü kani haydut bu lunduğu © mevsuk darak Öğrenilmiş. Ermeni millici nin intikam kır baciyle— sinirleri Gcrginleşen bu kuvvetli çete, Ka. dirliye bir girecek canlı mahlük bırakmıyacak, hep Sini kitir kıtır. doğrıyacaktı. İsti. yz bir gece daha geçireceklerini Yüirerek” halk; viror ikişer hah Yeltrden çıkıyor, evlerinin yolunu tutuyorlardı. İşte tam bu sırada, kaldırımlardan şimşekler çıkaran ai nal sesi duyuldu . enç bir süvari, dolu dizgin. kasabaya giriyordu. Çoluk Rok evlerinden dışarı fırladılar, « her halde ya müjdeli bir ha bar getiriyor, yahut bir tehlikeyi bildirmek için geliyordu. Bir dekika sonra, süvarinin et. Yaf, meraklılarla doldu. Herkes, amk ağı kolundan haber soru Yordu. Süvari nefes nefese müjde. — Düşmanı büyük bozguna uğ. Tattık?, Bu sevinçli haber, Kadirlinin kö- Be bucağına hemen yayıldı . Halk, sokaklara dökülmüş, Ma- Huk ağa kolunun kazandığı bu Müzafferiyeti biribirine müjdeli - Yordu. Biraz sonra alınan tafsi. lâta göre, düşman şu suretle boz- Buna uğaratılmıştı: Mamuk ağa kolu 40 atlı ile ke - BİT yaparken sis birdenbire bastı - Tr. Öyle kt, atlılar önlerini göre- Miyerek oldukları yerde kalırlar. te tam bu sıradar perde perde lmlaşan sis tabakalarınm arka. andan birtakım konuşmalar du- | Yarlar , Kulak verince, bu konuşmaların | 5 diliyle yapıldığını, sesin de 3 yakınlarından geldiğini anlar- M larını etrafıma toplar; kısa bir müzakereden sonra, sesleri duyulan kimselerin Göğdereliyan Setesinin adamları olması çok Mühtemel görülür, İcap eden ted. irler almarak, çete üzerine ani bir amuk ağn, derhal, arkadaş km yapılmasma karar verilir. Mamuk ağa ile at üstünde bulu- han &irk arkadaşı, aslanlar gibi | Cöğlereliyan çetesi üzerine saldı. | Trlar. Ermeni çete efradı, meğer - *€ Yollarmı şaşırarak, bir bataklı. düşmüşler, Yolu bulabilmek İçin, sisin açılmasını beklerlermiş. Mamuk ağanm kırk atlı ile yaptığı İsarruz, Ermeni çete için hiç YAZAN: Salâhattin Güngör Kadirliye saldiran haydutlar teker teker kılıçtan geçirilmiştir dar müthiş bir telişa k ki, derhal aralarında panik başla. mpi Önler m böyle bağıra ee gören çete elebaşısı K n, elinde kılıcı ile, kü. fürler ederek firarilerin yolunu arı e teş. Kesmiye, mukavem: vik etmiye çalışırmış. Fakat, de gete düşen çeteyi etmek & türlü Kabil olamamış 28, Göğdereliyan çetesi, yarım saat içinde darmadağın olmuş. Ele ge- çirilebilenleri Mamuk ağanın ce - sur atlıları tarafmdan &ılıçtan ge. girilmiş, geri kalanlar da per bir vaziyette şuraya Buraya kaçıp kurtulmuşlar!, Kadirli halkı, bu tafsilâtı da a. Imca, neş'esinden kabma sığamaz hale gelmişti Kırk atlınm bin kişilik bir çete. ye saldırıp, onları, kaçırmıya mec. bur etmesi, ancak Türk tarihleri . nin kaydedebileceği hâdiselerden. dir Mamük ağa ko- vetli. düşman çe- tesine karşı elde ettiği muva yet, milli Kuvvet. | fedakârlık ispat eden ye vesika idi Andrinde bu. unduğum #iralar. da bazı haydutluk ve yol kesicilik vakalarından ba. na sik sik Şikâ e? Bir gün bunları yapanların kimler ederlerdi, olduğunu Sordum. Birkaç isim say. dılar: Memicioğ. lu, Kendininoğlu ve daha bir arka. daşı... Yol kesenlerle, karşı karşıya ge- çip konuşmak İs tediğimi söyledim. Onlart, vatan hizmetine tahrik ede. bileceğimi umuyordum Haber gönderdim. Geldiler... Bu şakrlere anlgyabilecekleri bir dil. ek, dedim ki : — Siz gözü pek, cesur insanlar - p silâhlarmız da . Vatandaş mallarma niçin el uzatırsmız.. Fedakârlık, asıl böyle ardadır. Kozan rasında düşmanın cephane kollari wzr vızır gidip geliyotlar. Siz bunlar serbestçe hakledilmesine niz?. (Arkası var) © Haçin a. müsaade etmemel Sabık ingiliz Kralının aylığı mesele oldu Londra gazetelerini en çok meşgul eden meselelerden bici sabık Kral Sekizinci Edvarda maaş bağlamak meselesidir. İngilterede âdet, yeni bir kral tahta oturunca, onun muhassasat meselesi ile meşgul olacak bir heyetin faaliyete geçmesidir. Yalniz bu heyetin teşekkül etmesi ve çalışması için yapılacak iş, kralm süsat bağlanması için Avam Kam rasına bir tezkere yazmasıdır. İn; tere hükümeti. bu faaliyete girişme- den evvel, efkârı umumiyey mak Jüzümünu hissetmiştir. sabık krala, Dük dö Vindsora maaş teklif olunduğu takdirde bunun hü - kümete karşı bir hareketin vuk sebep olmasmdan O korkulmaktadır. Bu yüzden hlkümet efkârı umum. ile dalmi temas halinde bulunuyor ve Dük dö Vindsor hakkında ne dü- şüntldüğünü tahkik ediyor. Londra güzetele en mutedil - lerine göre, hükümet tarafından ya pılan temaslar ve tetkikler, efkârı u- mumiyenin Vindeora hükümet ta- rafından bir maaş bağlanması &ley - İhinde olduğunu göstermiştir. Hükümet buna ka duğu için meseleyi parlâmentoya tak dim etmekten ve parlimentode bir münakaşa açmaktan Çı kü münakaşanm fazla har kuvvetle muhtemeldir. Fakat bu mesele karşısmda parlâ- una e tle emin ol- yor. Çün- sanli beklenmedik bir hâdise olmuş. Herifler, öyle şaşırmışlar, o ka- mentonun vaziyeti de bu derece basit değildir. Çünkü parlâmentoda Dük dö Yindsör Madam Simpsonla beraber eski krala mans bağlanması le olan kuvvetli gruplar vardır. . Viyana, 18 (A.A.) — Dük de Vind rini hal ve tanzime me Lopdradan sorun mali iş mur avukat Monekton, enzesfeld'e gelmişti TAN İunun bu en kuv. ) uhasara — altnda Madridin bütün ini top gürlemeleri sarsıyor, ve şeh- rin ufkunda daima bombalar pat. yaşıyan gi iyor, Gerçi Madrit yine yaşamaktadır. Fakat bu yaya ş değildir. Her dakika yüze gelen, tehlike. nk için sığmak arıyan yışıdır. Şehir ha. muş, ve büyük harpte felikete uğ- rıyan herhangi şehirden daha çok fazla yıpranmış bulunuyor. Yeni harp vesaiti kullanıldığı takdirde orlalığın neye benzi termek için bundan sahne KülüMAMIZ Han irkaç ay yaşıyanlar, bugün | biribirine karşı homurdiyan devlet ler biribirlerine saldırdıkları tak - dirde işin neye varacağı çok iyi anlıyorlar, Bir zamanlar sevimli olan Madrit, bugün ö binin pençesinde inliyen ve büyük devletler biribirlerine saldırırlarsa neye uğrayacaklarını bütün acılığı teşhir eden zavallı bir şehir - dir. Madrit, bomba ve mermi sağna. Ema uğramış, şehrin sokakları kanlara bulanmış, şehrin bütün bir şehir ölüm ve hara. naları ve parkları enkaz yığını ol- M adritte bir gün geçirmek insanm ya sinirlerini alt. Üs ederek yıkar, yahutderin bir tevekküle uğratır, Şafaktan Ka - ranlığa kadar şehirde sükünet zail or, binalar, mütemadiyen sar. pencereler, camlar, Çatır. füsunkâr şehirdi. 4000 kadem yüksekliği de bir yaylâ üzerinde bulu rin havası daima temiz ve serin dir. Şehirde geçen hayat sen ve Şatır. dı. Gece hâyatı, sabahlara kadar devam ederdi Hele şehrin en geç #natleri, pek meşhurdu. Şimdi, bütün bunlar kayboldu. Akşamları ortalık kara. rr kararmaz, bütün Madrit gfiya uyuklamakta ve günesin ilk wrkla- | riyle beraber uyanmaktadır. Çün- kü düşman tayyarelerinin oğultu- ları, herkesi sabah uykusundan mshru mediyor. RBuzün, Madritte sükfnetten e- ser yoktur. Şehir her dakika mü. dafan ve hücum cürültüleri içinde yaşamakta ve bütlin gün devam ©. den karşılıklı imha faajivetler: ku- lakları sağırlaştırmaktadır. ir sabah güneşin tepelerde doğduğu sırada eviniz - den çıktığınızı farzediniz. Bütün yolların pis, ve yıkmtılarla dolu olduğunu görürsünüz. Çünkü s0. kaklar susuzluk yüzünden süpürül. miyor ve temizlenmiyor. Halk, s0- kakları pisliğine ehemmiyet ver. Yazan: William Corney miyecek Mad pal bir haldedir. £ bir zamanlar, parıl par an .bir şehirdi. « Bugün 40- kaklar paçavralar ve kan lekeleri içindedir. Bir müddet ilerledikten. sonra kurşunlarla delik deşik olmuş bir otomobil ile karşılaşırsmız. Oto. mobilin içindeki adam, belki de fa- sist olmak yüzünden bu âkibete uğramıştır. Y lun bir ke - h ur açıldığını ve etrefinda bir sürü kadm ve ço- cuk cesetlerinin serildiğini görür - sünüz. Bunlar, birdenbire atılan bir bombanm Kurbanlarıdır . Ss shleyir karşılatığınız bu feci manzaralar Ispanya halkmm Karakterini de göster- miye yardım eder. İspan; halkı, bir taraftan cesaretin en yükseği- ni ve bir taraftan korkunun en &- disini gösterir, Meselâ, şehrin te - pesinden #eçen bir tayyare sürü- sünü büylk bir Jükaydi içinde te maşa eden ve bir bombanm tepele. rine düşerek hepsini mahvetmesin- den korkmıyar fsnanyollar, gece- leyin sokağa çıkmaktan korkarlar. M adritliler sabahleyin soka. ğa çıktıkları zaman ük dü. şünceleri gıda tedarikidir. Her s0- kakta yığın yığın kadınlarla ecek dükkânları ö. nünde toplandıkları görünür. Bü tün kadmlarla çocuklar, en zavallı haldedir Bu kalab Halbuki ço ığı ancak, tayyarele- rin şehri ziyaret etmeleri dağıtır. Ve bütün bur kalabalık,en feci şe- raiti haiz olan yeraltı mahzenlerine koşar. Fakat bombaların buralara da işlediği görlilmüştür. Kısa bir zaman önce, bir İtalyan tayyarecisi, başka bir tayyare ile mü- sademe ederek yere o dilşmüş ve şehrin amele mahallesine inmişti. Milislerin tayyareciyi yakalaması- na vakit kalmadan amele, adamı soymuşlar, ayaklarmı bağlamışlar ve otomobile bağlıyarak sürüklemiş- lerdi, Milisler, yetiştikleri zaman, İtalyan hâlâ canlı idi. Fakat insan 0- larak tanınmıyacak hale gelmişti. Şehirde dolaşanlar, bir gece ön - ce kurşuna dizilenlerin cesetleriyle karşılaşırlar. Biraz daha ötede ço- cuklarm askerlik oynadıkları ve Dehşet Beldesi: Madrid taşıdıkları sopaları tüfek gibi kul « landıkları göze çarp Burada harp, herkesin hayatına #arışmış ve adileşmiş bir hâdise » dir. Böyle bir vaziyet içinde kadın ların siperlerde çalışmaları, çok ta- bil bir hâdise oluyor alânsiyadan ye vasıl olur. Ve postaneye, gönderilen er « mühimmat geceleyir rbiye nezaretine, ve e İspan a bankasına yeri e göze en sik çarpan bir hâdize, cenaze alayları « dır. Şehre cenaze şehri demek, hiç te mübalâğa teşkil etmez. Baş ka muharebelerde ölüm hâdisesi halkım gözüne bu derece yakından leri nçoğu harp sah. nesinde gömülür. . Fakat burada ğildir. Burada ölüm ve-ha- vanyanadır. Ve şehre karşı vu- kubulan her taarruz sonunda ölü- lere, cenaze alayları yapılmatkadır. Şehirde yaşayışm son derece aci bir mahiyet alması yüzünden mü. yeti gayri muharipleri, şe- birden çıkarmıya karar vermiş bü» lanuyor. Gayri muharipler, dalma tehlikeye maruz olduktan başka yiyecek, içecek buhranı yüzünden de bir çok defalar müşkül vaziyete uğramışlardır. idafaa heyeti, ancak muharip leri beslemekte ve bunlardan bir vil halka verilmekte « Madrit halkınm, bomba tarraka « ları ihlâl olunn uyku saatler rinde rüyada gördükleri şeylerdir. Ş yapılan bütün teşebbüsler boşâ gitmiştir. Kabili nakil olan herşeyi milisler, komünistler, sindi- kulistler ve sosyalistler alıp götür- müş bulunuyorlar. Dük pal: veya metruk bir haldedir. Hulâsa günler, bomba, mermi, tarrakaleri, mitralyöz gürültüleri, tayyare uğultuları ile g geceleri insan huzura kavuşmayı r, fakat bundan mahr kalıyor. Ve ayni gürültüler devam ediyor Saat sekizde ışıklar sönmelrte « dir. Yalnız mavi boyalı ışıklar yas nık kaldığı için şehir korkunç bir şekil almaktadır. Cepheden gelen sesler, bir ihtiras o yaygarası gibi kalbi donduruyor ve insan yatağı nın içinde yalnız ölümü ve yalnız ü düşünüyor ve ölümle karşı- ehirde iş hayatını idame için Şehrin gündüzü de müthiş, gece si de müthiş! » Bütün bunları gördükten sonra bir Avrupa harbi daha kopacak o- lursa neler vuku bulacağını dü; nüyorum. Böyle bir hâdise v da hiç şüphe yok ki, Madritt ku bulan hâdise bütün başına gelecek, Londralar ler, Parisler ayni hele uğrn Bu düşünceden bulmamasını umuyorlar