16 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

16 Şubat 1937 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

— —: —— GESS İ .2 . 037 TAN Gü"delL Gazete Ak, ASMUHARRIRI AN’hmei Emin YALMAN hi lî hedefi: Haberde, £ rü“e' €r şeyde temiz, dür * Samimi ol ii Baz eai ©| olmak, kariin —. O!mıya çalışmaktır. GÜNUN MESELELERİ ;Mü“emleke Memur- s"""'l Gayreti Düyter V Antakyadaki Fransız r kük “;t.mdke memurları bir türlü ha « | I_.M:.nlamnıı istemiyorlar, ; zeçinm& hükümeti Türkiye ile dost %W Arzusunu gösteriyor . [ Tedeki Fransız murahhas . Küi :ntak" i 3(’; ve İskenderunun İstik. Bu:mlşurdlr. &z buj Tağmen Suriye ve Antakya. Tp Fransız müstemleke me. kâş Orada halkı aldatmak, tahri. Mak, ve istiklâl aleyhinde ha. h Mlunduğunu göstermek arzu. lar _' aaliyetlerine devam ediyor « Bi Ve Gatn sebebi - basittir: Antakya Mi erunda çalışan — Fransız oımekü Memurları orada zengin k“'ldî-h * Çiftlikler edinmişlerdir, ve n“ilan”m Muayyen varidat kay. %k%temın etmişlerdir. Bir müs . —© Nasıl sömürülürse bu me « mü"go hdıl Antakyayı böyle bir sö . MW aline getirmişlerdir. Antak . b““luı._ kenderunun kendi patlâmen- tağ » kendi hükümetine sahip ol . boz ""İ:P-k bütün bu menfaatlerin Ah ve yıkılması demektir. ..n_î':“da akalliyet teskil eden un- Turla, Sadece bu müstemleke me - Tinin aleti olmaktadırlar. tılç"n Tikat Şimdi Cenevrede An. "îlı'ia e'fnk anayasasını tanzim esna - Yapi ârt bulandırmak maksadiyle Ten Naktadır. Fakat Antakyaya gi- büç ÇÖPelmilel heyet hak'kati gör - Ö Çaştmdi cövlemistir. Rundan p Yanmlacak tahrikât Framsa İle | | bir netice veremez. » 6 Âvnemiz SULMÜ Tenizde sulh hareketi günden B ';Wetlenlyur n Akllen':â İngiliz . İtalyan anlaşması İi €ki bulanık havaya bir dur. verdi. l;,”nğ“udan Türkiye - İtalya an . Yade Âkdenizde havanm daha zi- Üm m""'lk bir şekil almasına yar. N,î;:“” Atinada toplanan Balkan YAnsı da, Akdeniz sulhünün sar 'hhlı Ve kuvyetli temellere dayan - İp eden bir hâdise olacak - ıu“luu:"î ve Türkiyenin elbirliğiye m(—h dü'l_vanın en sakin, en teh. Mintakası olmuştur. SN - “hvenın vaziyeti e henüz istikrar bulmı . panya sahilleridir. İs - üttarık boğazıma hâkiın_. Sebeple İspanyanın Akdeniz - eti mühim bir ehemmiyeti İs D Baüya | ='u“n | ee Yada Faşistler mi yerleşe - | 'kv.,h“'“hurlyatçiıer mi? Bu sualin | İlir enizdeki sükün ve hali Tn çe ıhxlltereyo karşı İspanya - yeti mülkiyesini muha - â“%hbukıb“' ettiğini bildirmiştir. İlk Tüyy, / feminatın mânası anlaşılma- Nra Almanya İtalyaya bu huyl Si anladığı mânayı sordu. İ. A 4, “*vabı verdi: P'“"'Ylnm tamamiyeti ancak :“"hku:sm hükümetin kuruluşu ile &n h dür, Cümhuriyetçilerin za. %ı.":“)'lnm mülki tamamiyetini 28 etmesine mânidir . "“Xign M İngiliz İtalyan anlaşma - dlhı fı:“ı:m İtalyanım — İspanyaya ı“:( bdeç asker göndermesi de bunu a| 4 mk::q Pasistlerin muzafferiyeti İn. w:';(rmvwmm menfaatlerini t!ll— Oyabilir. Çünkü Almanya k ly;h;ı:nm Nüfuzu altında bu'unan Ha yç A Talma Almanya va Fran " fohükka tonleti edokilir w"î:;:""'w'ı Akdenizde İsmanva p, henüz halledilmemiş sayıla.| , fan Za BİP Soğukluk havüsr sokmak- TAN H er milletin kendi ekono- mik bakımdan değer- lendirme ve yurdun memba- larını istismar etme derecesi, © milletin hem iktısadi, hem ' siyasi teşkilâtının bir ayna- sıdır. Yurdun ekonomik değerini: 1 — Yurdun iktısadi verimle- ri (yani toprak ve or- man hasılatı, dağ sana- yil enerji istihsalâtı, en- düstri verimleri, deniz ürünleri v. s.) Z— Yurdun henüz istifade edilmiyen iktisadıi mem- baları (yaniboş toprak- lar, işlenilmiyen maden- ler, deniz servetleri, or- manlar v. s.) teşkil eder. Y urdumuzun ekonomik değe. rini bu bakımdan mütalea ettiğimiz zaman görürüz ki, mem- leketimizin bugünkü verimleri ve bunların istismar" derecesi, yurdu- muzun henüz istifade edilmiyen ik tısadi membalarına nazaran çok az dir. Binaenaleyh Türkiye, henüz lâyıkıyle işlenmiyen bir memleket. tir. Bu ciheti bilhassa * toprakları- mızı kullanma, yani memleketimiz topraklarının bu topraklardan isti- fade şekillerine göre taksimi bah. sinde görürüz, Yeni toprak kanununun, içtimat siyasetimizin en başında yer aldığı bir zamanda bu taksim şemasını gözden geçirmek çok faydalı ola- caktır. Topraklarımızdan nasıl faydala- nıyoruz: Türkiyede topraktan İsti - fade şekillerine ait verilen rakam- İar ve nisbetler biribirinden çok farklıdır. Bu farklar yalnız gayri- resmi membaların ve muharrirle. rin yazılarında değil, resmi ma- kamların ve devlet müesseseleri- nin heşrettikleri istatistiklerde de vardır ve bu zıt rakamlar bazan ve hattâ ekseriya ayni makâmlar ta. rafından neşredilir. Hususi mem- balarda ve ecnebiler — tarafından yapılan neşriyattaki rakamlar ise büsbütün biribirinden farklıdır. Bunlara ait çok misaller verebili- riz: Resmif neşriyattaki tehalüflerin ise büsbütün izahı müşküldür. Cüm huriyetin ilk yıllarındanberi veri- len ve hepsi de biribirinden ayrı o- lan bu resmi neşriyat rakamları - nin eski senelere ait olanlarını bir tarafa bırakarak yalnız son iki yı- la ait olan iki tanesini almak ve bunları esas kabul ederek yurdu. müzun topraklarının itifade şekil- | lerine taksimi hakkında bir fikir e- dinmek faydalı olacaktır. Topraklarımızı Nasıl Kullanıyoruz ? Yurdumuzun islemiven kavnakları * gstatistik umum müdürlüğü- ı nün 78 sayılı neşriyatını teş kil eden (Tarım İstatistikleri) nde Türkiye topraklarınm sureti inkı- samı şöyledir: TÜRKİYE TOPRAKLARININ DAĞILIŞI 1934 (hektar olarak) I— Her sene sürülüp ekilen topraklar; 1 — Taneliter.»- 2 — Yetiştirme çayırları v. s, hayvan yiyeceği ürünler. 3 — Öteki ekilişler ve nadas. a — Yeyintilik ekilişler, — Sınai nebatlar. d — Nadas. e — Sair ekilişler, ll — Çayırlar, yaylalar, otlak ve * ralar. 1 — Çayırlar. 2 — Otlak ve yaylaklar. 3 — Mer'alar. ll — Sebze, meyva bahçeleri Zeytinlikler, Bağlar v. s, 1 — Sebze bahçeleri, 2 — Meyva bahçeleri, 38 — Bağlar. 4 — Zeytinhlikler, & — Gülüstanlar, 1V — Ormanlar, V — Ürün gstirmiyen — toprak: lar. Yekün. B u istatistiklere göre Türkiye- de hububat, bakliyat ve sı. nai nebatlar ekimine tahsis edilen saha bütün yurt topraklarının 9. 6.32 sini tutmaktadır. 1927 Zi- rai istatistiklerinde bu nisbet ge 4.86 idi ve 1927 de hububat, bakliyat ve sınai nebatlar zer'iya- tma tahsis ve fiilen mezru saha 43.637.727 dönüm, yahut da yu - varlak hesap 4.000.000 hektardan TOPRAKLARIMIZIN, * İSTİFADE Mesaha Yekün - £ £ ©4 NiSbEeLli 4.096.648 5.37 1.978.077 2.59 379.650 0.49 13.79 357.086 0.46 3.673.992 4.81 5.758 0.07 8.421.001 4.48 2.876.798 377 — 58411 30.031.624 49.86 142.552 018 285.903 0.37 1.45 345.438 0.45 346.532 0.45 315 9.169.859 1202 ' 1202 11.162.367 14.63 14.63 76.273.600 100.00 — 100.00 biraz noksandı. Binaenaleyh son 1934 istatistiği bu bakımdan yurdumuzda ekin sa- haları bakımından bir genişleme- nin mevcudiyetini İşaret etmekte. dir ve bu da, iyi bir neticedir. İkinci resmi istatistik tablosu Tarım Bakanlığınca tertip ve neş- rolunmuştur. Bu istatistik lâvhası- nı da verelim: ŞEKİLLERİNE GÖRE TAKSİMİ * -— —EKm2 — A, Türkiyenin umum genişliği: W Türkiyede ziraate yarayışlı arazi genişliği: 1. Tarla arazisi, 2. Bahçe arazisi 3. Orman arazisi 4. Çayırlık arazi 5. Mera arazisi I. Ziraate yarayışlı olmiyan arazi: 1. Su satıhları 2. Bataklıklar — 3. Dağlık taşlık arazi D (1) Tarla arazisi: 1. Her yıl ziraate tahsis edilen. 2 Ekilmiyerek boş bırakılan 772.340 . Km2 v 200.000 Km2 25.9 20.000 ,, 2.6 100.960 ,, 13.1 240.420 ,, 561.380 31.1 8.434 1.09 1910 / 4 0.15 201.356 ,, 210.960 - 26.06 772.340 — 9,100.0 84.800 Km2 (6 yıllık vasati) 115.200 ,, (2) Çayırlık arazi hakkında tah min yapılmamıştır. 27 — 934 yılları arasında 9 yıl zarfında Türkiyede zira. Ç LW ON U at edilen arazi 540.451.621 dönüm- dür. Bunun 9 yıllık ortalaması Li Yazan: ŞEVKET SÜREYYA AYDEMİR 60.501.800 dönümdür: Buna Ço 40 nadas ilâve edilerek - (24.200.400 1927 de ekilen arazinin umum 1934 , » ” " 1936 ,, 4x * » Şu halde memleketimizde ekilen topraklar mütemadiyen artmakta. dır ve 1936 da ekilen topraklar 1927 ye nazaran bir mislinden faz- la artmıştır. 1927 de ekilen toprak larm umumi yekünu 43.000.000 dö nüm iken bu miktar 1936 hesapla rımna nazaran 84,800 murabba kilo- 1934 hesaplarına nazaran 1936 » » DÖG" A z SŞ 1936 Ki p 1936 " ” Mer'alarla dağlık, taşlık yerlerin heyeti umumiyesi — yurdumuzun Ye 60 kadar yerini almaktadır. Bi- naenaleyh toprağımızdan ekin sa- hası olarak istifade nisbetimiz âZ- dır. Şu halde topraklarımızdan isti- fade işi iki istikamette inkişaf ede- cektir, 1 — Ekilen toprakların verimini arttırmak, « 2 — Mer'alarla dağlık, taşlık â- "//// y 1 — Filen mezru arazi 9 10 2 — İhtiyat ekin » 158 sahası 3 — Bahçe arazisi ,, 2.6 4 — Orman arazisi ,, 181 5— Mera arazisi » BLİ 6 — Su satıhları m; 1100 7 — Bataklıklar » 615 8 — Dağlık taşlık — ,, 26.06 arazi 100.00 AHMEDİYENİN KÂBUSU Semt, Üsküdar. Doğancılar cad . desi. Oradan geçenler “Ahmediye camlini,, bilirler. Medresesiyle, kü . tüpanesiyle, müstakil dersanesiyle, inci gibi sebiliyle ve sebilin yanındaki çeşmesiyle bir araya toplanmış - bir yığın sanat eseri, Ahmedi Salis devrinde tersane e. mini olarak yaşamış bir Ahmet ağa. nn ismini taşır. Kitabesinde 1184 tarihi yazılı. İçine giriniz. Oya gibi işlenmiş / mermerleri görür görmez ne kadar mühim ve güzel bir eserle karşılaştığınızı enlarsınız. — İşlenmiş, musanna bir minberi, yine mermer . den oymalı bir vâz kürsüsü vardır. O vâz kürsüsü ki vaktiyle Ruhül . beyan sahibi Brusavi İsmail Hakkı merhum burada vâzedermiş , * Son derece İç güzelliğini gösteren bu eserin başına gelen hazin macera. yı da şimdi dinleyiniz. Bir manzume halinde yanyana gelmiş, elele tutuş. muş olan bu harikulâde ahengin içi. ne sİnsi sinsi girmiş, devirlerin bina ettiği bir takım ahşap ve çirkin evler ve ilâveler vardır. Bir tarafında fıkaraya yemek da . gıtılan mutfak, bacası olmiyan bir o. cak ki duvarları İiİsten, kurumdan simsiyalı olmuş ve her an bir yangın tehlikesinde.. — Mevcut son cemaat mahallinin o alelâde ahşap kaplama ile örtülmüş kısım., Evler, kapkara, iz ve çarpuk çurpuk evler. . hint donüm) 584,(UZ.ZUÜ dönümdür. 1936 yılıma ait olan bu tablo ile 1934 arasındaki farklar da aşikâr- dir. 1936 da fiilen ekilen tarla ara- zisinin, yani hububat, bakliyat ve nebatı sınaiye ziraatinin memleket topraklarının heyeti umümiyesine nisbeti e 10 kadar tutmaktadır. Eğer bu nisbeti aynen kabul eder- sek şu neticeyi alırız: vatan toprağına nisbeti 9, 4.86 Ş ö » Y 632 Y YAMASIA, m 44 10 metreye, yahut yuvarlak hesap 85.000.000 dönüme çıkmıştir. u halde bugün yürt toprakla- rının “e 10 unu fiilen ekin sa hası, 96 15 ni ihtiyat ekin sahası olarak kullanıyoruz. Mütebaki top- raklarımızın: Va 94 131 i Orman ©/ 2.6 sı Bahçelik 9, 3141 i Mer'a ; Y0 28 i Dağlık, taşlık, bataklıktır. raziden yeniden fütuhat yapmak ve ekin sahasını çoğaltmak. H albuki memleketler terakki ettikçe oralarda ekin saha- sınm ekilmiyen sahaya nisbeti art makta ve bu suretle memleketin bayındırlığı hakiki bir temele da- yanmaktadır. Bu hususta bir fikir vermek için aşağıdaki rakamları verelim: MUHTELİF 10 MEMLEKETTE TOPRAKLARIN İSTİFADE ŞEKİLLERİNE GÖRE TAKSİMİ 1930 — 1931 Çayırlar ve Orman ve Memleketin Tarlalar Mer'alar — Çalılık Diğer arazi Meomuu adı VA Te b 26 Macaristan 60.1 17.9 11.8 10.2 100 Romanya 45.1 137 24,.5 16.1 100 Yugoslavya 28.3 241 31.0 16.6 100 Çekoslovakya 41.6 16.8 32.7 8.9 100 Lehistan g18 G6T UY DA — 1GM 100 Almanya 43.7 17.4 23 * . 114 100 Fransa 40.7 20.6 19,1 19.6 100 İtalya 444 20.1 161 19.4 100 Belçika 404 17.5 | AZd 244 100 İngiltere 22.0 ST 54 15.5 100 u memleketler içinde , hattâ — cektir: B yalnız Yugoslavya ve Rao - manya gibi iklim ve morfoloji ba. : kımından bazı benzerliklerimiz o- lan memleketleri bile alsak Türki- yenin araziden ekin sahası olarak istifade nisbeti ile bu Mmemleket - lerin istifade nisbeti arasındaki bü yük fark derhal kendini gösterir. Şu halde topraklarımızdan isti. fade işi iki iıÜkBNeît_!leş ede- Ca aa | —Ekilen toprakların veri- mini arttırmak, 2 — Mer'alarla, dağlık, taş- lık ve bataklık araziden ekin sahaları lehine ye- niden fütuhat yapmak. Bu yol neslimizin en şerefli fü- b Ü Her biri birer çirkinlik kâbusu gi bi bu güzel ahengin üzerine çökmtüş, o nefis estetiği bozmakta olan: bu yanaşmalar oradan kaldırılmaz mı &- caba? Tahkik ettim. Masrafsız bir şekilde bunun mümkün olduğunu öğ. rendim, ve rahatladım. Büyük bir hüsnüniyetle karşılanacağından emİn olduğumuz temennilerimiz hasıl o - lursa Doğancılar caddesinden gecen. ler Ahmet ağanın bersüzarını bütün ihtisam ve debdebesiyle görebilecek. lerdir . t - FİLE Okuyucdw Maktupları Beşiktaşta Bir Sokağın Feci Hali Beşiktaşta Has ekmek sokağında oturan bir kariimiz bize yazdığı mek. tupta diyor ki: “— Sokağımız hem dar, hem ka . ranlıktır. Buna bir de geceleri soka .. ğın ortasına iki, Üç yük ârabasiyle bir otomobil bırakıldığını ilâve eder- seniz, ne kadar sıkımntı çektiğimizi an. larsınız. Sabaha kadar bu sokaktan geçmek imkânı bulunmadığını temin ederim., Maazallah bir felâket vuku bulursa, kaçacak yer bulamıyacağız. Bu arabalarla, otomobillerin arka- sını, geceleyin etraftaki kahvehane . lerin müşterileri pisliyor. Sokağın cadde cihetine nazır küçük arsaya sahibi tarafından duvar veya tahta perde çekilse, bu pislikten ve fena ko- kusundan biraz kurtulmak belki müm kün olacaktır . Mahalle içinde, sıhhiye nizamna . mesine muğayir olarak bir fırmın a- hırı vardır. ki burada barınan 4.5 hayvanm neşrettiği fena kokulardan dolayı civar evlerir. pencerelerini aç- mak ve oradan geçmek mümkün de- ğil, Ahırm bir sinek yuvası olması da caba.... . Sokağımız araba ve otomobil yata- ğı olmaktan, ayni zamanda pislikten ve fena kokulardan kurtarılmalıdır.,, e Eski Mütekaitlerin Maaşları Çamlıcalı okuyucularımızdan Hik- met yazıyor: “—. Hski mütekaitlerdenim. Ma . aşlarımıza zam yapılmasi için devam etmiş olan teşebbüslerin ne netice verdiğini bilmiyorum. Bazı gazete « lerde son günlerde eski mütekaitle - re de yüzde 25 nisbetinde bir zam yapılacağına dair bir iki haber oku - dum. Bunlar doğru mudur?7.,, Yaptığımız tahkikat ve tetkikler - sonunda bu gibi haberleri, asılsız olduğunu öğrendik. Büyük Millet Meclisine ne bu yolda bir teklif yapılmıştır, ne de yapılması muta » sâ AA TRRAŞMANA N ğ Te ee

Bu sayıdan diğer sayfalar: