23 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

| TÇ T TT — 23.-1-987 ızgın çölde, üç gün daha yol aldıktan sonra, Hace- riye merhalesine vardık. Her merhale, bu havalide bir kuyu ba- şıdır. Ve kafilelerin; geceyi ge- çirmek Üzere mutlaka bir kuyu başıma varmaları mecburidir. Biz de o gece Haceriyede kalmıştık. Fakat sabahleyin, gördük ki, or- tada ne deve var, ne de deveci... Herifler, gece yarısı, develerini alıp kaçmışlardı. Bir miktar cep- hane sandığı ve bazı eşya ortada kalmıştı. Elimizdeki cephane, da- ha çoğu çürük, eski büyük çapta mavzer fişeklerinden ibaretti. | Şerif Ahmet Mensurun idare - sinde bulunan (Beniharp) bek'a- sındaydık. Ahmet Mensur da be. raberimizdeydi. Devecilerin, ansızm bizi terket- melerinde Ahmet Mensurun rolü olduğunu anlamıştım. Fakat, ge- ne anlamamazlıktan geldim. Ve şerifi hiç yüzlemiyerek; vasıta - gızlıktan dolayı götüremediğimiz ufaktefek malzemeyi — kendisine emanet ettim, Şerif, bunları — biz Mekkeye gittikten sonra, arkamız dan yetiştirecekti. ir akşam saatindeydi — ki, Safeyne merhalesine yak- laştık. Piştarlarımız, bir bOğzîza doğru ilerliyorlardı. Fakat boğa- zın iki tarafı Araplar tarafından tutulmuştu. — Piştarlarım, — gelip vaziyeti bildirdiler. Vereceğim em- ri bekliyorlardı. y : Derhal ilerledim. Boğazı teşkil eden sağlı sollu dağ )'amaçlarıp— da, kırmızı bayraklar sallanıyordu. Hemen iki top indirmekle be- raber piştar kıt'alarının taarruz i- çin tertibat almalarını emrettim, Tam harekete başlıyacağım sıra- da, Şerif Ahmet Mensur devesini gürerek yanıma geldi. Bazı tevilli sözlerle: — Aman, paşam... Asker taar- ruza geçmesin! Ben meseleyi biz- zat gidip halledeceğim! dedi. Bu 'tertibatım kendisi tarafımdan al dırıldığmı bildiğim halde, gene kendimi tutarak bir şey hissettir- memiye çalıştım. Yalnız, ciddi bir vaziyet takmarak: : _y Teklifinizi kabul ediyorum! dedim, yalnız bu dediğinizi yap - 'mak için size ancak yarım saatlik bir mühlet verebilirim. qu;i!şr'a. ya rım saate kadar d'sgılmalı .be Şerif Mensur Bgitti. Fn.kz.ıt. fı' bu vaide kanmıyarak, geçidin bğ; tün hâkim noktalarımı piştar mü rezelerime işgal ettirdim. Hiçbir vak'a çıkmadan boğazI BeSİP Sa- feyne merhalesine vâsıl olduk. Şerif Ahmet, akılları fetadğinm z; beni imtihan- gıra derece derece — dan geçirmek istemişlerdi. rif manlığın beşiği sayılan biiro:;ı;m. takanm merkezine gğry 'hağ Zamanın halifesi fisebilillâh ei ilân etmişti. Ben de'. bu c;?_ıaîn m: eden halifenin - Hicazı ııi;_ Si karşr müdafaa edec;k 2;:“ m kiliydim!.. u at.. ne gülünç bir tehdit | :ld:âu ğrîî meydanda değil miydi? kap a devlet ricali, bin Üç YÜZ beri bir mukaddes cihat amaktür daima kaçmılmasının S© %ı'hat, atlıyamıyan kimselerdi. düşman dünyasına KarŞı, KRA racaat edilmiyecek bir çare, "] hut son bir koz gibi ellerdfa tutui - muştu. Böyle bir işe girişmenin flilt sahada bir faydası yoktu, ola mazdı. Hal böyle iken, İttihat ve Terakki hükümeti, maddi bir kud- Fetle tevit edilmemis olan bu ma- asla mü- İKUMANDANLARIN CARR a— HATIRALA General Hükümetin Hicaza karşı âciz vaziyeti KrzA Yazan : S. Güngör Kral Hüseyinin ikinci oğlu Emir Abdullah nevi ve hattâ mevhum varlıktan, büyük neticeler umuyorlardı. Gafletin bu derecesine yalnız şaşılmaz, acınır da... Medineden Mekkeye kadar on beş gün süren bu seyahat beni çok sarsmıştı. Hararet derecesi, gölgede elliyi buluyordu. Halbuki Erzürum mıntakasından — ayrıldı- Bim gün, termometre sıfırdan 2- şağı, 20 - 25 dereceyi göstermek- fteydi. Bu müthiş soğuktan, — bu korkunç sıcağa birdenbire geç- Mmek, - ruhça uğradığım sıkınti- ların da buna yüklenmesile - be- ni hasta etti. Bu sebeple, Mekke- de ancak birkaç gün kalarak, 331 senesi mayıs ortalarında, hükü - met merkezini Taife naklettim. Zaten bu usuldendi. Bütün vali- ler, bahar ve yaz mevsimlerini Taifte geçirirlerdi. Taifin havası, Mütedildir. Suları da fena değil- dir. Burada, kısa bir zamanda, sıhhatimi yeniden kazandım. Va- zifeme başlar başlamaz, ilk işim, emaretle vilâyet arasında gergin- liğe sebep olan Aamilleri ortadan kaldırmak oldu. M ekkede İttihat ve Terakki teşkilâtı vardı. Fakat bu teşkilât mensuplarından hangileri hükümete sadık, hangileri değil, bunu kestirmek müşküldü. İlk evyel, İttihat ve Terakki ta raftarlarınm uyandırmak istedik- leri birtakım cereyanların önüne geçmeyi muvafık buldum ve fır- kacı görünerek bana yaklaşmak istiyenlere yüz vermedim. Aldığım bu tedbir, Şerif Hüse- yinle aramızda iyi münasebetlerin ve yakınlığım uyanmasına yardım etti. Bundan sonra da her fırsatta, Galip ve Şerif Hüseyin şerif ile dostluğumuzu takviyeye çalıştım. Zaman geçtikçe Şerif Hüseyin ile oğullarının siyasi fa- aliyetleri hakkında daha doğru malümat almıya başlamıştım. Bu arada bazı şerifleri de elde etmi- ye muvaffak oldum. Şimdilik e- maretin bütün faaliyeti, o güne kadar hükümete taraftar olan şe- rifleri ve şeyhleri elde etmiye munhasır kalıyordu. Şerif ilk günlerde harici siyasetle pek az meşgul olmaktaydı.. Medine — ve Rabig semtlerinde emaret memur- larının gizli gizli çalıştıklarını du- yuüyordum. Ancak bu çalışmala - rın, ne dereceye kadar 'menfi ma- hiyette olduğunu anlamak için el Je vesika yok - tu. Bundan baş- ka gelip giden postalar, emirin TAN Avrupa YAZAN: RENE MAİNE "Meşhur Askeri Muharrir” Yerde, gökte denizde: Milyonlarca harp hazırlı — İleri... Marş! — Bir, ki, üç! — Kit'a dur! Bu dakika her memlekette oturuyorlar. Kendi hudutlarını larına karşı müdafaa için talim e kerleri kışlaya dönerlerken kıt' üstünde milyonlarca kişi yapıyorlar. insan dında — Mangalarla sola çark marş! kıt'alar kendi li- sanlarında verilmiş böyle kumandalarla talime çıkıyorlar. Kışlaya dönüyorlar, karavana başına tehlikeli komşu- den Stalin'in as- alar arasındaki saat farkı yüzünden, Mikadonün kaşları ve göz- leri çekik, askerleri henüz sabah uykularından kalkmış arazi tatbikatına çıkıyorlar.... Her yerde, her tarafta, karada, muharebe talimleri göklerde, su adamları va, Dedelerimiz bugünkü şartlara na - — Hl_tnsivle nakle -| zaran, daracık mesafeler içinde bu- dilmekteydi . gün çocuklara bile hayret veremiye- Hazerde ve seferde dünya orduları Posta çan -|cek adetlerle dövüştüler. Napolyonun taları, emaret . |cepheleri yirmi kilometreyi pek aş - A v R U P A te gizlice açılıpl mazdı. Harbe tutuşturduğu insan tetkik edildiği|adedi de 80.000 i aştığı vakit bütün Memleketler Nüfusu Hazeri kuvvea — Seferi kuvvet için, hükümet|dünya, mucize! diye bağırmıştı. Ta- merkezine hiç -İrihin muazzam diye kaydettiği mey- Arnavutluk 1.103.000 13.000 200.000 bir şey yazma -| dan muharebeleri bugün bir içimlik Almanya 66.616.000 860.000 13.000.000 mayı ve ne su .|su mesabesine geldi. ğvlusturya 6.782.000 40.000 1.350.000 retle olursa ol - . z elçika 8.276.000 67.500 1.600. sun, emfre, hak- En mütevazi rakam Bulgaristan 6.171.000 20.000 1.333_3003 kımda şüphe u | Rakamlara bakınız, Avrupanm en Danimarka 3.684.000 12.200 700.000 yündiracak. ve rqutev'uı ml"ğtî olan Am':u;utlarm Estonya 1,130.000 13.000 200.000 lede” Şeğiklk bıle' hazerde sıılah altında '13._00 aş- Finlândiya 3.762:000 29.700 700.000 z keri vardır. Biz burada bilhassa diş Fransa 41,940.000 505.000 8.000.000 meyi daha doğ.'lerinden tırnaklarına kadar silâhlan Britanya 46.889.000 253.500 9.000.000 ru buluyordum :| mış olan büyük milletletin âskeri Yunanistan 6.620.000 72.500 1:300.000 Bsasen hü -| Varlıklarını iyice Mmeeliyebilecek bir Holanda 8.474.000 25.800 1.680.000 | kümet merke -| “etvel tanzim ediyoruz. Macaristan 8.849.000 35.000 1.700.000 | zi Hicafi kar. Milletleri birleştikleri kıt'alara gö İtalya 43.009.000 636.000 370,000 J $ âciz bir vazi-|f© ayırırken büyük bir kısmının As Letonya 1.957.000 25.200 870.000 yette idi. yaya uzanmış olan Rusyayı Avrupa Litvanya 2.500.100 22.550 500.000 , |kuvvetleri arasında addediyoruz. Norveç 2.884.000 16.200 550.000 den"îı;';î'hm- Burada dikkat olunacak bir hökta Polonya 33.823.000 280.000 6.500.000 < kîrşıın:ı;a: da, bugün İngiltere ve Amerika hü- âortuga-l 15ğ(2)ğâggg 5 âlğgg Sââgğggg Ş b R —ım agi. |Kümetleri haricindeki memleketlerde usya MAF 415 VUU, ret değil miydi? Ka makta bulunmasıdır. İngiltere — ve Noî'veç 6.248.000 36.150 1.200.000 | 3 Amerika henüz gönüllü şeklindeki İsviçre 198000 16.500 800..000 | (Arkası var) |teşkilâtlarını muhafaza etmektedir - Çekoslovakya 15.158.000 178.450 2.500.000 ler. Filhakika mecburi askerliğin Türkiye 16.021.000 211.600 3.235.000 Zoı'ıg'ı_ıldakta Açılacak müddetine nazaran memleketler ara Yugoslavya 14.950.900 122.800 8.000.000 S . sında epey farklar da vardır. Mese ç - , 4 ergi lâ burt iği kabul — etmiş A M E R ı K A Müstakil ressamlar ve heykeltraş- | * Mecburi askerliği ai . | lar birliği, bir taraftan Atine sergisi- | 18 Norveçte hizmeti askeriye 60| P , —i 127.521.000 284.000 20.000.000 | ne iştirak ederken diğer taraftan da | 14 $4 gün arasındadır. Arjantin 12.393.000 44.000 1.900.000 ! Zonguldak Halkevinin vâki teklif ve Başta Rusya Brezilya 44.002.000 67.000 8.000.000 daveti Üzerine bir sergi hazırlanı!şızı. | — Askerlik hizmeti en uzun millet- | Sergi, 10T parça ese.ven müteşkkil |ler arasında Rusya başta — gelir. A S Y A | olacaktır.. Serginin açılış merasimi | Stalinin askerleri 2 ile 4 sene ara- 4 , D ! buSü"_le_rde yapılacaktır. Sergide bir- 'sında kışlada kalmıya mecburdurlar, Ş;gun 423[2)2(1)333 y 13;2%0030 13.000.000 | lik reisi ressam Mahmut Cuda, mo- | Vasati olarak 'ta Sovyet askeri hiz- v u y dern sanat hakkında bir konferans | metini 3 sene olarak kabul etmeliyiz. | verecektir. Resim: 23 Fıkra: 23 Bir gün Hoca Konyada gererken birisi yanaşıp sormuş: — Hocami Bugün günlerden ne gündür? Hoca cevap vermiş: — Vallahi hemşerim! Ben de buranın yabancısıyım, yeni geldim. Daha günlerini öğrenmiye vaktim olmadı. Rusya hizmeti askeriyesi gibi si - | Yâh allindaki gökeri 1ÜDArle üe Di rinciliği alıyor. Şunu da ehemmiyet ile kaydedelim ki, bugünkü daimi Rus kuvvetinin 1.415.000 adedi gibi | müthiş bir yekünla gösterilmesine 1mukabil daha birkaç sene evvelki ikuvvetin bir milyona bile varmadı - | Sını düşünmeliyiz. 1933 senesinde bü tün Rüs kuvvetleri 562.000 i teca- vüz etmiyordu. 1934 senesinde bu kuvvet 964.000 adedine kadar yük - selmiş, nihayet bu sene yukardaki muazzam derecesini bulmuştur. Bu adetleri okuyunca hatırmıza ilk gelen suali anlıyorum. Diyeceksi- niz ki: — Bü muazzam kuvvetin hakiki kıymeti nedir? Fakat biz henüz bu noktalarm tet kikine gelmedik. O sıra gelinciye kadar ilk merakınızı şöylece halle - deyim: Rusya bu kuüvvetini ikiye ayırmı- ya birini Şşarkta, diğerini garpta hazır bulundurmıya mecburdur. Rus yanın 21.760.000 kilometrelik Okya- nuslar kadar vâsi mesahai sathiyesi üstünde ikiye ayrılmış ve iki ordu - sunun arasında 10.000 kilometrelik mesafe vardır. Bir mesele daha var, Ben valnız nizami Rus askerinin a- UCUÜMÜ VErÜNN. Dullü ülZlülüri uanü « riyesinin müddeti tayin edilmemiş, fakat bir harp halinde harp safla « rında çalışabilecek şekilde hazırlan- de daima hatırlamalıyız. Buna muüukabil askeri kuvveti bü« yük milletler arasında sayılan Ingil- terenin daimi kuvveti umulduğundan çok düşük görünür, Ingiliz hizmeti daime kuvveti 113.500 dür. Fakat Ingilteredeki gönüllü şekli, ve hali hazarda sılâh altına alınabilecek yaş takilerin senede yirmi beş gün ka « dar talim ettirilerek hazırlanması seferdeki Ingiliz kuvvetleri hakkında kat'i bir hüküm vermemize mânidir. Her halde bir harp zuhürunda, sporcu ve bedeni ekzersizlere alışkın olan Ingiliz milletinin milyonlarca kişiyi vatanınm müdafaasına çıka « racağı muhakkaktır, Müsabaka kuponu No. 23 mış olan 400.000 lik milis kuvvetini — | |