11 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

<a 0 Tarihin en büyük sulh taarruzu (Başı Birincide) Hazırlanan plânda şu noktalar vardır: 1 — Almanyayı kam madde membalarına sahip kılmak (eski Al.| man müsfemlekelerinin o tamamile veya kismen iadesine kadar gidile. cek mi? Pararlığın en son merholesi olarak belki de sulh namına bu bile göze alınacak, fakat buraların kerlikten #ecridinde cek.) 2 — Almanyas as sror edile mallarına ha- riçfe müşteri bulmak imkânların vermek. 3 — Rusya ile Almanya arasında karşılıklı alış verişi canlandırmak 4 — Almanya 500 milyon deler kredi açarak poro istikrarını kep beraberce kabul eden memleketler blokuna Almanyayı sokmak... Bu menfaatlere mukabil Hitlerden devamlı sulh ve ademi tecavüz hek kmda en müsbet ve kat'i gar: istenecektir. , Büyük sulh taarruzu hakkmdeki hazırlıkların böyle mühim bir saf - haya girdiğini gösterecek emareler çoktur. Milletler Cemiyeti vasıtasile #anayi memleketlerinin ham elde etmeleri imidinları hakkı çok esaslı araştırmalar yapılma dr. Amerikanm bu kom lışm rma yalnız filen iştirak e! le kal. miyarak M, Grad gibi Amerika ik #at âlemini nen birinci smıf aadmla. rmdan birini göndermesi: çok dikka te değer . me M, Grad Amerika Ticaret Nora -İ, reti ve müsteşarlığnda ve diğer bt yük vazifelerde bulunmuştur Gi şi keskin, iktisadi anlayışı yüksek bir adam olmakla. maruftur. Bn iş için Amerikanm Grad gibi bir adam seçmesi, bu İşe verdiği ehemmiyeti ertem ka amm Amerikaya iki mühim seyahat bir emare: Amerika Cum - hurreisi Mister Ruzvelt, ticaret an.| laşmaları yapmak hususundaki sa -) lâhiyetinin temdidini müstaceliyetle| istemiştir, Bu talebin sebebi, İngiliz) ve Fransız ticaret nazırlarınm Ame - rikayı ziyaretinde taahhütlere gire - bilmek ve büyük sulh tenrruzunu böylece hazırlamaktır, İngiliz Ticaret Nazırı M. Ruvei » manm Amerikaya hususi bir mak . satla gelidği tekrar ediliyor. Vakti "gok kıymetli olan bir ticaret nazırı nm hüsüsi maksatla bir seyahat yaptığından bahsedilmesi bir tek mâ. naya gelebilir ki o da seyahatin cok mühim olduğu ve hususi perde altın. da bu ehemmiyetin gizlenmek İsten- mesidir, İngiliz Ticaret Nazırı, tulh işinde Amerikanm oynayacağı rol ve temin edeceği krediler hakkında ko- nuşmalar yapacaktır. Bunun arkasın | dan M. Bonnet bekleniyor eski Fran siz ticaret nazırı da hem sulh hazır ıklarını da konusacak, hem de itilâf devletleri arasmdaki borçlar mesele si hakkında âmel! bir hal çaresi ara yacaktır. Davies'in Moskorada rolü Şimdi en mühim meseleye gelelim: Joe Daviesin Moskovaya sefir tayin edilmesi, çok mühim bir hâdisedir Davies Amerika diplomasisinin ikti. sadi meslekten yetişmiş çok kudretli bir diplomatıdır. Kendisi defxlarla milyoner olduğu gibi yeni evlendiği eşinin de sayısız milyonları vardır. Yapılacak çok mühim işler olmıyan bir yere ne Amerika Davies gibi bir sefir gösterir, ne de Davies ölü bir vazifeyi sürükleyip gitmeği kabul edecek adamdır , Davies Moskovada çok mühim bir vazife görecektir: Moskova hüküme. tine gu kanaati vermiye çalışacak - tir ki Almanyanın Sovyetlera astl hu- sumetinin sebebi Rusya ile Almanya arasmda ticaret münasebetlerinin kesilmesidir. İki tarafın siyasi felse. fe hususunda tamamiyle ayrı kal -| makla beraber harpten ev ite. | sadi münasebetlere dönmeleri pekâ. lâ mümkündür . Eğer Rusya bu esası kabul eder. se Amerika, İngiltere ve Franasnm! Almanyaya gösterecekleri yardım sayesinde muhkem bir sulh bloku i blokunun onsuz da teşkiline çalış « makten geri kalmmıyacağını M, Da. vies Sovyet hükümetine mürasip bir Hsanla anlatacaktır Sohra Japonya ve Asya meselesi kalır, Japonyada büyük bir ıktısadi buhran var, Bu buhran gitti sadi bi rşekil alıyor. Hazırisı tısadi kolaylıkların “Almanya ve İ- talya İle beraber Japonyaya da teş-| mili sulh hareketine Asvanın da da. hil edilmesini temin edebilir, Diğer taraftan Japonyanm da ise karışması, Sovyet Rusyanm sulh blokuna girmesini kolaylaştırır, Son söz Hitlerin... Bütün teşebbüsün ağırlık merkezi şuradadır: Avrupa iktısaden yeni bir temel ü- kurulacak ve bu temel bugün- hh yarışmın önüne geçecek bir ette olacaktır , ğer silâh masrafmdan sarih bir tasarruf temini imkânı bas göster » mezse M. Rüzvelt Amerikanın bu| kredi işine istirak etmesine razı ol. mıyaesk ve Avrupayı kendi haline bırakacaktır. r işler yolunda giderse Avru - pavım hoşnutsuz memleketlerine açı Fakat Amerikada| beste bir mishetinde karısmakla vazi-| fesini yapacağını söylediler de eksik değildir h taarrumı çok müsbet Vee. Sanayiin Kontrolü Projesi hazır (Başı Birincide) vazün ettirmek, hulâsa, her işde “iktsndiliği,, ve "verimi, yükselt. Ikfısat Vekâletinin tetkik solâhiyeti! Bu kanunla, Vekâlet milli endüstri faaliyetinin rasyonel ilerlemesini te » min geyesile gerek hususi sermayesi | olan ve gerek sermayesinde az çok dev| let iştiraki bulunan müesseselerin çalışma ve iktısadi vaziyetlerini ve| bunlara ait evrak ve vesikaları tet| kik salâhiyetini haiz olacaktır. l Şimdilik yalnız devlet sermoyesi Prensip olarâk bu kontrol netice. sinde almacak ıslahat tedbirlerinin| bütün sanayie tatbik edilmesi icap etmektedir. Fakat memleketimizin içtima! durumu hususi sermayelere bu kanunun tatbik mecburiyetini şim dilik mümkün kılmamaktadır. Projelerde hususi müesseselerde ya pılması lâzım gelen ıslahatın devlet. çe “tavsiye, sile iktifa edilmiştir. — ——— ——— bir sulhe varmasma sed çekecek o- lursa mes'uliyet tamamiyle Hitlerin Üzerinde toplanacaktır . SL Sea (TAN'm Nevyork o muhabirliği. ni Amerikanın çok keskin gö- rüşlü gazetecilerinden biri üze. rine almıştır, Bu gazeteci mü- tareke senelerinde muhabir si fatiyle memleketimizde bulun - muş ve bize çok dostluk göster. saslı bir surette hazırlanıyor. Fakat gayeye vamcak mı? . Bunun çevabmı ancak Hitler rebilir, Mantıkan hu cevsp evet ol- Fakat cikangirlik ve mace- dsi de kendi başma bir haste-| :r, Bu hastalık Avrupanm hakiki! ve| Birçok Hollanda mü- esseseleri faaliyete miştir, Vakti müsaade ettiği ka- dar sık bir surette bize yazı yaz. mağı vâdetmiştir, Bu lik yaz nm büyük bir alâka uyandıra - cağına ve gör'er önünde yeni u- fuk'ar açacağına şiiphe etmi - yoruz, ) geçmek üzere... Ankarada hükümetimizle bir mukavele parafe eden Holanda murahhaslarından bir kısmı dün akşamki Semplon ekspresile Ho- İandaya hareket etmişlerdir. Varılan prensip anlaşması hakkında hükümetlerile görüştükten sonra mukaveleyi imza etmek üzere Ankaraya döneceklerdir. Haber aldığımıza göre, Ankarada yapıdan müzakereler biri resmi mü- rahhaşlarla, diğeri muhtelif banka - ların inşaat Şirketlerinin, fabrikala - rin murahbaslarile olmak üzere İki koldan ilerlemiştir. Resmi heyetin, iki memleket ara- sındaki xlering münasebetinin tam bir suretle tanzimile alâkası vardır. Bugün Holanda mallarına mukebil memleketimizde bir miktar bloke pd ra kalmıştır. M. Klefensin riyaseti altında profesör Bürus ve ticaret ve müştemleke bezaretlerinin yaümessil lerinden mürekkep olan heyet öyle arneli bir esas aramıya memur eğil- miştir ki, ne bizim, ne de Holandanın zararına olarak bloke para kalmasın ve takas muamelesi muntazam bir surette yürüsün. İşte böyle bir esasa varılmış V laşma İki tarafça parafe edilmiştir. Tediye imkânları böylece temin © dildikten sonra Türkiyede faaliyete geçmiye taraftar birçok Holanda mü esseseleri vardır, Bu arada birkaç banka vardır ki, Holandanın en mü- him mali müesseselerden biri olan Roterdamşe bank Verenigung bu #- radadır. İnşaat şirketlerinin başmda Have- verki şirketi gelmektedir. Bu müesse se dünyanın ber tarafında bilhassa liman inşaatında ihtisas kazanmış - tır. Şimdi İranda Hazer denizi üzerin de İranın Nevşehir limanını ve oraya varan demiryolu hattın: yapmakla meşguldür. Memleketimizde Gölcük harp Ilmanile tersanesinin projeleri - ni hazırlamıştır. Bu projeler üzerin- de iki, üç senedir müessesenin 24 mü hendisi ve teknik memuru M. Blom isminde bir baş mühendisin reisliği altımda çalışmıştır. Konrat deniz inşaat tezgâhları, on, lokomotif ve liman Inşaatma sit muhtelif makine fabrikaları bu meyandadır. Yapılacak işler hakkmda gerek an © kurmak imkânı hasıl olur. : Rusya beraber — İspanya harbi (Başı Birincide) bulan harekât €esnasıman dört ba - tarya tayyare topu, bir zırhlı tren, 10V tüfek, isi top, iki havan topu ve İsaire zaptetmişlerdir. Dün xabine ıçlimamdan sonra meş redilen bir notada ezcüinle şöyle de- nilmeztedir. “Malaganın düşmesine sebep bazi tan bir teşriki mesaide bulunmaları- dır, İtalyan ve Alman donanmaları harbin mümkün olan bütün hileleri- bi kullanarak âsilere yardım etmek- tedirler. Bundan manada İtalya ile Almanya Frankoya takviye kıtala- rı göndermektedirler. Şubatın yedinci günü saat 10 da hükümete mensup altı muhrip, Ma- lagayı bombardıman etmekte olan Kanaria, Baleares ve Almirante Cer vera ismindeki âsi kruvazörlerine taarruz etmek için hareket etmişler di, Saat 13,50 de hükümet muhripleri Kata - Kapein cenubunda iki kruva- zör görerek bunları Baleares ve Ka- dir, Bu iki kruvazör vira ederek bü- tün ağır silâhları ve sancak tarafın- daki ufak toplariyle ateş elmiye ha- ar bir vaziyet almışlardır. Hükümet gemileriyle bu iki esrarengiz kruva- zör muhtelif istikametlerde dolaş - mışlar ve bu vaziyet akşama kadar devam etmiştir. Hava karardığı 24 - man altı muhribimiz kruvazörlere taarruz etmek İçin yaklaşmışlardır. Fakat o aralık kruvazörler projek - törlerini yakarak kendilerini tanıt - mak için birbirlerini aydınlatmışlar dır ve bu suretle bunlarm İtalyan harp gemileri olduğu anlaşılmıştır... Notnda bundan sonra, ecnebi do- uanmalarının âsilere yardım etmele- rinin, Bask sahillerinde Alman ge - Ankarada ve gerek Holandalılar ara pında Siki bir ketmivet | muhafaza mileri tarafından vücuda getirilen maym tarlasmın mevcudiyetinin ve kalin. iliş ik İlinden kurtulması, ecnebi devletlerin âsilerle gittikçe ar| Boşmakaleden Mabat Türkün Tarihte Rolü (Başı Birincide) | gruplar belinde, tabii muhitin zaval li köleleri halinde yaşıyan insanlar binlerce sene evvel yaptıklarını sıkı sıkıya tekrardan çok ileri gideme - mişlerdir. İnsan mukadderatınn durgun ba - hareketli hale iz ya rulması için bir takım di mik tesirlere ihtiyaç vardı. Türkün bu üevi en kuvvetli dinamik âmiller- den biri olduğunu gösteren deliller gün geçtikçe çoğalmaktadır. Orta As yanın çetin tabiat mübarezesinde çe- lik halini alan Türk, oraların kurak- hk med ve cezirleri içinde hareketli bir grup halini almış, Neolitik me - deniyeti kurmuş ve zaruri hicretleri sırasında gerek Neolitik teçhizatı ve gerek kendi di unsurlarını her tarafa yaymıştır. Şükrü Kayanın nutkunda ileri sürülen tez, bu bakım dan çok esaslı hakikatlere dayanıyor. lik fesamüh nuru arihin malümü olan devirlere göz gezdirecek olürsak şunu göl iz ki, Türkler dünyanm devem Wi ordusunu kurmuş, milli mânada iç timai varlıklara ilk temelleri hazırla rü» k İn . dl -2-Y57 adli ERESİYE Fabrikamız, saygı değer müşte- rilerimize uzun vadelerle mobilya siparişi kabul eder, Aldanmayı- nız ve başka yerlere sipariş Ver- meden evvel kere fabrikamı- 71 ziyaretinizi bekleriz. ADRESE DİKKAT: Beyoğlu Şiş hane karakolu altında meşhur Psalti mobilya fabrikası sahibi Tel. 49165 gaya di KAYIP: Akay idaresinden başma. kinist ölü Sakıplan kalanı maaş cüz. danımı kaybettim, Yenisini çikartaca gımdan eskisinin hükmü olmadığı ilân olunur. Kasımpaşa Tplikçi firini caddesi 145 No. Ismet Sertel -— amarr-A4AnBp m Ziya Ku Kadıköy Halkevinde Komite Seçmeleri Kadıköy Halkevinde nizin çalışmakta olan şubeleri» aşağıda ılı gün ve saatlerde komite seçim- leri yapılacağından kayıtlı azanın be- | henu us nin talimaltname mucibince ehal bulunmaları lüzumu bildiri.| o Öksürük, Nezle, Boğaz ve Gö; hastalrklariyle sesi kısılaninra tesirleri çoktur. 30 kurus- Hasan deposu: İstanbul, Ankaf# Beyoğlu, Beşiktaş, Eskişehir. 8 g yol 13 şubat 997 cumartesi saat 16 da! dil, tarih, edebiyat, 13 şubat 937 ev-| martesi sant 18 de spor, 14 şubat 937 pazar Saat 10 da ar, 14 şubat 937 pa- zar 17 de Temsil, 15 şubat 937 pazar. |tesi saat 18 de kütüphane ve yayın, 15 şubat 937 pazartesi seat 19“ kurslar, miş İnsanlardır, Tarihin en yaratıcı kudreti, bir muhitte yeninin, ileriye doğru hamlelerin kiymet bulmasıdır. Türk hayatı, son asırlarda içinde ol- duğu gibi yabancı tesirler öltnda yarı boğulmuş bir hale getirilinciye kadar daima yeniye kıymet vermiş. yaratıcı rolünü her fırsatta tam bir surette oynamıştır. Türk işgali altın da asırlar geçiren memleketlerde Tür kün oynadığı rol hakkmda yapılan tarihi tetkikler, hiç kimsenin bekle - mediği bambaşka yeni bir sima orta- ya çıkarıyor ve medeni aczimiz, harp ten başka bir şey bilmediğimiz hak- kında karanlık bir cehalet içinde ken- dimizin bile senelerce tekrar edip dur duğumuz efsaneleri birer birer yıki- salâyâ sızmıyan bir taassup İçinde boğulduğu ve her kuvvet sahibinin: “Ya körükörüne benim gibi inan ve yahut yan, öl!,, dediği asırlar içinde Türklük Âleminde tesamüh nuru ya gamış ve İleriye giden yolları aydın - latmıştır. Kendimize güvenmek itiyadı ürk, tarihteki rolünü bilme” li, hakkile tanımalıdır. Bü- gün de şunu anlamalıdır ki, gerek milli seciyesi ve gerek coğrafi vaziye ti itibarile, dünya yüzünde emniyet ve sülhün tahakkuku, insan medeni- yetinin daha yüksek bir seviyeye çık ması için en büyük rollerden birini oynamıya namzettir, Tarihi rolümüzü bilmek ve anla - mak katiyyen şu menfi mâna ve D6- ticeyi hâsıl edemez: Kendi kendimizi bugün olduğu muz seviyede beğendiremez! Muvaf- fakıyet iklilleri üzerinde uyuyup &8l- İmamıza yol açamaz! | Bilâkis lâyik olduğumuz seviyeye İçikmak için o kadar çok yapacak İşi miz vardır ki, tarihteki dinamik ro- lümuz hakkımdaki fârak ve kanaat bi ze tam hızla ileriye atılmak İçin lâ. wmgelen büyük enerji kaynakların min etmelidir. Ahmet Emin YALMAN fından âsiler lehine yapılan casuslu- gun harbi umumileştirmek tehlikesi ni doğurabileceği ve bu halin Avrupa sulhünü tehdit etmekte olduğu ilâve edilmektedir. Anlaşılan hükümet dünkü toplan- tısında mecburi ahziasker usulünün de tatbikini görüşmüştür. Bu takdir de İspanya hükümeti yeni bir ordu İtoplıyacak ve vaziyetini ıslaha çalışa | caktır. Almiradan verilen malümeta gö - re, Cumartesi ve Pazar günlü 25.000 Malagalıyı hâmil olan beş yüz kam. yon şehri terk ve 150,000 kisi şeh den firar etmiştir. Salamangadan verilen malümata göre hükümet dağlara iltica etmiş o- lan yüzlerce hükümetçiyi teslim al- miştir. Briç Meselesi Yazılarımızın çokluğundan dolayı briç meselesini bugün koyamadık. okuyucularımız geçen meselenin hal İini ve yeni briç meselemizi yarınki nüshamızda bulacaklardır. İtizar e- yor. Bütün gerp âleminin bugün hav | ve nefsimize güvenme itiyadını te -| ammını» TÜRKİYE Şeker Fabrikaları ANONİM ŞİRKETİNDEN: 1937 senesinde kullanılmak üzere Fabrikamıza lâzım olan şeker sandıkları için kereste alınacaktır, Kapalı zarf usulile halesi 5 Mart 1937 Cuma günü saat 10 da İstanbulda Bahçe- :apıda Taş Handaki şeker bürosunda yapılacaktır. İsteklilere şartname parasız verilir. Yirmi beş bin sandık eya dört yüz metreye kadar kereste vermeğe talip olanların teklifleri de nazarı itibare alınacaktı; N e gg gg Türkiye İş Bankası Galata Şubesinden: Bay Nail (Topçu Binbaşısı) Şişli Koca Mansur sok. No. g0 Derya Apartıman kat 3. Bayan Anna: Beyoğlu Büyük Parmakkapı telgraf sok. No. 4 (vekili ayni adreste Bay Lodovik Heller) Bayan Zehra: Fatih Atpazarında Türbe sokak No. #1 Bay Memduh: Ankara Adliye Vekâleti evrak Müdürü. Bayan Mehpare Taki: Beyoğlu İstanbul oteli Bayan Therese Sparaveç: Cihangir Yeniçeşme sok. o Uğur apart. No. 3 (vekili Bay Edip: Maçka Kâğıthane cad. 122 No. 3) Bay Ahmet Necati: Fen Fakültesi Tıp talebesinden No. 1911 Bayan Mihriban: Osmanbey Afitap sok. Ömer Şerif Apart, N& 5 (Vekili Samsunda tütün tüccarı Bay Sarim Kibar) 3 Bayan Jozefin Sirotkova: Osmanbey Şafak sok. Nur anart. Nö 70 daire 10. Bay Turgut: Küçük Çamlıca Avcı Kâzım sok. No. 1 Bay Nerses Berhudar: Pangaltı Turna sok. No. 22 Yukarda isim ve adresleri yazılı müşterilerimizin bizzat veyi vekilleri vasıtasiyle derhal şubemize müracaat eylemeleri lüzum vaktinde kendilerine yapılan ihbarımızı teyiden, bildirilir, j Muayyen adreslerini şuberhizi haberdar etmeksizin, değişti” MİŞ olan müşteriler de bu ay sonuna kadar müracaat etmedikl takdirde ilişiklerinin tesviyesi için kanuni yollara tevessül olur8” caktır, | | çi a K y # » a C AŞIPINaLayaraca Diş ak eni Ee e EMO. NN Beyoğlu Birinci Sulh Hukuk Hâkimliğinden: Emlâk ve Eytam Bankasile Fehime ve Fevziye ve Mustafâ g dettin arasındaki alacak davasından dolayı müdesinleyhisisii Fehime ve Fevziyeye ilânen tebligat yapıldığı halde mahkem'“yl gelmediklerinden müddei vekili makbuz vererek tatbikat İ di ve bundan bahisle matameleli gıyap kararmın yirmi gün mü ilânen tebliğine karar verilmiş olduğundan 4.3.937 tarihine Ma) dif Perşembe günü saat 14 te miiddeialeyhlerin bizzat veya b” kâle mahkemede bulunmaları ve kanuni müddet zarfında itirâ meleri ve aksi takdirde bilcümle vakrayı ikrar ve kabul etmiş * lacaklarma dair isbu muameleli gıyap kararı gazeteileilir * |