11 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

A | Yar; SON HABER TA Kadınlarımızın harpte alacakları vazifeler Weni askerlik mükellef yeti kanunu martta amutayda x____—_ EN Tehlikeli Safha L Spanya hâdisesi, günün en mü him Meselesi olmakta devam Harp şiddetini kaybetmemiş- #rin bu defa da Almiraya doğ İ *mekte oldukları ve Madridin ti r"""fîl_faaliyetlerine devam et - & p bildiriliyor. Bütün bunlar, â- İeri Üvvetlerin evvelâ, cümhuriyetçi- dak, Sahil ile irtibatlarını kesmeyi haj Sonra Madride inhisar edecek İge cti boğmayı istihdaf ettikleri - hi y ı istihdaf ettikleri ı“'“"iyor. Ş “diyor, Fir, Asi erl ır::'“huriyaı hükümeti bu âkibete V İ_'İmek için tedbir almaktadır. tız, *iYada hükümetin bugün — yap- toplantıda her şeyden evvel, mec ü'ü:ı’:'u.ker usulünü kabul etmeyi vi hnuğü bildirilmektedir. Bu sa- Ükümet, taze kuvvetler toplı - kayhaş, 'Ukabil harekete geçecek ve lı,::ı:'î' Mevkileri geri almıya ça- —.,_:""yıdı iki taraf ta sonuna ka- Ye Kirye eleye ve kendi davasını Büresş, Sürette kazahmıya, ya kat'i miye azmettiği - için, * b sonuna kadar her ça- fıd“v“"“nları. ve her tedbirden * &tmeleri beklenir. r'ııı.nmy“ hükümetinin de bu sı - İk &d buri ahzıasker usulünü tat- f'llly.:",k toplıyacağı yeni ordu ile Bi ,, S*cmesi bu tedbirlerdendir. Mâna Sdbirin delâlet ettiği diğer bir Hüz nevîhinsiya hükümetinin, he- “duğudu,. kuvvetini zayi etmemiş 'ııt."'"'iya hükümetinin dünkü top .:mdnn sonra neşrettiği notada küt lattıklarına göre, Malaganın sü- İaifey Nebi devletlerden bazılarının Fin .. azlaca teşriki mesat etmele- bilhaçı İleri gelmiştir. Notaya göre takyi a İtalya ile Almanya âsilere '"!I.ry. itaları göndermiş ve donan N“îıal. Onlara yardım etmişlerdir. Börüne bilhassa iki İtalyan kruva - tirak ” Malagayı bombardimana iş l’“'ılı,ım'kı"’î kaydolunmakta, fakat Tünm Ti tecavüzi bir harekette bu- ikları anlaşılmaktadır. ':îlıl bu çeşit hareketlerin harbi *ştirmek tehlikesini doğura- tehgiy V© bu halin Avrupa sulhünü İspan “#Mekte olduğunu ilâve ederek tiyas, 4 Vaziyetinin hâlâ beynelmilel hi muh aa imından tehlike mahiyeti- Miyeş “'aza etmekte olduğuna ehem ha. “Mektedir. Tiyaş, VVa Meselesinin beynelmilel 'akımından bir tehlike olmak B"kîlkt'ğ' henüz iddia olunamaz. tafhaş, ” tehlike en hâd ve en vahim Yaki p geçirmektedir. Çünkü ora- ıwa"“u Arip iki tarafla alâkadar 0- Vardı ", alâkalarını azami dereceye tir, “*Sak bir safha tahaddüs etmiş İki $ Ybet; tey arafın da İsti b ümu Bu Tikeyi blkımdun Ispanya harbi en teh Vre girmiş bulunuyor. Ömer Rıza DOĞRUL Tn SS görüşülecek Ankara, 10 (Tan muhabirinden) — Hazırlandığı haberini ilk defa ver - diğimiz ve bütün memlekette çok geniş bir alâka ve şükranla karşı - lanan yeni askerlik mükellefiyeti ka nunu projesinin hazırlıkları bitiril - miş ve proje, Başvekâlete takdim o lunmuştur. Yeni proje, 16 yaşından 65 yaşıma kadar bütün Türk milleti ni seferberlik halinde asker saymak- tadır. Eldeki askerlik mükellefiyeti kanunu, malüm olduğu üzere, “20 yaşından 45 yaşıma kadar her Türk erkeği askerdir.,, demektedir. Yeni projenin eski kanundan ay- rıldığı mühim nokta, daha doğrusu milli müdafaamıza kazandırdığı bü- yük kuvvet, Türk kadınlarını da ka- nunun şümuülü içine almış olmasıdır. Seferberlik halinde 16 yaşındaki mek tep çocuğundan 65 yaşma gelmiş ak sakallı ihtiyarlara kadar kadın ve er kek her Türk milli müdafaa uğurun da uhdesine düşen vazifeyi alacak - tır. Bu hususta kendisile görüştü - ğüm salâhiyet sahibi bir zat bana şunları söyledi: “— Yeni askerlik mükellefiyeti ka nunu, harbe lüzumu olan işleri orga nize etmek ve harp halinde üÜüstüne vazife alacak insanları işbaşına cel- betmek için hazırlanmıştır. Bugün - nün askerlik mükellefiyeti kanunu - nun dışında kalan 16-20 yaşında ço- cuklarla 45-65 yaşındaki geçkinler ve bu yaşlar içindeki kadınlar da ye- ni kanunla fili hizmete çağırılabile- cektir.,, Ayni zat, T den 70 şe kadar asker yaratılmış olan bir milletin böyle yaş tahditleri içinde askerlikle mü- kellef kılmmaları nihayet bir kanun işidir, dedi, KADINLAR HANGİ TEŞKİLATTA VAZİFE ALACAK? Kadmların askerliği hakkında taf silât rica ettim: “— Bu mesele, dedi, şimdi Başve- kâlette bulunan ve meclisin mart mü zakerelerinde herhalde çıkarılacağını tahmin ettiğim kanun kabul edildik ten sonra talimatname ve nizamna - melerle tesbit edilecektir. Kadınların ordunun hangi kollarında iş alacak- larr ve hangi kadımların hangi işler le mükellef tutulacakları meselesin - de henüz kat'i bir karar alınmış de- ğildir. Meselâ, evli, çocuklu, iş sahi- bi, kimsesiz, işci ve bedenen malül kadınlar arasında harp zamanında tahmil olunacak işler bakımından bir tefrik yaprlacağı çok tabiidir.,, Anlaşıldığına göre, kadmların mükel lefiyeti daha çok hava hücumlarına karşı korunma teşkilâtında ve hasta nelerimizde ikmal ettirilecektir. Bugün olan bir şey varsa, o da ha- zırlanmış olan projenin kadım, erkek ayrılığı gözetmeksizin 16- 65 yaşına kadar her Türk evlâdını asker say- masıdır. Mısır Hükümeti Milletler Cemiyetine Giriyor Ankara, 10 (Tan muhabirinden) — Mısır hükümeti, Milletler Cemiyeti- ne girmek hususunda hükümetimi - zin de müzaheretini istemiştir, İstek burada sempati ile karşılanmıştır. 5 inci YENİ Cocuk Ansiklopedisi Bugün Çıktı Cüzü — M KÜÇÜK HARİCİ HABERLER aponyada eski kabine - J nin hazırladığı askeri bütçede bir tadil yapılmasını ordu kabul etmiyecektir. * * on Nörath, 20 şubatta Viyanaya gidecektir. -e T ifoya yakalanan Japon Harbiye Nazırının ye - rine müfettiş Ceneral Sugi - kama tayin edilmiştir. . . L os Angelostan San Fran siskoya gitmekte olan bir tayyare, San Fransisko körfezine düşmüştür. 3 tay - yareci 8 yolcu ölmüştür, * B ulgaristanda İhtiman ka zasında yeni bir komü- nist şebekesi yakalanmış, 20 kişi tevkif edilmiştir. Gabro- vo şehrinde 15 komünistin muhakemesine başlanmıştır, * akedonyada irmakların baş göstermiştir. feyezan etmesi ihtimali Kamutayda Meteoroloji teşki'lâtı kanunu kabul edildi Ankara, 10 (Tan muhabirinden) — Meclis, bugün Rafet Canitezin reis- liğinde toplandı, Seyhan mebusu Da- marm küçük traktörlerden alınan gümrük resmine dair şifahi süal tak riri Damar olmadığı için geri brrakıl dı. Bundan sonra öğretici ve teknik filmler hakkındaki proje ve Çekoslo vakya, Yugoslavya ve Finlândiya ile aktettiğimiz ticaret muahedelerinin tasdikine dair olan projelerin ikinci müzakeresi yapıldı ve kabul edildi. Ruznamede bündan sonra devlet me teoroloji işleri umum müdürlüğü teş kilât ve vazifelerine dair kanun pro- jesi vardı. Projenin hükümet adına müstacelen müzakeresi için verilen teklif kabul edildi, ğ Umum müdürün Türk olması ve yük sek tahsil görmüş bulunması meteo roloji istasyonlarımdan müteşekkil teşkilât için muvaffakıyetle çalışmış ve bu yolda eser vücuda getirilmiş bulunmasını şart koşan 5 inci madde nin müzakeresi sırasında Rahmi A - pak (Tekirdağ)), söz aldı ve umum müdürde aranan diğer vasıfları ye - rinde bulduğunu, yalnız eser meyda na getirmiş olmak kaydinin kanuna değil, hattâ bu hu_sustaki talimatna meye bile girmesinin muvafık olmad gı söyledi ve bu fıkranın kaldırıl ması için bir takrir verdi. Ziraat en- cümeni mazbata muharriri Yaşar_._bu fıkranın çok mühim olduğunu, diğer vasıfların ancak bu eser meydana geldikten sonra tamamlanabileceği - ni, bu itibarla bu fıkranım bulunma sı'ıâzımgeldiğini bildirdi. Bu mevzu üzerinde - Raif Karadeniz, Tahsin (Aydm) söz aldılar, General Zeki Soydemir, Pu mese- nin milli müdafnyı_dalals!ıadar et tiğini, bu itibarla proje üzerinde has sasiyetle çalışl!dlg!_nf söyledi. E Mazbata muharriri Yaşar, bu .mıieı sesenin teknik vasıfları d&ha ı'ıyade arıyacağı cevabını veı—_erek proje, ay ildi. Meclis, bazı müsta- nen kabul edi cel maddeleri görüşmek üzere yarın da toplanacaktır. yakişi) B 5 FOU Ankarada Kapatılan Otel Ankara, 10 (TAN) — Belediye ve zabıta emirlerine riayet etmiyen 8 otel valilik emrile kapatılmıstır. #ai le BT N GÜNÜN MESELESİ Suç işlemeyi itiyat haline getirenler Doktor Fahrettin Kerim ı — Suçu itiyat edinmiş olanlar hakkında Almanyada alınan ted bir, kısırlaştırma ameliyesidir. Ben bu tedbirlere taraftar değilim,[ Şahsi kanaatim şudur: Bir çok de - falar suç işliyen kimseleri, mahkü ' .| miyetlerini bitirdikten sonra da ser. best bırakmamalı ve bunları, hâki - min tayin edeceği müddet zarfında | açık havalı bir yerde, mecburi çalış- | mıya tâbi tutmalıdır. | İmrali adasmda kurulan serbest hapisane, bu nevi suçlular için en ] münasip yerdir. İleride böyle birkaç | müessese daha kurulursa, iş Şümuül -| lendirilmiş Ölür , Adliye hekimi "nver Karan Hapisanelerimiz ıslâha muhtaçtır. Hapisaneler, suçlularım, rubt -düş -| künlüklerinin tedavi edildiği bi ver haline getirilmelidir. Adliye hekimi Salih Haşim Sönmert — Suçu yaratan ihtirastır, Normal insanlarda, ihtiraslar, içtimai hudut- lar dahilinde kaldığı için frenlidir. mütereddi unsurlarda ise, bu fren, daima gevşek kalır, Bundan dolayı, herhangi bir mütereddi, mahrumi - yet telâkki ettiği vaziyetten kurtul - mak için, mutlaka gayirmeşru vası - talara başvurur. Bunun önüne gec. mek, irsi itiyat ve istidatları yeni terbiye usullerine aşılamakla müm - kün olabilir , Aşıyı, ıslahhane haline getirilen asri hapisanelerden beklemeliyiz, Avukat Haydar Rifat — Buçluları yeniden suç işlemek - ten kurtarmak için işlerin açılması lâzımdır. Kötülüğü membamda;ı_ku rutmalıyız, Meselâ, her gözüm ağrı- yor diyen adama göz ilâcı V_enlmn. İhtimalki, göz ağrısı midesi:z'm. ka.— nmm bozukluğundan da ileri gelebi- Bir Evvelâ midesi, kanı düzeltilerek gözlerindeki ârızanın tedavisine ca- lışmak, şüphe yok, daha kestirme o- lur , l Suçlular için de ayni şeyi düşün - meliyiz: Bir mahkümun tekrar tekrar hap- se girmesi, çok defa iş bulamama- smdan ileri gelir . Herşeyden evvel iş sahası letmeliyiz, - Doktor Nâzım Şakir —— — Islahhaneler vucüde getirme- liyiz. Suç işlemeği itiyat edinenler - den çoğu anadan doğma suçludurlar, Bunların eski Lombrozo nazariyesine göre, gayri mes'ul sayılmaları icap eder, Ancâk biz bu nazariyeye daya- narak böyle bir hüküm veremeyız_, Bence, ıslahhaneler açmak en kat'i tedbirdir, Müteaddit Ssuç İsliyen mahkümlar, cezalarını — bitirdikten sonra bu ıslahhanelerde, ömürlerini geçirmelidir. : Evlenip çocuk yeu_şt,iremıyecek. leri için , bu kötü jenerasyon da ken- diliğinden ortadan kalkacaktır. Cerza avukatı Rifat M — Suç ika etmeden, buna ısîıd:ıdı vardır diyerek bir adamı hürriyet - ten mahrum etmiye eldeki kanunla- rımız müsait değildir, Yapılacak şey şudur: — Zabıtamız, kuvvetli teşkilât sahibidir. Bütün suçluları tanır, Bunlar, suçlarının derecesine göre, kısım kısım şiddetli nezaret altında bulundurulmalıdır, Bilhassa hapisa- neden yeni çıkmış olanlar Üzerinde çok dikkatle ve hassas davralnımak lâzımdır, nr geniş- Taşovada Tütün Piyasası Erbaa, 10 (Tan mühabirinden) — Taşova tütün satışları fiyatlarında u- mumi ve normal bir yükseliş kayde- dilmektedir, Niksar ve Tokatta müba yaa, henüz b&şlamımışt;u-. Bunları cemiyete zararlı olmak- tan kurtarmak için ne yapmalı? Suç işlemeyi itiyat haline getirmiş olan suçluları, cemiyete za- rarlı olmaktan kurtarmak için ne yapmalı?., Son günlerde çoğalan bazı kanlı zabıta vak'aları münasebetile bu suali, yeniden sormak zamanı gelmiştir. Bu hususta fikirlerini öğrenmek istediğimiz zatlerin cevaplarını yazıyoruz: | yelerimizi tekrar ederiz. j Suç işlemeyi itiyat edinen kimsele- rin kısırlaştırılmasına taraftar — ol- madığını söyliyen doktor Fahrettin Külka Hapisanelerin, suçluların ruhi düş- künlerinin tedavi edileceği bir yer haline getirilmesini istiyen Enver Karan Merhum Sadettin Açar İstanbulun Eski Polis Müdürü Dün Defnedildi İstanbul vilâyeti hususi encümen âzasından, eski polis müdürü Sadet- tin Açarm ölümünü dün teessürle vermiştik. < Dün Sadettin Açarın cenaze mera simi İstanbul valisi ve Belediye Reisi Muhittin Üstündağ, belediye âzaları ve erkânı, yüzlerce dostu hazır bulun duğu halde büyük bir teessür içinde yapılmıştır. Sadettin Açar hukuk mektebinde Dahiliye Vekili ile İstanbul valisinin sınıf arkadaşıdır. Mektebi bitirdik - ten sonra evvelâ adliye memuriyet- lerinde, sonra merkez memurlukla - rında bulunmuştur. Harp zamanında Adana ve Halepte polis müdürlüğü etmiştir. İnkılâp idaresinde Çankırı mutasar rıf vekili, sonra çok mühim bir za - manda İzmit mutasarrıfı sıfatile bu- lunmuştur. İstanbul polis müdürlüğünde bu - lunduğu sırada tramvaylardaki gü - lünç perdeleri kaldırması, o zaman için âdeta bir inkılâp adımı ölmüş- tur. Merhum Sadettin bunu hiçbir taraftan emir almadan, sırf perdeyi mânasız ve çirkin bulduğu için yap- mıştır. Sadettin Açar, kendini — herkese sevdirmiş, dürüst ve kıymetli bir in- sandı. Beklenmez bir yaşta ölümü kendisini tanıyanları çok müteessir etmiştir. Ailesine ve dostlarına tazi- Portakal Babındadır. Varan iki.. Belki üç te olacak, Lâkin bir portakal için üç bent yaz- mak çok mudur? Ben sırasına göüre hıyar ve balkabağı gibi portakalım pabucuna erişemiyecek — mahsulât hakkında bile yazı yazmışımdır. O. nun için portakal hakkında çene çalmayı keş görmem , Efendim, şekvamız su idi: Memleketimiz bir portakal bahçe. sidir, Lâkin galiba armudun iyisini ayılar yediği gibi portakalın tatlısı- nı da dayılar yiyor, biz yiyemiyoruz. Önüme gelen yerden portakal aldım. Alanya dediler, verdiler. Finike de. diler, verdiler, Dörtyol dediler, ver « diler, Mersin dediler, verdiler, İçle - rinde: —Eh! Şu portakal da tatlı imiş! diyerek bir yemiş yemek nasip olma- O kadar bizar oldum ki kendi ma. navımdan bana tatlı portakal bulma- smı rica ettim. Bulamadı erenler! Hani (İstanbul ©fendisi) operetinde- ki gibi davul zurna ile: — Bulamaaadık! şarkısımı söyle . miye çıkacağız. Kimler? satıcılar hep birlikte., İşte bu dava peşinde koşarken yolumuz (Hâl) e düştü. Haydi bura- sı yemişin harman olduğu yerdir. Bir kere de ağzımızm tadını buradm; alalım dedik ve gazeteci olduğumuzu söyliyerek portakal istedik, En tat. h portakal satan bir dükkân göster. diler ve oradan : — Şeker nasıl, öyle! tarifiyle bir sandık Alanya portakalı aldık, Portakalları eve gönderdim. Ken - dim akşam gittiğim zaman ev halkı- nm çehresinde bir umumi buruşma gördüm,, Sebebini sordum. Gönder - diğim “şeker gibi, portakallardan bir tane sundular, Yedim ve.., O hız. la ertesi günü bu sütunlarda neden bize tatlı portakal yemeyi haram et. tiler diye bir vaveylâ kopardım Aradan biraz zaman geçti. Beni idareden çağırdılar ve bir mektup gösterdiler, Bu mektup portakalla « rın ekşiliği hakkında yazdığım ma- kaleye karsı Alanyadaki portakal tüccarlarından birinin cevabı idi. Bu cevapta kısmen bana hak veriyor, - (herkes malını tatlıdır. diye satar. Bakalım 0 mal Antalyanın mu idi? ) diye de kısmen hbaksız çıkarmıya çalışıyordu, Mektubun en tatlı tarafı (daha doğrusu en ekşi tarafı) birlikte gaze- teye bir sandık ta portakal gelmiş ol. ması idi, Ve son bir tavsiye olarak ta (hakiki Alanya portakalımı yeyi- niz ve sonra yazınız) diyordu, Yedik portakalları ! Şimdi size bir ufak fıkra: Bektaşinin birisi bir yaz gecesi u. yurken ensesini acı acı ısıran bir tah- takurusunu karanlıkta” tutmuş. Mü- barek hayvan naziktir de, Hic tazyi- ke gelmez, Hemen ezilmiş. Bektaşi de karanlıkta elinde ezilen şeyin ne ol- duğunu anlamak — için koklamış ve maktulün hüviyetini hemen keşfet « tikten sonra : — Yarabbi! demis, şunu bir kere kosda da övle yarat! Ben de Alanya portakalımnı yedik- ten sonra: — Mübarek adam! dedim. Şunu bir kere ye de öyle gönder, Çünkü - lâf aramızda - bu hediye- lik vortakallar dahi tattı değildi, Öyle ise geliniz birlikte okuvalım? p dıx! Bul dık! Alıcılar ve Eğer soran olursa : * — Ne bulamadınız? Şimdilik: — Tatlı portakal! cevabımı vere lim . B. FELEK Hariciye Vekilimiz Bugün Hareket Ediyor Ankara, 10 (Tan muhabirinden) — Hariciye Vekilimiz Doktor Arasın Atinaya gitmek üzere kalemi mahsus müdürü Refik Amirle birlikte yarın Ankaradan hareket etmesi kuvvetle muhtemeldir. Balkan Konseyi Reisliği Belgrat, 10 (TAN) — Balkan pak tıstatükosuna göre konseye riyaset eden Türkiye Hariciye Vekili Doktor Arasın reislik müddeti dün nihayet bulmuştur. Reislik, M. Stoyadinovice geçmiş- bulnnmaktndı:.